Η αναδιάρθρωση, το «κούρεμα» των ομολόγων και η εκτίναξη των επισφαλειών λόγω της ύφεσης άλλαξαν τον τραπεζικό χάρτη
Η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους την άνοιξη του 2012 αποτέλεσε το σημείο καμπής για την ανασυγκρότηση του τραπεζικού κλάδου.
Η συγκέντρωση που επί χρόνια συζητιόταν αλλά ποτέ δεν εφαρμοζόταν τα χρόνια των υπερκερδών που προηγήθηκαν ολοκληρώθηκε μέσα σε λίγους μήνες. Το «κούρεμα» των ομολόγων και η εκτίναξη των επισφαλειών λόγω της ύφεσης στην εγχώρια αγορά προκάλεσαν άνευ προηγουμένου ζημιές στα αποτελέσματα των τραπεζών οδηγώντας στην ομαλή εξυγίανση συνολικά έξι πιστωτικά ιδρύματα (ATEBank, οι τρεις κυπριακές, FBBank, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο), ενώ τον ίδιο δρόμο ακολούθησε και η Probank (οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν την Παρασκευή το απόγευμα). Μετά την αναστολή της συγχώνευσης της Εθνικής Τράπεζας με τη Eurobank, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αποτελείται από τέσσερις συστημικούς ομίλους, μία μικρομεσαία τράπεζα (Attica Bank) και μερικά υποκαταστήματα ξένων πιστωτικών ιδρυμάτων (Citibank, HSBC).
Η ΕΤΕ, που έχει απορροφήσει την FBBank και την Probank, η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία προχώρησε στην εξαγορά συνολικά έξι τραπεζών, η Alpha Bank, που απέκτησε την Εμπορική, και η Eurobank, μετά την επικράτησή της στον διαγωνισμό πώλησης του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου και της Proton Bank, αποτελούν τους τέσσερις πυλώνες του κλάδου. Είναι χαρακτηριστικό ότι 15 διαφορετικές τράπεζες έχουν ενοποιηθεί πλέον σε μόλις τέσσερα σχήματα μέσα σε διάστημα μόλις λίγων μηνών.
Πλέον οι διοικήσεις των τραπεζικών ομίλων θα ασχοληθούν με τη λειτουργική ενοποίηση των τραπεζών που εξαγοράστηκαν και την εφαρμογή των απαραίτητων περικοπών σε δίκτυο, ανθρώπινο δυναμικό και λοιπές δαπάνες με στόχο τη μεγιστοποίηση των συνεργειών. Πρόκειται για βασικές πτυχές των πλάνων αναδιάρθρωσης που ολοκληρώνονται αυτή την περίοδο προκειμένου να υποβληθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τα σχέδια αυτά προβλέπουν κλείσιμο καταστημάτων, μείωση του αριθμού των εργαζομένων και επιπλέον περικοπές στο μισθολογικό κόστος. Δεδομένων των νέων συνθηκών στις οποίες καλούνται να δραστηριοποιηθούν οι τράπεζες, τα σημερινά μεγέθη τους, που «χτίστηκαν» την προηγούμενη δεκαετία της υπερανάπτυξης, φαντάζουν εξωπραγματικά. Στο πλαίσιο αυτό, θυσίες σε δίκτυο και ανθρώπινο δυναμικό θεωρούνται αναπόφευκτες. Αναλυτές εκτιμούν ότι ο εξορθολογισμός των ομίλων θα επιτευχθεί με τη συρρίκνωσή τους τουλάχιστον κατά 25%.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το πρώτο γερό τεστ που πρέπει να περάσουν με επιτυχία οι τράπεζες αφορά τις νέες ασκήσεις προσομοίωσης που θα διενεργήσει η BlackRock για λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος. Τα αποτελέσματά τους θα επεξεργαστεί η εγχώρια νομισματική αρχή για την εκτίμηση των αντοχών τους στο τρέχον μικροοικονομικό και μακροοικονομικό περιβάλλον. Η νομισματική αρχή θα κληθεί να εκτιμήσει για κάθε τράπεζα τα «μαξιλάρια» ασφαλείας που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση των δεικτών κεφαλαιακής επάρκειας πάνω από τα ελάχιστα επιτρεπτά όρια.
«Πρόκειται για ένα κρίσιμο σταυροδρόμι στην πορεία του κλάδου προς την πλήρη επανασύνδεση με τις διεθνείς αγορές» σχολιάζει σχετικά υψηλόβαθμο στέλεχος χρηματιστηριακής εταιρείας, προσθέτοντας πως «σε περίπτωση που η διαδικασία αυτή αναδείξει νέα κεφαλαιακά ελλείμματα, το πλήγμα στην εμπιστοσύνη απέναντι στο σύστημα θα είναι σοβαρό».
