Δεν είναι μόνο οι πιλότοι και οι στρατηγοί που δίνουν αυτή τη μάχη κατά του Ισλαμικού Κράτους. Υπάρχουν και οι αξιωματούχοι του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.

Από τον προηγούμενο μήνα, τα αμερικανικά μαχητικά έχουν πλήξει τις πετρελαϊκές υποδομές του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, σε μία ενισχυμένη προσπάθεια οικονομικού πολέμου, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ΗΠΑ έχουν περιορίσει τα κέρδη της τρομοκρατικής οργάνωσης από τη μαύρη αγορά πετρελαίου κατά το ένα τρίτο.

Για να βρουν τους στόχους τους, οι ΗΠΑ έχουν στηριχθεί εν μέρει σε μία ασυνήθιστη πηγή πληροφοριών: μέσω της πρόσβασης σε τραπεζικά στοιχεία, τα οποία δείχνουν ποια διυλιστήρια και ποιες αντλίες πετρελαίου παρέχουν ρευστό στο ISIS, σύμφωνα με τα όσα είπαν πρώην και νυν αξιωματούχοι στο Reuters.

Ο στόχος είναι να «στραγγαλίσουν» οικονομικά το Ισλαμικό Κράτος, ανιχνεύοντας τις διασυνδέσεις που έχει ακόμη στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Ταυτοποιώντας τη ροή του χρήματος, από και προς την οργάνωση, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι κατάφεραν να αποκτήσουν μία εικόνα για το πώς λειτουργεί η μαύρη οικονομία της, όπως λένε.

Αυτό με τη σειρά του έχει καθορίσει και τις αποφάσεις για τους στόχους που πλήττονται στις αεροπορικές επιδρομές, σε μία προσπάθεια που ξεκίνησε πριν από τις επιθέσεις στο Παρίσι, αλλά εντατικοποιήθηκε μετά από τη 13η Νοεμβρίου. Αν και η πρόσβαση του Ισλαμικού Κράτους στον επίσημο τραπεζικό τομέα είναι περιορισμένη, διατηρεί ακόμη κάποιες διασυνδέσεις, τις οποίες οι στρατιωτικοί και οικονομικοί αξιωματούχοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ενάντια στην οργάνωση.

Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μάθιου Λέβιτ, που είχε διατελέσει αναπληρωτής υφυπουργός Εξωτερικών στην κυβέρνηση του Τζορτζ Μπους «Εχουμε κάνει πολύ καλή δουλειά σε γενικές γραμμές στο να κρατήσουμε το Ισλαμικό Κράτος εκτός του επίσημου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Αλλά δεν ήμασταν απόλυτα επιτυχημένοι και αυτό ίσως να μην είναι κακό».

Οι τράπεζες

Δεν είναι απόλυτα σαφές των πώς οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, το υπουργείο Οικονομικών και οι στρατιωτικοί εργάζονται πάνω σε αυτό. Σύμφωνα με το Reuters όμως, έχουν χρησιμοποιηθεί τραπεζικά αρχεία, προκειμένου να εντοπιστούν στόχοι του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία που έχουν σχέση με το πετρέλαιο, αν και δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτό περιλαμβάνει και τοπικές τράπεζες.

Σύμφωνα με φετινή έκθεση της διακυβερνητικής Financial Action Task Force, υπάρχουν πάνω από 20 τράπεζες που δραστηριοποιούνται στο έδαφος του Ισλαμικού Κράτους. Στο Ιράκ, το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ συνεργάζεται με κυβερνητικούς αξιωματούχους, για να αποκοπούν από τα ιρακινά και διεθνή χρηματοπιστωτικά συστήματα τα υποκαταστήματα που είναι στις περιοχές που ελέγχει η οργάνωση.

Επιπλέον, ο Τζέραλντ Ρόμπερτς του FBI ανέφερε ότι οι στρατολογήσεις του Ισλαμικού Κράτους εκτός Συρίας συχνά αφήνουν οικονομικά «ίχνη». Εντοπίζοντάς τα, οι αξιωματούχοι μπορούν να τα αξιοποιήσουν. «Τους βλέπουμε να χρησιμοποιούν τα παραδοσιακά τραπεζικά συστήματα», είπε την προηγούμενη εβδομάδα σε συνέδριο στην Ουάσιγκτον, όπου ανέφερε ότι οι νεαροί τζιχαντιστές είναι εξοικειωμένοι και με το Bitcoin.

Κάποιες φορές, το Ισλαμικό Κράτος αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει εμπορικές τράπεζες, γιατί τα ποσά που εμπλέκονται είναι υπερβολικά μεγάλα για να χρησιμοποιηθούν άλλα μέσα, εξηγεί ο Λέβιτ.

