Η απουσία δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας και η φυγή ασθενών από τον ιδιωτικό τομέα πλημμυρίζουν τα Επείγοντα και τα εξωτερικά ιατρεία

Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός». Τρίτη βράδυ. Εφημερία. Ανδρας, μέσης ηλικίας, μεταφέρεται με φορείο σε θάλαμο της Παθολογικής κλινικής. Ο εξάκλινος θάλαμος έχει ήδη «ανοιχτά» επτά κρεβάτια, δηλαδή τα έξι κανονικά και μία επικουρική κλίνη, όπως λέγεται… επιστημονικά το ράντσο. Ο άνδρας στο φορείο θα ήταν ο όγδοος. «Δεν αντέχω εδώ μέσα. Βγάλτε με έξω. Χίλιες φορές στον διάδρομο», φωνάζει απελπισμένος, μπροστά στον συνωστισμό, αλλά και την έντονη δυσοσμία, αφού ένας εκ των ηλικιωμένων με άνοια, που νοσηλεύεται στον ίδιο θάλαμο, αντιμετωπίζει και άλλες δυσάρεστες καταστάσεις. Μία νοσοκόμα σπρώχνει στον διάδρομο το φορείο του διαμαρτυρόμενου άνδρα, που «απειλεί» ότι θα σηκωθεί να φύγει. Αλλά η «θέση» που άφησε στον θάλαμο δεν μένει κενή για πολύ. Την καταλαμβάνει το φορείο ενός άλλου ασθενούς, που έχει μόλις αφιχθεί.

Στον διάδρομο του «Ευαγγελισμού» είναι ένας νεαρός με τη μητέρα του. Ανέβηκαν στην Παθολογική κλινική από τα Επείγοντα. «Μόνος σας;», τον ρωτά μια νοσηλεύτρια. «Οχι. Με τη… μάνα μου», απαντά ειρωνικά αυτός. «Τραυματιοφορέας;», ρωτά ξανά η νοσηλεύτρια. «Δεν υπήρχε», λέει «κοφτά» αυτή τη φορά ο νεαρός ασθενής.

Αλλοι, πιο άτυχοι, δεν καταφέρνουν να βρουν ούτε φορείο. Ανεβαίνουν στον θάλαμο νοσηλείας υποβασταζόμενοι από τον σύντροφό τους ή τον γονιό τους. Διαφορετικά, θα έπρεπε να περιμένουν στα Επείγοντα· και να περιμένουν… Κι όλα αυτά στη λεγόμενη «μικρή εφημερία». Στη μεγάλη τα πράγματα είναι πέρα από κάθε περιγραφή, λένε γιατροί και νοσηλευτές.

Σήκω ‘σύ, κάτσε ‘σύ

Περιττό να αναφερθεί ότι οι κωμικοτραγικές σκηνές που εκτυλίσσονται στους θαλάμους είναι μία μικρή λεπτομέρεια σε σχέση με την κατάσταση που επικρατεί την ίδια ώρα στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Εκεί ο κόσμος είναι μιλιούνια. Στα εξεταστήρια όλες οι θέσεις είναι γεμάτες. Οσους έχουν την τύχη να νιώσουν καλύτερα, οι νοσηλευτές – δικαίως – τους σηκώνουν από τα φορεία για να βάλουν άλλους, οι οποίοι είναι σε χειρότερη κατάσταση.

Κι όμως, όσο κι αν ακούγεται απίστευτο, υπάρχουν και χειρότερα. «Αυτή ήταν μία από τις πιο ήρεμες εφημερίες του “Ευαγγελισμού”», παρατηρεί ο αναπληρωτής διοικητής του νοσοκομείου κ. Γεώργιος Καραλής. Σε προηγούμενη εφημερία, ηλικιωμένος ασθενής που μεταφέρθηκε στα Επείγοντα στις 4 μετά το μεσημέρι, οδηγήθηκε σε θάλαμο νοσηλείας 12 ώρες μετά, δηλαδή ξημερώματα της άλλης ημέρας!

«Αυτή η εφημερία ήταν μικρότερη από άλλες· ήλθαν στο νοσοκομείο μόνο 800 άτομα. Συνήθως, έρχονται ως και 1.500» λέει ο κ. Καραλής. Κατά την άποψή του, το πρόβλημα δημιουργείται από τα περιστατικά πρωτοβάθμιας περίθαλψης, τα οποία προσέρχονται στην εφημερία. Εκτιμά ότι το ποσοστό των περιστατικών αυτών ανέρχεται στο 50%-60%. «Μπλοκάρουν τα νοσοκομεία με περιπτώσεις που θα ‘πρεπε να βλέπουν γιατροί άλλων δομών», προσθέτει.

Ολοι για το ΕΣΥ

Ελλείψει ανάλογων δομών, όλα τα περιστατικά προσέρχονται στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των δημοσίων νοσοκομείων. Αν μάλιστα σε αυτό το ποσοστό του πληθυσμού προστεθεί και ένα ακόμη, όσων μέχρι πριν από λίγο καιρό είχαν τη δυνατότητα να επισκέπτονται, πότε-πότε, κάποια ιδιωτική κλινική, γίνεται κατανοητό γιατί τα νοσοκομεία «πλημμυρίζουν» με ασθενείς.

