Το 2002 η Ολλανδία πρώτη δια του κοινοβουλίου της νομιμοποίησε την ευθανασία. Σύμφωνα με το πρωτοποριακό, όπως χαρακτηρίστηκε, νομοσχέδιο οι ιατροί θα είχαν στο εξής τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ευθανασία, χωρίς να διατρέχουν κίνδυνο νομικής προσφυγής, εάν ακολουθούσαν συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες. Πρόσφατα τον δρόμο της Ολλανδίας ακολούθησε το γειτονικό της Βέλγιο, η βουλή του οποίου νομιμοποίησε την ευθανασία παιδιών, που πάσχουν από ανίατη ασθένεια σε τελικό στάδιο.
Αν οι δυτικές κοινωνίες δεν βίωναν βαθειά παρακμή, ασφαλώς δεν θα μπορούσε ο περί ευθανασίας νόμος να χαρακτηριστεί πρωτοποριακός, αλλά νόμος κατάντιας! Ο νόμος είναι σαφώς εχθρικός προς το πνεύμα του όρκου του Ιπποκράτη, με τον οποίο κάθε γιατρός δεσμευόταν μεταξύ άλλων να τηρήσει και το ακόλουθο: «Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη». Όμως ο Ιπποκράτης καλούσε τους γιατρούς να δώσουν τον όρκο ενώπιον των θεών Απόλλωνα, Ασκληπιού, Υγείας και Πανάκειας. Οι γιατροί, που ανέμεναν με ανακούφιση την ψήφιση του νόμου, ώστε να μη διατρέχουν τον κίνδυνο ποινικής δίωξης, ασφαλώς δεν πιστεύουν σε Θεό. Και όπως έγραψε ο μεγάλος Ρώσος συγγραφέας Ντοστογιέφσκι «χωρίς Θεό όλα επιτρέπονται»!
Ίσως να φαίνεται ακόμη σε πολλούς ότι ξεπέρασαν τα εσκαμμένα οι νομοθετήσαντες. Προσωπικά θεωρώ ότι είχε προηγηθεί νομοθετικό μέτρο κατά πολύ πιο εγκληματικό και συνάμα οδυνηρό σε πλείστες όσες και όχι μόνο δύο «χριστιανικές» χώρες, το οποίο όμως έγινε εν πολλοίς αποδεκτό μετά τις αρχικές διαμαρτυρίες θρησκευτικών κύκλων. Πρόκειται για τη νομιμοποίηση των εκτρώσεων. Ο Ιπποκράτης τονίζει χαρακτηριστικά στον όρκο του: «Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση». Στην εποχή μας το φεμινιστικό κίνημα εξαπέλυσε το σύνθημα «η γυναίκα έχει το δικαίωμα αυτοδιαχείρισης του σώματός της» και αρκετοί γιατροί, που ωφελήθηκαν αρκούντως από τη «βιομηχανία» των εκτρώσεων ενέπλεξαν στο θέμα μας και την επιστήμη, η οποία εκλήθη να αποφανθεί περί του αν το έμβρυο είναι ζων οργανισμός ή εξάρτημα του σώματος της γυναίκας που κυοφορεί. Η αντιπαράθεση, αν και υποτονική πλέον, υφίσταται στο μέτρο που κάποιοι επιστήμονες επιμένουν στη θέση ότι πρόκειται για έγκλημα. Ασφαλώς δεν είναι η επιστημονική γνώση (ή η επιστήμη, όπως υποστηρίζουν συνήθως οι δημαγωγοί του χώρου), αλλά η θρησκευτική τους πίστη. Σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία το έμβρυο εμψυχώνεται από τη στιγμή της συλλήψεως και ως εκ τούτου είναι ζων οργανισμός. Βέβαια αυτό δεν έχει την ελάχιστη σημασία για κάποιον που, αρνούμενος την ύπαρξη του Θεού, αρνείται και την ύπαρξη της ψυχής. Θέλω να τονίσω ότι η αντιπαράθεση δεν είναι επιστημονικής, αλλά θρησκευτικής τάξεως.
Ενθυμούμαι όταν η ιταλική βουλή είχε υπερψηφίσει το νομοσχέδιο για τη νομιμοποίηση των εκτρώσεων, αρκετές γυναίκες συγκεντρώνονταν για καιρό έξω από το Βατικανό ζητώντας από τον πάπα να αποδεχθεί και αυτός ότι η έκτρωση δεν συνιστά έγκλημα. Στην εμμονή εκείνου στην ορθή εκκλησιαστική θέση, το κίνημα διαμαρτυρίας ατόνησε. Έχουν δίκαιο εκείνοι που αποφαίνονται ότι η νομιμοποίηση μιας πράξεως συντελεί συν τω χρόνω και στην ηθικοποίησή της. Το αστικό κοινοβούλιο επί δύο αιώνες ψηφίζει αντιχριστιανικούς νόμους και οι χριστιανοί μετά από σύντομη αντιπαράθεση «για την τιμή των όπλων» αποδέχονται τα τετελεσμένα και σιωπούν. Κυριότερη αιτία είναι η από καιρό υποταγή των θρησκευτικών ηγητόρων στην αστική εξουσία και η συμπόρευσή τους μ’ αυτήν. Έτσι το κοινωνικό μήνυμα του Ευαγγελίου, το οποίο στηλιτεύει την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο έχει καταχωνιαστεί και λίγο πολύ ακόμη και όσοι δηλώνουν ακόμη χριστιανοί έχουν πλήρως αστικοποιηθεί και αποδέχονται το καθεστώς της αδικίας και της εκμετάλλευσης. Και δεν είναι λίγοι μεταξύ αυτών εκείνοι που θα ωθούσαν σε έκτρωση την άγαμη θυγατέρα τους, που ατύχησε σε κάποια σχέση της, για να μη δώσουν λαβή σε σχόλια του κόσμου, της «καθώς πρέπει» κοινωνίας! Ευτυχώς που δεν έχει νομοθετηθεί ακόμη η υποχρεωτική εκτέλεση εκτρώσεων και γίνεται σεβαστή η επίκληση λόγων συνειδήσεως σε περίπτωση αρνήσεως.
Το τι οδηγεί μια γυναίκα στην έκτρωση είναι γνωστό. Φεμινίστριες στο παρελθόν διακήρυτταν ότι προτιμούν τη λαμπρή επαγγελματική σταδιοδρομία από τα παιδιά! Άλλες γυναίκες δέχονται φορτικότατες τις πιέσεις από τους άνδρες ή τους συντρόφους τους, που επικαλούνται λόγους οικονομικούς και που παραμένουν συνήθως στο απυρόβλητο, καθώς η ανδροκρατούμενη κοινωνία συνήθως δείχνει τη γυναίκα. Τί όμως οδηγεί μια κοινωνία στη νομιμοποίηση της ευθανασίας; Ασφαλώς δεν λείπει το λογικό επιχείρημα: Προς τί να υποφέρει ένας άνθρωπος και ιδιαίτερα ένας νέος άνθρωπος, όταν η επιστήμη έχει αποφανθεί κατά τρόπο κατηγορηματικό περί του επικειμένου θανάτου του; Βέβαια η απάντηση του πιστού, η χωρίς νόημα για τον άπιστο, είναι: Ο Θεός είναι ο χορηγός της ζωής και αυτός μόνο έχει το δικαίωμα να την αφαιρέσει. Γι’ αυτό ένας χριστιανός είναι σαφώς και κατά της θανατικής καταδίκης. Εστιάζουμε αλλού τη σκέψη μας. Οι δυτικές κοινωνίες είναι κοινωνίες, στις οποίες από καιρό έχει χαθεί το νόημα ζωής. Η Τατιάνα Γκορίτσεβα, καθηγήτρια στο παρελθόν της μαρξιστικής φιλοσοφίας στο Λένιγκραντ, η οποία μετά από πολλές περιπλανήσεις σε διάφορους –ισμούς κατέληξε στην Ορθοδοξία, έγραψε: «Ο άνθρωπος έχει να επιλέξει ανάμεσα στον πόνο και στην ανία. Εμείς οι ορθόδοξοι επιλέξαμε τον πόνο, οι δυτικοί την ανία». Ο πόνος είναι ανυπόφορος για τον δυτικό άνθρωπο. Πέραν αυτού σπανίζει σ’ αυτόν ακόμη και το πνεύμα θυσίας. Πίσω από την έγνοια για τον ανιάτως πάσχοντα συνήθως κρύβεται η επιθυμία: «Άντε να τελειώνουμε». Να απαλλαγούμε εμείς από τη φροντίδα και το ασφαλιστικό σύστημα από τη δαπάνη της περαιτέρω νοσηλείας. Άλλωστε, αφού όλα τελειώνουν στον τάφο, προς τί ο πόνος; Και όμως ο πόνος, κατά την ορθόδοξη θεολογία εξαγνίζει. Λέγεται ότι τα αντικαρκινικά νοσοκομεία είναι οι καλύτεροι ιεροκήρυκες. Πλείστοι όσοι ασθενείς στο κρεβάτι του πόνου βρήκαν το νόημα του βίου και ετοιμάστηκαν, να διαβούν προς τη ζωή. «Ψιλά γράμματα» αυτά για τους οπαδούς του πρακτικού υλισμού, οι οποίοι όμως βιώνουν τον τρόμο του θανάτου, μη παύοντας από την άλλη να κατηγορούν την Εκκλησία ότι κραδαίνοντας τον θάνατο τρομοκρατεί τους πιστούς. Γι’ αυτούς όλους ο παιάνας της Αναστάσεως είναι πένθιμο εμβατήριο.
Φαίνεται σήμερα η Δύση να ζει με τόσες βεβαιότητες, ώστε να μη θέλει να εγκύψει στα μύρια όσα προβλήματα απασχολούν τις κοινωνίες της. Μάλιστα ωθεί την πρόκληση με την περιφρόνηση των πνευματικών νόμων στο έπακρο θέτοντας στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός της τα «δικαιώματα» των επιλεγόντων τη διαστροφή περί την γενετήσια σφαίρα, οι οποίοι και πληθαίνουν ανησυχητικά και προνομιούχοι πολίτες έχουν καταστεί σε πλείστες όσες δυτικές χώρες. Στις ΗΠΑ προ ετών κάποιος «επιστήμων» «ανακάλυψε» κατά παραγγελία το γονίδιο της ομοφυλοφιλίας! Πρόσφατα το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ψήφισε νομοσχέδιο, με το οποίο ζητά από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα κατά της «ομοφοβίας»!
Το Ισλάμ διαρκώς ανέρχεται αριθμητικά στις χώρες της παρακμής και το μέλλον αυτών είναι προδιαγεγραμμένο. Όσοι αντισταθούν στην ισλαμοποίηση, πρέπει να έχουν λόγους. Και τους λόγους δεν τους δίνει το πνεύμα του πρακτικού υλισμού, αλλά η εναλλακτική πίστη, η χριστιανική, αυτή που σήμερα λοιδορείται στη Δύση. Αλλά δεν είναι δυνατόν να διατηρηθεί η πίστη αυτή με το πλήθος των εκπτώσεων που σήμερα τη χαρακτηρίζουν. Γι’ αυτό θα δικαιωθεί ο διαπρεπής βυζαντινολόγος Ράνσιμαν, που έγραψε ότι ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας της Ορθοδοξίας.
«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ»
Την αντίθεσή τους εξέφρασαν κύκλοι της Ρωμαιοκαθολικής ομολογίας
Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.
Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί.
Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.
Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε. Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω. Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν.
Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.
Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ’ ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.
Ἃ δ’ ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.
Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.
Απόδοση στα νέα ελληνικά
Ορκίζομαι στο θεό Απόλλωνα τον ιατρό και στο θεό Ασκληπιό και στην Υγεία και στην Πανάκεια και επικαλούμενος τη μαρτυρία όλων των θεών ότι θα εκτελέσω κατά τη δύναμη και την κρίση μου τον όρκο αυτόν και τη συμφωνία αυτή.
Να θεωρώ τον διδάσκαλό μου της ιατρικής τέχνης ίσο με τους γονείς μου και την κοινωνό του βίου μου. Και όταν χρειάζεται χρήματα να μοιράζομαι μαζί του τα δικά μου. Να θεωρώ την οικογένειά του αδέλφια μου και να τους διδάσκω αυτήν την τέχνη αν θέλουν να την μάθουν χωρίς δίδακτρα ή άλλη συμφωνία.
Να μεταδίδω τους κανόνες ηθικής, την προφορική διδασκαλία και όλες τις άλλες ιατρικές γνώσεις στους γιους μου, στους γιους του δασκάλου μου και στους εγγεγραμμένους μαθητές που πήραν τον ιατρικό όρκο, αλλά σε κανέναν άλλο.
Θα χρησιμοποιώ τη θεραπεία για να βοηθήσω τους ασθενείς κατά τη δύναμη και την κρίση μου, αλλά ποτέ για να βλάψω ή να αδικήσω. Ούτε θα δίνω θανατηφόρο φάρμακο σε κάποιον που θα μου το ζητήσει, ούτε θα του κάνω μια τέτοια υπόδειξη.
Παρομοίως, δεν θα εμπιστευτώ σε έγκυο μέσο που προκαλεί έκτρωση. Θα διατηρώ αγνή και άσπιλη και τη ζωή και την τέχνη μου. Δεν θα χρησιμοποιώ νυστέρι ούτε σε αυτούς που πάσχουν από λιθίαση, αλλά θα παραχωρώ την εργασία αυτή στους ειδικούς της τέχνης.
Σε όσα σπίτια πηγαίνω, θα μπαίνω για να βοηθήσω τους ασθενείς και θα απέχω από οποιαδήποτε εσκεμμένη βλάβη και φθορά, και ιδίως από γενετήσιες πράξεις με άνδρες και γυναίκες, ελεύθερους και δούλους. Και όσα τυχόν βλέπω ή ακούω κατά τη διάρκεια της θεραπείας ή και πέρα από τις επαγγελματικές μου ασχολίες στην καθημερινή μου ζωή, αυτά που δεν πρέπει να μαθευτούν παραέξω δεν θα τα κοινοποιώ, θεωρώντας τα θέματα αυτά μυστικά.
Αν τηρώ τον όρκο αυτό και δεν τον παραβώ, ας χαίρω πάντοτε υπολήψεως ανάμεσα στους ανθρώπους για τη ζωή και για την τέχνη μου. Αν όμως τον παραβώ και επιορκήσω, ας πάθω τα αντίθετα.
Αίσθηση στη διεθνή κοινότητα από την απόφαση της Βουλής του Βελγίου. Νομιμοποιείται η ευθανασία παιδιών, που πάσχουν από ανίατη ασθένεια σε τελικό στάδιο. Ποιες θα είναι οι προϋποθέσεις. Αντιδράσεις από την εκκλησία
Το κοινοβούλιο του Βελγίου ενέκρινε το νομοσχέδιο, που επιτρέπει την ευθανασία σε παιδιά, που πάσχουν από ανίατη ασθένεια σε τελικό στάδιο.
Ο νόμος πέρασε με 86 “ναι”, 44 “όχι”, ενώ 12 βουλευτές απείχαν από την ψηφοφορία.
Όταν ο νόμος υπογραφεί από τον Βασιλιά, το Βέλγιο θα γίνει η πρώτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποιεί την ευθανασία χωρίς ηλικιακά όρια.
Παιδιά που βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο μιας ασθένειας και υποφέρουν θα έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν ευθανασία, την ώρα, που οι επικριτές του νόμου σημειώνουν ότι δεν είναι δυνατόν ένα παιδί να πάρει τέτοια απόφαση.
Στην Ολλανδία, η ευθανασία είναι νόμιμη για παιδιά ηλικιάς από 12 ετών και πάνω και μόνο αν δώσουν τη συγκατάθεσή τους οι γονείς.
Το Βέλγιο είχε νομοθετήσει ξανά για το συγκεκριμένο θέμα το 2002, επιτρέποντας την ευθανασία για ασθενείς πάνω από 18 ετών.
Όπως αναφέρει το Reuters, πολίτης, που παρακολουθούσε την ψηφοφορία στη Βουλή φώναξε στα γαλλικά “δολοφόνοι”, αμέσως μόλις υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο.
Οι υποστηρικτές του νόμου σημειώνουν ότι θα ανακουφιστεί ένας μικρός αριθμός παιδιών, που όμως υποφέρουν και δεν έχουν επιλογή και σημειώνουν ότι οι γονείς, οι γιατροί και ψυχολόγοι θα πρέπει να έχουν συμφωνήσει, πριν παρθεί η απόφαση.
Κληρικοί ωστόσο χαρακτηρίζουν το νόμο “ανήθικο”.
Ολλανδία: νόμιμη η ευθανασία
ΧΑΓΗ. H Ολλανδία γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο, στην οποία η ευθανασία θα είναι νόμιμη, χάρη σε αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε πέρυσι από τη Βουλή και τη Γερουσία της χώρας και ετέθη χθες σε ισχύ. Σύμφωνα με το πρωτοποριακό νομοσχέδιο οι ιατροί θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν ευθανασία, χωρίς να διατρέχουν κίνδυνο νομικής προσφυγής, εάν ακολουθούν συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες. H ευθανασία, αν και τυπικά παράνομη στην Ολλανδία, είναι ανεκτή από το 1997, σύμφωνα με την αντιαπαγορευτική παράδοση της χώρας, που αντιμετωπίζει με πρωτοποριακές μεθόδους ποικίλα κοινωνικά ζητήματα, όπως την ομοφυλοφιλία και τα ναρκωτικά.
Σε μια προσπάθεια να προλάβει το φαινόμενο των «τουριστών ευθανασίας», η κυβέρνηση της Ολλανδίας απέκλεισε το ενδεχόμενο να επιτραπεί η πραγματοποίηση ευθανασιών σε ετοιμοθάνατους ασθενείς από το εξωτερικό. Αν και το νομοθέτημα δέχθηκε έντονη κριτική από το εξωτερικό, έχει εξασφαλίσει την πλατιά υποστήριξη της ολλανδικής κοινής γνώμης και του ιατρικού κόσμου της χώρας.
Τρεις προϋποθέσεις
Σύμφωνα με τον νέο νόμο, η ευθανασία θα επιτρέπεται έπειτα από ιατρική γνωμάτευση και μόνον εάν συντρέχουν τρεις συγκεκριμένοι λόγοι: ο ασθενής να είναι ετοιμοθάνατος, να έχει επίγνωση της κατάστασής του, να αποδέχεται ανεπιφύλακτα τη διαδικασία και η διαβίωσή του να χαρακτηρίζεται ανυπόφορη. Οι θεράποντες ιατροί του θα πρέπει να συμβουλευθούν συναδέλφους τους, οι οποίοι θα πρέπει να πιστοποιήσουν ότι συντρέχουν όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις, προτού προβούν στην ευθανασία. Κάθε παρόμοια διαδικασία θα πρέπει να αναφέρεται σε αρμόδια ιατρική επιτροπή, στην οποία θα μετέχει και νομικός. Εάν η επιτροπή αποφανθεί ότι δεν ικανοποιούνται τα αναγκαία κριτήρια, η υπόθεση θα παραπέμπεται στην Εισαγγελία, η οποία μπορεί να αποφασίσει να ασκήσει δίωξη εναντίον των εμπλεκομένων ιατρών. O νόμος προβλέπει ανώτατη ποινή δώδεκα ετών καθείρξεως για παράβαση των κατευθυντηρίων γραμμών για την πραγματοποίηση της διαδικασίας ευθανασίας. Το υπουργείο Δικαιοσύνης της χώρας ανέφερε ότι είναι αναγκαία η ύπαρξη σχέσης απόλυτης εμπιστοσύνης μεταξύ ασθενούς και ιατρού, προτού ο ασθενής αποφασίσει να θέσει τέρμα στη ζωή του. Οι ιατροί οφείλουν να έχουν στενή σχέση με τον ασθενή και να τον έχουν παρακολουθήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα, πριν συζητήσουν μαζί του το ενδεχόμενο ευθανασίας.
Ολλανδοί ιατροί και πανεπιστημιακοί υποστήριξαν το νομοθέτημα, επισημαίνοντας ότι η ευθανασία ασκείται αυτή τη στιγμή σε πολλές χώρες του κόσμου, υπό καθεστώς παρανομίας και δίχως τον παραμικρό κρατικό έλεγχο. Εκτιμούν μάλιστα ότι ο νόμος εξασφαλίζει πως η μέθοδος της ευθανασίας δεν θα χρησιμοποιείται παρά μόνο σε περιπτώσεις ετοιμοθάνατων ασθενών, για τους οποίους η συμβατική ιατρική δεν μπορεί να κάνει τίποτε.
Στοιχεία του ολλανδικού υπουργείου Υγείας δείχνουν ότι το 90% των περιπτώσεων ευθανασίας από το 1997 αφορούν ετοιμοθάνατους καρκινοπαθείς. 2.123 περιπτώσεις ευθανασίας αναφέρθηκαν για το 2000. Οι Αρχές εκτιμούν ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί με τον νέο νόμο, καθώς η νομική θέση των ιατρών θα ξεκαθαρίσει, έπειτα από χρόνια αβεβαιότητας. Παρά τη νομιμοποίηση της ευθανασίας, όμως, η συζήτηση στην Ολλανδία διεξάγεται γύρω από την ερμηνεία της «ανυπόφορης διαβίωσης». Δικαστική απόφαση σταθμός, του περασμένου Δεκεμβρίου, αναφέρει ότι οι ασθενείς που δηλώνουν ότι «κουράσθηκαν από τη ζωή» δεν εμπίπτουν στην κατηγορία της ανυπόφορης διαβίωσης, παρόλο που πολλοί ψυχικά σθενείς θα ήθελαν να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα ευθανασίας.
Ο νέος νόμος μπορεί επίσης να δημιουργήσει προβλήματα σε ιατρούς, των οποίων οι ασθενείς θα εκτιμούν ότι ικανοποιούν τις προϋποθέσεις του νόμου. H συζήτηση γύρω από την «ανυπόφορη διαβίωση» αναζοπύρωσε επίσης την αντιπαράθεση σχετικά με τη φροντίδα των ετοιμοθάνατων ασθενών στην Ολλανδία και την ενίσχυση των μεθόδων ανακούφισης των πόνων τους.
Συλλυπητήρια μηνύματα φτάνουν στο ανάκτορο του Μπάκιγχαμ από όλο τον κόσμο. O πρόιεδρος των ΗΠΑ δήλωσε ότι είναι «συντετριμμένος από τον θάνατο της βασιλομήτορος», ενώ ο γεν. γραμματέας του OHE τόνισε ότι η νεκρή «είχε κερδίσει μια ιδιαίτερη θέση στις καρδιές αμέτρητων ανθρώπων». O Ρώσος πρόεδρος Πούτιν τόνισε ότι «στη Ρωσία, ο λαός γνώριζε τη Μεγαλειότητά της και εκτιμούσε τη συνεισφορά της στη συλλογική προσπάθεια εναντίον του Αξονα», ενώ ο πρόεδρος της Γαλλίας Ζακ Σιράκ είπε ότι οι Γάλλοι τη λάτρεψαν όταν η κατεχόμενη Γαλλία και η Βρετανία πολέμησαν πλάι-πλάι εναντίον του Χίτλερ. Και ο πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Θάμπο Μπέκι τόνισε ότι «έδωσε ένα παράδειγμα στον κόσμο αντιστεκόμενη στη φυλετική τυραννία στον πόλεμο κατά του ναζισμού».
