Νέες μειώσεις στις συντάξεις δείχνει η συνεχής διεύρυνση της «μαύρης τρύπας» του ΙΚΑ, με το μεγαλύτερο ασφαλιστικό ταμείο της χώρας να έχει σπαταλήσει στους πρώτους τέσσερις μήνες της χρονιάς σχεδόν τη μισή από την κρατική επιχορήγηση για το σύνολο του 2013. Σύμφωνα με στοιχεία που φέρνει σήμερα στη δημοσιότητα η «δημοκρατία», στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου το ΙΚΑ αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει το 45,38% της κρατικής επιχορήγησης, που μεταφράζεται σε 1,57 δισ. ευρώ επί συνόλου 3,48 δισ. ευρώ για ολόκληρο το έτος.
Εάν συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός μειωμένων εσόδων και αυξημένων δαπανών, τότε η διοίκηση του Ιδρύματος εκτιμά ότι θα χρειαστεί τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ επιπλέον κρατική επιχορήγηση για να βγει η χρονιά χωρίς προβλήματα. Η τρόικα όμως έχει ξεκαθαρίσει ήδη από την αρχή του έτους ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί καμία πρόταση για επιπλέον κρατική στήριξη προς τα ασφαλιστικά ταμεία, μια και ο προϋπολογισμός είναι εξαιρετικά «σφιχτός». Ετσι, επανέρχεται στο προσκήνιο το ενδεχόμενο νέων μειώσεων στις συντάξεις του ΙΚΑ, αν και η ηγεσία του Ιδρύματος το απεύχεται.
Πέρα όμως από «ευχές και επιθυμίες», υπάρχει και η ξεκάθαρη πορεία των εσόδων του Ιδρύματος, που μόνο αισιοδοξία δεν μπορεί να προκαλέσει. Στο πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους η απόκλιση των εσόδων από τον στόχο έφτασε το 8,05%, κάτι που μεταφράζεται σε σχεδόν 338.000.000 ευρώ άνοιγμα στα ταμεία του ΙΚΑ. Ετσι εξηγείται εξάλλου και το γεγονός ότι από την πρόσφατη διαδικασία εσωτερικού δανεισμού για να καταβληθούν οι συντάξεις, το Ιδρυμα άντλησε ποσό της τάξης των 350.000.000 ευρώ, σημαντικά αυξημένο από τα 250.000.000 ευρώ που αντλούσε πέρσι κατά μέσο όρο. Οσο λοιπόν στα ταμεία του ΙΚΑ μπαίνουν ολοένα και λιγότερα έσοδα, τόσο θα αναγκάζεται να δανείζεται περισσότερα για να καταβάλλει τις συντάξεις. Κάθε μήνα απαιτούνται περίπου 850.000.000 ευρώ για να καταβληθούν απρόσκοπτα οι συντάξεις σε σχεδόν 1.200.000 συνταξιούχους. Τα έσοδα όμως από την αρχή του έτους κυμαίνονται κατά μέσο όρο στα επίπεδα των 750.000.000 ευρώ.
Αρα δεν επαρκούν για να καλύψουν τις δεδομένες δαπάνες και έτσι το ΙΚΑ είναι σχεδόν αναγκασμένο να ψάξει για άλλες πηγές κεφαλαίων. Ετσι, αξιοποιεί την κρατική επιχορήγηση και κάνει χρήση και εσωτερικών δανείων μέσω του ΤΑΠ ΔΕΗ και του επικουρικού του, δηλαδή του ΕΤΕΑΜ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι φέτος για πρώτη φορά το ΙΚΑ δεν χρειάστηκε να καταβάλλει δώρο Πάσχα στους συνταξιούχους του, καθώς καταργήθηκε από το Μνημόνιο 3.
Θεωρητικά, λοιπόν, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι θα έπρεπε η κατάσταση να βελτιώνεται και όχι να χειροτερεύει. Είναι όμως τόσο μεγάλη η απόκλιση στα έσοδα, που ούτε αυτός ο περιορισμός της δαπάνης μπόρεσε να βελτιώσει τη συνολική εικόνα του Ιδρύματος. Το πρόβλημα ρευστότητας έχει γίνει πιο έντονο, λόγω των μειωμένων ασφαλιστικών εισφορών που έχουν προκύψει από τις μειώσεις μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Επίσης, το τεράστιο πρόβλημα της ανασφάλιστης εργασίας κάνει ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση. Δεν είναι τυχαίο ότι επίσημα η «μαύρη εργασία» βρίσκεται στο 36%, με τάσεις περαιτέρω αύξησης, κάτι που σημαίνει ότι ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις, με τη δικαιολογία της ύφεσης και της οικονομικής κρίσης, δεν αποδίδουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές, όπως θα όφειλαν.
