Ύστερα από άρθρα σχετικά με τη θρησκευτική επικαιρότητα επανερχόμαστε στη συνέχεια της σειράς μας ”Ινδουισμός” και συγκεκριμένα στην πρακτική της γιόγκα.Η γιόγκα ξαπλώθηκε στη Δύση διαφημιζόμενη ως γυμναστική που οδηγεί σε χαλάρωση, ψυχοσωματική ευεξία, απαλλαγή από το άγχος, ισχυροποίηση του ανοσοποιητικού και νευρικού συστήματος, βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, εξισορρόπηση του εγκεφάλου, ακόμα και αύξηση του ΙQ. Επίσης προσδιορίζεται και ως ένα σύστημα που επιφέρει γαλήνη και ηρεμία.Ορισμένοι ταυτίζουν τη γιόγκα με την επιστήμη. Είναι, λένε, σύστημα επιστημονικό. Και πολλοί είναι αυτοί σήμερα που εντυπωσιάζονται ή προσελκύονται στα διάφορα είδη της γιόγκα, επειδή υποφέρουν από το άγχος ή τα ψυχολογικά προβλήματα του ανθρώπου, που παλεύει σε ρυθμούς εξοντωτικούς χωρίς ουσιαστικό στήριγμα και από μια παντελή άγνοια του τι είναι γιόγκα. Επίσης επειδή προσφέρεται ως επιστημονικό, γίνεται εύκολα αποδεκτό στον απλό κόσμο, που διακατέχεται από δέος προς ό,τι προβάλλεται ως επιστήμη.Υπάρχουν ωστόσο δάσκαλοι της γιόγκα που ξεκαθαρίζουν από την αρχή ότι αυτή δεν είναι γυμναστική, αλλά πνευματικό μονοπάτι. Είναι μια φιλοσοφία που η γνώση και η πρακτική τής εξάσκησης δίνουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να ξεπεράσει τον εαυτό του. Ο εαυτός του πρέπει να ξεπεραστεί, γιατί κατά τις ανατολικές δοξασίες ο άνθρωπος κουβαλά το βάρος των προηγούμενων ζωών του, το γνωστό κάρμα, από το οποίο προσπαθεί να απαλλαγεί κάνοντας γιόγκα.Η γιόγκα είναι μια αρχαία πρακτική, η οποία περιλαμβάνει σωματικές ασκήσεις με συγκεκριμένες αναπνευστικές κινήσεις και στάσεις του σώματος με σκοπό να επιτευχθεί η ένωση πνεύματος, σώματος και ψυχής.Οι ρίζες της γιόγκα εμφανίζονται στην ινδική μαγικο-θρησκευτικότητα από πολύ παλιά. Από το 3.000 π.Χ.Η γιόγκα παίρνει διάφορους χαρακτηρισμούς ανάλογα με τα μέσα που χρησιμοποιούνται για την ένωση με το θείο. Με ένα είδος της η ένωση με το θείο (Μπράχμα) γίνεται με έργα και λειτουργικές πράξεις, με άλλο με μυστικιστική γνώση, με άλλο με την ολοκληρωτική λατρεία μιας θεότητας ή του ίδιου του γκουρού.Η πρακτική της περιλαμβάνει 8 στάδια, που είναι: 1) Συγκράτηση, περιορισμός, έλεγχος 2) Τήρηση ηθικών κανόνων 3) Στάσεις του σώματος, σταθερή σωματική άσκηση 4) Έλεγχος της αναπνοής 5) Έλεγχος των αισθήσεων και στροφή τους προς τα μέσα 6) Πρόσδεση του νου σ΄ένα σημείο, αυτοσυγκέντρωση 7) Διαλογισμός 8) Υπερσυνειδητή αντίληψη, ταύτιση με το απόλυτο, απορρόφηση, φώτισηΟι σωματικές ασκήσεις της γιόγκα (ασάνες) στοχεύουν να ακινητοποιήσουν το σώμα. Και οι αναπνευστικές ασκήσεις της γιόγκα δε στοχεύουν σε καλύτερη αναπνοή, αλλά στη μείωση ή την παύση της αναπνοής. Κι όταν ο ασκούμενος έχει φτάσει στον τέταρτο βαθμό της γιόγκα κι έχει πετύχει την ακινησία του σώματος σε συγκεκριμένες στάσεις και την επιβράδυνση της αναπνοής του, τότε είναι έτοιμος να ξεκινήσει το διαλογισμό. Με απλά λόγια ο διαλογισμός ορίζεται ως η είσοδος σε μια κατάσταση αλλαγμένης συνείδησης μέσω ασκήσεων γιόγκα και ελέγχου της αναπνοής.