Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών – Κέντρο 24 Ιανουαρίου 2015
Η ομιλία του Διευθυντή της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Γρεβενών Σίμου Ζαγκανίκα:
Είναι βαθιά η συγκίνηση μου, που για μια ακόμη φορά, ο Σύλλογος σας με κάλεσε να βρεθώ ανάμεσά σας. Ανάμεσα σε αγαπητούς φίλους, που έχουμε μεγαλώσει με τις ίδιες αφηγήσεις, που στην κούνια μας οι γιαγιάδες μας, μας τραγούδησαν τα ίδια τραγούδια με την πιο όμορφη μουσική γλώσσα, τη γλώσσα του Ομήρου, των Ιώνων και του Πόντου!….
Πατρίδα είναι τα χρόνια των παιδικών μας αναμνήσεων και αλησμόνητη πατρίδα είναι η εστία, το τζάκι των πατροπαράδοτων αφηγήσεων.
Στην αφίσα της σημερινής εκδήλωσης, φρόντισε ο Σύλλογό σας να βάλλει δύο πολύ όμορφες επιγραμματικές ρήσεις. Θα ξεκινήσω την παρουσίασή μου με την πρώτη και θα χρησιμοποιήσω τη δεύτερη ως επίλογο.
«Εμφορείται ο Τόπος, όταν
Εμφορείται ο Λόγος και η Ποίηση!..»
Αλήθεια!.. Πόσο εύγλωττος είναι ο συμπυκνωμένος επιγραμματικός λόγος της ενημερωτικής αφίσας που φιλοτέχνησε ο Σύλλογός σας….
Αν τον αποσυμπιέσουμε και τον απλώσουμε, τότε εύκολα και πιο κατανοητά θα τον αναγνώσουμε…
«Διακατέχεται ένας Τόπος από εφορία, από πλούτο όταν διαπνέεται σ’ αυτόν ο Λόγος και η Ποίηση!…».
Στην πρώτη παράγραφο της αφίσας διαβάζουμε την επαγγελία της διοργάνωσης: « Σας προσκαλούμε σε μια εκδήλωση λόγου και ποίησης»… Είναι πραγματικά, από τις σπάνιες περιπτώσεις, αν όχι η μοναδική, στα Γρεβενά, να διοργανώνεται μια εκδήλωση λογοτεχνικού περιεχομένου από Πολιτιστικό Σύλλογο … Ο Ποντιακός Πολιτιστικός Σύλλογος Κέντρου «Το Βέντζι» και ο πρόεδρος του, όμως, μας έχουν συνηθίσει στις ευχάριστες εκπλήξεις. Εκφράζουμε λοιπόν τα βαθιά μας συγχαρητήρια για τη διοργάνωση αυτής της τιμητικής εκδήλωσης, που είναι αφιερωμένη στο λογοτεχνικό λόγο της κοινότητας των τριών προσφυγικών οικισμών, Κέντρου- Αγαλαιών και Νησίου….
Ένας λογοτεχνικός λόγος που μετανάστευσε, όπως η ανθισμένη χρυσοξυλιά σε βάζο, για να παροικήσει, να διακριθεί και να τοποθετηθεί, ως ιδιαίτερα καλαίσθητο κόσμημα, σε κοσμικότερα, μεγαλύτερα και πιο επίσημα σαλόνια.
Αυτή η διάκριση επιστρέφει ανεπαίσθητα με αγωγό την συναισθηματική κόκκινη κλωστή που δένει τον δημιουργό με την κοιτίδα και δημιουργεί την αίσθηση της εφορίας, του πλούτου, στον Τόπο, στην ιδιαίτερη πατρίδα.
Εμφορείται λοιπόν ο Τόπος. Είναι έμπλεος από ευγενικά συναισθήματα ο Τόπος όπου έλκουν την καταγωγή τους ο Ποιητής Γιάννης Μασμανίδης και η πεζογράφος Αθηνά ή όπως εσείς την αποκαλείται Νανά Χατζησυμεωνίδου.
Τόπος είναι οι άνθρωποι, η ιστορία τους, οι παραδόσεις τους, ο πολιτισμός τους, η διαμονή τους και ο γεωγραφικός προσδιορισμός της!..
