Συμβουλές για «απελπισμένους» γονείς
Τα λαχανικά είναι τα συνηθέστερα τρόφιμα που αποφεύγουν τα παιδιά και αποτελούν συχνά αντικείμενο διαμάχης μεταξύ μητέρας και παιδιού. Βέβαια είναι μία πολύ σημαντική ομάδα τροφών και σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αφήσουμε τα παιδιά να τα αποφεύγουν πλήρως για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τα λαχανικά είναι πλούσια σε πολλές αντιοξειδωτικές ουσίες και ιδιαίτερα βιταμίνη C, βιταμίνη Α και φυλλικό οξύ καθώς και σε φυτικές ίνες. Επίσης περιέχουν σημαντικά ιχνοστοιχεία ιδιαίτερα κάλιο και μαγνήσιο. Το μεγαλύτερο μέρος των λαχανικών αποτελείται από νερό και γι’ αυτό έχουν πολύ λίγες θερμίδες.
Όταν λέμε λαχανικά βέβαια δεν εννοούμε μόνο την «πρασινάδα». Μαρούλι, σπανάκι, καρότο, ντομάτα, αγγούρι, λάχανο, κουνουπίδι, χόρτα, παντζάρια, κολοκυθάκια, φασολάκια, μπάμιες, αρακάς, μελιτζάνες, πιπεριές είναι όλα λαχανικά τα οποία ανάλογα με το είδος μπορούν να καταναλωθούν ωμά ή βρασμένα ή ακόμα και ψητά. Σύμφωνα με τις συστάσεις της μεσογειακής διατροφής καθημερινά θα πρέπει να τρώμε 3 μερίδες λαχανικών όπου 1 μερίδα ισοδυναμεί με 1 φλιτζάνι ωμά ή ½ φλιτζάνι βρασμένα λαχανικά.
Ακούγεται αστείο, αλλά είναι συχνό φαινόμενο τα παιδιά να μην τρώνε λαχανικά επειδή απλά δεν τρώνε και οι γονείς τους. Και βέβαια δεν μπορούμε να απαιτούμε από το παιδί να φάει σαλάτα όταν εμείς απλά την κόψαμε και μετά δεν την αγγίξαμε ή να απαιτούμε να τρώει κάθε μέρα όταν εμείς τρώμε μόνο την Κυριακή. Τα παιδιά είναι «καθρέφτες» της οικογένειας. Είναι πολύ πιθανότερο να τρώει λαχανικά ένα παιδί που τρώνε και οι γονείς του. Φροντίστε να τρώει λαχανικά και η/ο σύζυγος καθώς μια συχνή δικαιολογία των παιδιών είναι: «ο μπαμπάς δεν τρώει, εγώ γιατί να φάω;»
Είναι επίσης σημαντικό να έχετε οικογενειακά γεύματα ώστε το παιδί σας να βλέπει και να μιμείται τις σωστές διατροφικές σας συνήθειες. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που έχουν οικογενειακά γεύματα είναι πιθανότερο να τρώνε φρούτα και λαχανικά. Τα οικογενειακά γεύματα αποτελούν επίσης μία καλή ευκαιρία να δοκιμάσει το παιδί σας νέα φαγητά μεταξύ των οποίων μπορούν να περιλαμβάνονται και τα λαχανικά.
Επίσης πρέπει να έχετε κατά νου ότι τα μικρά παιδιά δεν έχουν πλήρως ανεπτυγμένους τους αισθητήρες της γεύσης. Αν μάλιστα το παιδί δεν έχει φάει λαχανικά από τη βρεφική ή νηπιακή ηλικία (με τη μορφή σούπας ή λιωμένων λαχανικών) δεν είναι συνηθισμένο σε αυτές τις γεύσεις και τις απορρίπτει. Αυτό μπορεί να αλλάξει καθώς το παιδί μεγαλώνει και έρχεται σε επαφή με περισσότερες γεύσεις.
Τι να κάνετε για να βοηθήσετε το παιδί σας να φάει λαχανικά;
– Οι μελέτες δείχνουν ότι το να βάλετε στο τραπέζι σας τα λαχανικά ως καθημερινή συνήθεια και αφήσετε τα ίδια τα παιδιά να δοκιμάσουν και να αποφασίσουν αν θα τα φάνε έχει θετικά αποτελέσματα. Σερβίρετε πάντα λαχανικά στο καθημερινό τραπέζι ακόμα κι εάν είστε σίγουροι ότι το παιδί δεν θα τα φάει. Όσο συχνότερα βλέπει το παιδί τα λαχανικά ως μέρος της καθημερινής διατροφής τόσο πιο πιθανό είναι να τα δοκιμάσει.
Ενθαρρύνετε το παιδί σας απλά να δαγκώσει ή να δοκιμάσει και εν συνεχεία να αποφασίσει αν τελικά θα φάει το συγκεκριμένο τρόφιμο. Αν δεν θέλει να το φάει αφήστε το να το φτύσει σε μία χαρτοπετσέτα, μην το πιέσετε αν δεν του αρέσει. Δώστε στα παιδιά σας να δοκιμάσουν λαχανικά από μικρή ηλικία.
– Αγοράστε λαχανικά μαζί με το παιδί σας. Όταν είστε στο σούπερ μάρκετ, το μανάβικο ή τη λαϊκή μαζί με το παιδί σας αφήστε το να επιλέξει τα λαχανικά που προτιμά και ταυτόχρονα μπορείτε να του μάθετε να επιλέγει τα φρέσκα και καλής ποιότητας λαχανικά.
