ΒΗΜΑ – ΒΗΜΑ
Μπαράζ πράξεων νομοθετικού περιεχομένου φέρεται να ετοίμαζε η ομάδα της δραχμής, η οποία με συντονιστή τον πρώην υπουργό ΟικονομικώνΓιάννη Βαρουφάκη ετοίμαζαν τα συγκεριμένα βήματα του Plan B. Σύμφωνα με πληροφορίες, δημιουργήθηκε δίκτυο προσώπων, ειδικών αποστολών σε κύριες θέσεις. Υπήρχαν τουλάχιστον δύο άτομα από το Μέγαρο Μαξίμου, ένας από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και ένα υψηλόβαθμο στέλεχος από το υπουργείο Παιδείας. Μάλιστα, ο Σ.Ν είχε αυξημένες αρμοδιότητες και θεωρείται άτομο – κλειδί.
Σύμφωνα με το Πρώτο Θέμα, καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι ως πρώτο βήμα είχε καταρτίσει Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η οποία προέβλεπε τη δημιουργία μίας υπο-ομάδας στη Γενική Γραμματεία. Μεταξύ των αρμοδιοτήτων της ήταν ο αυστηρός έλεγχος των εισαγωγών. Δηλαδή; Το κράτος θα απαγόρευε την ελεύθερη διακίνηση προϊόντων, πρώτων υλών κλπ προς την Ελλάδα. Με απλά λόγια, δεν θα μπορούσε να γίνει καμία εισαγωγή αν δεν λάμβανε την έγκριση της “μικρής” Γενικής Γραμματείας. Επίσης, θα απαγόρευε τις συναλλαγές με μετρητά, επιτρέποντας μόνο πληρωμές και αγορές ηλεκτρονικώς ή ψηφιακά. Παράλληλα, θα έδινε εντολή για κρατικό έλεγχο των ελληνικών τραπεζών, αλλά και άμεσο “κούρεμα” καταθέσεων.
Πάντως, σύμφωνα με τον βουλευτή του Ποταμιού Χάρη Θεοχάρη – που αποκάλυψε δημοσίως τα σχέδια του κ. Βαρουφάκη για δραχμή πριν ακόμα λάβουν τέτοιες διαστάσεις- εκφράζει τις αμφιβολίες του για την επ’ αόριστον ματαίωση του. “Δεν είναι σίγουρο πως το πλάνο αυτό έχει πλήρως αφεθεί ως μη ενεργό. Σε κάθε περίπτωση παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις, καθώς δεν είναι λίγοι εντός και εκτός χώρας που επιθυμούν την έξοδο της χώρας μας από το ευρώ”, τονίζει στο “ΘΕΜΑ” ο κ. Θεοχάρης.
Τύπωμα χρήματος σε άλλη Ήπειρο;
Σύμφωνα με πληροφορίες, το δεύτερο βήμα ήταν η προετοιμασία Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου σύμφωνα με την οποία για κόψιμο νομίσματος παράλληλα με το ευρώ. Εξάλλου, ο κ. Βαρουφάκης ήταν υπέρ της σταδιακής μετάβασης σε νέο νόμισμα τονίζοντας ότι η Ελλάδα θα πρέπει να εκδώσει δικά της IOUs. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι υπήρχαν συνομιλίες με νομισματοκοπεία του εξωτερικού, τα οποία είναι εκτός Ευρώπης.
Ας μην ξεχνάμε πως από το 1928 που ιδρύθηκε η ΤτΕ με το αποκλειστικό προνόμιο της εκτύπωσης τραπεζογραμματίων τύπωνε πάντα στο εξωτερικό και μόλις επί κατοχής έκανε τις πρώτες εθνικές εκτυπώσεις παράλληλα με το εξωτερικό, ενώ μόλις το 1950 εκδόθηκαν γραμμάτια 5.000 δραχμών με μελέτη προσπαρασκευή και εκτύπωση εξ’ ολοκλήρου στην χώρα μας.
