Δείτε αναλυτικά τα στοιχεία
Ενδιαφέροντα στοιχεία για Κοζάνη, Φλώρινα, Γρεβενά, Καστοριά και Πτολεμαΐδα, όπως προκύπτουν από μελέτη του «Παρατηρητηρίου» της Εγνατίας οδού Α.Ε. για τη μεταβολή πληθυσμού αστικών κέντρων πάνω στον άξονα του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας.
Η μεγαλύτερη αύξηση πληθυσμού την τελευταία δεκαετία παρατηρήθηκε στο Κιλκίς (29,1%) και η μεγαλύτερη μείωση πληθυσμού (-14,3%) στην Καστοριά. Ο πληθυσμός μειώθηκε και στην Καβάλα (-8,8%), τη Νάουσα (-5,1%), τη Βέροια (-0,5%) και την Έδεσσα (-1,4%), γεγονός που φανερώνει την οικονομική καμπή αυτών των πόλεων.
Μεγάλη αύξηση πληθυσμού παρατηρήθηκε τη δεκαετία 2001 – 2011 και στην Ξάνθη (20,8%) και τον Πολύγυρο (20,3%). Στην περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, εκτός του Κιλκίς και του Πολυγύρου, πέντε ακόμη πόλεις παρουσιάζουν αύξηση: Γιαννιτσά 11,7%, Κατερίνη 9,5%, Αλεξάνδρεια 5,7%, Σέρρες 4,1% και ευρύτερη περιοχή Θεσσαλονίκης 2,2%. Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη όλα τα αστικά κέντρα, εκτός της Καβάλας, παρουσιάζουν αύξηση του πληθυσμού, με πρώτη την Ξάνθη. Η αύξηση στις υπόλοιπες πόλεις της περιφέρειας ήταν για την Ορεστιάδα της τάξης του 19,4%, την Αλεξανδρούπολη 16,3%, την Κομοτηνή 14,88% και τη Δράμα 2%.
Στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας παρατηρείται αύξηση, πλην της Καστοριάς, σε όλες τις πόλεις στη Φλώρινα 18%, στα Γρεβενά 11,4%, στην Κοζάνη 8,4% και στην Πτολεμαΐδα 7,2%.
Στην περιφέρεια Ηπείρου δύο πόλεις αυξάνουν τον πληθυσμό τους και δύο μειώνουν τον πληθυσμό τους. Συγκεκριμένα, η Πρέβεζα και το πολεοδομικό συγκρότημα Ιωαννίνων αυξάνουν τον πληθυσμό με ποσοστό 12,7% και 5,7% αντίστοιχα, ενώ η Άρτα και η Ηγουμενίτσα παρουσιάζουν μείωση του πληθυσμού με ποσοστό 2,25% και 1,3% αντίστοιχα. Στην περιφέρεια Θεσσαλίας, η Λάρισα, η Καρδίτσα και τα Τρίκαλα αυξάνουν τον πληθυσμό τους με ποσοστά 10,3%, 7,8% και 7,5% αντίστοιχα, ο Βόλος αυξάνει τον πληθυσμό του με ποσοστό 1,7%, ενώ ο Τίρναβος μειώνει τον πληθυσμό του με ποσοστό 5,4%.
ΤΟ «ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ» ΤΗΣ ΕΓΝΑΤΙΑΣ
Τα παραπάνω συμπεράσματα προέκυψαν από την τελευταία μελέτη που έκανε το «Παρατηρητήριο» της Εγνατίας οδού Α.Ε. και αφορά τη μεταβολή πληθυσμού αστικών κέντρων πάνω στον άξονα του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας οδού και ευρύτερα στη ζώνη επιρροής που αυτοκινητόδρομου. Οι επιστήμονες του «Παρατηρητηρίου» υποστηρίζουν ότι η βελτίωση της μεταφορικής υποδομής (που έγινε με την λειτουργία του αυτοκινητόδρομου της Εγνατίας οδού) επηρεάζει άμεσα την κινητικότητα των επιχειρήσεων και του ανθρώπινου δυναμικού, και έμμεσα την κινητικότητα του πληθυσμού και, επομένως, συμβάλλει στην αύξηση ή τη μείωση του πληθυσμού μιας περιοχής. Τα αστικά κέντρα αποτελούν τους κυριότερους αποδέκτες των ωφελειών από τη βελτίωση της μεταφορικής υποδομής.
Ωστόσο, φαίνεται ότι σημαντικό ρόλο όσον αφορά τουλάχιστον τις απομακρύνσεις από κάποια αστικά κέντρα έπαιξε η αποβιομηχάνιση και η ανεργία. Στην Κεντρική Μακεδονία η μείωση του πληθυσμού στη Νάουσα ξεκίνησε από την προηγούμενη δεκαετία 1991 – 2001, καθώς στη διάρκειά της άρχισαν να κλείνουν βιομηχανικές και βιοτεχνικές μονάδες, κλωστοϋφαντουργία και να εκτοξεύεται η ανεργία. Η Έδεσσα δεν διαθέτει μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζουν και τα εποχιακά επαγγέλματα σε κονσερβοποιίες και διαλογητήρια, όπως συμβαίνει και στη Βέροια όπου μπήκαν λουκέτα σε μονάδες ξυλείας, κονσερβοποιεία. Αντίθετα, στο Κιλκίς παρατηρήθηκε αύξηση του πληθυσμού τη δεκαετία, γεγονός που αποδίδεται κατά ένα μέρος και στη μετακίνηση εργατικού δυναμικού. Από τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης του μεταποιητικού τομέα στο Κιλκίς υπήρχε έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και οι επιχειρήσεις μετέφεραν προσωπικό από τη Θεσσαλονίκη. Με την πάροδο των χρόνων το προσωπικό των επιχειρήσεων εγκαθίστατο μόνιμα στην πόλη. Επίσης, «η αύξηση πληθυσμού οφείλεται και στο ότι είχαμε αρκετούς παλιννοστούντες και μετανάστες που επέστρεψαν στην πόλη τους. Δυστυχώς, τώρα άρχισε η αντίστροφη πορεία. Γενικά, πάντως, τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός αυξανόταν. Είχαμε και αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες και βιομηχανίες που ζητούσαν εργαζόμενους μέχρι το 2008», αναφέρει στη «ΜτΚ» ο δήμαρχος Κιλκίς.
