Το γεγονός ότι τα περισσότερα ίχνη βρέθηκαν σε τάφους και ιερούς τόπους, ωθούν τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι η χρήση των ουσιών ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την τελετουργική χρήση
Σε αντίθεση με τον σύγχρονο άνθρωπο, οι προϊστορικοί λαοί της Ευρώπης δεν χρησιμοποιούσαν παραισθησιογόνα απλώς για ευχαρίστηση. Η χρήση αλκοολούχων και φυτικών ναρκωτικών όπως το όπιο και τα παραισθησιογόνα μανιτάρια, χρησιμοποιούνταν με φειδώ και πήγαιναν χέρι-χέρι με το σύστημα πεποιθήσεων και τις ιερές τελετουργίες ταφής. Η Elisa Guerra-Doce από το πανεπιστήμιο του Βαγιαδολίδ στην Ισπανία, υποστηρίζει ότι ο σκοπός της χρήσης τους ήταν να βοηθήσουν στην επικοινωνία με τον πνευματικό κόσμο.
Παρά το γεγονός, ότι η κατανάλωση των ουσιών είναι τόσο αρχαία όσο και η ανθρώπινη κοινωνία, μόλις πρόσφατα οι ερευνητές άρχισαν να εξετάζουν τα ιστορικά και πολιτιστικά πλαίσια μέσα στα οποία γινόταν η χρήση τους στη Γηραιά Ήπειρο. Η έρευνα της Guerra-Doce τεκμηριώνει την πολιτιστική σημασία της κατανάλωσης μεθυστικών ουσιών σε ευρωπαϊκές κοινωνίες.
Καλλιτεχνικές παραστάσεις μαρτυρούν τη χρήση παραισθησιογόνων
Τα ευρήματα μαρτυρούν κομμάτια από την οπιούχο παπαρούνα στα δόντια ενός ενήλικα άνδρα σε νεολιθικό οικισμό στην Ισπανία, απανθρακωμένους σπόρους κάνναβης σε μπολ στη Ρουμανία, ίχνη μπύρας κριθαριού σε διάφορα κεραμικά αγγεία στην Ιβηρική και αφηρημένα σχέδια στις ιταλικές Άλπεις που απεικονίζουν την τελετουργική χρήση των παραισθησιογόνων μανιταριών.
Το γεγονός ότι τα περισσότερα ίχνη βρέθηκαν σε τάφους και ιερούς τόπους, ωθούν τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι η χρήση των ουσιών ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με την τελετουργική χρήση. Καταναλώνονταν προκειμένου να αλλάξει η συνήθης κατάσταση της συνείδησης ή ακόμη και για να φτάσουν οι άνθρωποι σε έκσταση. Το επικρατέστερο σενάριο είναι ότι η χρήση των ουσιών στις νεκρικές τελετές, είχε σκοπό να «προετοιμάσει» τον νεκρό για την μετά θάνατο ζωή, ή ήταν μια τελετή για τους θεούς του κάτω κόσμου.
Στην Ευρώπη φαίνεται ότι υπήρχαν αυστηροί κανόνες, ώστε να περιορίζεται η χρήση των ουσιών μόνο για την επαφή με τον πνευματικό κόσμο.
Αυτό συνεπάγεται ότι δεν κατέφευγαν στα παραισθησιογόνα για στιγμές ηδονής. Τουλάχιστον με βάση αυτά που γνωρίζουν μέχρι σήμερα οι επιστήμονες.