Παραθέτουμε μέρος του διαλογισμού από το Γιόγκι Μπατζάν: ”Κάθισε και κλείσε τα μάτια σου. Χρησιμοποίησε την ενέργεια σου… Κάθισε σε μια στάση που είναι αναπαυτική για το σώμα σου με τη σπονδυλική σου στήλη ίσια.. Τώρα άρχισε να φαντάζεσαι πως είσαι το πιο μεγαλειώδες αυτόφωτο πλάσμα. Είσαι μεγαλειώδης, μεγαλειώδης, μεγαλειώδης, μεγαλειώδης.., ένα τέλειο φωτισμένο πλάσμα…Άσε τη σκέψη του μεγαλείου να σε πλημμυρίσει. Είσαι το σύμπαν. Είσαι το άπειρο Ένα. Είσαι η ύπαρξη των υπάρξεων, το Ανώτατο Ον. Προσηλώσου σε αυτή τη σκέψη”.Πόσο απέχουν όλα αυτά από τη χριστιανική διδασκαλία είναι νομίζω σαφέστατο. Ο χριστιανός, διατηρώντας την ελευθερία του και τη λογική του σκέψη, στρέφεται έξω από αυτόν, στον ένα αληθινό Θεό , τον οποίο και επικαλείται με ταπείνωση, χωρίς την ψευδή πεποίθηση ότι θα αυτολυτρωθεί μέσω τεχνικών. Εκεί το αποτέλεσμα του διαλογισμού είναι η καλλιέργεια εωσφορικού εγωισμού, το ψυχασθενικό κλείσιμο στον εαυτό του, η απώλεια του εαυτού του, η διάλυση της προσωπικότητας.Η γιόγκα είναι θρησκευτική πρακτική, η οποία έχει σήμερα τρομακτική εξάπλωση σε χώρες χριστιανικές. Τη συναντά κανείς σε ποικίλες ομάδες Ινδουιστικού και Βουδιστικού προσανατολισμού, σε πλήθος νεοεποχίτικων αποκρυφιστικών ομάδων και παραθρησκευτικών οργανώσεων, σε γυμναστήρια, σχολές χορού, ακόμα και σε σχολεία. Υπάρχουν πολλά ακόμα κέντρα και ομάδες στην Ελλάδα που οργανώνουν μαθήματα γιόγκα, ακόμα και για εγκύους και για παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας. Λένε ότι η γιόγκα απευθύνεται σε ανθρώπους κάθε φυλής, θρησκείας ή δόγματος. Ο καθένας βεβαίως είναι ελεύθερος να ασπασθεί τον Ινδουισμό, το Βουδισμό και τις όποιες πρακτικές θρησκευτικές θέλει, αλλά εν γνώσει του κι όχι πλανώμενος. Και οπωσδήποτε γνωρίζοντας ότι όλοι οι δρόμοι δεν οδηγούν στο Θεό. Για το χριστιανό η γιόγκα είναι ασυμβίβαστη με τη διδασκαλία και τα δόγματα της πίστεώς του. Για να ασκήσεις τη γιόγκα χρειάζεται να αποδεχτείς εξωχριστιανικά δόγματα, όπως τις δοξασίες περί απρόσωπου Θεού, μετενσαρκώσεων, αυτολύτρωσης μέσω τεχνικών, την ύπαρξη και τη χειραγώγηση μυστικιστικής ενέργειας κ.λ.π. Για το χριστιανό όλα αυτά συγκρούονται με τη χριστιανική του ιδιότητα. Γι΄αυτό, επειδή δε γνωρίζουμε ούτε την απόκρυφη παράδοση ούτε τη δυναμική της πνευματικής εξαπάτησης θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Και να ξέρουμε ότι οι διάφορες φιλοσοφίες από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα έχουν το φως της πυγολαμπίδας στα σκοτάδια του κόσμου σε σχέση με την πίστη του Θεανθρώπου, που σύστησε τον εαυτό Του ως το Φως του κόσμου. Και που μπορεί να το καταθέσει και κάθε χριστιανή ψυχή που ένιωσε να την καταυγάζει το φως Του.

(συνεχίζεται)

Σημείωση: Οι πληροφορίες για τη γιόγκα είναι παρμένες από το ίντερνετ

Ζιώγα Κατερίνα
Εκπαιδευτικός