Ντοκουμέντο 160 σελίδων

Στα χέρια της κυβέρνησης βρίσκεται ήδη η απόρρητη έκθεση για «όσα μας χρωστούν οι Γερμανοί» από το αναγκαστικό-κατοχικό δάνειο, το οποίο δεν εξοφλήθηκε ποτέ και τις πολεμικές επανορθώσεις που ξεχάστηκαν.

Επειτα από τρεις μήνες εργασίας η επιτροπή που είχε συστήσει στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας με επικεφαλής τον τέως γενικό διευθυντή Θησαυροφυλακίου Παναγιώτη Καρακούση παρέδωσε την έκθεση των 160 σελίδων στην οποία τεκμηριώνονται νομικά οι οφειλές της Γερμανίας προς την Ελλάδα από το αναγκαστικό δάνειο της Κατοχής. Σύμφωνα με τη μεθοδολογία που ακολούθησε η επιτροπή και τους πλέον συντηρητικούς υπολογισμούς, οι οποίοι κατά τον κ. Καρακούση «δεν επιδέχονται αμφισβήτηση», η οφειλή της Γερμανίας από το αναγκαστικό δάνειο προσεγγίζει τα 11 δισ. ευρώ.

Ο κ. Καρακούσης διευκρινίζει ότι το ποσό αυτό δεν έχει καμία σχέση με τις πολεμικές επανορθώσεις για τις ζημιές που υπέστη η Ελλάδα και η οικονομία της τα χρόνια της Κατοχής, οι οποίες – ως απαίτηση – μπορεί να ανέρχονται σε δεκάδες δισ. ευρώ.

Επίσημα στοιχεία

Τα στοιχεία και οι εκτιμήσεις για τις ζημιές εμπεριέχονται στην πυκνογραμμένη και λεπτομερή έκθεση, η οποία περιλαμβάνει πρωτογενή και επίσημα στοιχεία (συμβάσεις, συμβόλαια, αποδείξεις καταβολής δόσεων κ.ά.) της περιόδου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η επίπονη αυτή εργασία ξεκίνησε μετά τη διάσωση του αρχείου που υπήρχε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους με τα έγγραφα και τις διεκδικήσεις αποζημιώσεων ιδιωτών από τους γερμανούς κατακτητές και το πρώτο πόρισμα που συνέταξαν τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους τον Μάρτιο του 2013.

Η απόρρητη έκθεση παραδόθηκε στον κ. Σταϊκούρα, ο οποίος με τη σειρά του θα την αποστείλει στον υπουργό Εξωτερικών κ. Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο υπουργός πρέπει να τη διαβιβάσει στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Λόγω της σοβαρότητας του ζητήματος, όπως επιτάσσει και το Σύνταγμα, θα πρέπει να συνεδριάσει η Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου και να αποφασίσει – εισηγηθεί στην κυβέρνηση πώς να χειρισθεί το θέμα.

Αποφάσεις

Σε κάθε περίπτωση η έκθεση αποτελεί ένα σοβαρό εργαλείο στα χέρια της κυβέρνησης και ασφαλώς μετά τις εκλογές θα τεθεί στο τραπέζι των αποφάσεων για τις διεκδικήσεις έναντι της Γερμανίας.

Εκτενές ρεπορτάζ για όσα χρωστά η Γερμανία στην Ελλάδα είχε παρουσιάσει η αυστριακή εφημερίδα «Ντερ Στάνταρντ» στη χριστουγεννιάτικη έκδοσή της.

Η εφημερίδα σημείωσε στο ρεπορτάζ της ότι κατά την επίσκεψη του γερμανού προέδρου Γιόαχιμ Γκάουκ την περασμένη άνοιξη στην Ελλάδα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας είχε ζητήσει να αρχίσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα η αποπληρωμή των αποζημιώσεων από τη Γερμανία, κάτι στο οποίο ο Γιόαχιμ Γκάουκ είχε αντιτάξει χαρακτηριστικά: «Ξέρετε τι πρέπει να απαντήσω: Η νομική οδός γι’ αυτό έχει κλείσει».

