Μια διαδικασία διδασκαλίας στο πλαίσιο του μαθήματος μέσω των νέων τεχνολογιών
Μερικά χρόνια πριν όταν θέλαμε να βρούμε πληροφορίες, είτε για την εκπόνηση εργασίας είτε προς ιδίαν ενημέρωση και χρήση, ανατρέχαμε στους τόμους κάποιας εγκυκλοπαίδειας ψάχνοντας ανάμεσα στις σελίδες το εκάστοτε λήμμα. Σήμερα, μια απλή αναζήτηση στις ιντερνετικές μηχανές μπορεί να λύσει κάθε απορία μας αμέσως.
Κατανοώντας την τεχνολογική αυτή εξέλιξη και ειδικά την επικράτηση της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia έναντι της έντυπης μορφής της, ο επίκουρος καθηγητής Πληροφορικής της Ιατρικής Σχολής Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτης Μπαμίδης αποφάσισε την εφαρμογή μιας διαφορετικής μεθόδου διδασκαλίας στο πλαίσιο του επιλεγόμενου μαθήματος της «Ιατρικής Εκπαίδευσης».
«Μέσω της ιατρικής εκπαίδευσης οι φοιτητές καλούνται να κατανοήσουν τον τρόπο επεξεργασίας και μετάδοσης της Ιατρικής, εμπλουτίζοντας και αναλύοντας με ιατρικά κείμενα τη Wikipedia κατανοώντας και αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο τις νέες τεχνολογίες» αναφέρει στο «Βήμα» ο κ. Μπαμίδης.
Η καινοτόμος αυτή μέθοδος υλοποιείται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετρώντας ήδη 70 άρθρα 250 φοιτητών στην παγκόσμια βάση δεδομένων της Wikipedia.
«Πρόκειται για μια συνεργατική διαδικασία στο πλαίσιο του μαθήματος, όπου οι φοιτητές χωρισμένοι σε ομάδες των τριών ατόμων περίπου μεταφράζουν πιστά ξενόγλωσσα κείμενα, διατηρώντας όλα τα χαρακτηριστικά και τις πηγές του πρωτότυπου ενώ στη συνέχεια προχωρούν στη συγγραφή δικών τους ερευνητικών άρθρων» σημειώνει ο κ. Μπαμίδης.
Ως άκρως ενδιαφέρουσα χαρακτηρίζει ο πεμπτοετής φοιτητής της Ιατρικής κ. Παναγιώτης Τζιτζής τη διαδικασία διδασκαλίας μέσω των νέων τεχνολογιών: «Η μόνη δυσκολία που ίσως αντιμετωπίσαμε στην αρχή αφορούσε στην εξοικείωσή μας με τον τρόπο λειτουργίας της Wikipedia. Βέβαια έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί και στην απόδοση των κειμένων, ώστε να μην παραποιείται και να αλλοιώνεται το πρωτότυπο κείμενο».
Ποικιλία χρηστικών λημμάτων
Χρηστικά κείμενα για τη γρίπη, τα βακτήρια, τον εμβολιασμό, τον καρκίνο, τα αντιοξειδωτικά, τη νόσο του Πάρκινσον, το σύνδρομο Ασπεργκερ, τον αυτισμό, τη γενετική, τον αλκοολισμό, την ελονοσία, την κώφωση, την ψυχική ασθένεια και άλλα συναφή μπορεί να βρει κανείς στη Wikipedia. «Είναι χρηστικά κείμενα, τα οποία απευθύνονται στο ευρύ κοινό» σχολιάζει ο κ. Μπαμίδης.
Και ενώ ενδέχεται αρκετοί να μην εμπιστεύονται ως πηγή το περιεχόμενο της Wikipedia, εξαιτίας του ότι πρόκειται για ένα συλλογικό εγκυκλοπαιδικό προϊόν στο οποίο όλοι έχουν πρόσβαση και δυνατότητα επεξεργασίας των κειμένων, ο κ. Μπαμίδης εξηγεί ότι «έχεις τη δυνατότητα ως χρήστης της σελίδας να επεξεργαστείς και να αλλάξεις κάτι λανθασμένο και άτοπο μέσα στα κείμενα, όπως ακριβώς και να ελέγξεις τις διορθώσεις που επιδέχονται. Είναι ένα διαδραστικό μέσο επικοινωνίας και ανταλλαγής γνώσεων και ιδεών δεν πρέπει να το απαξιώνουμε».
«Φανταστείτε πόσο χρόνο θα απαιτούσε η διόρθωση ή η επεξεργασία μιας έντυπης εγκυκλοπαίδειας ενώ στην ηλεκτρονική μορφή της η επεξεργασία γίνεται άμεσα» σχολιάζει ο κ. Τζιτζής.
«Εχει αλλάξει ο τρόπος προσέγγισης της γνώσης σήμερα. Παλαιότερα είχαμε μια μονόδρομη μετάδοσή της, τώρα υπάρχει μια ολόκληρη κοινότητα μέσω της οποίας η γνώση γίνεται συμμετοχική παράλληλα με την καθ’ έδρας διδασκαλία» τονίζει ο σπουδαστής εξηγώντας παράλληλα ότι στόχος του μαθήματος δεν είναι η απαξίωση των καθηγητών και η υποκατάσταση των επιστημόνων γιατρών από το Διαδίκτυο αλλά η αξιοποίηση των μέσων για την επιμόρφωσή τους.
Ελλειψη κειμένων στα ελληνικά
Με μια γρήγορη αναζήτηση διαπιστώνει κανείς την εμφανή έλλειψη ιατρικών κειμένων στη βάση της ελληνικής έκδοσης της Wikipedia συγκριτικά με την αγγλική. «Yπάρχει ενδιαφέρουσα αρθρογραφία στα ελληνικά, δυστυχώς όμως τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν έχουν ως πρώτο ρόλο την προώθηση των συγγραφικών τους έργων. Ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη ιατρική κοινότητα, όπου οι περισσότερες δημοσιεύσεις άρθρων και ερευνητικών δεδομένων κοινοποιούνται στην αγγλική γλώσσα, εάν δημοσιεύονταν στα ελληνικά φαντάζεστε πόσο μικρό θα ήταν το αναγνωστικό κοινό στο οποίο θα απευθύνονταν» σχολιάζει ο κ. Τζιτζής.
«Η πρόσβαση στο μάθημα είναι ελεύθερη μέσω της σελίδας μας στη Wikipedia. Μπορούν όλοι όσοι ασχολούνται με την ιατρική εκπαίδευση να συμβάλλουν σε αυτόν τον τρόπο διδασκαλίας» υπογραμμίζει ο κ. Μπαμίδης.
Η μέθοδος διδασκαλίας πραγματοποιείται στην Ελλάδα μόνο στο Τμήμα Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Παρόμοια προγράμματα υλοποιούνται βέβαια και σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως εκείνο της Καλιφόρνιας και του Σαν Φρανσίσκο.