Η πόλη της Καστοριάς, στη Δυτική Μακεδονία, παρουσιάζει σημαντική μείωση του πληθυσμού λόγω της ανεργίας και διαπιστώθηκε ότι πολλοί κάτοικοι επιστρέφουν στα χωριά τους, για να ασχοληθούν με την πρωτογενή παραγωγή. Αντίστοιχα στην Καβάλα, στην Ανατολική Μακεδονία, υπήρξε αύξηση της ανεργίας και μπήκαν λουκέτα σε καβαλιώτικες επιχειρήσεις, όπως κεραμοποιεία, βιοτεχνίες, βιομηχανία αλιπάστων και μικρότερες εμπορικές επιχειρήσεις.
ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΕΣ – ΔΗΜΟΥΣ
Σε επίπεδο περιφέρειας, την περίοδο 2001-2011 οι περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και Ηπείρου εμφανίζουν πολύ μικρή αύξηση του πληθυσμού της τάξης του 0,28%, 0,17% και 0,14%, αντίστοιχα. Οι περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας και Θεσσαλίας εμφανίζουν μείωση της τάξης του 3,61% και 0,99% αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι την προηγούμενη δεκαετία (1991-2001) είχε σημειωθεί αύξηση του πληθυσμού σε όλες τις περιφέρειες.
Σε επίπεδο νομού, για το έτος 2011 πρώτος σε πληθυσμιακό μέγεθος είναι ο νομός Θεσσαλονίκης, στον οποίο διαμένει το 28,89% του συνολικού πληθυσμού της Βόρειας Ελλάδας και το 10,27% της χώρας. Στις τελευταίες θέσεις κατατάσσονται οι νομοί Γρεβενών και Θεσπρωτίας.
Ο νομός Χαλκιδικής εμφανίζεται ο πιο δυναμικός, καθώς διατηρεί την πρώτη θέση στη μεταβολή του πληθυσμού. Σε επίπεδο ΟΤΑ, ο δήμος Θεσσαλονίκης διαθέτει τον μεγαλύτερο αριθμό κατοίκων, κατέχοντας το 8,36% του συνολικού πληθυσμού της Βόρειας Ελλάδας και το 3,01% του συνόλου της χώρας.
Την τετράδα των μεγαλύτερων δήμων συμπληρώνουν οι δήμοι Λάρισας, Βόλου και Ιωαννίνων, ενώ την τελευταία θέση καταλαμβάνει ο δήμος Πρεσπών.
Όσον αφορά τη μεταβολή του πληθυσμού των ΟΤΑ, τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν οι όμοροι δήμοι του δήμου Θεσσαλονίκης, οι περισσότεροι από τους οποίους μάλιστα παρουσιάζουν ρυθμούς υψηλότερους από το σύνολο της Βόρειας Ελλάδας και της χώρας. Πρόκειται για τους περιφερειακούς δήμους του πολεοδομικού συγκροτήματος Θεσσαλονίκης και τους προαστιακούς δήμους της ευρύτερης περιοχής.
Αντιθέτως, ο δήμος Θεσσαλονίκης εμφανίζει αρνητικούς ρυθμούς σε όλη τη διάρκεια της εικοσαετίας, γεγονός που τον κατατάσσει στις τελευταίες θέσεις. Ειδικότερα, για τους δήμους του νομού Θεσσαλονίκης, την περίοδο 2001-2011, τους υψηλότερους ρυθμούς αύξησης πληθυσμού παρουσιάζουν οι δήμοι Θέρμης (54,11%) και Ωραιοκάστρου (53,55%). Εκτός του κεντρικού δήμου, που εμφανίζει πολύ μεγάλη μείωση, οι μόνοι δήμοι που εμφανίζουν μείωση αυτή τη δεκαετία είναι οι δήμοι Νεάπολης – Συκεών, Αμπελοκήπων, Χαλκηδόνας και Βόλβης.
Όσον αφορά τους δήμους των αστικών κέντρων που βρίσκονται εκατέρωθεν της Εγνατίας οδού, την περίοδο 2001-2011 όλοι, εκτός του δήμου Καβάλας, εμφανίζουν αύξηση του πληθυσμού. Οι αυξητικοί αυτοί ρυθμοί, σύμφωνα με τους επιστήμονες του «Παρατηρητηρίου» της Εγνατίας οδού Α.Ε., ενδεχομένως συνδέονται με τη λειτουργία της Εγνατίας οδού, καθώς μέσω της προσπελασιμότητας που τους παρέχει, τους καθιστά πιο ελκυστικούς ως τόπους διανομής αλλά και για επιχειρηματικούς σκοπούς.
Δείτε αναλυτικά:
(Αρχεία pdf)
Μεταβολή πληθυσμού
Μεταβολή πληθυσμού αστικών κέντρων
Ταξινόμηση αστικών κέντρων
