Την Κυριακή, 30 Νοεμβρίου, όλοι γνωρίζουμε πως το Πατριαρχείο στην Κων/πολη είχε τη θρονική γιορτή τού αγίου Ανδρέα.Μεταξύ των προσκεκλημένων υψηλός επισκέπτης θεωρήθηκε ο Πάπας Φραγκίσκος.Σ΄όλα τα ειδησεογραφικά δελτία δέσποζαν οι φωτογραφίες των δύο προκαθημένων να εναγκαλίζονται κατά την ώρα της θείας Λειτουργίας. Ευχάριστο το μήνυμα που έβγαινε στον τηλεθεατή. Παρόλα αυτά γρήγορα διαδόθηκαν και αρνητικές κρίσεις. Και επικρίσεις.Έτσι την ώρα αυτή δεν ξέρει κανείς αν πρέπει να επικροτήσει αυτή τη συνάντηση ή να την απορρίψει και από λίγο έως πολύ να ανησυχήσει κιόλας.Χαρά και ευχή όλων μας να ”τεκνίσει”, όπως έλεγαν οι γιαγιάδες μας, η προσπάθεια προσέγγισης των δύο Εκκλησιών. Την οποία προς το παρόν την αντιλαμβανόμαστε ανέφικτη. Χάσμα μέγα βλέπει κανείς ανάμεσά τους. Μας χωρίζουν οι δογματικές πλάνες και οι διάφορες δοξασίες, που πρόσθεσαν οι δυτικοί μες το χρόνο, αφότου απομακρύνθηκαν μετά το 1054 από τη μία τότε Καθολική και Αποστολική Εκκλησία. Και πρώτιστες οι περί του πρωτείου και του αλάθητου του Πάπα, καθώς και η προσθήκη του filioque στο σύμβολο της πίστεως.Ο Πάπας πρέπει να θεωρείται πρώτος, υποστηρίζει η Δύση… Και γιατί αυτό; Και τίνος πνεύμα εκφράζει; Ο Χριστός τόνισε πως ”ος αν θέλη υμών γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος” (Μαρκ.10,44). Και μάλιστα σε μια τέτοια φιλονικία μεταξύ των μαθητών για το ποιος απ΄αυτούς είναι ανώτερος πήρε ένα παιδάκι και στήνοντάς το στη μέση τούς είπε πως όποιος έχει ταπεινή ψυχή μικρού παιδιού αυτός είναι ανώτερος για το Θεό (Ματθ.18,3-4). Μέσα όμως σ΄αυτή την εγωιστική απαίτηση των παπών να θεωρούνται πρώτοι στην Εκκλησία διαπιστώνει κανείς κάτι τέτοιο; Είναι άσχετο βέβαια αν επιστρατεύει ολόκληρη φιλολογία και επιχειρηματολογία η δυτική Εκκλησία, για να μας πείσει… Ορισμένα πράγματα είναι αυταπόδεικτα. Αν χανόμαστε να πείσουμε τους άλλους για κάτι, σημαίνει πως εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε πρώτα πεπεισμένοι γι΄αυτό.Κι ύστερα για το αλάθητο… Και πού ήταν το ”αλάθητο” των παπών, όταν στο μεσαίωνα δαιμονοποιούσαν τη θρησκεία με τα συγχωροχάρτια; Όταν καταδίκαζαν το Γαλιλαίο για τις επιστημονικές του αλήθειες; Όταν η ιερά Εξέταση έκαιγε στην πυρά βιβλία και ανθρώπους που είχαν διαφορετικό φρόνημα; Κι αυτό στο όνομα του γλυκυτάτου Ιησού του Κυρίου μας; Όταν έστελναν τους σταυροφόρους τους για τους αγίους τόπους και ασέλγησαν ποικιλότροπα κατά την τέταρτη Σταυροφορία σε βάρος της Ορθοδοξίας; Όταν εξαπολύουν ακόμα και σήμερα θρασύτατα και ύπουλα τους Ουνίτες ιερείς τους στο χώρο των Ορθοδόξων, για να αυξήσουν άνομα και παράνομα τη μάνδρα τους; Όταν ευλογούσαν τη σφαγή εκατοντάδων Ορθοδόξων σε γειτονικές μας ομόδοξες χώρες;Και τι ανάλογο θα μπορούσαν να