Σχετικά με το ζήτημα, ο κ. Θεοχάρης -με εμπειρία στο οικονομικό επιτελείο -επί Στουρνάρα- δηλώνει ότι “είναι προφανές πως στα αρχικά στάδια ενός τέτοιου σχεδίου και μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες μεταβατικές προσαρμογές, θα μπορούσε η χώρα μας να εκδώσει τραπεζογραμμάτια σε συνέργασία με κάποια προηγμένη εθνική Τράπεζα”.
Αν γνώρισε ή αν δεν γνώριζε ο Αλέξη Τσίπρας τα παραπάνω βήματα θα το δείξει η ιστορία. Το ζήτημα είναι ότι η κατάρτιση ενός σχεδίου εκτάκτου ανάγκης ως “μαξιλάρι” σε περίπτωση ακραίου σεναρίου δεν αποτελεί κατακριτέα πράξη, διότι όλες οι χώρες της Ευρώπης, αλλά και Θεσμοί, όπως είναι Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κρατούν σε θησαυροφυλάκια εναλλακτικά σχέδια διαχείρισης ακραίων καταστάσεων. Ωστόσο, σε αυτή τη περίπτωση, από τα μέχρι στιγμής δεδομένα, φαίνεται ότι δεν ανατέθηκε υπηρεσιακά, σε μία συγκεκριμένη ομάδα με διαφανείς διαδικασίας, αλλά υπογείως, και όχι με το χαρακτήρα του εναλλακτικού, αλλά της μεθόδευσης. Ενδεχομένως, ο πρωθυπουργός να ήταν γνώστης του σχεδίου, αλλά να μην είχε ολοκληρωμένη εικόνα.
Το… άλλο κουαρτέτο: Σόιμπλε, Βαρουφάκης, Λαφαζάνης, Λαπαβίτσας
Δεν μπορούμε να πούμε ότι πέφτουμε από τα σύννεφα όταν ακούσαμε τα περί σχεδίου εξόδου από το ευρώ. Οι δηλώσεις του κυρίου Βαρουφάκη – πριν ακόμα γίνει υπουργός – έδιναν σαφές στίγμα της λογικής του. Θα μπορούσε το σκεπτικό του να ταυτιστεί με εκείνο του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε, αλλά και με εκπροσώπους της Αριστερής Πλατφόρμας, όπως των κ.κ. Παναγιώτη Λαφαζάνη και Κώστα Λαπαβίτσα που δεν έκρυψαν ποτέ την προτίμησή του στο εναλλακτικό σχέδιο. Ο κ. Λαφαζάνης την περασμένη εβδομάδα, σε εκδήλωση του iskra.gr, παρουσίασε ανοιχτά το «μανιφέστο της δραχμής». Βασικοί άξονες του σχεδίου: την εθνικοποίηση/κοινωνικοποίηση των τραπεζών, την υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο ανασυγκρότηση των στρατηγικών δομών της οικονομίας και των δικτύων, την αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου μέσω νέου φορολογικού συστήματος, την αποκατάσταση της δημοκρατικής νομιμότητας και της διαφάνειας στα ΜΜΕ και τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους.
Αρκετές οι ομοιότητες με το σχέδιο του κ. Βαρουφάκη
Από την πλευρά του ο οικονομολόγος – υποστηρικτής της δραχμής κ. Λαπαβίτσας υποστηρίζει πως δεν είναι μονόδρομος το Μνημόνιο, σχολιάζοντας το δημόσιο προβληματισμό σχετικά με το αν υπάρχει, ή όχι, σχέδιο που να μπορεί να οδηγήσει την Ελλάδα συντεταγμένα και με σχετική ασφάλεια εκτός της αποτυχημένης νομισματικής ένωσης που πλέον την πνίγει.
“Λυπάμαι που θα στενοχωρήσω του καλούς οπαδούς του μονόδρομου, αλλά αναλυτικός σχεδιασμός της εξόδου υπάρχει από καιρό”, γράφει το προσωπική του ιστοσελίδα. Τι είναι το Σχέδιο Εξόδου; Σύμφωνα με τον κ. Λαπαβίτσα, είναι με έναν τρόπο κατανοητό να νομίζει κανείς ότι μπορεί να υπάρξει λεπτομερής σχεδιασμός του κάθε βήματος που απαιτείται για την έξοδο από την ΟΝΕ, με οικονομετρική αποτίμηση των επιπτώσεων και ίσως με ποσοτική μέτρηση του κόστους και του οφέλους, τονίζοντας ότι δεν δεν υπάρχει και ούτε μπορεί να υπάρξει.
