Μεγάλα οικονομικά, γεωπολιτικά και αναπτυξιακά οφέλη, μπορεί να αποδώσει για την Ελλάδα η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου από τα ελληνοτουρκικά σύνορα προς την Κεντρική Ευρώπη, που ήταν το επίκεντρο των συζητήσεων στη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν χθες στο Κρεμλίνο.
Το αποτέλεσμα της συνάντησης ήταν κατ’ αρχήν η διασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου, επενδυτικού κόστους 2 δισ. ευρώ, ενώ το κρίσιμο στοίχημα στη συνέχεια θα είναι η διασφάλιση της τήρησης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενέργεια, αναφορικά, κυρίως, με θέματα ανταγωνισμού, ώστε ο ελληνικός αγωγός να μη συναντήσει τα εμπόδια που οδήγησαν πέρυσι στη ματαίωση του ρωσικού σχεδίου για την κατασκευή του αγωγού South Stream που προέβλεπε τη διοχέτευση του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Βουλγαρίας.
Η επιλογή του South Stream δημιουργήθηκε με αφορμή τα προβλήματα στις παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου, μέσω των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία, τα οποία ξεκίνησαν ήδη από το 2009. Η ιδέα ήταν η παράκαμψη της Ουκρανίας με την κατασκευή αγωγού από τις ρωσικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας προς τη Βουλγαρία και από εκεί στην Ευρώπη. Μετά τη ματαίωση του South Stream ο Ρώσος πρόεδρος ανακοίνωσε πέρυσι την κατασκευή του λεγόμενου Turkish Stream ο οποίος αντί για τη βουλγαρική ακτή καταλήγει στα ελληνοτουρκικά σύνορα, με προφανή στόχο να συνεχίσει μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη.
Όπως προέκυψε από τις προκαταρκτικές συνομιλίες που είχε τον Μάρτιο στη Μόσχα ο αρμόδιος υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτης Λαφαζάνης (ο οποίος συνοδεύει τον πρωθυπουργό στην επίσκεψή του στη ρωσική πρωτεύουσα), ο αγωγός από τα ελληνοτουρκικά σύνορα θα διασχίζει τη Μακεδονία και θα συνεχίζει προς Σκόπια – Σερβία με κατάληξη την Αυστρία.
Η κατασκευή του αγωγού δημιουργεί ένα σημαντικό “παράθυρο ευκαιρίας” για την Ελλάδα, προκειμένου να αναδειχθεί σε περιφερειακό κόμβο διέλευσης φυσικού αερίου. Η χώρα μας, εισάγει ήδη φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω του ελληνοβουλγαρικού αγωγού, την Τουρκία μέσω του ελληνοτουρκικού και υγροποιημένο αέριο από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας. Ήδη προωθείται η κατασκευή του αγωγού ΤΑΡ που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω Τουρκίας, Ελλάδας και Αλβανίας, στην Ιταλία (από τον οποίο επίσης θα προμηθεύεται ποσότητα αερίου η ελληνική αγορά), ενώ σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η προετοιμασία για την κατασκευή ελληνοβουλγαρικού αγωγού, καθώς και οιεργασίες αναβάθμισης της Ρεβυθούσας.
Η κατασκευή του νέου αγωγού, που σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, θα έχει σημαντική μεταφορική ικανότητα δημιουργεί μια ακόμη σημαντική πηγή εφοδιασμού για την ελληνική αγορά, που σημαίνει μεγαλύτερη ασφάλεια εφοδιασμού και ένταση του ανταγωνισμού, άρα καλύτερες τιμές για τους καταναλωτές φυσικού αερίου και την ηλεκτροπαραγωγή. Εκτός από τα άμεσα οφέλη που συνεπάγεται η επένδυση στον αγωγό (αύξηση του ΑΕΠ, νέες θέσεις εργασίας), η ελληνική οικονομία προβλέπεται να ωφεληθεί σημαντικά από τη φορολογία και τα λοιπά έσοδα που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του έργου, ενώ δημιουργούνται, επίσης, οι προϋποθέσεις για την επέκταση των δικτύων φυσικού αερίου και την τροφοδοσία των καταναλωτών, οικιακών και επιχειρήσεων σε νέες περιοχές της χώρας.
