Στην τελική φάση βρίσκεται το νέο προστατευτικό «κέλυφος» του πυρηνικού αντιδραστήρα στο Τσερνομπίλ που εξερράγη τον Απρίλιο του 1986 προκαλώντας ένα από τα σοβαρότερα πυρηνικά δυστυχήματα.
Μερικές εκατοντάδες οικοδόμοι εργάζονται καθημερινά σε δύο βάρδιες για να ολοκληρώσουν το νέο τσιμεντένιο περίβλημα του αντιδραστήρα No.4 του πυρηνικού εργοστασίου στο Τσερνομπίλ που εξερράγη το 1986. Στόχος του έργου είναι να προστατευθεί η γύρω περιοχή για τα επόμενα 100 χρόνια. Το έργο αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί, αν όλα πάνε κατ΄ ευχήν, το φθινόπωρο του 2015.
Το εργοτάξιο θα έμοιαζε με κάθε άλλο, αν οι εργαζόμενοι δεν ήταν υποχρεωμένοι να φορούν δοσίμετρα, με τα οποία καταγράφεται η πυρηνική ακτινοβολία. Αν και η ακτινοβολία γύρω από τον αντιδραστήρα έχει μειωθεί εκατοντάδες φορές από το δυστύχημα τον Απρίλιο του 1986 εξακολουθεί να είναι ακόμα πολλαπλάσια του επιτρεπτού ορίου. Έτσι δεν επιτρέπεται στους εργάτες να δουλεύουν περισσότερο από δύο εβδομάδες το μήνα. Η υψηλότερη ακτινοβολία καταγράφεται κοντά στους τοίχους του πρώτου «κελύφους». Εκεί κοντά οι εργάτες επιτρέπεται να δουλεύουν μόλις 2–3 ώρες τη μέρα. Κατασκευάζουν τα θεμέλια ενός κτηρίου από όπου στο μέλλον θα γίνονται οι μετρήσεις ακτινοβολίας του αντιδραστήρα Νο.4.
Λύση για τα επόμενα 100 χρόνια;
Το νέο περίβλημα θα κρατήσει 100 χρόνια, λένε πολιτικοί και επιστήμονες, και ελπίζουν ότι στη διάρκεια των επομένων δεκαετιών θα βρεθεί ο κατάλληλος τρόπος για να ανασυρθούν τα μολυσμένα με ραδιενέργεια υπολείμματα του κτηρίου που έχουν θαφτεί κάτω από το πρώτο «κέλυφος». Ανοιχτό παραμένει και το ζήτημα της χρηματοδότησης. Ο Βίκτορ Σαλέφσκι επικεφαλής πολιτικός μηχανικός του έργου υποθέτει ότι η Ουκρανία θα πρέπει να επωμιστεί το βάρος των έργων κάτω από το νέο τσιμεντένιο περίβλημα.
Ο Νόρμπερτ Μόλιτορ συνδιοργάνωσε σχετική διεθνή διάσκεψη, όπου συγκεντρώθηκαν 980 εκ. ευρώ για το πρώτο περίβλημα του πυρηνικού αντιδραστήρα. Ο ειδικός δεν διακινδυνεύει ωστόσο μία πρόβλεψη για το πότε το πρόβλημα του Τσερνομπίλ θα επιλυθεί οριστικά. «Θα πρέπει ωστόσο να υπολογίζουμε σε κόστος αρκετών δισεκατομμυρίων», λέει προσθέτοντας ότι συνήθως οι πολιτικοί δεν βλέπουν τόσο μπροστά στο χρόνο. Υπογραμμίζει μάλιστα ότι τα χρήματα συγκεντρώθηκαν τότε μόνο και μόνο επειδή το πρώτο «κέλυφος» κινδύνευε να καταρρεύσει.
Μετά την ολοκλήρωση του έργου το φθινόπωρο του 2015 η Ουκρανία θα κληθεί να αναλάβει το τεράστιο κόστος για το Τσερνομπίλ. Μέχρι σήμερα ωστόσο δεν υπάρχει συμφωνία για διεθνή χρηματοδότηση. Μόνο για τη κατασκευή του νέου περιβλήματος υπάρχουν δεσμεύσεις για οικονομική βοήθεια.
DW
Εugen Theise / Στέφανος Γεωργακόπουλος
Υπεύθυνη σύνταξης: Δήμητρα Κυρανούδη