Εικοσαήμερο γολγοθά έχει μπροστά της η κυβέρνηση, η οποία καλείται να κλείσει έως τις αρχές Ιουλίου 10 μεγάλα ανοιχτά μέτωπα όπου η τρόικα έχει εγείρει νέες σκληρές απαιτήσεις.
Οι επικεφαλής της τριμερούς έφυγαν την περασμένη Τετάρτη από την Αθήνα, με προοπτική να επιστρέψουν πιθανότατα το ερχόμενο Σάββατο 29 Ιουνίου. Στόχος είναι να ολοκληρώσουν το νέο έλεγχο για την εφαρμογή του προγράμματος προσαρμογής μέχρι τις 8 Ιουλίου, προκειμένου το ελληνικό ζήτημα να συζητηθεί στο επόμενο Eurogroup.
Ωστόσο, το χρονοδιάγραμμα αυτό υπάρχει άμεσος κίνδυνος να αποδειχθεί αισιόδοξο, δεδομένου ότι τα «αγκάθια» είναι πολλά και το θερμόμετρο έχει ανεβεί επικίνδυνα όχι μόνο στην εγχώρια πολιτική σκηνή αλλά και στις συζητήσεις μεταξύ της κυβέρνησης και των στελεχών της τρόικας.
Αρκεί να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη στην τελευταία τρίωρη συνάντηση του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά με τους ελεγκτές της Ε.Ε., της ΕΚΤ και του ΔΝΤ την περασμένη Τρίτη. Οι Πόουλ Τόμσεν, Ματίας Μορς και Κλάους Μαζούχ εμφανίστηκαν, κατά τις ίδιες πληροφορίες, αμετακίνητοι στις θέσεις τους.
Τα 10 μεγάλα μέτωπα που πρέπει να διαχειριστεί η κυβέρνηση είναι τα εξής:
1. Δημοσιονομικό κενό της διετίας 2013-2014 λόγω ΕΟΠΥΥ και ασφαλιστικών ταμείων: Οι ελεγκτές της τριμερούς έχουν σημάνει συναγερμό για την «τρύπα» στον ΕΟΠΥΥ και τα ασφαλιστικά ταμεία. Σύμφωνα με πληροφορίες, το «κενό» που προκύπτει στον ΕΟΠΥΥ αναμένεται να φθάσει φέτος τα 650 εκατ. ευρώ, ενώ σε επίπεδο διετίας (2013-2014) εκτιμάται ότι θα ανέλθει στο 1 δισ. ευρώ. Αν ληφθούν υπόψη και τα συσσωρευμένα χρέη του ΕΟΠΥΥ, το συνολικό ποσό εκτινάσσεται στα 2,5 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση έχει αναλάβει την υποχρέωση να προτείνει άμεσα ισοδύναμα μέτρα για να κλείσει η «τρύπα» αυτή. Όσον αφορά στα ασφαλιστικά ταμεία, η μέχρι τώρα πορεία των εσόδων του ΟΑΕΕ και του ΙΚΑ δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας για μικρή ετήσια απόκλιση σε σχέση με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού.
2. Υστέρηση στα φορολογικά έσοδα: Η υστέρηση στα εν λόγω έσοδα έφθασε τα 549 εκατ. ευρώ στο πρώτο 5μηνο του 2013 και, σε συνδυασμό με την «αιμορραγία» που προκαλούν οι πρόσθετες χρηματοδοτικές ανάγκες του ΕΟΠΥΥ και των ασφαλιστικών ταμείων, υποσκάπτει την προσπάθεια μείωσης του ΦΠΑ στην εστίαση.
Ο προβληματισμός στο πεδίο των φορολογικών εσόδων επικεντρώνεται κυρίως στα έσοδα από άμεσους φόρους, τα οποία εμφανίζουν στο πρώτο 5μηνο της φετινής χρονιάς υστέρηση 268 εκατ. ευρώ. Η «ψαλίδα» στους άμεσους φόρους είναι μάλιστα μεγαλύτερη απ’ ό,τι στους έμμεσους (235 εκατ. ευρώ).
Οι απώλειες από άμεσους φόρους αποδίδονται κυρίως στο μπαράζ παρατάσεων για την υποβολή φορολογικών δηλώσεων και τη σημαντική καθυστέρηση στην αποστολή των ειδοποιητηρίων για το Φόρο Ακίνητης Περιουσίας (ΦΑΠ) των ετών 2011 και 2012. Όλα τα παραπάνω έχουν προκαλέσει έντονη ενόχληση σε κυβερνητικούς κύκλους, οι οποίοι δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για τις επιδόσεις του γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, Χάρη Θεοχάρη.
3. Φορολόγηση ακινήτων: Η τρόικα αμφισβητεί την αποδοτικότητα του σχεδίου για το νέο Ενιαίο Φόρο Ακινήτων (ΕΦΑ), ο οποίος πρέπει να αποφέρει συνολικά 3,17 δισ. ευρώ το 2014. Οι δανειστές μας πιέζουν να παραταθεί το φετινό καθεστώς φορολόγησης των ακινήτων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, ζητούν να περιοριστούν οι δόσεις του φετινού χαρατσιού στα ακίνητα από 5 σε 4, διότι διαφορετικά εισπράξεις ύψους 400 εκατ. ευρώ δεν θα μπορέσουν να εγγραφούν στον Προϋπολογισμό του 2013.