«Αφενός μεν η προσέλευση στα δημόσια νοσοκομεία είναι πλέον μεγάλη λόγω της οικονομικής στενότητας. Αφετέρου δε υπάρχει τεράστια έλλειψη προσωπικού που τη βιώνουμε σε καθημερινή βάση», σημειώνει, συμπληρώνοντας την εικόνα των προβλημάτων, ο διευθυντής της Γ’ Παθολογικής κλινικής του «Ευαγγελισμού» κ. Ευάγγελος Κοκκινάκης. Οπως εξηγεί ο κ. Κοκκινάκης: «Οι θέσεις γιατρών που συνταξιοδοτήθηκαν δεν καλύφθηκαν και το υπάρχον σύστημα εφημερίας έχει φτάσει στα όριά του. Χρειάζονται δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης, δηλαδή Κέντρα Υγείας αστικού τύπου, και τα νοσοκομεία να μείνουν για τα περιστατικά που χρήζουν τριτοβάθμιας περίθαλψης».

Ανάλογη είναι και η άποψη του διευθυντή καρδιολόγου και προέδρου του Σωματείου Εργαζομένων του «Ευαγγελισμού» κ. Ηλία Σιώρα, αλλά όπως λέει: «Τώρα η κυβέρνηση κάνει το αντίθετο. Αποδυναμώνει τα πολυϊατρεία του ΙΚΑ και τα Κέντρα Υγείας και συρρικνώνει με τις συγχωνεύσεις τα Περιφερειακά Νοσοκομεία». Ο κ. Σιώρας παρατηρεί ότι «η χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ και συνεπώς των νοσοκομείων από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι ασύμβατη με τη δανειακή σύμβαση» για να προσθέσει: «Ωστόσο, η κρατική χρηματοδότηση είναι περισσότερο αναγκαία από κάθε άλλη φορά, κάτι που μόνο εμείς μπορούμε να το επιβάλουμε»…

Το σύστημα βρίσκεται στα πρόθυρα εφημεριακού κραχ, δηλώνει ο νευροχειρουργός και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας και Πειραιά (ΕΙΝΑΠ) κ. Πάνος Παπανικολάου.

«Την περασμένη Κυριακή», θυμάται, «έτυχε και είχαμε πολλά καρδιολογικά περιστατικά. Το “Λαϊκό” εξουθενώθηκε από τις πολλές εισαγωγές και έκλεισε την εφημερία τη νύχτα με αποτέλεσμα να βουλιάξει και το Κρατικό της Νίκαιας. Την επομένη και τα δύο νοσοκομεία είχαν ράντσα μέσα στη Μονάδα Εμφραγμάτων».

Ράντσα και στο «Αττικόν»

Στο «κόκκινο» δουλεύει σε κάθε εφημερία και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αττικόν. Σύμφωνα με τον διοικητή του νοσοκομείου, καθηγητή κ. Ηλία Λαμπίρη, σε κάθε εφημερία περνούν από τα εξωτερικά ιατρεία 800-1.000 περιστατικά και γίνονται 180-200 εισαγωγές. Η πληρότητα του νοσοκομείου έχει φτάσει στο 130% και ειδικά για τα παθολογικά περιστατικά ξεπερνά και το 150%!

«Πρέπει να γίνει αναθεώρηση του συστήματος εφημερίας και σε ό,τι αφορά κάθε Υγειονομική Περιφέρεια, και του Λεκανοπεδίου. Να μελετηθεί η πληρότητα κάθε νοσοκομείου και ποια νοσοκομεία συνεφημερεύουν» τονίζει ο κ. Λαμπίρης.

Η Α’ Ορθοπαιδική Κλινική του νοσοκομείου έχει από δέκα ως δεκαπέντε ράντσα σε κάθε εφημερία. «Είναι οι λεγόμενες επικουρικές κλίνες που καταλαμβάνουν τον διάδρομο και τους χώρους αναμονής των συγγενών» εξηγεί ο κ. Παναγιώτης Παπαγγελόπουλος, καθηγητής Ορθοπαιδικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής της Α’ Ορθοπαιδικής Κλινικής του «Αττικόν».

Η Ορθοπαιδική κλινική εφημερεύει κάθε τέσσερις ημέρες. Σε κάθε εφημερία γίνεται, κατά μέσον όρο, εισαγωγή 12-15 περιστατικών με κάταγμα. «Ετσι, μία κλινική με 34 κλίνες μπορεί με τις επικουρικές να φθάσει τις 50 κλίνες και να έχουμε και διασπορά ασθενών σε άλλους ορόφους».

Το χειρότερο, όπως εξηγεί ο κ. Παπαγγελόπουλος, είναι ότι μία Πανεπιστημιακή κλινική σε ένα τεταρτοβάθμιο νοσοκομείο, που έχει ως κύριο ρόλο την αντιμετώπιση σοβαρών περιστατικών, όπως σαρκώματα, λοιμώξεις κτλ. από όλη τη χώρα και την Κύπρο, καταλαμβάνεται, σε ποσοστό που φθάνει και το 90%, από τραυματολογικά περιστατικά, που μπορούν να αντιμετωπιστούν και σε άλλα περιφερειακά νοσοκομεία μη πανεπιστημιακά.

«Υπάρχει μεγάλη προσέλευση περιστατικών στα Επείγοντα τις ημέρες γενικής εφημερίας και αυτό αποτελεί μεγάλη πίεση για την κλινική» αναφέρει ο καρδιολόγος, επιμελητής Β’ κ. Αχιλλέας Ζαχαρούλης. «Λειτουργούμε με πληρότητα 120%-150% και δεν υπάρχει γενική εφημερία που να μην έχουμε επικουρικές κλίνες».