«…Έλα να λέγω σε την Ιστορία σ’Για να μαθήσα το και σα παιδία σ’»
Στο ευρύχωρο «φουαγιέ» του Κέντρου Πολιτισμού έλαβε χώρα η συγκινητική εκδήλωση «Αφιέρωμα στην Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού»! Τρίτη 19 Μαΐου 2015. από τη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών.
Λίγο πριν από τις 9 το βράδυ η προσέλευση των συμπολιτών μας ξεπέρασε τις προσδοκίες των οργανωτών. Οι εκατόν είκοσι (120) θέσεις είχαν ήδη καλυφθεί, πράγμα που οδήγησε στην μεταφορά και πρόσθεση πλαστικών καρεκλών.
Στην ομιλία έναρξης ο προϊστάμενος της Βιβλιοθήκης τόνισε τη βαθιά υποχρέωση μνήμης, που έχουμε, για τα γεγονότα της Γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Γεγονότα που η γνώση τους θα απογυμνώνει τη διαμόρφωση του νέου Τουρκικού κρατικού μορφώματος, που χτίστηκε στις λογικές εξόντωσης των εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων. Λογικές που συνεχίζονται μέχρι και σήμερα! Ο αφανισμός των1500 Κυπρίων αιχμαλώτων το 1974. Τα λευκά κελιά για τους Κούρδους πολίτες που αυτό-προσδιορίζονται πολιτιστικά, ως ξεχωριστή εθνική οντότητα. Η έμμεση στήριξη των τζιχαντιστών του Ιράκ και της Συρίας, που τις τάξεις τους τροφοδοτεί η οικονομική αθλιότητα που έσπειρε η νέα παγκόσμια τάξη του νεοφιλελευθερισμού και του αχαλίνωτου πλουτισμού των εταιρειών, σε βάρος των κρατικών οικονομιών και των γηγενών κοινωνιών!..
Οι ανεπούλωτες πληγές της Γενοκτονίας επουλώνονται μόνο με την ειλικρινή συγνώμη και μεταμέλεια των θυτών, για να δημιουργηθούν οι συνθήκες της ελεύθερης αποδοχής του διαφορετικού και της πραγματικής Δημοκρατίας!…
Τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των εταιρειών οδηγούν, σήμερα, σε νέες Γενοκτονίες και στον αφανισμό η στην υποταγή των γηγενών λαών!…
Τα γεωστρατηγικά συμφέροντα, των Μεγάλων Δυνάμεων της Δύσης, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, στην καθημαγμένη Ανατολή, συμμάχησαν με τον Κεμάλ και άφησαν τις μειονότητες απροστάτευτες στο μαχαίρι του Τουρκικού Εθνικισμού!…
Πλήθος καλλιτεχνών και ομιλητών ανασυνέθεσαν με τραγούδια, με μουσικές, με απαγγελίες ποιημάτων και με ανάγνωση μικρών κειμένων τη μνήμη των γεγονότων της Γενοκτονίας και του Ξεριζωμού.
Η Βιβλιοθήκη είχε την πρωτοβουλία με επιστολή της στα Δημοτικά Σχολεία, τα Γυμνάσια και τα Λύκεια της Περιφερειακής Ενότητας να επιτύχει τη συμμετοχή τους: Το Δημοτικό Σχολείο της Κιβωτού, σε ώρες δημιουργικής απασχόλησης, ιχνογραφίας, οι μαθητές του αποτύπωσαν με πανέμορφες ζωγραφιές το θέμα, «Πόντος, Γενοκτονία, Ξεριζωμός, Προσφυγιά». Η Βιβλιοθήκη φιλοξένησε τις ιχνογραφήσεις σε έκθεση στην αίθουσα της εκδήλωσης.
Το 1ο Γυμνάσιο συμμετείχε στην εκδήλωση με πρωτοβουλία του Γυμνασιάρχη Τσαμπαρδούκα Ιωάννη με δύο μαθητές- καλλιτέχνες τον Θεπεφτίδη Κωνσταντίνο στο ποντιακό τραγούδι και τον Ζουπουνίδη Δημήτριο στη ποντιακή λύρα. Και με πρωτοβουλία του φιλόλογου Μπάμπα Χρήστου αναγνώσθηκαν μικρές αφηγήσεις για τα γεγονότα της Γενοκτονίας από τον ίδιο και από την μαθήτρια Τσεπίδου Αχιλλεία.
Από το 2ο Γυμνάσιο η μαθήτρια Καραμήτρου Ηλιάνα κατέπληξε το ακροατήριο με την έκθεση παραγωγικού γραπτού λόγου, ο οποίος περιείχε την οπτική της νέας γενιάς για τα δραματικά γεγονότα.
Κεντρικός ομιλητής ήταν το ιδρυτικό μέλος του Κέντρου Ποντιακών Μελετών(ΚΕ.ΠΟ.ΜΕ.) Αγάπιος Γαβριηλίδης, ο οποίος εν περιλήψει τόνισε:
«Ιδρυτικά μέλη, πριν από τριάντα χρόνια, το 1985, του ΚΕΠΟΜΕ με το Γιάννη Κωνσταντινίδη και το Σίμο Ζαγκανίκα, νέοι τότε, αγωνιστήκαμε για την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Ποντίων, με πρωτεργάτες τον Μιχάλη Χαραλαμπίδη, που είχε την σύλληψη και έβαλε την πολιτική διάσταση του θέματος, με το βιβλίο του, «Πόντιοι Δικαίωμα στη Μνήμη» και τον Κώστα Φωτιάδη, που έκανε την ιστορική τεκμηρίωση με έρευνες σ’ όλες τις Πρεσβείες των εμπλεκόμενων κρατών στην Ανατολία, από το 1914 μέχρι το 1923, σ’ ένα 14 τόμο Ιστορικό έργο Έτσι πετύχαμε την καθιέρωση, ως ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας, την 19η του Μάη, την ημέρα αποβίβασης του Κεμάλ πασά στη Αμισό, με απόφαση του Ελληνικού Κοινοβουλίου, την 24 Φεβρουαρίου του 1994,
Από τον κατακλυσμό του Δευκαλίωνα, την διάνοιξη της Μαύρης Θάλασσας και την επικοινωνία με τη Μεσόγειο υπάρχουν ευρήματα, όπως λέει ο αρχαιολόγος Βίκτωρ Σαρηγιανίδης και ομοιώματα που μοιάζουν με τον Δία! Η επικοινωνία, με τον Ελλαδικό χώρο, ήταν συνεχής και πολλαπλή όπως φανερώνουν οι μύθοι του Προμηθέα, του Φρίξου και της Έλλης, του Ιάσωνα, των Αμαζόνων κλπ Ήταν επικοινωνία πολιτική, οικονομική, πολιτιστική, διαχρονική από τους μύθους μέχρι και το 1923, που συνέβαλε στην ενότητα του Ελληνισμού. Αυτή η ιστορική ενότητα διακόπηκε από τη Γενοκτονία και τον Ξεριζωμό του Ποντίων!…Εκτελεστές ήταν ο Ασιατικός δεσποτισμός και ο Τουρκικός βαρβαρισμός! Η διακοπή έγινε με τις συμβουλές των Γερμανών και τα γεωστρατηγικά τους οικονομικά συμφέροντα, γιατί οι Έλληνες και οι Αρμένιοι, που έλεγχαν το εμπόριο και την οικονομία της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας, δεν ήταν φιλικά προσκείμενοι σ’ αυτούς!…Η Γενοκτονία των Αρμενίων αναγνωρίσθηκε σχεδόν από όλα τα κοινοβούλια των κρατών και μένει να αναγνωρισθεί από το Αμερικανικό Κογκρέσο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Ποντιακή Γενοκτονία αντιμετώπισε την ολιγωρία του Ελληνικού Κράτους. Με καθυστέρηση, 70 χρόνων, καθιερώθηκε η ημέρα μνήμης, η οποία όμως έμεινε ανολοκλήρωτη. Τα δύο δόγματα, της ακεραιότητας της Τουρκίας και της Νατοϊκής Συμμαχίας, λειτούργησαν και λειτουργούν ανασταλτικά για την ανάπτυξη πρωτοβουλιών προώθησης της αναγνώρισης από την Ελληνική Πολιτεία. Το Ελληνικό Κράτος ήταν πάντα με τους νικητές μα έβγαινε ηττημένο. Ήταν πάντα με το ΝΑΤΟ και έβγαινε πάντα αδικημένο! Όπως τελευταία με το Κυπριακό!