προσάψουν στην Ορθοδοξία εκτός από το ότι δεν έσκυψε υποτακτικά μέχρι τώρα το κεφάλι στους πάπες κι έμεινε πιστή στο πνεύμα των Αποστόλων και των αγίων της; Όσο για τα άλλα που άπτονται δογματικών αληθειών, το λόγο ας έχουν οι θεολόγοι. Εμείς απορίες εκφράζουμε σήμερα, που αναπηδούσαν αυθόρμητα στο μυαλό μας, καθώς βλέπαμε από τις οθόνες μας τον εναγκαλισμό των δύο πνευματικών ηγετών. Του Πατριάρχη μας Βαρθολομαίου και του Πάπα Φραγκίσκου.Βέβαια οι καιροί επιτάσσουν οπωσδήποτε να τα βρούμε μεταξύ μας οι Ρωμαιοκαθολικοί με τους Ορθόδοξους. Η παγκοσμιοποίηση με τη νέα Τάξη Πραγμάτων δεν επιτρέπει αναβολή. Η ίδια λειτουργεί ως οδοστρωτήρας. Μας έχει δημιουργήσει βέβαια την εντύπωση ότι έχει και προκατάληψη μαύρη για την Ορθοδοξία…Η θέση του Πατριάρχη μας γι΄αυτό είναι δυσχερής. Αυτό σημαίνει ότι όλοι πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση. Κι ότι ο ίδιος έχει ανάγκη πολλή από την προσευχή και τη συμπαράστασή μας. Ιδιαίτερα των χριστιανών που έχουν επίγνωση του τι σημαίνουν όλα αυτά για τον ίδιο τον Προκαθήμενο, αλλά και για την υπόσταση της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Γιατί υπάρχουν και ορθόδοξοι που θέλουν ”σώνει και καλά” να γίνει η ένωση, επιπόλαια σκεπτόμενοι, επειδή το συνδέουν μόνο με μια κακώς εννοούμενη εδώ αγάπη, απ΄την οποία λείπει ωστόσο η αλήθεια. Ο Θεός όμως δε συστήνεται μόνο ως Αγάπη. Αλλά και ως Αλήθεια. Και γι΄αυτό και ως Ζωή. Η αγάπη χωρίς την αλήθεια είναι ”νεροζούμικη”. Φτηνή. Επιφανειακή και ”γρηγοροπέθαντη”. Παρωδία της αληθινής αγάπης. Μοιάζει η αγάπη αυτή μ΄εκείνων των συζύγων που ξέρουν να ερωτοτροπούν μεταξύ τους, χωρίς όμως να είναι και ειλικρινείς ο ένας στον άλλο.Ύστερα αυτοί οι άνθρωποι εύκολα ρίχνουν την πέτρα του αναθέματος στην Ορθόδοξη Εκκλησία, γιατί εντυπωσιάζονται από την κοσμική δύναμη του Πάπα.Η προχθεσινή ωστόσο συμπροσευχή του Πατριάρχη με τον Πάπα δίχασε και το πιστό πλήρωμα της Εκκλησίας. Ορισμένοι μόλις το πληροφορήθηκαν, άρχισαν να πρωτοστατούν, για να μαζευτούν υπογραφές από πιστούς — μαζί κι ορισμένοι Αρχιερείς — και να εκφράσουν έτσι έντονα τη διαμαρτυρία τους για την ενέργεια του Πατριάρχη Βαρθολομαίου να συνεορτάσει με τον Πάπα τον άγιο Ανδρέα. Προκάλεσαν και οι εναγκαλισμοί βέβαια… Τι να σου κάνουν οι εναγκαλισμοί, αν προηγουμένως δεν εξαφανισθούν οι παρεξηγήσεις… Εμείς απ΄έξω τους βλέπαμε πάντως κενούς.Οι αντιδραστικοί ωστόσο αυτοί χριστιανοί λειτούργησαν σαν τα μαντρόσκυλα, που αρχίζουν να αλυχτούν για λύκο και μόνο με την υποψία ότι πλησιάζει στη μάντρα των προβάτων. Γι΄αυτό και οι αντιδράσεις τους είναι χρήσιμες.