Επιμένει η τρόικα για ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ με κατάργηση των χαμηλών συντελεστών. Βαρύς ο λογαριασμός για τα νοικοκυριά. Ποια προϊόντα θα ανατιμηθούν.
Τις συνέπειες που θα υπάρξουν τόσο σε δημοσιονομικό επίπεδο όσο και στην τσέπη των καταναλωτών από την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ –το ύψος του οποίου οι πληροφορίες το τοποθετούν στο 19%- μελετούν οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου οικονομικών καθώς η τρόικα εξακολουθεί να πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση.
Το επιχείρημα των δανειστών είναι ότι με την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή, θα κλείσουν τα «παράθυρα» φοροαποφυγής που εξακολουθούν να υπάρχουν λόγω της ύπαρξης διαφορετικών συντελεστών. Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση εκτός από το δημοσιονομικό κόστος –το οποίο μπορεί να είναι και μηδενικό καθώς τα όποια έσοδα χαθούν από τη μείωση του βασικού συντελεστή από το 23% στο 19% θα αντισταθμιστούν και με το παραπάνω από τη μετάβαση των προίόντων που σήμερα φορολογούνται με 6,5% ή 13% στο 19%- θα πρέπει να μετρήσει και το κοινωνικό και πολιτικό κόστος.
Ασφαλώς, σε περίπτωση υιοθέτησης του μέτρου, επικοινωνιακά, θα προβληθεί η μείωση της επιβάρυνσης για σειρά προϊόντων και υπηρεσιών: ρούχα, παπούτσια, ηλεκτρικές συσκευές, τηλεφωνία, internet κλπ. Το ζήτημα όμως είναι ότι θα υπάρξει τεράστια επιβάρυνση στα είδη πρώτης ανάγκης, ενώ θα πληγεί και όλη η νησιωτική Ελλάδα η οποία σήμερα απολαμβάνει ευνοϊκού καθεστώτος όσον αφορά στον ΦΠΑ. Μια επιβάρυνση η οποία θα είναι σαφώς μεγαλύτερη για τα φτωχά νοικοκυριά πολύ απλά διότι αυτά δεν καταναλώνουν τίποτα περισσότερο από τρόφιμα, ρεύμα, νερό, δηλαδή προϊόντα και υπηρεσίες που σήμερα υπάγονται στον χαμηλό φορολογικό συντελεστή.
Το μοντέλο του ενιαίου συντελεστή, δεν συναντάται αυτή τη στιγμή πουθενά στην Ευρώπη όπως προκύπτει από την τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον ΦΠΑ. Το Βέλγιο έχει κανονικό συντελεστή 21% υπολογίζει όμως τον φόρο με συντελεστή 6% και 12% για σειρά προϊόντων. Στη Βουλγαρία υπάρχει χαμηλός συντελεστής 9%, στην Γερμανία (η οποία ούτως ή άλλως έχει χαμηλότερο συντελεστή από την Ελλάδα δηλαδή 19% έναντι 23% που επέβαλε σε εμάς) υπάρχει ο συντελεστής του 7%, στην Ισπανία προϊόντα και υπηρεσίες κατατάσσονται στο 10% (υπάρχει και ο υπερχαμηλός συντελεστής του 4%) ενώ η Ολλανδία εφαρμόζει χαμηλό συντελεστή 6%.
Τα «θύματα» σε περίπτωση που η κυβέρνηση καταλήξει σε αυτό το σχέδιο θα είναι πολλά. Αρκεί μια ματιά στην ισχύουσα νομοθεσία για να αντιληφθεί κανείς τι πρόκειται να ακριβύνει (διότι το να περιμένει κανείς ότι επιχειρήσεις όπως η ΔΕΗ, τα supermarket κλπ θα απορροφήσουν το πρόσθετο κόστος δεν είναι εφικτό).
Ο…τιμοκατάλογος του ενιαίου συντελεστή
Ποια είναι λοιπόν τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που υπάγονται σήμερα στον χαμηλό φορολογικό συντελεστή και θα αυξηθούν σε περίπτωση που καταλήξουμε σε μοντέλο ενιαίου ΦΠΑ;
- Όλα τα τρόφιμα τα οποία υπάγονται στο 13%. Τα τρόφιμα τα οποία διακινούνται κυρίως μέσα από τα supermarket, σε περίπτωση καθιέρωσης ΦΠΑ 19% θα ακριβύνουν τουλάχιστον κατά 5%. Ας πάρουμε ως παράδειγμα ένα μπουκάλι γάλα: Με σημερινή τιμή πρό ΦΠΑ 1,45, φτάνει στο ράφι με τιμή λιανικής 1,64 ευρώ. Αν ο ΦΠΑ από το 13% ανέβει στο19%, η τιμή λιανικής θα αναρριχηθεί στα 1,725 ευρώ επιβαρυνόμενη κατά 5,30%. Τα περιθώρια απορρόφησης των αυξήσεων είναι πολύ περιορισμένα καθώς τα supermarket που κατά κύριο λόγο διακινούν τα τρόφιμα λειτουργούν κατά κανόνα με πολύ μικρό περιθώριο κέρδους και είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν θα δεχτούν να απορροφήσουν έστω και ένα μέρος της αύξησης. Η ευθύνη μπορεί να γίνει «μπαλάκι» στους εισαγωγείς δηλαδή στις πολυεθνικές με αβέβαιο αποτέλεσμα για τον τελικό καταναλωτή.
- Τα φάρμακα: κάποια από αυτά υπάγονται στον υπερχαμηλό συντελεστή του 6,5% και κάποια άλλα στο 13%. Στο 23% υπάγονται κυρίως τα καλλυντικά
- Οι λογαριασμοί του νερού και του ηλεκτρικού. Εδώ η ΔΕΗ κάνει ανατιμήσεις στα τιμολόγιά της (με τελευταίο παράδειγμα την αύξηση για τα μικρά νοικοκυριά) θα δεχτεί να απορροφήσει αυξήσεις λόγω μεταβολής του ΦΠΑ;
- Ο ιατρικός εξοπλισμός για τους ανάπηρους
- Τα βιβλία και τα περιοδικά όπως και οι εφημερίδες (υπάγονται στον υπερχαμηλό συντελεστή του 6,5%)
- Μείζον θέμα θα προκληθεί με τα εστιατόρια (τα οποία βαρύνονται με συντελεστή 13%) και τα ξενοδοχεία που έχουν καταταχθεί στον υπερχαμηλό συντελεστή του 6,5%. Είναι σοβαρό το ενδεχόμενο –σε περίπτωση που καταλήξουμε στον ενιαίο συντελεστή- να υπάρξει εξαίρεση καθώς θα πληγεί το τουριστικό προϊόν της χώρας.