Κατά τη γνώμη μου λοιπόν, το δικαίωμα στη μνήμη, εκείνο που πρέπει να εμπεριέχει είναι η αλήθεια, γιατί ιστορία χωρίς αλήθεια δεν μπορεί να υπάρξει, άρα η μνήμη είναι ενάντια στην λήθη!,, Οι Έλληνες λοιπόν οι οποίοι, κατ αρχήν είχαν τον λόγο, πολύ σοφά, είπανε α-λήθεια δηλαδή όχι στη λήθη, άρα ναι στη μνήμη. Εμείς λοιπόν, με το δικαίωμα αυτό στη μνήμη, δεν θέλουμε να αναμοχλεύσουμε παλιές πληγές. Στις λογικές του Μωσαϊκού Νόμου, του Δαβίδ και του Γολιάθ, της εκδίκησης, που σημαίνει έρημος, αντιπαραθέτουμε την αρχαιοελληνική μας φιλοσοφία και τη Χριστιανική μας θρησκεία που είναι υπέρ της ζωής, της αγάπης, της αλληλεγγύης, Δεν είμαστε υπέρ του μίσους. Πιστεύουμε ότι η Τουρκία θα πρέπει να ζητήσει συγνώμη για τα εγκλήματα που διέπραξε. Η συγνώμη σημαίνει αποδοχή της ενοχής και μη επανάληψη. Αυτοί όμως συνεχίζουν να κάνουν το ίδιο λάθος με τους άλλους λαούς. Η Γενοκτονία δεν είναι μόνο η αφαίρεση της ζωής, αλλά, είναι πολιτιστική και πνευματική!… Οι Τούρκοι λογοτέχνες που γράφουν αλήθειες βρίσκονται στις φυλακές!… το Ποντιακό ζήτημα λοιπόν σημαίνει ισονομία και ισοπολιτεία!.. Το Ποντιακό ζήτημα είναι επίκαιρο και θα επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο. Η ιστορία το ζητάει. Οι δικές μας πολιτικές ηγεσίες, ήτοι, τα πολιτικά κόμματα είναι ανίκανα να ερμηνεύσουν την Ιστορία.
Έχουμε χρέος σαν Ελληνικός λαός να έχουμε μνήμη, γιατί είναι φανερό πως η υπόθεση που λέγεται Ανατολική Μεσόγειο δεν έκλεισε ακόμη. Το παιχνίδι των αγωγών συνεχίζεται… Το Ποντιακό ζήτημα επανέρχεται. Και εμείς πρέπει να είμαστε παρόντες, ώστε να μην υποστούμε νέες Γενοκτονίες.
Οι επιδέξιοι λυράρηδες Βασίλης Τσεπίδης, Άκης Σιαμίδης και Κώστας Σιδηρόπουλος με τραγούδια από τον Ξεριζωμό και με τις λυπητερές δοξαριές τους διάνθισαν την εκδήλωση δίνοντας ηχητικές εναλλαγές ανάμεσα στις ομιλίες και τις απαγγελίες των ποιημάτων.
Ο Γιώργος Σεβίλογλου και ο Γιάννης Νικολαϊδης για ακόμη μια φορά απάγγειλαν ποιήματα βγαλμένα μέσα από την «κιβωτό» της Γενοκτονίας, σκορπίζοντας ρίγη συγκίνησης!….
Θα πρέπει να κάνουμε ιδιαίτερη μνεία για την ερμηνεία των τραγουδιών από τη χορωδία των μαυροντυμένων γυναικών του Πολιτιστικού Συλλόγου Δήμητρας, οι οποίες έκανα ιδιαίτερη εντύπωση και απεκόμισαν τους πιο ευμενείς σχολιασμούς από τους παρευρισκόμενους!…
Ο επίλογος της εκδήλωσης ήταν γευστικότατος με νοστιμότατες συνταγές από την Ποντιακή Κουζίνα, που έγιναν με τη φροντίδα των γυναικών του Πολιτιστικού Συλλόγου Βατολάκκου.
Για την επιτυχία της εκδήλωσης εργάσθηκαν οι Χασπερίδης Σταύρος, Ταρλατζή Θεολογία και Καφτεράνη Κατερίνα.
Σίμος Ζαγκανίκας
