Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας έχει μάθει να ξεπερνά τις κρίσεις, αλλά ουδείς γνωρίζει ως πού φτάνει η διαφθορά στην κυβέρνηση
«Αν επιβιώσει και τώρα, τότε δεν θα πέσει ποτέ!»: αυτή είναι η μόνη διαπίστωση που φαίνεται να εκφράζει, έστω και διατυπωμένη καθ’ υπερβολήν, το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Τουρκία και συγκεκριμένα το τι γίνεται με το μέλλον του πρωθυπουργού της χώρας Ταγίπ Ερντογάν. Πάντως η διαπίστωση που προέρχεται από τα χείλη ξένων διπλωματών και αναλυτών δεν βάζει «στοίχημα» για το τι θα συμβεί τελικά: ο Ερντογάν έχει αποδειχθεί ήδη, σε άλλες κρίσεις, πολύ αποτελεσματικός στη διαχείρισή τους και έχει καταφέρει να αποφύγει την πτώση σε στιγμές που πολλοί θεωρούσαν ότι αυτή ήταν περίπου δεδομένη. Βεβαίως αυτή τη φορά τα πράγματα είναι ακόμη πιο ώριμα, πιο σύνθετα και πιο εκτεταμένα. Και επί της ουσίας τα τελευταία 24ωρα οι καταιγιστικές εξελίξεις στην Τουρκία δεν έχουν τέλος.
Οι εξελίξεις αυτές, που τα τελευταία εικοσιτετράωρα συμπεριλαμβάνουν μεταξύ άλλων συλλήψεις πολιτικών γόνων, καθαιρέσεις κρατικών αξιωματούχων από υψηλές θέσεις στην Αστυνομία και στη Δικαιοσύνη, παραιτήσεις κυβερνητικών βουλευτών και μαζικές αλλαγές στην κυβέρνηση της χώρας, συνθέτουν ένα πραγματικό χάος, το οποίο αυτή τη στιγμή είναι τόσο πολύπλοκο ώστε ξεπερνά τις δυνατότητες κάθε απόπειρας ασφαλούς ανάλυσής του.
Με άλλα λόγια, ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς συμβαίνει, σε ποια κλίμακα και σε ποιο βάθος, καθώς και κυρίως το τι πρόκειται να ακολουθήσει το αμέσως επόμενο διάστημα στη γείτονα χώρα. Τα τελευταία σημαντικά γεγονότα το μεσημέρι της Παρασκευής ήταν πάντως οι παραιτήσεις των κυβερνητικών βουλευτών του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης Ερτουγρούλ Γκιουνάι, Ερντάλ Καλκάν και Χαλούκ Οντζαγκλά. Οι βουλευτές κρίνουν ότι το κόμμα που επί χρόνια υπηρετούν είναι πλέον άντρο διαφθοράς και δεν σκοπεύουν, λένε, να παραμείνουν άλλο σε αυτό. Παίζεται όμως ένα παιχνίδι με τις εντυπώσεις και τον χρόνο, αφού η κυβέρνηση ήταν εκείνη που κίνησε πρώτη τις διαδικασίες διαγραφής τους έπειτα από σχετικές δηλώσεις τους.
Εκτός όμως από το πόσο βαθιά δοκιμάζεται η σταθερότητα της ιδιαίτερα μακρόβιας κυβέρνησης Ερντογάν, αυτή τη φορά καθίσταται ορατό το ενδεχόμενο μαζί της να επηρεαστεί και η διεθνής διπλωματική ισορροπία της χώρας, καθώς ο βαλλόμενος πρωθυπουργός βάλλει με τη σειρά του και εκείνος ευθέως κατά τρίτων χωρών δείχνοντάς τες ευθέως ως υπαίτιες για την κρίση που αντιμετωπίζει. Ηταν μια τακτική την οποία ξεκίνησε με τα γεγονότα του Πάρκου Γκεζί πριν από λίγους μήνες και στην οποία τώρα επανέρχεται, κλιμακώνοντας μάλιστα τη ρητορική του και τις κυβερνητικές διαρροές που «δείχνουν» προς την κατεύθυνση του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Και όλα αυτά ενώ οι σχέσεις της Αγκυρας με την Τεχεράνη εξακολουθούν να είναι ένα αγκάθι, ενώ ταυτόχρονα η τουρκική οικονομία φαίνεται ξαφνικά να αναδεικνύει διαστάσεις αστάθειας που όλοι πίστευαν ότι έχει αλλά που ως τώρα ουδείς περίμενε ότι θα εμφανιστούν με ταχύτητα στο προσκήνιο. Οσο για τα περιφερειακά ζητήματα της χώρας, όπως το Κουρδικό, κάθε στιγμή που μια πολιτική κρίση εντείνεται, αυτόματα ακολουθεί και ο φόβος ότι θα ενταθούν κι αυτά…
Επιπλέον η Αγκυρα συντηρεί, παρά τα γεγονότα – ή ίσως ακριβώς εξαιτίας τους -, την πολιτική των παραβιάσεων στο Αιγαίο, που αυτή τη φορά έσπασαν και το άτυπο εορταστικό μορατόριουμ των ημερών, ενώ δείχνει διαρκή επιθετικότητα στην υπόθεση των υδρογονανθράκων στην Κύπρο – άλλωστε, εξακολουθεί η κυβέρνηση Ερντογάν να δηλώνει το αδιανόητο ότι «Κύπρος δεν υπάρχει», προκαλώντας πλέον όμως την αντίδραση πολλών και εκτός Ελλάδας και Κύπρου…
Τέλος, ο στρατός, η μεγάλη παραδοσιακά δύναμη του κεμαλικού κράτους η οποία για πρώτη φορά είδε στα χρόνια του Ερντογάν την εξουσία της να υποχωρεί σε βαθμό πρωτοφανή, ακόμη και με σειρά εκατοντάδων φυλακίσεων εν ενεργεία και αποστράτων αξιωματικών, δηλώνει τώρα ότι θα παραμείνει ουδέτερος στις εξελίξεις. Κάτι τέτοιο όμως επίσης δεν αποκρυπτογραφεί επαρκώς την πραγματικότητα, η οποία και εδώ είναι πολύ πιο σύνθετη.
Από εδώ και πέρα ουδείς μπορεί λοιπόν να πει με ασφάλεια τι θα γίνει. Κάθε μέρα, κάθε ώρα, μπορεί να έρθουν μεγάλα νέα από την Αγκυρα. Σε κάθε περίπτωση, ποτέ άλλοτε η χώρα δεν θύμιζε τόσο πολύ ένα βιβλίο που γράφτηκε πριν από πολλές δεκαετίες για την ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την οποία ο Ερντογάν έκανε στόχο της ζωής του να ξαναχτίσει: το κλασικό έργο του Γουίλιαμ Μίλερ «Η Τουρκία καταρρέουσα»…
