Παράταση για έναν χρόνο της ρύθμισης που προστατεύει κύριες κατοικίες με αντικειμενική αξία έως 200.000 ευρώ – Τροποποιήσεις στον «νόμο Κατσέλη».
Στην παράταση της νομοθετικής ρύθμισης που ψηφίστηκε στο τέλος του 2013 -έχοντας ως ημερομηνία λήξης την 31/12/2014 –
προσανατολίζεται η κυβέρνηση. Την προστασία της 1ης κατοικίας εξήγγειλε για μια ακόμηφορά και ο υπουργός Οικονομικών Γκίκας Χαρδούβελης. Ωστόσο, η νομοθετική ρύθμιση αναμένεται να γίνει περισσότερο για ψυχολογικούς και πολιτικούς
λόγους. Κι αυτό διότι οι ίδιες οι τράπεζες δεν φέρονται διατεθειμένες να στείλουν στον πλειστηριασμό κύριες κατοικίες, η αντικειμενική αξία των οποίων δεν υπερβαίνει καν το όριο των 200.000 ευρώ πράγμα που σημαίνει ότι η εμπορική αξία είναι πολύ μικρότερη. Αρμόδιοι παράγοντες του υπουργείου Ανάπτυξης επισημαίνουν ότι η παράταση της ρύθμισης – σε συνδυασμό με παρεμβάσεις που έρχονται στον νόμο Κατσέλη μέσω του οποίου επίσης μπορεί να προστατεύσει κάποιος την κύρια κατοικία του – θα αποδειχθεί στην πράξη ότι δεν θα έχει πρακτικό αντίκρισμα. Και αυτό διότι από το νέο έτος, οι τράπεζες θα επικεντρωθούν στη ρύθμιση των στεγαστικών δανείων βάσει του νέου κώδικα δεοντολογίας και όχι στο να κινήσουν τις – δαπανηρές και γι’ αυτές – διαδικασίες εκποίησης μέσω του πλειστηριασμού.
Η νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε πέρυσι και η οποία αναμένεται να παραταθεί για ακόμη έναν χρόνο, ουσιαστικά δεν χρησιμοποιήθηκε παρά σε 3000 περιπτώσεις. Και αυτό διότι η ρύθμιση που προβλέπει (σ.σ ο δανειολήπτης που πληροί τα κριτήρια πρέπει να πληρώνει ένα ποσό στην τράπεζα κάθε μήνα για να μην κινδυνεύει με πλειστηριασμό) γίνεται ούτως ή άλλως από τις τράπεζες και εκτός νόμου. Ποια είναι τα κριτήρια της νομοθετικής ρύθμισης;
1. Το εισόδημα να μην ξεπερνά τις 35.000 ευρώ,
2. Η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας να μην ξεπερνά τα 200.000 ευρώ
3. Η συνολική αξία των ακινήτων του να μην ξεπερνά τις 270.000 ευρώ
4. Το σύνολο των καταθέσεων και των κινητών αξιών να μην υπερβαίνει τα 15.000 ευρώ
Αρμόδια τραπεζικά στελέχη, δικαιολογώντας την εξαιρετική μικρή προσέλευση στον σχετικό νόμο μέχρι σήμερα, υπενθυμίζουν ότι πρόκειται για μια γραφειοκρατική διαδικασία η οποία υποχρεώνει τους δανειολήπτες να ενημερώνουν αυτόματα την τράπεζα για κάθε αλλαγή που πραγματοποιείται στην οικονομική τους ζωή (πχ πρέπει να ενημερώνουν για οποιαδήποτε συναλλαγή στον τραπεζικό τους λογαριασμό άνω των 1000 ευρώ). Επίσης σημειώνουν ότι η προστασία δεν παρέχεται χωρίς να υπάρχει υποχρέωση πληρωμής. Ο νόμος ορίζει με σαφήνεια ότι κατά τη διάρκεια απαγόρευσης πλειστηριασμού, οι οφειλέτες υποχρεούνται να καταβάλλουν το 10-20% του εισοδήματός τους ανάλογα με το αν αυτό υπερβαίνει ή όχι τα 15.000 ευρώ ετησίως. «Τέτοια ποσοστά ο δανειολήπτης εκτιμάται ότι θα μπορεί να εξασφαλίσει και σε απευθείας διαπραγμάτευση με την τράπεζα μέσα από τις ρυθμίσεις που ενσωματώνει και ο υπό ενεργοποίηση κώδικας δεοντολογίας. Έτσι, ο νόμος θα παραταθεί μεν αλλά μόνο και μόνο για να αποτελέσει ένα «έσχατο δίκτυ προστασίας» του δανειολήπτη.
Η πρώτη κατοικία, θα εξακολουθήσει να προστατεύεται και από τον νόμο Κατσέλη, ο οποίος όμως αναμένεται να υποστεί σημαντικές αλλαγές στην κατεύθυνση της επιτάχυνσης των διαδικασιών (σ.σ ήδη δίνονται δικάσιμες ημερομηνίες για το 2027 σε πολλά ειρηνοδικεία της χώρας). Το συγκεκριμένο ζήτημα, τα συναρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης σκοπεύουν να το αντιμετωπίσουν με τη θέσπιση της διαδικασίας της διαμεσολάβησης προκειμένου να περιοριστεί ο αριθμός των υποθέσεων που θα φτάνει να εκδικάζεται. Επίσης, υπάρχει σχέδιο «ομαδοποίησης» δικών με συναφές περιεχόμενο. Δηλαδή, όλες οι υποθέσεις που θα αφορούν σε διάσωση κύριας κατοικίας, σχεδιάζεται να ομαδοποιούνται ώστε η έκδοση μιας απόφασης, να αποτελεί πιλότο και για τις υπόλοιπες.
Οι αλλαγές στον νόμο Κατσέλη ήταν προγραμματισμένο να ανακοινωθούν μέσα στον Νοέμβριο. Ωστόσο μετά την αλλαγή του υπουργού, ενδέχεται να υπάρξουν καθυστερήσεις. Σε κάθε περίπτωση, στόχος της κυβέρνησης είναι το όλο νομοθετικό πλαίσιο να έχει ψηφιστεί και να έχει ενεργοποιηθεί πριν το τέλος του έτους.