Ο καθένας από μας σήμερα, παρατηρώντας την κοινωνία, τα προβλήματα και τα αδιέξοδά της, νιώθει την ανάγκη να την εξυγιάνει ή τουλάχιστον να την εμβολιάσει με πιο καθαρά και ηθικά στελέχη. Ως τέτοια, ηθικά και καθαρά, θα μπορούσαν να είναι οι μαθητές μας και αυριανοί ενεργοί πολίτες.Η σημερινή γενιά έχει στην πλειοψηφία της παιδιά ”καμένα συναισθηματικά” από τα πολύ έντονα συναισθήματα που έζησαν κατά την τρυφερή τους ηλικία. Πέρασαν τόσες ώρες μπροστά στην τηλεόραση, έζησαν τόση βία μέσα από τις ταινίες, αλλά ακόμα και από τα παιδικά προγράμματα, τόσο ερωτισμό, τόσο δυνατές φιλίες, τέτοια αυτοθυσία, τόσο συμπυκνωμένα συναισθήματα, που δε μπορούν να τα συγκρίνουν με αυτά που συναντούν στη ζωή. (Μελής Μελετιάδης).Είναι τόση η ταχύτητα με την οποία αλλάζουν τα πράγματα γύρω τους, η τεχνολογία, η ζωή, τα γεγονότα, τα συναισθήματα, ακόμα και αυτό που από τη γέννησή τους θεωρούσαν σαν το πιο σταθερό και αμετακίνητο: η οικογένειά τους.Είναι τόσο απασχολημένα με τους έρωτές τους, με τις διαφωνίες τους, με τις αντιζηλίες, με το να κοροϊδεύουν ο ένας τον άλλον, με το να υποτιμά ο ένας τον άλλον, να τον σνομπάρει, να μην τον αποδέχεται. Προβλήματα απλά θα πει κανείς, της καθημερινότητας, αντίγραφα της ζωής. Κι όμως πληγώνουν τόσο πολύ και καθορίζουν τόσο τη συμπεριφορά τους, τη ζωντάνια τους, την αυτοπεποίθησή τους… Καθορίζουν τόσο την πορεία τους στη ζωή.Δεν έχουν φίλους. Αντί για φιλία αληθινή, ζουν την ψευδαίσθησή της. Οι φίλοι τους είναι μέσα από το facebook , αυτό το νέο είδος κοινότητας, όπου επικοινωνούν άτομα με κοινά ενδιαφέροντα, με κοινές πεποιθήσεις, με κοινά όνειρα κι ας μην πρόκειται να συναντηθούν ποτέ στη ζωή τους. Μέσω διαδικτύου, όπου δεν υπάρχει χρόνος, δεν υπάρχουν αποστάσεις… Όπου η επικοινωνία είναι ταχύτατη και ο χώρος έχει ασύλληπτες δυνατότητες. Αυτός ο ωκεανός γνώσης, πληροφόρησης, ευκαιριών, προκλήσεων, που είναι ιδιαίτερα ελκυστικός και που οι νέοι αφιερώνουν αρκετό χρόνο την ημέρα περιπλανώμενοι εκεί μέσα. Και μέσα σ΄αυτήν την ταχύτητα και τον παραλογισμό οι νέοι προσπαθούν να ωριμάσουν γρήγορα, να πετύχουν γρήγορα, να βολευτούν, να ανεξαρτητοποιηθούν, αδιαφορώντας για αξίες, παραδόσεις, θρησκεία, ήθη κ.λ.π.Αυτή είναι περίπου η ζωή έξω. Και από την άλλη μεριά είναι το σχολείο.Το σχολείο είναι ένα μέρος όπου δίνονται απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν τίθενται (Kal Popper). To σχολείο που σχεδόν τίποτα απ΄όσα γίνονται εκεί δεν γεννά το πάθος. Για να προσέξουν οι νέοι τους καθηγητές τους, θα πρέπει αυτό που τους διδάσκουμε να τους δίνει μεγαλύτερη δόση συγκίνησης απ΄αυτή στην οποία είναι ήδη εθισμένοι. Αλλά αυτή τη συγκίνηση δεν τη βρίσκουν. Τα θολά και μισοαόριστα ιδεώδη που προσπαθούμε να διδάξουμε μάλλον τους νανουρίζουν ευχάριστα, παρά τους ξυπνούν. Και ποιος άνθρωπος, ποιος από μας, μπορεί να ζήσει πολύ καιρό χωρίς να νιώσει κάποια συγκίνηση;Να μιλήσουμε για παιδιά που ασκούν σωματική βία, ψυχολογική βία — αφού μ΄αυτήν μεγάλωσαν — , παιδιά που έλκουν τη βία, που είναι συνεχώς θύματα, παιδιά αντιδραστικά, ατίθασα, επιθετικά, καταθλιπτικά…Υπάρχουν και οι καλοί μαθητές, οι πολυάσχολοι και πολυτάλαντοι, μα είναι γεμάτοι αγωνία, φόβο μη χάσουν την πρωτιά, ένταση, άγχος, βία που δέχονται επειδή ξεχωρίζουν, που αυτόματα παύουν να είναι χαρούμενα και ευτυχισμένα πλάσματα, όπως θα έπρεπε στην ηλικία τους.Οι νέοι χρειάζονται δυνατούς ανθρώπους που να μπορούν να τους δείξουν το δρόμο, να τους περάσουν απέναντι από τον ορμητικό χείμαρρο, που είναι η ηλικία τους, και δε θέλουν απλά καθηγητές που κάνουν καλά τη δουλειά τους ούτε γονείς που τους έχουν έτοιμο το φαγητό και τα ρούχα.Πού είναι όλη η σοφία που χάσαμε μέσα στη γνώση; Πού είναι όλη η γνώση που χάσαμε μέσα στην πληροφόρηση; αναρωτιέται ο TS Eliot.