Ο Τόπος κορφεύκεται ότι είναι ο Τόπος καταγωγής των δύο λογοτεχνών, του Γιάννη και της Νανάς, οι οποίοι αμφότεροι άνοιξαν την είσοδο με την πένα τους του δωματίου υποδοχής της επίσημης αναγνωρισιμότητας, του επίσημου σαλονιού των ποιητών και πεζογράφων!…
Ο Γιάννης Μασμανίδης είναι ο ποιητής μας, που εδώ και πολλά χρόνια έχει την αναγνώριση, την εκτίμηση και την αγάπη των λογοτεχνικών κύκλων της Θεσσαλονίκης. Είναι μέλος του Συνδέσμου λογοτεχνών της Θεσσαλονίκης. Έχει εκδώσει εννέα (9) ποιητικές Συλλογές και έχει κάνει παρουσιάσεις του ποιητικού του έργου στο Ιανό και σε άλλα σαλόνια της συμπρωτεύουσας, όπως και στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών.
Η Αθηνά Χατζησυμεωνίδου που έκανε την παρθενική της λογοτεχνική παρουσία με το θεατρικό έργο «Γαμήλιο Ταξίδι στο Παρίσι» το οποίο ανέβηκε σε θεατρική παράσταση από θιάσους της Βόρειας Ελλάδας , έγραψε το δεύτερο βιβλίο της, ένα ευχάριστο μυθιστόρημα με τον τίτλο «Αργυρώ-μπερδέματα», το οποίο μόλις στις 17 Ιανουαρίου, δηλαδή προχθές άνοιξε τις πύλες του Ιανού , ήτοι της επίσημης αναγνωρισιμότητας από τον λογοτεχνικό κόσμο της Θεσσαλονίκης.
Με την ευρύτερη έννοια του Τόπου όπως τον προσδιορίσαμε ήτοι οι άνθρωποι, η γλώσσα, η κοινή ιστορία, τα ίδια ήθη και έθιμα, οι κοινές πατροπαράδοτες αφηγήσεις ο τόπος παίρνει τις διαστάσεις μιας καθολικότερης υπόστασης που μας συνδέει με την καταγωγική συγκίνηση!… έτσι μπορώ και εγώ, που δεν κατάγομαι από τα τρία χωριά των Βεντζίων που βρίσκονται στις κατηφοριές του Αλιάκμονα να αισθάνομαι ιδιαίτερα συγκινημένος ως Πόντιος.
Ο Γιάννης Μασμανίδης έχοντας στις αποσκευές του τις οδύνες του λαού μας, γιατί είναι άμεσος ακροατής των αφηγήσεων των παππούδων μας, ήτοι των ξεριζωμένων, γενοκτονημένων προγόνων μας, που τους πέταξε η ζωή, όσων επέζησαν, χωρίς καμιά συμπαράσταση, δίχως κανένα έρεισμα στις ανώνυμες, ή επώνυμες για μικρές αποστάσεις κατηφοριές του Αλιάκμονα, διαμόρφωσε ανεπαίσθητα τον ψυχικό του κόσμο. Τον κόσμο της μοναξιάς και των απωλειών!… Υποκειμενική η ερμηνεία.. Θα έλεγα ότι ο ψυχικός μας κόσμος αντιδιαστέλλεται και διαμορφώνεται περιφερόμενος στο μαγγανοπήγαδο των παιδικών μας επιρροών!..
Ο Γιάννης με δωρικότητα στις εκφράσεις του, λακωνικός στις διατυπώσεις του, παρ’ ότι Ίων στο συναίσθημα, έχει τη μαστοριά του γραπτού λόγου. Τοποθετεί τις λέξεις με τέχνη και με δυνατό αρμό χτίζει τις μικρές νοηματοφόρες στροφές των ποιημάτων του. Δυνατός αρμός , συγκολλητική ουσία ο συναισθηματικός του κόσμος. Ο αναγνώστης υποβάλλεται στη δύναμη των λέξεων και στην ερμηνεία των συναισθημάτων που έντεχνα τις περιβάλλουν. Η ποίηση του προσειδιάζεται με τις όμορφες, λυτές, απέριττες αλλά ισχυρές δωρικές κολώνες που στόλιζαν τους ναούς των Ιώνων.
