Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου προβλέπει περιορισμό της κυκλοφορίας και επιτάξεις
Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Πρωθυπουργού στη «Διαύγεια», καθορίζει το πρώτο κυβερνητικό «Σχέδιο Μέτρων Έκτακτης Ανάγκης για την αντιμετώπιση σοβαρών διαταραχών του εφοδιασμού σε πετρέλαιο ή πετρελαιοειδή προϊόντα».
Το Υπουργικό Συμβούλιο, υιοθετώντας σχετική πρόταση του υπουργού Περιβάλλοντος, θέσπισε αυστηρά μέτρα για την ακραία περίπτωση που η χώρα βρεθεί σε κατάσταση έλλειψης καυσίμων.
Αυτά θα ισχύσουν κλιμακωτά για τις περιπτώσεις τοπικής ή διεθνούς σοβαρής έλλειψης στον εφοδιασμό των καυσίμων. Για την αναγνώριση των σχετικων συνθηκών και την εφαρμογή του Σχεδίου, αναφέρεται, θα λαμβάνεται υπόψη η απόφαση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα κριτήρια αναγνώρισης της τοπικής σοβαρής κρίσης θα είναι η συστηματική μείωση των ημερήσιων προμηθειών πετρελαίου και πετρελαιοειδών προϊόντων κατά τουλάχιστον 7% σε σχέση με τη μέση ημερήσια ζήτηση στη χώρα, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 15 ημερών, αλλά και η απότομη μείωση των ημερήσιων προμηθειών κατά τουλάχιστον 30% για χρονικό διάστημα μικρότερο των 15 ημερών, καθώς και οι ελλείψεις συγκεκριμένων πετρελαιοειδών προϊόντων, που δημιουργούν προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία της οικονομίας.
Μέτρα υποχρεωτικού και εθελοντικού χαρακτήρα
Αν ενεργοποιηθεί το σχέδιο, λαμβάνονται μέτρα έκτακτης ανάγκης τόσο υποχρεωτικού όσο και εθελοντικού χαρακτήρα. Τα δεύτερα, τα οποία συνοδεύονται από επικοινωνιακή εκστρατεία, θα καλούν το κοινό να πάρει τα μέσα μαζικής μεταφοράς, να χρησιμοποιήσει μοτοσικλέτα ή ποδήλατο αντί ΙΧ, να μοιράζεται το αυτοκίνητο ή το ταξί με άλλους επιβάτες, να μειώσει την εξοικονόμηση ενέργειας στο σπίτι ή στη δουλειά, ή και να περιορίσει εν γένει τις μετακινήσεις. Παράλληλα, θα ακυρώνονται δρομολόγια πλοίων τα οποία θα έχουν χαμηλή πληρότητα.
Τα υποχρεωτικά μέτρα είναι ιδιαίτερα αυστηρά και προβλέπουν τη μείωση των ανωτάτων ορίων ταχύτητας στους δρόμους και τον περιορισμό της κυκλοφορίας οχημάτων εντός συγκεκριμένων περιοχών, αλλά την περιοδική κυκλοφορία των οχημάτων αναλόγως του αριθμού κυκλοφορίας τους.
Ακόμη, εισηγούνται τη μείωση της συχνότητας δρομολογίων ή και των στάσεων των μέσων μαζικής μεταφοράς, τον περιορισμό κυκλοφορίας συγκεκριμένων κατηγοριών οχημάτων, την απαγόρευσης κίνησης σκαφών αναψυχής και ιδιωτικών αεροσκαφών, την ακύρωση πτήσεων και δρομολογίων πλοίων χωρίς κάποια ελάχιστη πληρότητα, την εντατική χρήση λεωφορείων με φυσικό αέριο και την υποχρεωτική από κοινού μετακίνηση συγκεκριμένου αριθμού επιβατών με ΙΧ.
Επίσης, θεσπίζονται μέτρα περιορισμού κατανάλωσης ενέργειας, όπως ο περιορισμός των ορίων των θερμοστατών κτιρίων, κατοικιών, του χρόνου λειτουργίας κεντρικών θερμάνσεων ή συστημάτων ψύξης, του χρόνου λειτουργίας εμπορικών καταστημάτων και των φωτεινών επιγραφών, καθώς και του δημόσιου φωτισμού.
