Η επαναλαμβανόμενη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου αλλά και τις τεχνητές πηγές της μπορεί να προκαλέσει πολλά και σοβαρά προβλήματα στα μάτια σας.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι αν και τα βλέφαρα είναι σχεδιασμένα για να προστατεύουν τα μάτια, το δέρμα τους είναι εξαιρετικά λεπτό και περιέχει εύθραυστα στοιχεία τα οποία τραυματίζονται από την UV.
Τι μπορεί να προκαλέσει η UV
Μάλιστα, σύμφωνα με τους οφθαλμίατρους, η UV τόσο από τον ήλιο όσο και από τεχνητές πηγές, όπως το σολάριουμ και οι λάμπες φθορισμού, συμμετέχει στην ανάπτυξη διαφόρων οφθαλμοπαθειών, άλλες εκ των οποίων οφείλονται σε οξεία έκθεση στην UV και άλλες σε χρόνια.
Απόρροια της οξείας έκθεσης είναι λ.χ. τα εγκαύματα στα βλέφαρα, η φωτοκερατίτιδα και η φωτοεπιπεφυκίτιδα (είναι φλεγμονές στον κερατοειδή και τον επιπεφυκότα αντιστοίχως).
Η χρόνια έκθεση μπορεί να προκαλέσει πτερύγιο (σάρκινο μόρφωμα που αρχίζει από την εσωτερική γωνία του ματιού), καταρράκτη, εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, ακόμη και καρκίνο στο δέρμα γύρω από τα μάτια, στα βλέφαρα ή στο εσωτερικό των ματιών.
Σε πόσο χρόνο μπορεί να προκληθεί βλάβη
Για τις βλάβες από οξεία έκθεση ακόμη και ένα μεσημέρι στην παραλία δίχως γυαλιά ηλίου και καπέλο είναι αρκετό για να υποστεί λ.χ. ένας ευαίσθητος άνθρωπος έγκαυμα στον κερατοειδή χιτώνα.
Από την άλλη πλευρά, οι μακροπρόθεσμες βλάβες δεν γίνονται από τη μια ημέρα στην άλλη, αλλά συσσωρεύονται με το πέρασμα του χρόνου καθώς δρουν αθροιστικά. Με απλά λόγια, κάθε φορά που τα μάτια εκτίθενται δίχως προστασία στην UV, οι νέες βλάβες προστίθενται στις προηγούμενες.
Πώς να προστατευθείτε
– Αγοράστε από ένα κατάστημα οπτικών ένα καλό ζευγάρι γυαλιά ηλίου, που θα φέρουν τη σήμανση CE και θα αναγράφουν ότι απορροφούν πλήρως την UVA και την UVB.
– Μην σας ξεγελά το χρώμα των γυαλιών ηλίου: πιο σκούρα δεν σημαίνει μεγαλύτερη ηλιοπροστασία. Αντιθέτως, σημαίνει μεγαλύτερη έκθεση στην UV, διότι διαστέλλεται η κόρη του ματιού λόγω του σκούρου χρώματος
– Προτιμήστε τα γυαλιά ηλίου που καλύπτουν τα μάτια και από το πλάι. Όσο πιο μεγάλα είναι τα γυαλιά και όσο μεγαλύτερη περιφέρεια των ματιών καλύπτουν, τόσο περισσότερο προστατεύουν από τον ήλιο.
– Να φοράτε καπέλο με φαρδύ γείσο, που θα σκιάζει καλά τα μάτια σας.
– Εάν χρησιμοποιείτε φακούς επαφής, να φοράτε και γυαλιά ηλίου, ακόμα κι αν οι φακοί παρέχουν κάποια προστασία από την UV.
– Μην σας ξεγελούν τα σύννεφα, διότι η UV τα διαπερνά σε μεγάλο ποσοστό (έως 80%). Χειμώνα-καλοκαίρι, με ή χωρίς συννεφιά, να φοράτε γυαλιά ηλίου στους υπαίθριους χώρους.
– Μην κοιτάζετε ποτέ «κατάματα» τον ήλιο: κινδυνεύετε από ηλιακή αμφιβληστροειδοπάθεια, η οποία είναι ουσιαστικά η βλάβη του βαθύτερου χιτώνα των ματιών εξαιτίας της ηλικιακής ακτινοβολίας.
– Να θυμάστε ότι το δέρμα των βλεφάρων είναι πολύ ευαίσθητο στην υπεριώδη ακτινοβολία και χρειάζεται καλή αντηλιακή προστασία (SPF τουλάχιστον 15) και καπέλο
– Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν «καίει» ο ήλιος. Από τις 11 το πρωί έως τις 5 το απόγευμα το καλύτερο (όχι μόνο για τα μάτια, αλλά γενικώς) είναι να αποφεύγετε να βρίσκεστε σε υπαίθριους χώρους.
– Μην ξεχνάτε τα παιδιά και τους ηλικιωμένους. Όλων τα μάτια κινδυνεύουν από τον ήλιο συνεπώς χρειάζονται και αυτοί καπέλα και γυαλιά ηλίου.
– Εάν παίρνετε φάρμακα, ρωτήστε τον γιατρό ή τον οφθαλμίατρο εάν προκαλούν φωτοευαισθησία