Πολλοί απ΄αυτούς, κατά τη γνώμη μας, έχουν φανατισμό, που εκφράζεται με αδιαλλαξία και κατάρες για τον Πάπα. Ίσως οι ειδήμονες γιατροί να βλέπουν πίσω απ΄αυτή τη συμπεριφορά τους μια άμυνα γεμάτη από ανασφάλεια ή και ηττοπάθεια. Γιατί να φερόμαστε έτσι; Όταν κανείς έχει την αλήθεια δεν ηττοπαθεί και δε φοβάται να αναγνωρίσει την αλήθεια κι όπου αλλού τη συναντήσει. Ούτε μισεί τους αντιφρονούντες. Και δε σκοτώνει το πνεύμα για ”το γράμμα του νόμου”.Έλα όμως που ο απόστολος Παύλος, πολύπειρος από τη σχέση του με τους αιρετικούς, συμβουλεύει: ”Αιρετικόν άνθρωπον μετά μίαν και δευτέραν νουθεσίαν παραιτού, ειδώς ότι εξέστραπται ο τοιούτος και αμαρτάνει ων αυτοκατάκριτος” (Τιτ.3,10). Και τούτο γιατί δε φτάνει μόνο η καλή διάθεση, όταν αυτήν είναι έτοιμοι να την εκμεταλλευτούν οι άλλοι. Και στην προκειμένη περίπτωση των Ορθοδόξων μόνο.Από την άλλη τώρα άλλοι χριστιανοί παρακολουθώντας τις προσπάθειες των δυο προκαθημένων προτιμούν να συμπαραστέκονται με ευχές και κομποσχοίνια, για να μη γίνει απλή συγκόλλησή των Εκκλησιών, αλλά πραγματική ένωση, αφού προηγουμένως εξομαλυνθούν οι διαφορές.Υπάρχουμε κι όλοι οι άλλοι βέβαια, που μαζί με την προσευχή έχουμε και την απαίτηση απ΄το Πατριαρχείο μας, πριν καλέσει ξανά ή ανταποκριθεί σε άλλη πρόσκληση του Πάπα για κοινή λειτουργία, παράλληλα με τις εγκυκλίους, που κάποτε κάποτε μας στέλνει, να μας ενημερώνει και για τα αποτελέσματα τού μέχρι τώρα διαλόγου. Και επίσης θα θέλαμε να μάθουμε πώς θα προγραμματιστεί στο εξής η συνέχεια της προσπάθειας για επανένωση των δύο Εκκλησιών. Ακόμα ας μας πληροφορήσει ποια βάση έχουν όλες αυτές οι συμπροσευχές. Γιατί εμείς ξέρουμε πως οι κανόνες της Εκκλησίας μας δεν τις επιτρέπουν. Και μεγάλο μέρος του ορθόδοξου λαού δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή του γι΄αυτές. Από φόβο και αγωνία για την έκβαση τέτοιων εκδηλώσεων; Από άγνοια: Σίγουρα και απ΄αυτά. Αλλά και από ένστικτό του ο λαός, σαν αυτό που στην ιστορία του παρελθόντος έσωσε το ορθόδοξο δόγμα, όταν συντάχθηκε με τον άγιο Μάρκο, ο οποίος στη σύνοδο της Φλωρεντίας δεν υπέγραψε την ένωση της Δυτικής και Ανατολικής Εκκλησίας παρά τον εκβιασμό και την πίεση του Πάπα, ενώ τους Αρχιερείς του, που υπέκυψαν και υπέγραψαν την ένωση χωρίς καμιά υποχώρηση του Ποντίφικα, τους αποδοκίμασε.Κι ο λαός, ας γνωρίζουμε, αποδείχτηκε πολλές φορές μαζί με τους αγίους του θεματοφύλακας της πίστεως του. Άλλωστε στις μέρες μας σε κανένα τομέα δεν αγνοείται ο λαός.Παρακαλούμε ύστερα από όλα αυτά το σεπτό μας Πατριαρχείο να μας έχει όλους υπόψη του, όπως επιβάλλεται κι εμείς να το σεβόμαστε και να το εμπιστευόμαστε. Έχουμε άπειρα δείγματα της αξιοπιστίας του. Και επί πλέον αυτό επιβάλλεται, γιατί οι καιροί είναι χαλεποί και δεν μας επιτρέπεται ιδιαίτερα τώρα να είμαστε διασπασμένοι οι χριστιανοί και στη βάση μας. Μακάρι…Ο Θεός να δώσει.

Ζιώγα Κατερίνα

Εκπαιδευτικός