Οι παλιές αγάπες δύσκολα ξεχνιούνται…
Στις 21 Ιουνίου 1948 η Columbia Records ακουμπά τη βελόνα στον πρώτο δίσκο βινυλίου για γραμμόφωνο, σηματοδοτώντας όχι μόνο επανάσταση στον χώρο της μουσικής βιομηχανίας αλλά και της ακρόασης. Από τότε ως σήμερα έχουν περάσει πολλά χρόνια και από τη δεκαετία του ’90 και μετά το βινύλιο δέχθηκε ισχυρό χτύπημα από το CD. Κόντεψε να χαθεί, αλλά οι παλιές αγάπες δύσκολα ξεχνιούνται.
Τα τελευταία χρόνια έχει επανακάμψει όχι μόνο στις ΗΠΑ και την Ευρώπη αλλά και την Ελλάδα (αρκετές εκδόσεις κυκλοφορούν και σε βινύλιο). Πέρσι, οι έλληνες «εραστές» του βινυλίου ενώθηκαν για μια γιορτή βινυλίου που ονομάστηκε «Vinyl is back». Η γιορτή πήγε καλά με 5.000 περίπου επισκέπτες. Εφέτος το σκηνικό επαναλαμβάνεται αλλά οι φιλοδοξίες είναι μεγαλύτερες. Στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων, στο Γκάζι, από την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου το απόγευμα και ως το βράδυ της Κυριακής 6 του μηνός παρουσιάζεται το 2ο «Vinyl is back», σε πείσμα της εποχής και σε πείσμα όλων όσοι πίστεψαν ότι η εποχή του πικάπ αποτελεί παρελθόν.
Το 2ο «Vinyl is back» υπόσχεται στους ήδη αλλά και τους επίδοξους funs του βινυλίου συμμετοχές στο φεστιβάλ καταστημάτων δίσκων αλλά και μεγαλύτερη γκάμα σε σχέση με πέρυσι από ιδιώτες συλλέκτες που θα δώσουν το «παρών», ενώ παράλληλα θα υπάρξει εκτεταμένη παρουσία από δισκογραφικές εταιρείες, μηχανήματα αναπαραγωγής δίσκων (πικάπ, ενισχυτές κ.ο.κ.), αξεσουάρ για βινύλια και πικάπ κ.λπ.
Το γραμμόφωνο
Οι πρώτοι δίσκοι γραμμοφώνου κατασκευάστηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα από ανθεκτικό σκληρό λάστιχο με διάμετρο περίπου 25 εκατοστά, ηχογραφημένοι μόνο από τη μία τους πλευρά. Η χάρτινη θήκη τους συχνά είχε οπή για να φαίνονται οι καλλιτεχνικές πληροφορίες του δίσκου, ενώ στη ράχη αναγραφόταν ο τίτλος του δίσκου ή το όνομα του δημιουργού και ο αριθμός καταλόγου. Εκείνη την περίοδο ηχογραφήθηκαν στη Νέα Υόρκη και τα πρώτα ελληνικά τραγούδια.
Το 1948 το βινύλιο θα καθιερωθεί ως το κύριο μέσο κατασκευής των μουσικών δίσκων. Στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια η εταιρεία Decca θα φτιάξει δίσκους 78 στροφών από βινύλιο. Οι ανταγωνιστές της δεν θα ακολουθήσουν το παράδειγμά της. Θα φτιάξουν τους πρώτους δίσκους 45 στροφών από βινύλιο την ίδια περίοδο. Γεγονός το οποίο θα σημάνει σταδιακά την κατάργηση των δίσκων γραμμοφώνου, με τις πωλήσεις να μειώνονται τη δεκαετία του 1950 και τα τελευταία 78άρια να εκδίδονται στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
Την ίδια περίοδο ο δίσκος 33 στροφών εμφανίστηκε στην αγορά για λογαριασμό της εταιρείας CBS. Στα χρόνια που ακολούθησαν και με τις τεχνολογίες που τα συνόδευσαν αρκετά μουσικά κομμάτια των 78 στροφών επανακυκλοφόρησαν σε σχετικές συλλογές. Μια νέα, high fidelity εποχή θα ξεκινήσει για τους λάτρεις της μουσικής και η μουσική βιομηχανία θα γυρίσει μία ακόμη σελίδα.
Ιστορία βινυλίου
Στις 28 Οκτωβρίου του 1961 ένας νεαρός ονόματι Ρέιμοντ Τζόουνς μπήκε στο υπόγειο δισκάδικο NEMS του Λίβερπουλ και ζήτησε το σινγκλάκι «My Bonnie» από κάποιους Beatles. Το αφεντικό του μαγαζιού, ο 27χρονος Μπράιαν Επστάιν, δεν είχε ιδέα περί τίνος επρόκειτο. Σημείωσε όμως στο μπλοκάκι του να ελέγξει «από Δευτέρα» την επιθυμία του πελάτη του. Τις επόμενες ημέρες υπήρξαν και άλλες παραγγελίες αυτού του εντελώς άγνωστου άσματος. Ο Μπράιαν αποφάσισε να ερευνήσει το ζήτημα. Κάποιος του… σφύριξε ότι ήταν γερμανικός δίσκος και πήρε τηλέφωνο την Deutsche Grammophon στο Αμβούργο. Οχι, δεν υπήρχε κανένας δίσκος των Beatles αλλά, ναι, είχαν αναλάβει τη διανομή ενός γκρουπ από το Λίβερπουλ. Λέγονταν Tom Sheridan and the Beat Brothers και όντως τραγουδούσαν το «My Bonnie». Ο Επστάιν ήταν πεπεισμένος ότι είχε απλώς μπερδέψει το όνομα του γκρουπ. Παρήγγειλε ένα «κουτί», ήτοι 25 αντίτυπα. «Εφυγαν» από το μαγαζί την ίδια κιόλας ημέρα.
Τελικά έμαθε ότι η μπάντα λεγόταν επισήμως Beatles, απλώς οι Γερμανοί έχουν κάνει αυτή τη μικρή προσαρμογή για λόγους… αιδούς. Παρ’ ότι εύηχο στην αγγλική γλώσσα, στη γερμανική σλανγκ το όνομα παρέπεμπε στη λέξη «peedles» (= πέος). Εμαθε όμως και κάτι άλλο. Οτι αυτοί οι Beatles έπαιζαν στο Cavern, ένα υγρό υπόγειο κλαμπ στην οδό Μάθιου, μόλις τρία λεπτά από το μαγαζί του. Ο Μπράιαν κατέβηκε τα 18 σκαλιά του Cavern μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα. Σε λίγα λεπτά θα αντίκριζε επί σκηνής το πιο απείθαρχο ποπ σχήμα του γαλαξία. Εντάξει, ο ήχος είχε «κάτι», ο Μπράιαν το «έπιασε» αμέσως. Η σκηνική παρουσία όμως; Τέσσερις άξεστοι νεαροί που κάπνιζαν, έπιναν Coca – Cola και αντήλλασσαν αστεία με βωμολοχίες την ώρα που έπαιζαν. Επρεπε να μπει μια τάξη. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία…
πότε & πού:
Χώρος: Κτίριο Δ12 «Μηχανουργείο», (Πειραιώς 100, Γκάζι).
Ωρες λειτουργίας:
Κυριακή 6 Οκτωβρίου: 11 π.μ. – 9 μ.μ.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΔΩΡΕΑΝ
