ΕΡΩΤΗΣΗ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ κ. Τ. ΚΟΨΑΧΕΙΛΗ, Μ. ΧΑΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΚΑΙ Γ. ΚΑΣΑΠΙΔΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΜΥΝΑΣ ΘΕΜΑ: ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΤΣΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΕΣΟΝΤΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1940-1941Κατά τη διάρκεια του ελληνο-ιταλικού πολέμου 1940-1941 έχασαν τη ζωή τους,
πολεμώντας για την πατρίδα, συνολικά 13.936 Έλληνες αξιωματικοί και στρατιώτες. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών έπεσαν, στα πεδία των μαχών, εντός της αλβανικής επικράτειας. Για δεκαετίες, τα οστά των πλείστων από τους πεσόντες ήσαν διάσπαρτα σε βουνά και δάση ή σε ομαδικούς τάφους (όπως των 1.400 στην Πρεμετή και των 600 στα Στενά της Κλεισούρας). Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει δημοσιεύσει, σε σχετική του μελέτη, ο πρώην αντιπρόεδρος της βουλής κ. Γεώργιος Σούρλας, οι άταφοι ή προσωρινά θαμμένοι νεκροί υπολογίζονταν σε 7.976. Λίγοι, μόνο, νεκροί είχαν ταφεί όπως αρμόζει και οι τάφοι τους διατηρήθηκαν χάρη, κυρίως, στην γενναιότητα των κατοίκων, όπως στο χωριό Βουλιαράτες, που αψήφησαν την εχθρική στάση του ολοκληρωτικού καθεστώτος του Χότζα.
Ακόμη, όμως, και μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, το αλβανικό κράτος στάθηκε για δυο σχεδόν δεκαετίες αρνητικό στο εύλογο αίτημα της ελληνικής πλευράς για τη δημιουργία τριών, τουλάχιστον, στρατιωτικών κοιμητηρίων, ως ανθρωπιστικό καθήκον και ένδειξη σεβασμού προς τους νεκρούς. Η αλβανική πλευρά, λόγω αναχρονιστικών εμμονών και φόβων αλλά και πιεζόμενη από εθνικιστικούς αλβανικούς κύκλους, προσκείμενων κυρίως στους λεγόμενους Τσάμηδες, δεν συναινούσε επί μακρόν στην κατασκευή κανενός κοιμητηρίου.
Εντέλει, το 2009 υπογράφηκε διακρατική συμφωνία, μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών –για την Ελλάδα υπέγραψε η τότε ΥΠΕΞ κα Μπακογιάννη-, για την κατασκευή 2 κοιμητηρίων πεσόντων σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στην Αλβανία την περίοδο 1940-41, ένα στα στενά της Κλεισούρας και το δεύτερο στο χωριό Βουλιαράτες. Στη συμφωνία προβλεπόταν επίσης να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την αναζήτηση, την εκταφή, τον προσδιορισμό της ταυτότητας και τον ενταφιασμό των Ελλήνων πεσόντων. Τέλος, συστάθηκε Μικτή Επιτροπή Ελλάδας-Αλβανίας που θα επέβλεπε την υλοποίηση της συμφωνίας. Να σημειωθεί ότι η συμφωνία αυτή κυρώθηκε από την Αλβανική Βουλή, στις 26.03.2010.
Δυστυχώς, όμως, το διάστημα που έχει μεσολαβήσει δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα από όσα έχουν συμφωνηθεί. Όπως αναφέρει και η, από 9 Μαρτίου 2015, επιστολή της Ένωσης Τέκνων, Συγγενών και Φίλων Άταφων Ελλήνων Νεκρών Ηρώων που έπεσαν στο Έπος 1940-41, προς τα μέλη του Ελληνικού Κοινοβουλίου, η μικτή ελληνο-αλβανική επιτροπή συνήλθε μόνο μια φορά, στις 23.04.2012 και δεν υλοποιήθηκε καμία από τις αποφάσεις που ελήφθησαν. Επίσης, κατά τις επιμνημόσυνες δεήσεις σημειώνονται σοβαρά επεισόδια από οργανωμένες ομάδες Αλβανών εθνικιστών.
Οι πεσόντες μαχητές στα πεδία των μαχών της Βορείου Ηπείρου σχεδόν στο σύνολο τους παραμένουν άταφοι. Ιδιαίτερα για την περιοχή της Κορυτσάς, την οποία η Αλβανία σκανδαλωδώς εξαιρεί από τις μειονοτικές περιοχές, υπάρχει αίτημα για τη δημιουργία ενός ακόμη στρατιωτικού κοιμητηρίου για τις εκατοντάδες των πεσόντων του ’40. Δυστυχώς, όμως, παρά τις ενέργειες που έχουν γίνει έως σήμερα από ελληνικής πλευράς και των ομογενειακών οργανώσεων, η κυβέρνηση της Αλβανίας δεν δίδει τη σχετική άδεια.
Την σοβαρή αυτή, από ηθικής πρωτίστως πλευράς, εκκρεμότητα διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασι και οι βουλευτές Τιμολέων Κοψαχείλης, Μάξιμος Χαρακόπουλος και Γιώργος Κασαπίδης όταν στις 22 Μαρτίου τρέχοντος έτους, μαζί με εκπροσώπους φορέων εξ Ελλάδος, παραβρεθήκαμε στις επίσημες εορταστικές εκδηλώσεις για την εθνική παλιγγενεσία που διοργανώθηκαν από το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στην πόλη της Κορυτσάς. Μάλιστα, κατά την επίσκεψή μας στον ναό του Αγίου Ιωάννη του Πέρση, στην περιοχή Τσιφλίκι όπου σχεδιάζεται να δημιουργηθεί το στρατιωτικό κοιμητήριο, είδαμε και τα οστεοφυλάκια τα οποία πρόκειται να δεχθούν τα οστά των πεσόντων, αφού προηγουμένως, δοθεί η άδεια των αρχών.
Από τα ανωτέρω γίνεται φανερό ότι μια πράξη ύψιστης ηθικής, όπως είναι ο ενταφιασμός των πεσόντων μαχητών, και η οποία συνάδει με πανάρχαιες και κοινές αρχές και αντιλήψεις ως προς το δέοντα σεβασμό απέναντι στους νεκρούς, μένει ανεκπλήρωτη υποτασσόμενη σε μικροπολιτικές σκοπιμότητες και σε αναχρονιστικές, εθνικιστικές αγκυλώσεις.
Κατόπιν τούτων ερωτώνται οι αρμόδιοι υπουργοί:
1. Γιατί δεν υλοποιήθηκε καμία από τις αποφάσεις που ελήφθησαν από τη μικτή ελληνο-αλβανική επιτροπή στη συνεδρίαση της 23.04.12;
2. Γιατί έκτοτε δεν ξανασυνεδρίασε η αρμόδια επιτροπή και τι έπραξε η ελληνική πλευρά για την υλοποίηση των αποφάσεων;
3. Πρόκειται να συνεδριάσει η επιτροπή και πότε;
4. Σε ποιες ενέργειες σκοπεύετε να προβείτε ώστε να τεθεί εκ νέου στο αλβανικό κράτος το ζήτημα της δημιουργίας ενός στρατιωτικού κοιμητηρίου και στην περιοχή της Κορυτσάς;
Αθήνα, 27 Μαρτίου 2015