Όπως υποστηρίζει, η έξοδος από την ΟΝΕ είναι μια βαθιά δυναμική διαδικασία που θα αλλάξει όλα τα δεδομένα της οικονομίας και συνεπώς, το μόνο που μπορεί να γίνει εκ των προτέρων είναι να εξακριβωθεί η λογική αλληλουχία των βημάτων που απαιτούνται για να γίνει με επιτυχία η μετάβαση, ώστε να διαμορφωθεί το πλαίσιο της απαραίτητης οικονομικής πολιτικής. Αυτό ακριβώς είναι το δύσκολο αναλυτικό πρόβλημα της «εξόδου από την ΟΝΕ» και όχι η ποσοτική μέτρηση των πιθανών επιπτώσεων της εξόδου.
Ο κ. Λαπαβίτσας τονίζει ότι το Σχέδιο αυτό θα περιλαμβάνει πολιτικές αποφάσεις και κινήσεις, δηλαδή θα είναι μια βαθύτατα πολιτική διαδικασία και όχι απλώς ένα τεχνικό οικονομικό κείμενο. Στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει λεπτομερής ανάλυση των αλλαγών στις τράπεζες, της συναλλαγματικής ισοτιμίας, της φορολογίας, κλπ. “Τη στιγμή αυτή ο πυρήνας του Σχεδίου, ο πλοηγός της εξόδου, υπάρχει. Είναι αποτέλεσμα πολύμηνης συνεργασίας μου με τους διεθνούς εμβέλειας οικονομολόγους, Χάινερ Φλάσμπεκ και Ζακ Σαπίρ και με ομάδα άλλων οικονομολόγων κύρους που μας πλαισίωσαν. Αυτό που απομένει να γίνει είναι η λεπτομερής επεξεργασία των επιμέρους πλευρών του όπως αναφέρθηκε παραπάνω, πράγμα που απαιτεί πολιτική βούληση και ομάδες εργασίας. Αυτό είναι και το κύριο ζητούμενο για την κυβέρνηση Σύριζα τους επόμενους μήνες, καθώς το τρίτο μνημόνιο θα οδεύει προς την αποτυχία, κάτι που διεθνώς εκτιμάται ως η πλέον πιθανή εξέλιξη”, γράφει ο κ. οικονομολόγος
Βέβαια, ο κ. Λαπαβίτσας παραδέχεται ότι η έξοδος από την ΟΝΕ δεν αποτελεί από μόνη της λύση στα προβλήματα της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον ίδιον, η έξοδος μπορεί να είναι το πρώτο βήμα για πολιτικές που μειώνουν την ανεργία, αυξάνουν το εισόδημα και βάζουν τη χώρα σε δρόμο ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ, όπως λέει, η ανάκαμψη που θα ακολουθήσει θα είναι η βάση για τη μεσοπρόθεσμη ανασυγκρότηση της χώρας. Με το εναλλακτικό σχέδιο, η Ελλάδα θα πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσει σε βαθιά μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού και δικαστικού συστήματος, καθώς και σε αλλαγή των κανόνων της αγοράς και της λειτουργίας του κράτους.
Τονίζει δε ότι για να υλοποιηθεί η μεσοπρόθεσμη επενδυτική τόνωση που χρειάζεται η Ελλάδα, θα πρέπει άμεσα να ισχυροποιηθεί το πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων. Θα πρέπει επίσης να αναδιαρθρωθούν οι αποτυχημένες ιδιωτικές τράπεζες, υπό δημόσιο έλεγχο με νέα αντίληψη διοίκηση, με στόχο τη στήριξη της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Επισημαίνει δε ότι η αναζωογόνηση των δημοσίων επενδύσεων και η αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος σε δημόσια βάση θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για μια σταθερή ανάκαμψη των ιδιωτικών επενδύσεων.
