Η νομοθετική παρέμβαση κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να προστατευτεί η μέση ελληνική οικογένεια, η οποία λόγω της οικονομικής κρίσης πλήττεται κι έχει υποστεί μεγάλη μείωση στα εισοδήματά της.
Εκτιμώντας ότι 8 στα 10 νοικοκυριά εξυπηρετούν τα δάνειά τους κρίθηκε αναγκαίο αυτές οι οικογένειες να προστατευτούν με νομοθετική ρύθμιση και η μηνιαία δόση του δανείου τους προσαρμόζεται στις πραγματικές οικονομικές δυνατότητές τους.
Σχετικά με τις ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προβλέπεται η καταβολή δόσης ίση με το 10% της μηνιαίας δόσης που έδινε στην τράπεζα μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, ενώ για να αποφύγει τη δικαστική διαδρομή μπορεί να προσφύγει στη διαμεσολάβηση για τη ρύθμιση των οφειλών του.
Για τους ανέργους με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, πέραν αυτών που ισχύουν γενικά, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα 6 μηνών εντός της περιόδου χάριτος.
Μέσα από 20 ερωτήσεις και ισάριθμες απαντήσεις η «ΗτΣ» παρουσιάζει έναν οδηγό για τη ρύθμιση των ενήμερων ενυπόθηκων δανείων καθώς και τις αλλαγές στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, όπως προέκυψαν μετά τον νέο θεσμικό πλαίσιο του υπουργείου Ανάπτυξης. Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα διευκόλυνσης των νοικοκυριών με δάνεια η «ΗτΣ» απευθύνθηκε στο γενικό γραμματέα Καταναλωτή Γιώργο Στεργίου και σχετικά με τις αλλαγές στο νόμο Κατσέλη, τις συμβουλές της δίνει η δικηγόρος Άννα Κορσάνου ειδικευμένη σε ζητήματα που άπτονται του τραπεζικού και χρηματοοικονομικού δικαίου.
Το πρόγραμμα διευκόλυνσης των δανειοληπτών προβλέπει τη χορήγηση 48μηνης περιόδου με μηνιαία δόση ίση μέχρι το 30% του εισοδήματος. Υπάγονται άνεργοι, φυσικά πρόσωπα (μισθωτοί στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και συνταξιούχοι) με καθαρό ατομικό εισόδημα τις 15.000 ευρώ, οικογενειακό τις 25.000 ευρώ και τις 30.000 ευρώ για νοικοκυριά με τρία παιδιά και πάνω καθώς και με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω.
Υπερχρεωμένα νοικοκυριά
Σχετικά με τις ρυθμίσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, προβλέπεται η καταβολή δόσης ίση με το 10% της μηνιαίας δόσης που έδινε στην τράπεζα μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης, ενώ για να αποφύγει τη δικαστική διαδρομή μπορεί να προσφύγει στη διαμεσολάβηση για τη ρύθμιση των οφειλών του.
1.Για ποιο λόγο κρίθηκε αναγκαία η νομοθετική παρέμβαση;
Η νομοθετική παρέμβαση κρίθηκε αναγκαία προκειμένου να προστατευτεί η μέση ελληνική οικογένεια, η οποία λόγω της οικονομικής κρίσης πλήττεται κι έχει υποστεί μεγάλη μείωση στα εισοδήματά της. Εκτιμώντας ότι 8 στα 10 νοικοκυριά εξυπηρετούν τα δάνειά τους κρίθηκε αναγκαίο αυτές οι οικογένειες να προστατευτούν με νομοθετική ρύθμιση και η μηνιαία δόση του δανείου τους προσαρμόζεται στις πραγματικές οικονομικές δυνατότητές τους.
Σημειώνεται δε ότι είναι η πρώτη φορά που θεσπίζεται ένα πρόγραμμα ευνοϊκής μεταχείρισης των ενήμερων οφειλών.
2.Τι είναι το πρόγραμμα διευκόλυνσης ενήμερων δανειοληπτών;
Το πρόγραμμα διευκόλυνσης παρέχει ευνοϊκές ρυθμίσεις στα νοικοκυριά για οφειλές προς πιστωτικά ιδρύματα, προσφέροντας μακροχρόνια εξασφάλιση και ανακούφιση στη μέση ελληνική οικογένεια. Οι ρυθμίσεις παρέχονται υποχρεωτικά από τα πιστωτικά ιδρύματα, χωρίς να ελλοχεύει ο κίνδυνος καταγγελίας της σύμβασης, εξασφαλίζοντας ότι η τράπεζα δεν θα προβεί σε αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος του.