Ετσι, το δίκτυο οικονομικών εγκλημάτων, του αμερικανικού ΥΠΟΙΚ χρησιμοποιεί ένα σύνολο επιχειρησιακών κανόνων για την παρακολούθηση των περίπου 55.000 αναφορών που λαμβάνει καθημερινά από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, αναζητώντας σημάδια δραστηριότητας που περιλαμβάνει το Ισλαμικό Κράτος. Ονόματα, διευθύνσεις ΙΡ, email και τηλεφωνικοί αριθμοί είναι ανάμεσα στα στοιχεία για τα οποία γίνεται αντιπαραβολή.

Αν υπάρχουν κοινά, το υπουργείο καταφέρνει να συνδέσει φαινομενικά άσχετα άτομα. Επί του παρόντος, προκύπτουν περίπου 1.200 τέτοιες κοινές αναφορές το μήνα, που υποδεικνύουν πιθανή οικονομική δραστηριότητα που συνδέεται με το Ισλαμικό Κράτος.

Διαδοχικά χτυπήματα

Τα παραπάνω, αλλά και αρκετοί ακόμη μέθοδοι που έχουν επιστρατευτεί, αποδίδουν στον εντοπισμό καίριων στόχων. Στις αρχές του μήνα, τα αεροσκάφη της συμμαχίας κατά του ISIS χτύπησαν 116 φορτηγά καυσίμων που χρησιμοποιούνταν για το λαθρεμπόριο πετρελαίου του Ισλαμικού Κράτους. Το Σάββατο καταστράφηκαν άλλα 283 τέτοια οχήματα. Στις 8 Νοεμβρίου, η συμμαχία κατέστρεψε τρία διυλιστήρια στη Συρία, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις αξιωματούχων των ΗΠΑ, το Ισλαμικό Κράτος- που αποκαλείται η πιο πλούσια τρομοκρατική οργάνωση όλων των εποχών- κέρδιζε περίπου 47 εκατομμύρια δολάρια το μήνα από την πώληση πετρελαίου, μέχρι τον Οκτώβριο. Εκείνο το μήνα, η εντατική προσπάθεια των ΗΠΑ κατά των υποδομών πετρελαίου εκτιμάται ότι τα κέρδη μειώθηκαν περίπου κατά 30%.

Οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι μειώνοντας τη χρηματοδότηση σταδιακά θα υπονομεύσουν την κατοχή του Ισλαμικού Κράτους στις περιοχές που ελέγχει στο Ιράκ και τη Συρία, καθώς χρειάζεται έσοδα για να πληρώσει μισθούς και να κρατήσει «ζωντανές» τις κρατικές υποδομές.

Οι ειδικοί όμως προειδοποιούν ότι το Ισλαμικό Κράτος- που κατέχει μία περιοχή στο μέγεθος της Αυστρίας- έχει εντυπωσιακά… βαθιές τσέπες, χάρη στα διάφορα κανάλια εσόδων τα οποία ελέγχει. Πωλήσει πετρελαίου, εκβιασμοί και πωλήσεις αρχαιοτήτων μεταξύ άλλων έχουν δημιουργήσει ένα «ανθεκτικό οικονομικό χαρτοφυλάκιο», όπως τονίζει ο Τόμας Σάντερσον, ειδικός στα ζητήματα τρομοκρατίας, στο Κέντρο Στρατηγικής και Διεθνών Σπουδών. «Τα λεφτά μπορεί να είναι δεμένα πάνω σε μουλάρια. Είναι εύκολο να μεταφέρεις πράγματα σε μία περίοδο χάους και στέρησης», προσθέτει ο ίδιος.

Δεν αρκεί

Παρά την όποια αρχική επιτυχία, η διακοπή της χρηματοδότησης θα απαιτήσει βαθύτερη συνεργασία των κυβερνήσεων της Τουρκίας και της Ρωσίας, τονίζουν ακόμη οι αναλυτές. Το Ισλαμικό Κράτος έχει δείξει την ικανότητα να επανέρχεται και σε παλιότερες επιθέσεις των ΗΠΑ στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της οργάνωσης.

Μάλιστα, ειδικοί επί της τρομοκρατίας λένε πως από ότι φαίνεται το Ισλαμικό Κράτος έχει μάθει από τις επιτυχίες που είχαν οι ΗΠΑ στην καταστολή της χρηματοδότησης της αλ-Κάιντα, η οποία σε μεγάλο βαθμό ήταν εξαρτημένη από τη στήριξη πλούσιων δωρητών στον Περσικό Κόλπο.

«Το ISIS έμαθε ότι δεν θέλεις να εξαρτάσαι από πολλές εξωτερικές πηγές. Οι δωρητές είναι άστατοι και υπόκεινται σε πίεση, ενώ το Ισλαμικό Κράτος θέλει να έχει τον έλεγχο», καταλήγει ο Σάντερσον.

iefimerida