Το βιολογικό ρολόι ασκεί τόσο μεγάλο αντίκτυπο στις επιδόσεις στα αθλήματα, ώστε μπορεί να επηρεάσει τις πιθανότητες απόκτησης ενός μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.

Η μελέτη έδειξε ότι οι επιδόσεις στα σπορ παρουσιάζουν στη διάρκεια της ημέρας διακυμάνσεις, οι οποίες φτάνουν έως το 29% από την μέγιστη.

Επιπλέον, άλλη είναι η ώρα του ζενίθ των επιδόσεων για αθλητές που είναι βιολογικά «προγραμματισμένοι» να ξυπνούν νωρίς και άλλη για τους «νυχτερινούς τύπους».

Τα νέα ευρήματα μπορεί να εξηγούν και γιατί οι ισπανικές ομάδες είθισται να έχουν περισσότερες επιτυχίες στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, λένε οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ που πραγματοποίησαν την μελέτη.


Το βιολογικό ρολόι (ή κιρκάδιοι ρυθμοί) ελέγχει τα πάντα στον οργανισμό – από την πνευματική εγρήγορση έως τον κίνδυνο για ένα έμφραγμα.

Οι ειδικοί πίστευαν έως τώρα ότι οι αθλητικές δεξιότητες κορυφώνονται νωρίς το απόγευμα αλλά η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Current Biology», υποδηλώνει ότι αυτό εξαρτάται από τις ανάγκες σε ύπνο κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.

Πως έγινε η μελέτη

Οι επιστήμονες του Μπέρμιγχαμ εξέτασαν τον αντίκτυπο των βιορυθμών σε 20 επαγγελματίες παίκτριες του χόκεϊ και 22 παίκτες του σκουός.

Οι παίκτριες του χόκεϊ έκαναν έξι σπριντ των 20 μέτρων, διάσπαρτα μέσα στην ίδια ημέρα (από τις 7 το πρωί έως τις 10 το βράδυ), ενώ οι παίκτες του σκουός χτυπούσαν για λίγη ώρα μία μπάλα μέσα σε ένα στενό χώρο.

Καθ’ όλη τη διάρκεια των δραστηριοτήτων αυτών, οι ερευνητές κατέγραφαν τις επιδόσεις τους.

Τα ευρήματα συνολικά έδειξαν ότι οι καλύτερες επιδόσεις ήταν αργά το απόγευμα, γεγονός που συμπίπτει και με τη διεξαγωγή των μεγάλων τελικών μετά τις 7 το απόγευμα.


Ωστόσο όταν οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδόσεις κάθε αθλητή με βάση τις ανάγκες του οργανισμού τους σε ύπνο, η εικόνα άλλαξε άρδην. Και αυτό, διότι:

* Οι εθελοντές που ξυπνούσαν χαράματα και ένιωθαν γεμάτοι ενέργεια όλο το πρωί, είχαν την καλύτερη επίδοσή τους στις 12 το μεσημέρι.

* Οι… κουκουβάγιες, δηλαδή οι εθελοντές που αδυνατούν να κοιμηθούν νωρίς το βράδυ και έτσι ξυπνάνε τις «μεγάλες» ώρες το πρωί, είχαν την καλύτερη επίδοση λίγο πριν τις 8 το βράδυ.

* Οι ενδιάμεσοι τύποι είχαν την καλύτερη επίδοση λίγο πριν τις 4 το απόγευμα.

Μάλιστα, η επίδοση αυτή είχε διαφορά κατά μέσον όρο 29% από την χειρότερη επίδοση κάθε αθλητή ξεχωριστά.

Η διαφορά αυτή είναι τεράστια, λέει ο επικεφαλής ερευνητής δρ Ρόλαντ Μπράντστετερ, από τη Σχολή Βιοεπιστημών του Μπέρμιγχαμ. Και εξηγεί πως όταν μιλάμε για κορυφαίο αθλητικό επίπεδο, μόλις 1% απόκλιση μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην τέταρτη θέση και ένα μετάλλιο.

Τα νέα ταλέντα

Τα νέα ευρήματα μπορεί να έχουν αντίκτυπο σε κάθε έκφανση του αθλητισμού, ακόμα και στο κυνήγι εύρεσης νέων ταλέντων, προσθέτει.

«Η αναζήτηση των ταλέντων κατά κανόνα γίνεται στις ώρες σχολείου, ανάμεσα στα παιδιά προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας», είπε. «Ξέρουμε, όμως, ότι τα μισά από αυτά είναι “κουκουβάγιες”, επομένως όταν τα βλέπουν οι κυνηγοί ταλέντων αποδίδουν στο 70-80% των δυνατοτήτων τους, διότι το σώμα τους ακόμα κοιμάται.


»Αυτό σημαίνει ότι χάνουμε τεράστιο αριθμό δεινών αθλητών, διότι τους εξετάζουμε την λάθος ώρα της ημέρας».

tanea