3.Ποια δάνεια υπάγονται στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Στο πρόγραμμα διευκόλυνσης υπάγονται δάνεια τα οποία έχουν εξασφαλιστεί με προσημείωση ή υποθήκη πάνω στην κύρια κατοικία του δανειολήπτη, η αντικειμενική αξία της οποίας δεν πρέπει να ξεπερνά τις 180.000 ευρώ (200.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους). Αναφέρεται ότι ανάλογα με την περιοχή τα τετραγωνικά που αντιστοιχούν σε αντικειμενική αξία 180.000 ευρώ ενδεικτικά είναι για ακίνητα έως 300 τ.μ. στη Σαλαμίνα, έως 277 τ.μ. στο Ρέντη, έως 225 τ.μ. στο Περιστέρι, έως 200 τ.μ. στη Ν. Φιλαδέλφεια, έως 164 τ.μ. στη Νέα Σμύρνη, έως 129 τ.μ. στην Ηλιούπολη, έως 124 τ.μ. στο Μαρούσι, κ.ο.κ. Πληρέστερος ενδεικτικός πίνακας παρατίθεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Ανάπτυξης www.ypoian.gr
Βασικό κριτήριο αποτελεί η αρχική σύμβαση να έχει συναφθεί μέχρι την 30-06-2010 ασχέτως αν τροποποιήθηκε ή ρυθμίστηκε αργότερα διότι μέχρι εκείνη τη χρονική στιγμή τα νοικοκυριά δεν μπορούσαν να προβλέψουν τις αναπάντεχες οικονομικές συγκυρίες που έπληξαν τη χώρα.
4.Ποιοι είναι οι δικαιούχοι που μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα έχουν:
- μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα,
- ελεύθεροι επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες κυρίως σε έναν εργοδότη
- άνεργοι
5.Ποια είναι τα εισοδηματικά κριτήρια για την υπαγωγή στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα των νοικοκυριών να μην ξεπερνά τις 25.000 ευρώ (μεικτό εισόδημα ανάλογα με τον ασφαλιστικό φορέα έως 37.000 ευρώ), το οποίο πρέπει να έχει μειωθεί τουλάχιστον σε ποσοστό 20% από 01.01.2010 έως σήμερα. Σημειώνεται ότι το 78% των φορολογουμένων ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία.
Ειδικές προβλέψεις υπάρχουν για πάσχοντες από βαριά ασθένεια ή/και μόνιμη αναπηρία με ποσοστό 67% και άνω, για τρίτεκνους και για πολύτεκνους και για όλες αυτές τις κατηγορίες το ως άνω ποσό αυξάνεται κατά 5.000 ευρώ (δηλαδή έως 30.000 ευρώ ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα).
6.Ποιες είναι οι προϋποθέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Το σύνολο της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού να μην ξεπερνά σε αντικειμενική αξία τις 250.000 ευρώ (300.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους) πρόβλεψη που καλύπτει τουλάχιστον κύρια και εξοχική κατοικία μιας μέσης ελληνικής οικογένειας.
Το σύνολο των καταθέσεων που βρίσκονται στη κατοχή του νοικοκυριού να μην ξεπερνά τις 10.000 ευρώ (15.000 ευρώ για τρίτεκνους και για πολύτεκνους). Αναφέρεται ότι η πλειοψηφία των καταθέσεων σε ατομικό λογαριασμό δεν ξεπερνά τις 2.000 ευρώ.
Το ανεξόφλητο υπόλοιπο των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων του νοικοκυριού (κεφάλαιο) να μην ξεπερνά τις 150.000 ευρώ.
7.Ποια προνόμια θα χορηγούνται σε όσους μπορούν να υπαχθούν;
Σε αυτά τα νοικοκυριά παρέχεται περίοδος χάριτος 48 μηνών.
Άμεση μείωση της μηνιαίας καταβολής στο 30% του μηνιαίου καθαρού εισοδήματος του νοικοκυριού κατά τη διάρκεια της περιόδου χάριτος.
Η δόση καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου χάριτος θα προσαρμόζεται σε πιθανή μεταβολή του εισοδήματος.
Ειδικότερα:
Για χαμηλά εισοδήματα έως 15.000 ευρώ προβλέπεται δόση με μέγιστο επιτόκιο 0,75% + βασικό επιτόκιο ΕΚΤ και με βάση αυτό υπολογίζεται η μηνιαία δόση κατά την περίοδο χάριτος. Σήμερα αυτό το επιτόκιο ορίζεται στο 1,25%.
Μέσω του προγράμματος ο οφειλέτης παραμένει ενήμερος, δεν εκδίδονται σε βάρος του διαταγές πληρωμών, δεν μπαίνει στη λίστα της διατραπεζικής εταιρείας Τειρεσίας και συνεπώς δεν χάνεται η πιστοληπτική του ικανότητα.
8.Υπάρχουν ειδικές προβλέψεις για τους ανέργους;
Για τους ανέργους με μοναδικό εισόδημα το επίδομα ανεργίας, πέραν αυτών που ισχύουν γενικά, παρέχεται η δυνατότητα μηδενικών καταβολών με πλήρη απαλλαγή τόκων για συνολικό διάστημα 6 μηνών εντός της περιόδου χάριτος.