Η «Ντερ Στάνταρντ» που είχε συνομιλήσει με τον κ. Καρακούση και τα μέλη της επιτροπής ανέφερε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τους υπαλλήλους στο υπουργείο Οικονομικών στην Αθήνα που για πρώτη φορά συγκέντρωσαν τα διασκορπισμένα αρχεία. Στο σημειωματάριό τους σημειώνουν έναν δεκαπενταψήφιο αριθμό, δηλαδή 1,5 τρισ. δρχ. που αφαιρέθηκαν και είναι καταγεγραμμένα στην Τράπεζα της Ελλάδας ως αναγκαστικό δάνειο το οποίο απέσπασαν τον Μάρτιο του 1942 από τους Ελληνες το γερμανικό Ράιχ και η Ιταλία.

Οι καταβολές

Οι αριθμοί λένε τα εξής:

Η Τράπεζα της Ελλάδος, βάσει των λογαριασμών που τηρούσε, γνωρίζει το σύνολο των καταβολών προς τους κατακτητές σε όλο το διάστημα της Κατοχής. Το συνολικό ποσό που αφορά τη Γερμανία ανέρχεται σε 1.617.781.093.648.819 δρχ.

Μετά την αφαίρεση των εξόδων κατοχής που καταβάλλονταν σύμφωνα με τον νόμο που υπήρχε και όπως αυτά είχαν συμφωνηθεί με τους κατακτητές η Γερμανία έλαβε ως προκαταβολές 1.530.033.302.528.819 δρχ.

Αυτά τα ποσά είναι τα λεγόμενα κατοχικά δάνεια που θα έπρεπε – κατά τις Συμφωνίες του Μαρτίου του 1942 και του Δεκεμβρίου του 1942 – να επιστραφούν με τη λήξη του πολέμου.

Μόνο από την πρώτη αποτίμηση που έγινε αμέσως μετά τον πόλεμο από την Τράπεζα της Ελλάδος το ποσό αντιστοιχούσε σε 4,5 εκατ. χρυσές λίρες Αγγλίας.

Συμφωνία του Λονδίνου
«Δεν υπάρχει θέμα παραγραφής»
Οι διατάξεις των άρθρων 17, 5 και 2 της Συμφωνίας του Λονδίνου της 27ης Φεβρουαρίου 1953 περί εξωτερικών γερμανικών χρεών ορίζουν ότι η Γερμανία αναλαμβάνει την υποχρέωση μετά την επανένωσή της (άρθρο 5, παρ. 2) όχι μόνο να ρυθμίσει τις εξωσυμβατικές αποζημιωτικές υποχρεώσεις της (οφειλές από αδικοπραξίες των στρατευμάτων κατοχής) αλλά και να εκδώσει εκείνες τις νομοθετικές διατάξεις και να λάβει εκείνα τα διοικητικά μέτρα που είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της συμφωνίας αυτής. Επίσης υποχρεώθηκε να τροποποιήσει ή να καταργήσει νομοθετικές διατάξεις και διοικητικές πράξεις που δεν είναι συμβατές με τη Συμφωνία και τα Παραρτήματα αυτής. Σε κάθε περίπτωση, σημειώνουν έγκυροι νομικοί κύκλοι, για ζητήματα πολεμικών επανορθώσεων δεν τίθεται ούτε υπάρχει θέμα παραγραφής. Το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν οι μελετητές, οι οποίοι σοκάρονται από την ιστορική πραγματικότητα, είναι ότι η Ελλάδα δεν έλαβε αποζημίωση ποτέ ούτε για το κατοχικό δάνειο ούτε για τις ζημιές που υπέστη κατά τη διάρκεια του πολέμου.