4. Αναδιάρθρωση του δημόσιου τομέα: Στα μάτια της τρόικας το «λουκέτο» της ΕΡΤ είναι ένα κεφάλαιο που έχει κλείσει και η προσοχή των ελεγκτών της τριμερούς εστιάζεται στις 12.500 διαθεσιμότητες που έπρεπε να ολοκληρωθούν ως το τέλος Ιουνίου.
5. «Τρύπα» εξαιτίας της μη εφαρμογής της εισφοράς 0,2% επί του τζίρου των επιχειρήσεων: Η συγκεκριμένη εισφορά υπέρ του ΟΑΕΕ δεν επιβλήθηκε φέτος και, αν αυτό συνεχιστεί και το 2014, οι απώλειες θα φθάσουν συνολικά τα 600 εκατ. ευρώ. Η κυβέρνηση πρέπει να καταθέσει προτάσεις για ισοδύναμα μέτρα.
6. Νέα μείωση στις συντάξεις των αποστράτων: Οι εκπρόσωποι των δανειστών μας διαπίστωσαν ότι η μη εφαρμογή του νέου μισθολογίου για τον υπολογισμό των συντάξεων αυτών προκαλεί «κενό» 200 εκατ. ευρώ. Η Ν.Δ. δηλώνει κάθετα αντίθετη στην επιβολή του μέτρου αυτού, καθώς οι απόστρατοι έχουν ήδη υποστεί μεγάλες μειώσεις στις συντάξεις τους. Το πρόβλημα είναι πως μέχρι στιγμής δεν έχουν βρεθεί ισοδύναμα μέτρα.
7. Αναστολή πλειστηριασμών: Παρότι η κυβέρνηση δίνει μάχη για να βγει από την ατζέντα της τρόικας το ευαίσθητο αυτό θέμα, οι εκπρόσωποι των δανειστών το επαναφέρουν και ζητούν να μην παραταθεί η αναστολή πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας μετά την 31η-12-2013.
8. Υστέρηση εσόδων από αποκρατικοποιήσεις: Το «ναυάγιο» στο διαγωνισμό της ΔΕΠΑ καθιστά ανεδαφικό το φετινό στόχο για έσοδα 2,5 δισ. ευρώ από ιδιωτικοποιήσεις. Το δεδομένο αυτό δεν ανατρέπεται από την αίσια έκβαση του διαγωνισμού του ΔΕΣΦΑ (μετά τη δεσμευτική προσφορά ύψους 400 εκατ. ευρώ από την αζερική Socar) και τη διαφαινόμενη επιτάχυνση αποκρατικοποιήσεων, όπως αυτές του ΟΛΠ, της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και του αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος». Συνεπώς, πρέπει να υπάρξει μέριμνα για να κλείσει το χρηματοδοτικό κενό που δημιουργείται.
9. Αλλαγή του ισχύοντος καθεστώτος για τις ομαδικές απολύσεις: Άλλη μια «καυτή πατάτα» που έχει πέσει στο τραπέζι από την τρόικα. Δύο επιλογές εξετάζονται: (α) αύξηση των ορίων των απολύσεων σε περίπτωση αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων και (β) τροποποίηση του νόμου 1387/83 στο σκέλος που προβλέπει ότι η έγκριση των ομαδικών απολύσεων θα μπορεί να αποφασίζεται σε κυβερνητικό-υπουργικό επίπεδο.
10. Κατώτατος μισθός: Σύμφωνα με νεότερο σχέδιο, θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση την οποία θα εγκρίνει το Υπουργικό Συμβούλιο. Αυτό το σύστημα θα αποφασιστεί με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου που θα εκδοθεί τον Ιούλιο.
Με αναστολή δανειοδότησης της Ελλάδας απειλεί το ΔΝΤ
Προειδοποίηση-«βόμβα» ότι θα σταματήσει τη δανειοδότηση της χώρας μας στέλνει το ΔΝΤ στους ηγέτες της ευρωζώνης, σύμφωνα με ρεπορτάζ των «Financial Times» που είδε το φως της δημοσιότητας το βράδυ της περασμένης Πέμπτης.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ΔΝΤ διαμήνυσε ότι θα αναστείλει την καταβολή δόσεων προς την Ελλάδα μέχρι το τέλος Ιουλίου, εκτός αν η ευρωζώνη καλύψει το χρηματοδοτικό κενό ύψους 3-4 δισ. ευρώ το οποίο έχει προκύψει στο πρόγραμμα στήριξης της χώρας μας. Το κενό αυτό είναι αποτέλεσμα δύο παραγόντων: (α) της καθυστέρησης στη μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων που βρίσκονται στα χαρτοφυλάκια των εθνικών κεντρικών τραπεζών της ευρωζώνης και (β) της απόκλισης στο φετινό εισπρακτικό στόχο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Οι «Financial Times» τονίζουν ότι, κατά τους αξιωματούχους του ΔΝΤ, αυτή τη φορά η ευθύνη για το χρηματοδοτικό κενό βαρύνει την ευρωζώνη και όχι την Ελλάδα, διότι η υστέρηση στις αποκρατικοποιήσεις οφείλεται σε «εξωτερικές πιέσεις» και η μετακύλιση ομολόγων αποτελούσε δέσμευση της ευρωζώνης από τον περασμένο Δεκέμβριο.
Μάριος Ροζάκος, στον “Τύπο της Κυριακής”