Το Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης το τελευταίο χρονικό διάστημα υλοποιεί πιλοτικά δράσεις που συμβάλλουν στον περιορισμό και στην απλοποίηση των συστημάτων αδειοδοτήσεων, ξεκινώντας από 25 διαδικασίες αδειοδότησης συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Οι πρωτοβουλίες αυτές του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Κυριάκου Μητσοτάκη, είναι εναρμονισμένες με το νόμο – πλαίσιο για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας στην αδειοδότηση επιχειρήσεων, που παρουσίασε χθες, 17 Φεβρουαρίου, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Κωστής Χατζηδάκης, παρουσία του Πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά.
Ειδικότερα, σε πρώτο στάδιο, το ΥΔΜΗΔ, σε συνεργασία με τα καθ’ ύλην αρμόδια Υπουργεία, θεσμοθέτησε και έθεσε ήδη σε ισχύ το σύστημα γνωστοποίησης, δηλαδή την πλήρη κατάργηση της απαίτησης υποβολής φακέλου δικαιολογητικών, στις παρακάτω επαγγελματικές δραστηριότητες:
1. Καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος διάθεσης τροφίμων και ποτών (19 δραστηριότητες αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών όπως παντοπωλείο, ιχθυοπωλείο, κρεοπωλείο, κατάστημα ξηρών καρπών, γαλακτοκομικών και ζαχαρωδών ειδών κ.λπ.), καθώς και οι συναφείς γνωστοποιήσεις αναφορικά με την αντικατάσταση, μεταβίβαση καταστήματος και προσθήκη σε αυτό άλλης συναφούς δραστηριότητας. Η γνωστοποίηση κατατίθεται από τον ενδιαφερόμενο μετά τη χορήγηση προέγκρισης από το Δήμο.
2. Καταστήματα παροχής υπηρεσιών υγειονομικού ενδιαφέροντος αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας (κομμωτήριο, κουρείο, κατάστημα περιποίησης χεριών ποδιών, εργαστήριο δερματοστιξίας) και οι συναφείς γνωστοποιήσεις σχετικά με την αντικατάσταση, μεταβίβαση καταστήματος. Η γνωστοποίηση κατατίθεται από τον ενδιαφερόμενο μετά τη χορήγηση προέγκρισης από το Δήμο.
3. Γυμναστήριο ή αθλητική σχολή (αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού), καθώς και οι συναφείς με αυτήν γνωστοποιήσεις όπως επέκτασης και μεταβίβασης γυμναστηρίου ή αθλητικής σχολής.
Με το σύστημα γνωστοποίησης, παύουν να ισχύουν:
α) η υποβολή φακέλου δικαιολογητικών,
β) η επεξεργασία δεδομένων και οποιοσδήποτε ex ante έλεγχος από τη διοικητική αρχή στην οποία υποβάλλεται η δήλωση του ενδιαφερομένου,
γ) η έκδοση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης και αντίστοιχα
δ) η ανάκληση διοικητικής πράξης σε περιπτώσεις εντοπισμού από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς στοιχείων που συνιστούν λόγο διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης.
Στη θέση των παραπάνω θεσπίζονται:
α) η προτυποποίηση (η αποτύπωση δηλαδή του θεσμικού πλαισίου σε μορφή προϋποθέσεων) των διοικητικών διαδικασιών άσκησης δραστηριότητας επαγγέλματος,
β) η γνωστοποίηση στις αρχές, της έναρξης δραστηριότητας με την κατάθεση υπογεγραμμένης υπεύθυνης δήλωσης του ενδιαφερομένου περί της ανάληψης πλήρους ευθύνης για την τήρηση του συνόλου των όρων και προϋποθέσεων για τη λειτουργία της εκάστοτε επιχείρησης,
γ) η χορήγηση στον ενδιαφερόμενο βεβαίωσης υποβολής γνωστοποίησης από την αρμόδια αρχή, ταυτόχρονα με την κατάθεση των ανωτέρω υπεύθυνων δηλώσεων (χωρίς δηλαδή κανενός είδους επεξεργασία δεδομένων από την καθ’ ύλην αρμόδια για την παραλαβή της γνωστοποίησης αρχή). Η εν λόγω βεβαίωση αποτελεί αποδεικτικό ότι ο ενδιαφερόμενος (και οι εμπλεκόμενοι τρίτοι) έχει αναλάβει ενώπιον των αρχών, με υπογραφή του, την ευθύνη για τη νόμιμη λειτουργία της επιχείρησής του. Κατά συνέπεια, με χρήση της συγκεκριμένης βεβαίωσης, η οποία επέχει θέση άδειας, ξεκινά η νόμιμη λειτουργία της επιχείρησης
δ) η ενδυνάμωση των ex post ελέγχων, οι οποίοι ορίζεται να διενεργούνται υποχρεωτικά στο 20% των υποβληθεισών γνωστοποιήσεων (ποσοστό κατά πολύ μεγαλύτερο του 5% που ισχύει για τις υπεύθυνες δηλώσεις),
ε) η παύση/ διακοπή λειτουργίας, (στη θέση της ανάκλησης διοικητικής πράξης).
Τα οφέλη από τη παρούσα ρύθμιση αναμένεται να είναι τα ακόλουθα:
1) Απαλλαγή των δημοσίων υπηρεσιών από την υποχρέωση ελέγχου μεγάλου αριθμού δικαιολογητικών για τις περιπτώσεις λειτουργίας επιχειρήσεων, χαμηλής επικινδυνότητας και μηδαμινής ή ελάχιστης συνάθροισης κοινού.
2) Χρησιμοποίηση των αποδεσμευμένων από τον έλεγχο δικαιολογητικών υπαλλήλων για α) τον καλύτερο σχεδιασμό των προϋποθέσεων λειτουργίας των εν λόγω επιχειρήσεων και β) συχνότερους και καλύτερης ποιότητας ex post ελέγχους, ώστε να διασφαλίζεται μακροπρόθεσμα η τήρηση της σχετικής με τη λειτουργία των επιχειρήσεων νομοθεσία.
3) Μετατόπιση μέρους της ευθύνης για την τήρηση της νομιμότητας από τη διοίκηση στον αιτούντα. Με τη διαφάνεια που προάγει η προτυποποίηση των διαδικασιών, η εφαρμογή του νόμου «περνάει» στα χέρια του παρόχου υπηρεσιών, έτσι ώστε αυτός να αντιμετωπίζει πιο ανεξάρτητα αλλά και πιο υπεύθυνα το επαγγελματικό του εγχείρημα, δεδομένου ότι ο ασφυκτικός έλεγχος εκτός από τις εύλογες αντιδράσεις που δημιουργεί, παράλληλα μειώνει και την πρόθεση για ανάληψη ευθύνης και πρωτοβουλίας. Η ορθή και σαφής αποτύπωση του θεσμικού πλαισίου επί του εντύπου κάθε διαδικασίας δεν αφήνει περιθώρια ούτε α) για λανθασμένη, αυθαίρετη ή πλεονασματική προβολή απαιτήσεων στον πολίτη από τη διοίκηση ούτε β) για δυσανασχέτηση του σε περίπτωση επιβολής σε αυτόν ποινών κατά τη διενέργεια ελέγχων. Οι σαφείς και ξεκάθαροι κανόνες καθίσταται ευκολότερο να γίνουν κατανοητοί, να εφαρμοσθούν, να αντικρουσθούν σε περίπτωση που κρίνονται μη λειτουργικοί ή και παράλογοι, καθώς και να μεταβληθούν ή να καταργηθούν στην περίπτωση που δεν εξυπηρετούν το σκοπό για τον οποίο θεσπίστηκαν.
4) Μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου για τη διοίκηση (ανθρωποώρες, χαρτί, κτίρια υποδοχής κοινού κ.λπ.).
5) Μείωση του γραφειοκρατικού φόρτου για τον πολίτη και εστίαση στο έργο της επιχείρησής του. Ανάπτυξη της αίσθησης ότι οι ενέργειες στις οποίες αυτός αναγκάζεται να προβεί έχουν σκοπό να εξυπηρετήσουν τον ίδιο και την επιχείρησή του και όχι τη διοίκηση.
6) Μακροπρόθεσμα βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και μέσω αυτής βελτίωση της οικονομίας γενικότερα.
7) Μακροπρόθεσμα καλύτερη τήρηση της νομιμότητας στη λειτουργία των επιχειρήσεων μέσω των διενεργούμενων ex post ελέγχων με αποτέλεσμα την καλύτερη διαφύλαξη του δημοσίου συμφέροντος.
Με τον τρόπο αυτό, ολοκληρώνεται το πρώτο κύμα κατάργησης αδειοδοτήσεων σε επιλεγμένες επαγγελματικές δραστηριότητες και εισαγωγής του συστήματος γνωστοποίησης στη χώρα μας. Η νέα αυτή διϋπουργική δράση της οποίας η επιτυχής εφαρμογή θα διευκολύνει τη σταδιακή επέκταση της οργανωμένης κατάργησης των ex ante ελέγχων σε όσο το δυνατόν περισσότερες διαδικασίες άσκησης δραστηριότητας/ επαγγέλματος, εντάσσεται:
α) στο στρατηγικό σχεδιασμό για την επίτευξη του στόχου της μείωσης των διοικητικών βαρών κατά 25%, ο οποίος ταυτίζεται με αντίστοιχο στόχο που έχει τεθεί σε επίπεδο Ε.Ε.
β) στην επιταγή της Οδηγίας 2006/123/Ε.Κ. για την κατάργηση των συστημάτων αδειοδότησης που δεν κρίνονται απολύτως επιβεβλημένα
γ) στη γενικότερη επικράτηση του συστήματος της γνωστοποίησης άσκησης δραστηριότητας/ επαγγέλματος στις δημόσιες διοικήσεις της Ε.Ε.