– Ενθαρρύνετε το παιδί σας να ασχοληθεί με την προετοιμασία ή το μαγείρεμα των λαχανικών. Ζητήστε του να σας βοηθήσει να πλύνετε τα λαχανικά ή να τα κόψετε. Ακόμα ενθαρρύνετε το να ετοιμάσει την δική του σαλάτα με τα υλικά που προτιμά. Αρκεί να έχετε έτοιμα πολλά διαφορετικά υλικά, όχι μόνο λαχανικά αλλά και τυρί, αυγό ή ότι άλλο ταιριάζει μέσα σε μία σαλάτα. Και μην ξεχάσετε στο τέλος να επιβραβεύσετε τον μικρό σεφ με ένα μπράβο και μια αγκαλιά.
– Κόψτε τα λαχανικά σε σχήματα όπως αστέρια, λουλούδια ή ζωγραφίστε το πιάτο του παιδιού σας με λαχανικά. Πχ φτιάξτε ένα πρόσωπο, ένα λουλούδι ή ένα σπίτι από λωρίδες ντομάτας, στικς καρότου, μπρόκολο κλπ.
– Χρησιμοποιήστε λαχανικά μέσα σε συνταγές που περιέχουν τρόφιμα που τους αρέσουν. Μπορείτε να φτιάξετε λαχανικά σε μορφή πουρέ (πχ. πουρές από πατάτα και μπρόκολο), να τα προσθέσετε σε σούπες, πίτες (τα παιδιά συνήθως τρώνε σπανακόπιτα), σάντουιτς, πίτσα, σε σάλτσες ή σε ομελέτες. Μπορείτε ακόμα και να φτιάξετε μπιφτέκια ή κεφτεδάκια αναμιγνύοντας κρέας με λαχανικά (πχ. κολοκυθάκια, μπρόκολο, μελιτζάνες κλπ).
– Σερβίρετε τα λαχανικά κομμένα σε στικς (καρότο, αγγούρι, πιπεριές κλπ) μαζί με μία σάλτσα ή dressing. Φτιάξτε εύκολα και υγιεινά dressing όπως μουστάρδα με ελαιόλαδο ή γιαούρτι με μουστάρδα και κέτσαπ ή μαγιονέζα με χαμηλά λιπαρά. Ακόμα φτιάξτε σάλτσες από φρέσκα λαχανικά όπως φρέσκια ντομάτα.
– Ψήστε τα λαχανικά στη σχάρα. Τα παιδιά συχνά προτιμούν τις τραγανές γεύσεις κάτι που μπορείτε να πετύχετε ψήνοντας πχ. πιπεριές.
– Αν έχετε τη δυνατότητα μία εξαιρετική ιδέα είναι να φτιάξετε ένα μικρό κήπο στον οποίο θα φυτέψετε μαζί με το παιδί σας διάφορα λαχανικά. Αφήστε το να έχει κάποιες ευθύνες όπως να ποτίσει τα λαχανικά ή να τα μαζέψει όταν θα είναι ώριμα. Θα χαρεί πολύ να φάει τα λαχανικά που φρόντισε το ίδιο.
– Να έχετε στο σπίτι σας λαχανικά έτοιμα προς κατανάλωση (πλυμένα, καθαρισμένα) και σε σημείο που το παιδί θα τα βρει εύκολα, πχ. ανοίγοντας το ψυγείο. Είναι πιθανότερο να φάμε κάτι όταν «πέσει στο μάτι μας».
– Να έχετε υπομονή. Τα παιδιά έχουν τον δικό τους τρόπο να δοκιμάζουν τα φαγητά. Μπορεί να δοκιμάσουν ένα τρόφιμο μέχρι και 20 φορές μέχρι να φτάσουν τελικά να το μασήσουν και να το καταπιούν. Ακόμα κι εάν το φάνε μία φορά δεν σημαίνει ότι από εκεί και πέρα θα το τρώνε πάντα. Δώστε τους χρόνο.
Τι να μην κάνετε
– Ποτέ μην πιέζεται το παιδί σας να φάει συγκεκριμένα τρόφιμα αν δεν το θέλει. Η πίεση θα φέρει έντονη αντίδραση και ακόμα και αν ήταν έτοιμο να δοκιμάσει λαχανικά δεν θα το κάνει μόνο και μόνο επειδή το πιέζετε. Αυτός ο τρόπος είναι ο χειρότερος και δεν θα φέρει ποτέ αποτέλεσμα.
– Ακόμα μην τιμωρείται το παιδί σας αν δεν φάει τα λαχανικά και αντίστροφα μην επιβραβεύετε με το αγαπημένο τους γλυκό αν τελικά φάνε φαγητά. Αν υποσχεθείτε στο παιδί παγωτό προκειμένου να φάει τα φασολάκια το παιδί θα υποθέσει ότι «τα φασολάκια είναι τόσο άσχημα που άμα τα φάω θα πάρω και δώρο».
– Για τη γενικότερη διατροφή του παιδιού σας έχετε στο μυαλό σας ότι «οι γονείς είναι υπεύθυνοι να έχουν στο σπίτι τα σωστά φαγητά, όμορφα μαγειρεμένα και σερβιρισμένα, το αν και πόσο θα φάει είναι επιλογή του ίδιου του παιδιού».