9.Χρόνος υπαγωγής στο πρόγραμμα;
Από την έκδοση της υπουργική απόφασης και μετά δίνεται η δυνατότητα υπαγωγής στο πρόγραμμα για διάστημα έξι μηνών.
10.Εκτός από την τετραετή περίοδο χάριτος, δίνεται κι επιπλέον επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής του δανείου;
Η συμβατική διάρκεια του δανείου παρατείνεται τουλάχιστον ισόχρονα με την περίοδο χάριτος, εκτός κι αν τα δύο μέρη συμφωνήσουν, διαφορετικά, και η εξόφλησή του μετά το πέρας αυτής συνεχίζεται με τους όρους της αρχικής σύμβασης.
11.Όταν λήξει η περίοδος χάριτος το επιτόκιο και η δόση σε ποια επίπεδα θα επανέλθουν;
Αναβιώνουν οι όροι της αρχικής σύμβασης χωρίς σε καμία περίπτωση να τροποποιείται το επιτόκιο σε βάρος του δανειολήπτη.
12.Ποιο είναι το πρώτο βήμα αν θέλει κάποιος να υπαχθεί στον νόμο Κατσέλη;
Να αναζητήσει από την Τράπεζα αναλυτικές καταστάσεις οφειλών τις οποίες μέσα σε 10 ημέρες θα του χορηγηθούν και θα αναγράφουν και το 10% της τελευταίας μηνιαίας δόσης του κάθε δανείου.
13.Πρέπει να γίνει εξωδικαστικός συμβιβασμός;
Όχι. Ο εξωδικαστικός συμβιβασμός καταργήθηκε. Μπορεί ο ενδιαφερόμενος να καταθέσει απευθείας την αίτησή του στο Ειρηνοδικείο.
14.Αν κάποιος δεν θέλει να πάει στο Ειρηνοδικείο πώς μπορεί να συμβιβαστεί με την τράπεζα;
Υπάρχει η δυνατότητα της προσφυγής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης όπου τα μέρη, δηλαδή ο ενδιαφερόμενος και η τράπεζα, με τη βοήθεια ενός διαπιστευμένου διαμεσολαβητή θα προσπαθήσουν να βρουν λύση έτσι ώστε να μη χρειαστεί να προσφύγουν στο Ειρηνοδικείο.
15.Κάποιος χρωστά σε δύο τράπεζες αλλά το δάνειο της μιας εξ αυτών μπορεί να το πληρώνει. Μπορεί να υποβάλει αίτηση στο Ειρηνοδικείο μόνο για την άλλη τράπεζα;
Όχι στο Δικαστήριο πρέπει να υποβάλει όλες τις οφειλές προς όλες τις τράπεζες.
16.Με την κατάθεση της αίτησης σταματάει να πληρώνει δόσεις;
Όχι, πρέπει να καταβάλλεται το 10% των μηνιαίων δόσεων που έπρεπε να καταβάλλεται σε όλους τους πιστωτές σας.
17.Αν κάποιος είναι άνεργος πρέπει να πληρώνει δόση, αφού δεν έχει χρήματα;
Στην περίπτωση αυτή μπορεί να πληρώνει χαμηλότερη δόση ή ακόμα και μηδενική δόση.
18.Όταν καταθέσει αίτηση στο Ειρηνοδικείο μετά τι γίνεται;
Μέσα σε διάστημα δύο μηνών είτε βρίσκει μία συμβιβαστική λύση με την τράπεζα, είτε αν αυτό δεν επιτευχθεί ο Ειρηνοδίκης αποφασίζει με προσωρινή διαταγή για την προστασία της περιουσίας έως ότου συζητηθεί η αίτηση. Επίσης με την απόφασή του ορίζει και μηνιαίες δόσεις.
19.Η υποχρέωση καταβολής δόσεων καταλαμβάνει και όσους έχουν ήδη καταθέσει αίτηση στο Ειρηνοδικείο και περιμένουν να εκδικαστεί η υπόθεσή τους;
Ναι και αυτοί θα πρέπει να καταβάλουν δόσεις έως ότου εκδικαστεί η υπόθεσή τους.
20.Ο δικαστής με την απόφασή του με ποιο τρόπο θα προστατεύσει την κύρια οικία;
Η διάσωση της κύριας οικίας γίνεται με την καταβολή του 80% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και αυτό για διάστημα που μπορεί να φτάσει και τα 35 έτη.
Ποιοι είναι οι δικαιούχοι που μπορούν να υπαχθούν στο πρόγραμμα διευκόλυνσης;
Δικαίωμα υπαγωγής στο πρόγραμμα έχουν:
- μισθωτοί και συνταξιούχοι ιδιωτικού και δημοσίου τομέα,
- ελεύθεροι επαγγελματίες που προσφέρουν υπηρεσίες κυρίως σε έναν εργοδότη
- άνεργοι