Ακόμη, προβλέπεται η υποχρέωση υποκατάστασης της χρήσης πετρελαιοειδών προϊόντων από άλλα ενεργειακά προϊόντα ή εναλλακτικές μορφές ενέργειας, αλλά και μέτρα περιορισμού της λειτουργίας βιομηχανικών μονάδων – ιδιαίτερα των ενεργοβόρων. Ακόμη, προβλέπονται μέτρα περιορισμού του εφοδιασμού των καταναλωτών.
Το ύψος αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης
Παράλληλα, τροποποιείται το υποχρεωτικό ύψος των αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης, οι τρόποι διάθεσής τους, αλλά και η αποδέσμευση και διάθεσή τους. Επίσης, θα υπάρχει δυνατότητα λήψης μέτρων περιορισμού των εξαγωγών, αλλά και αγορανομικής ρύθμισης των ανώτατων τιμών πώλησης. Για την εφαρμογή του έκτακτου σχεδίου συνυπολογίζονται το κόστος και τα οφέλη των μέτρων.
Σε περίπτωση κρίσης θα τροφοδοτούνται κατά προτεραιότητα νοσοκομεία και κέντρα υγείας, σχολεία και πανεπιστήμια, ο Στρατός, η Αστυνομία, το Λιμενικό και η Πυροσβεστική, οι ΔΕΚΟ και κατηγορίες καταναλωτών ή γεωγραφικές περιοχές με ιδιαίτερες ανάγκες.
Η ακολουθία των μέτρων έκτακτης ανάγκης είναι η εφαρμογή μέτρων επηρεασμού της ζήτησης, όπως η εθελοντική μείωση της ζήτησης, ο περιορισμός της κίνησης μέσων μεταφοράς και λειτουργίας βιομηχανικών μονάδων, αλλά και η υποκατάσταση καυσίμων και ο περιορισμός εφοδιασμού καταναλωτών από πρατήρια.
Επίσης, προβλέπονται δράσεις για τον επηρεασμό της προσφοράς, όπως η μείωση του ύψους υποχρέωσης τήρησης αποθεμάτων, ο περιορισμός των εξαγωγών, η διάθεση αποθεμάτων, η αύξηση του ποσοστού ανάμειξης των βιοκαυσίμων με συμβατικά καύσιμα, η επιβολή ανωτάτου ορίου στον εφοδιασμό πρατηρίων και η υποχρεωτική παραγωγή συγκεκριμένων πετρελαιοειδών προϊόντων. Εφόσον αποφασισθεί τερματισμός της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, όλα τα μέτρα αίρονται ολικά ή σταδιακά.
Οι υπηρεσίες
Σύμφωνα με το σχέδιο, όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες συντρέχουν, όπου απαιτηθεί, με όλα τους τα μέσα, πλην εκείνων που σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια και άμυνα της χώρας, μέσα από τις διευθύνσεις πολιτικής σχεδίασης έκτακτης ανάγκης των υπουργείων.
Πέρα από το υπουργείο Περιβάλλοντος, αυξημένο ρόλο θα έχει το Υπουργείο Οικονομικών, που θα χορηγεί τις πιστώσεις από τον προϋπολογισμό, θα καθορίζει οικονομικά ή άλλα αποκαταστατικά μέτρα και θα εξασφαλίζει τη λειτουργία των τελωνείων.
Επίσης, το υπουργείο Εσωτερικών θέτει, αν απαιτηθεί, σε ετοιμότητα τις αποκεντρωμένες διοικήσεις και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ενώ το υπουργείο Άμυνας θα καθορίσει τον τρόπο και το μέγεθος συμβολής των Ενόπλων Δυνάμεων στην υλοποίηση των μέτρων του έκτακτου σχεδίου.
Ακόμη, το υπουργείο Ναυτιλίας θα προχωρήσει σε επίταξη των απαιτούμενων πλοίων ή πλωτών μέσων για τη θαλάσσια μεταφορά πετρελαιοειδών προϊόντων, εάν χρειαστεί και θα κινητοποιήσει το Λιμενικό Σώμα.
