ΑΠΟΦΑΣΗ – ΣΤΑΘΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΟΦΕΙΛΕΤΩΝ
Τέλος στην ανεξέλεγκτη δράση των εισπρακτικών εταιρειών και στο χωρίς κανόνες κυνήγι, οφειλετών και μη, βάζει η δικαιοσύνη.
Δικαστική απόφαση υψώνει ασπίδα προστασίας για χιλιάδες πολίτες που υφίστανται το ανελέητο κυνηγητό και τις συνεχείς οχλήσεις (τηλεφωνικές και μη), είτε είναι οι πραγματικοί οφειλέτες είτε έχουν την ατυχία να φέρουν στοιχεία (π.χ. επώνυμο κ.λπ.) παρεμφερή με εκείνα του αληθινού οφειλέτη.
Στην πράξη η δικαιοσύνη «τραβά το αυτί» των εισπρακτικών εταιρειών, φέρνοντας προ των ευθυνών τους και τις δανείστριες τράπεζες που διαβίβασαν στους «εισπράκτορες» τα ευαίσθητα προσωπικά (οικονομικά) δεδομένα ενός οφειλέτη, χωρίς προηγουμένως να τον ενημερώσουν ρητά και με πλήρη σαφήνεια.
Για πρώτη φορά αναγνωρίζεται με δικαστική απόφαση ότι η έλλειψη ενημέρωσης του πολίτη και η συνακόλουθη συνεχής όχλησή του στο σπίτι, στο γραφείο, η αναζήτησή του μέσω συγγενών κ.λπ. συνιστούν προσβολή προσωπικότητας που θεμελιώνει δικαίωμα να αξιώσει αποζημίωση. Το Εφετείο Αθηνών, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο για υποβολή «μπαράζ» αντίστοιχων αγωγών, επιδίκασε αποζημίωση 6.000 ευρώ υπέρ δανειολήπτη – οφειλέτη για την παράνομη διαβίβαση δυσμενών οικονομικών του στοιχείων σε εισπρακτική εταιρεία, που με τις τηλεφωνικές οχλήσεις της σε συγγενικά του πρόσωπα του προκάλεσε μεγάλη ψυχική αναστάτωση, θυμό και οργή για τη διαρροή των απόρρητων στοιχείων.
Η δικαστική απόφαση (1437/14) ξεκαθαρίζει ότι καμία διαβίβαση οικονομικών στοιχείων του οφειλέτη δεν μπορεί να γίνει χωρίς να προηγηθεί πλήρης ενημέρωσή του, ενώ η εισπρακτική εταιρεία έχει υποχρέωση πριν από κάθε κίνησή της και αμέσως μόλις πάρει στα χέρια της τα στοιχεία να τον ενημερώσει και μάλιστα εγγράφως ότι θα κάνει χρήση προσωπικών του δεδομένων.
Υπογραφή
Ξεκαθαρίζει επίσης ότι το συνηθισμένο έντυπο δανειακής σύμβασης (ή έκδοσης πιστωτικής κάρτας κ.λπ.) που αναφέρει ότι η τράπεζα μπορεί να παραχωρεί στοιχεία του πελάτη της σε δικούς της συνεργάτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) δεν αρκεί για να θεωρηθεί ότι ο πολίτης – οφειλέτης έχει ενημερωθεί πλήρως για τη διαρροή των στοιχείων του και την επικείμενη όχλησή του από εισπρακτική εταιρεία.
Ετσι, η υπογραφή του στο σχετικό έντυπο δεν σημαίνει ότι έχει δώσει και τη συγκατάθεσή του για τη διαβίβαση των δυσμενών και απόρρητων οικονομικών του δεδομένων.
Συνεπώς χρειάζεται να προηγηθεί η σαφής ενημέρωση από την τράπεζα προς τον οφειλέτη ότι σκοπεύει να διαβιβάσει τα στοιχεία του σε εισπρακτική εταιρεία, αλλιώς πρόκειται για απαγορευμένη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Αν δεν προηγηθούν οι διαδικασίες αυτές, μπορεί να στοιχειοθετηθεί ευθύνη για διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, όπως επισήμανε προ μηνών και η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων που είχε δεχθεί πληθώρα καταγγελιών και παραπόνων σε αντίστοιχες υποθέσεις, αλλά και υποχρέωση αποζημίωσης.
Οι καταγγελίες αυτές προέρχονταν και από τρίτα πρόσωπα που οχλήθηκαν από εισπρακτικές εταιρείες, στην προσπάθειά τους να ταυτοποιήσουν τους οφειλέτες, φθάνοντας μάλιστα στο σημείο να εξαναγκάσουν έναν πολίτη να προσκομίσει αντίγραφο λογαριασμού σταθερής τηλεφωνίας με το όνομά του, για να πειστούν ότι δεν είναι ο οφειλέτης. Η δικαστική απόφαση ανοίγει τον δρόμο για να αμύνονται οι πολίτες με αγωγές αποζημίωσης απέναντι στην παράνομη διαρροή δεδομένων τους και στην ανεπίτρεπτη όχληση για το χρέος από την εισπρακτική εταιρεία. Παράλληλα, ξεκαθαρίζεται ότι το βάρος της απόδειξης για την προηγούμενη ενημέρωση, τη συγκατάθεση, την οφειλή και την ταυτοποίηση του προσώπου, την έχει το πιστωτικό ίδρυμα και η συνεργάτις του εισπρακτική εταιρεία.
Το χρονικό
Τηλεφωνούσαν στη σύζυγο και στον γιο του οφειλέτη
Στη συγκεκριμένη υπόθεση είχε συναφθεί τραπεζικό δάνειο προ 10ετίας ύψους 25.000 €, εξοφλητέο σε 48 μηνιαίες δόσεις και η τράπεζα καταχώρισε πλήρη στοιχεία του δανειολήπτη (ονοματεπώνυμο, στοιχεία ταυτότητας, επάγγελμα, τηλέφωνα, κ.λπ.). Επειδή καθυστέρησαν οι τρεις τελευταίες δόσεις ύψους 1.865,83 €, η τράπεζα ανέθεσε την είσπραξη σε ειδική εταιρεία, στην οποία γνωστοποίησε όλα τα δυσμενή οικονομικά δεδομένα και τα στοιχεία του οφειλέτη, χωρίς προηγούμενη σαφή ενημέρωσή του.
Το δικαστήριο δέχθηκε ότι δεν αποτελεί σαφή ενημέρωση και συγκατάθεση η αναφορά στη δανειακή σύμβαση ότι τα στοιχεία μπορούσαν να δοθούν σε συνεργάτες της τράπεζας.
Επίσης δεν υπήρξε προηγούμενη έγγραφη ενημέρωση της εισπρακτικής εταιρείας για την αξιοποίηση των δεδομένων.
Αντίθετα, έγινε δεκτή η αγωγή αποζημίωσης που κατέθεσε ο δικηγόρος του δανειολήπτη Φ. Δημητρίου για προσβολή προσωπικότητας λόγω παράνομης επεξεργασίας δεδομένων.
Η αγωγή ασκήθηκε όταν υπάλληλος της εισπρακτικής άρχισε να τηλεφωνεί στην επιχείρηση της συζύγου του οφειλέτη, ενώ παράλληλα αιφνιδιάζοντας και τον γιο του (χωρίς να τον ενημερώσει ποιος τηλεφωνούσε) τον καλούσε για να επιβεβαιώσει τις οφειλές του πατέρα του.