Μπαίνουν λοιπόν τα ερωτήματα: Ποια είναι η αποστολή της εκπαίδευσης;ποιος είναι ο πυρήνας της; Τι είδους μόρφωση – καλλιέργεια χρειάζονται οι νέοι, αλλά και η κοινωνία σήμερα;Οι νέοι αλλά και η κοινωνία χρειάζονται τη γνώση που μπορεί να εφαρμοστεί και μάλιστα με στόχο την ευημερία όλης της ανθρωπότητας Ο πυρήνας της Εκπαίδευσης, όπως την περιγράφει η επιτροπή της Unesco , πρέπει να είναι οι αξίες με στόχο την επίλυση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών θεμάτων και η κοινωνικοποίηση του ατόμου (¨εκθεση την Διεθνούς Επιτροπής για την Εκπαίδευση στον 210 αι., υπό την προεδρεία του J.Delors, sel.23-30 ).Ας γίνει κατανοητό δηλαδή ότι ο τελικός στόχος της Εκπαίδευσης είναι η διάπλαση του χαρακτήρα. Μορφώνω σημαίνει δίνω μορφή, πλάθω, μεταμορφώνω. Παίρνω κάτι που ήταν άμορφο και του δίνω σχήμα. Δεν το δημιουργώ εκ του μηδενός. Δηλαδή εμείς οι εκπαιδευτικοί δίνουμε μορφή σε κάτι που υπάρχει ήδη. Κι αυτό το κάτι το βρίσκουμε ήδη μέσα στο ίδιο το παιδί. Και είναι ο χαρακτήρας του που έχει ήδη πλαστεί από την οικογένειά του.Πώς θα πετύχουμε να δώσουμε μορφή στο χαρακτήρα; Μέσα από την παιδεία της δημοκρατίας, την εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα και την παιδεία των αξιών.Η παιδεία της δημοκρατίας επικεντρώνεται κυρίως στα δημοκρατικά δικαιώματα, τις ευθύνες και την ενεργό συμμετοχή του ατόμου.Η εκπαίδευση στα ανθρώπινα δικαιώματα σκοπό έχει να βοηθήσει τους μαθητές να καταλαβαίνουν τα δικαιώματα κάθε ανθρώπου, να αισθάνονται ότι είναι σημαντικά, να τα σέβονται και να τα υπερασπίζονται.Η παιδεία των αξιών φτιάχνει ένα παράθυρο, μέσα από το οποίο οι μαθητές βλέπουν τον κόσμο.Ο καλύτερος τρόπος να φανταστούμε την κοινωνία του αύριο είναι να τη δημιουργήσουμε σήμερα και να τη συνδέσουμε με το χθες. Ως γονείς, ως εκπαιδευτικοί, ως κοινωνία ας είμαστε σε ετοιμότητα. Ας εξοπλίσουμε τα παιδιά μας με εφόδια διαχρονικά, που θα μπορούν με τη σειρά τους να τα μεταφέρουν στις επόμενες γενιές. Ας τους διαμορφώσουμε χαρακτήρα μ΄όλα τα παραπάνω και με μια συνείδηση παγκόσμια, αλλά και Ελληνική, ως πολίτες του κόσμου, αλλά και της Ελλάδας. Έφη Ζιώγα — Αναγνώστου Διευ/ντρια του Α΄Γυμνασίου Καλαμαριάς Θεσ/νίκηςΥΓ. Η εισήγηση εκφωνήθηκε σε σχετικήεκδήλωση στις 13-5-2015
——————————————–
Όσοι αιώνες κι αν περάσουν, ο ήλιος δε θα πάψει να είναι η πηγή της φυσικής ζωής του πλανήτη μας.
Κι όσοι αιώνες κι αν περάσουν δε θα μπορέσουν να σβήσουν από την ιστορία του κόσμου τον ήλιο Χριστό.
Όσο θα Τον απομακρύνουμε από τη ζωή μας, τόσο τα προβλήματά μας θα διογκώνονται και θα ασφυκτιούμε από την πίεσή τους, ανεξάρτητα από ηλικία και φυλή.
Πολύ περισσότερο, όταν αυτά παρουσιάζονται στην ανατολή της ζωής των ανθρώπων.
Στους νέους μας, στους οποίους τα δημιουργούν ή τα προλαβαίνουν η οικογένεια, η παιδεία, η κοινωνία.
Παρακολουθώντας τα μηνύματα της εισήγησης αυτής, όπου με ενάργεια και βαθιά αντιληπτική ικανότητα περιγράφει η κειμενογράφος τα προβλήματα, αλλά και τους δικούς της προβληματισμούς γύρω από τη ζωή των Νέων, ας τα ενστερνιστούμε και ας ενωθούμε όλοι σ έναν αγώνα ιερό, για να δούμε στην πατρίδα μας μια παιδεία όχι ξενόφερτη ούτε δουλικά μιμούμενη τις ξένες κουλτούρες.
Όχι γιατί δεν αξίζουν, αλλά γιατί η ιστορία μας και η παράδοσή μας είναι κεφαλόβρυσα αιώνιων αξιών.
Και γιατί κάθε κουλτούρα πρέπει να είναι απόρροια της ψυχοσύνθεσης κάθε λαού.
Ή καλύτερα να είναι αυθεντική και να έχει πρωτίστως τη σφραγίδα του έθνους της.
Και να προσαρμόζει σ΄αυτήν ό,τι ξένο και καλό.
Μακάρι στην τόσο αποδιοργανωμένη σήμερα παιδεία μας να φτάσουν μερικά έστω από τα μηνύματα αυτά.
Μακάρι
Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός
