Η Κύπρος είναι γνωστή για τον ήλιο της, τις θάλασσές της, για τον αρχαίο πολιτισμό της και το νοστιμότατο χαλούμι της. Αλλά ένα στοιχείο που είναι ελάχιστα γνωστό είναι ότι αποτελεί το «σπίτι» του αρχαιότερου κρασιού που παράχθηκε στον κόσμο, σύμφωνα με το βιβλίο Guinness.
Η κουμανταρία είναι ένας επιδόρπιος οίνος, γλυκός σαν λικέρ, με πλούσια γεύση, άρωμα και ιστορία. Λέγεται ότι πήρε το όνομά της από τους σταυροφόρους ιππότες του 13ου αιώνα, αλλά είχε ανακαλυφθεί πολύ πολύ παλιότερα, περίπου το 2000 π.χ., σύμφωνα με το βιβλίο Guinness.
Η κουμανταρία κατέχει επίσης, το ρεκόρ του παλαιότερου προϊόντος «Με ονομασία προέλευσης». Το 1223, ο βασιλιάς της Γαλλίας Φίλιππος αποκάλεσε την Κουμανταρία «τον Απόστολο των κρασιών» κι έκτοτε έγινε γνωστή σε όλη την Ευρώπη με το όνομα «κουμανταρία», προερχόμενο από την περιοχή όπου παράχθηκε, στο νοτιοδυτικό μέρος του νησιού και η οποία ονομάστηκε «Grande Commandarie» κατά τη διάρκεια των σταυροφοριών.
Άλλοι θρύλοι θέλουν το συγκεκριμένο κρασί να αγαπήθηκε πολύ από τον βασιλιά Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο της Αγγλίας, ο οποίος στον γάμο του την αποκάλεσε «το κρασί των βασιλιάδων και τον βασιλιά των κρασιών».
Με το πέρασμα των χρόνων, η παραγωγή κουμανταρίας αυξήθηκε, ενώ το 1879, ο βρετανός εξερευνητής Sir Samuel White Baker κατέγραψε ότι η Κύπρος εξήγαγε ετησίως στην Αυστρία, περίπου 230.000 λίτρα.
Στην παραλιακή πόλη της Λεμεσού η κουμανταρία παράγεται με μια συγκεκριμένη συνταγή και έχει προστατευόμενο όνομα, ως μοναδικό προϊόν της Κύπρου παγκοσμίως.
Η σύστασή της περιλαμβάνει μέλι, βότανα, βανίλια, μπαχαρικά, αποξηραμένα φρούτα και μια σύνθετη και γλυκιά γεύση. Το ξεχωριστό στοιχείο στην παραγωγή της κουμανταρίας είναι ότι μετά το μάζεμα των σταφυλιών για την δημιουργία της, αυτά αφήνονται στον ήλιο για 10 μέρες για να βγάλουν τα σάκχαρά τους.
Το κρασί που παράγεται παλαιώνει για δύο χρόνια σε δρύινα βαρέλια και μετά εμφιαλώνεται. Κι όσο τα χρόνια περνούν, το υγρό αποκτά ένα κεχριμπαρένιο χρώμα και εντείνονται το γλυκό και παχύρρευστο στοιχείο του.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι η Κύπρος είναι η περιοχή όπου παράχθηκαν τα αρχαιότερα κρασιά στην Ευρώπη, πηγαίνοντας 5000 χρόνια πίσω, ενώ όπως και κάθε περιοχή και έδαφος έχουν τα δικά τους χαρακτηριστικά που δίνουν συγκεκριμένο άρωμα σε κάθε κρασί, έτσι και η Κύπρος διαθέτει ένα ιδιαίτερο υπέδαφος μαζί με άπλετο ήλιο, που πιθανώς, να αποτελούν έναν ασυναγώνιστο συνδυασμό για την παραγωγή ξεχωριστών γλυκών οίνων.