Ιωνική ευαισθησία με δωρική όμορφη λυτή διατύπωση!…
Δυνατές λέξεις, πολλή μαστοριά, λυτές προτάσεις, συναισθηματική, συμπαντική έκφραση!…
Θα μπορούσα ατέλειωτες ώρες να μιλάω για την ποίηση του Γιάννη. Είμαι ένας αναγνώστης που θαυμάζω το πληθωρικό του και γεμάτο νοήματα ποιητικό του έργο…
Δεν έχω την ειδίκευση του κριτικού, η τη γνώση του επαΐοντα , αλλά σίγουρα έχω και την καταθέτω ευθαρσώς την καλλιεργημένη ευαισθησία του αναγνώστη!…
Γιάννη περιμένουμε τη δέκατη ποιητικά σου συλλογή!…
H Αθηνά Χατζησυμεωνίδου Μεγάλωσε στη Γερμανία. Επέστρεψε δέκα (10) ετών στην Ελλάδα. Πιστεύω πως έζησε μακριά από τους παππούδες της… Σίγουρα δεν έζησε στο έντονο κλίμα της αφήγησης των μεγάλων απωλειών!… ήτοι το νανούρισμα, μέχρι και την αποτυπωμένη έκφραση στο σκαμμένο πρόσωπο των επιζησάντων της βίαιης απώλειας των συγγενών, των φίλων και αυτής ακόμη της ιδιαίτερης πατρίδας τους!.. Γι’ αυτό θεωρείται τυχερή!… γιατί πλέον πιο ελεύθερη μπορούσε, χωρίς να μεταφέρει το φορτίο των απωλειών του χθες, να μπει στο παρόν και στην καθημερινότητα της ζωής. Με μια χαρούμενη πλέον γραφή εμβαθύνει στις παρορμήσεις και τις συμπεριφορές που είναι σύμφυτες με τον ψυχισμό της αρνητική φόρτισης για τη ζωή, εξαιτίας της μη αποδοχής του ενδότερου εαυτού μας. Περιγράφει μ’ έναν όμορφο μυθοπλαστικό τρόπο τη έλλειψη της αυτοεκτίμησης και πως μπορούμε να επανεκτιμήσουμε μέσα από της συνταγή της αγάπης τα προτερήματα και τις δεξιότητες που ενυπάρχουν μέσα μας. Αντικαθιστά τον καθρέπτη της χαμηλής αυτοεκτίμησης που μας οδηγεί στην απόρριψη μέσα από τη αγχωτική σύγκριση με τον καθρέπτη της αποδοχής ως ξεχωριστής προσωπικότητας με τις δικές της μοναδικές δυνατότητες.
Αυτό βγάζει, ως συμπέρασμα, κανείς εύγλωττα από το δεύτερο βιβλίο της, το μυθιστόρημα «Αργυρώ – μπερδέματα».
Ο αναγνώστης θα έφτανε εύλογα στα συμπεράσματα και θα αποτύπωνε ανάλογα με το βαθμό γνώσης του τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις εντυπώσεις που έρχονται και φεύγουν εν είδη χρονικής γραφής. Μέσα από την εξιστόρηση του βιβλίου πορεύεσαι στον ψυχισμό των πρωταγωνιστών και οι ιδέες δεν είναι παρά τα αποτελέσματα νοητικών πράξεων, που έχουν σχέση με το περιβάλλον που τοποθετείται η πρωταγωνίστρια η Αργυρώ και οι δομικές επιδιορθωτικές παρεμβάσεις στη διαμόρφωση του χαρακτήρα της από τη θεία της την Αργυρώ-Ηρώ, εξ’ ου και ο τίτλος Αργυρώ – μπερδέματα.
Η αναγνωρισιμότητα των δύο λογοτεχνών στο χώρο της λογοτεχνίας μας σηκώνει όλους λίγο ψηλότερα. Σηκώνει τον Τόπο πιο Ψηλά!….
Ευτυχής ο Τόπος που το κάδρο του
ομορφαίνουν λογοτέχνες και ποιητές!….
Ζαγκανίκας Σίμος
