Οι σκοτεινές πλευρές στην υπόθεση με τη λίστα Λαγκάρντ είναι πολλές. Ένα από τα μεγάλα μυστήρια είναι το πότε πραγματικά έφθασε σε ελληνικά χέρια το CD. Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό διότι τα όσα υποστηρίζει ο πρώην υπουργός  Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνστανίνου, σχετικά με το πότε έφθασε στην Ελλάδα η λίστα Λαγκάρντ, έρχονται σε αντίθεση με τα όσα έχει επανειλημμένως δηλώσει ο διάδοχός του στο υπουργείο, Ευάγγελος Βενιζέλος.

Ο κ. Παπακωνστανίνου δηλώνει, ως γνωστόν, ότι παρέλαβε το CD από τους Γάλλους τον Οκτώβριο του 2010. Ο κ. Βενιζέλος όμως, στην επιστολή του προς τον πρόεδρο της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, Αναστάσιο Νεράντζη, τον περασμένο Οκτώβριο, εν όψει της κατάθεσής του τότε, αναφέρει τα εξής αποκαλυπτικά: «Κύριε πρόεδρε, επειδή η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας έχει ήδη επιληφθεί -και ορθώς- του ζητήματος που έχει προκύψει με το ηλεκτρονικό υλικό που είχε δοθεί ατύπως την άνοιξη του 2010 από τη Γαλλία στην Ελλάδα για καταθέσεις Ελλήνων σε μια ελβετική τράπεζα, θεωρώ ότι είναι χρήσιμη για το έργο της Επιτροπής η ενημέρωσή της απευθείας από εμένα ως πρώην υπουργό Οικονομικών και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης για όσα γνωρίζω από την περίοδο της θητείας μου στο υπουργείο Οικονομικών για το θέμα. Οπως ξέρετε, ζήτησα ήδη το υλικό αυτό να διαβιβασθεί στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, γιατί μόνο η πλήρης παρουσίαση της αλήθειας μπορεί να βοηθήσει τη χώρα να βγει από τον κλοιό της δημαγωγίας και της ισοπέδωσης των πάντων σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή για το μέλλον του τόπου. Με συναδελφικούς χαιρετισμούς, Ευάγγελος Βενιζέλος».

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, λοιπόν, αναφέρει σαφώς ότι το CD δόθηκε στην Ελλάδα την άνοιξη του 2010 και όχι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Το επαναλαμβάνει κατά την -διάρκειας 5,5 ωρών- κατάθεσή του στην Επιτροπή.

«Ανέλαβα καθήκοντα στις 17 Ιουνίου του 2011 και αρκετές εβδομάδες μετά, τον Αύγουστο του 2011, σε συνάντησή μου με τον κ. Διώτη, με ενημέρωσε πως ο κ. Παπακωνσταντίνου στις αρχές Ιουνίου τού παρέδωσε το υλικό που είχε λάβει μέσω των μυστικών υπηρεσιών Γαλλίας – Ελλάδας (…), ο κ. Παπακωνσταντίνου δεν με είχε ενημερώσει. Ο κ. Διώτης είπε ότι το υλικό τού δόθηκε ανεπισήμως γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο παραδόθηκε και στον κ. Παπακωνσταντίνου (…). Τον Αύγουστο του 2011, όταν ενημερώθηκα από τον Διώτη, είχαν περάσει ήδη 16 μήνες από τότε που δόθηκε το υλικό επισήμως και είναι προφανές ότι σε ένα τέτοιο διάστημα μπορούν να αντληθούν όλες οι επίσημες πληροφορίες πριν από τη δική μου ενημέρωση». Σύμφωνα λοιπόν με τα όσα αναφέρει ο κ. Βενιζέλος, 16 μήνες πριν από τον Αύγουστο του 2011, είναι Απρίλιος του 2010 και όχι Οκτώβριος, όπως λέει ο κ. Παπακωνστανίνου.

Υπάρχουν και άλλες αντιφάσεις, αυτή τη φορά στα λεγόμενα του ίδιου του Ευάγγελου Βενιζέλου. Ενώ αναφέρει ότι «ο κ. Διώτης είπε ότι το υλικό τού δόθηκε ανεπισήμως, γιατί κατ’ αυτόν τον τρόπο παραδόθηκε και στον κ. Παπακωνσταντίνου», στη συνέχεια λέει ότι «όταν ενημερώθηκα από τον Διώτη, είχαν περάσει ήδη 16 μήνες από τότε που δόθηκε το υλικό επισήμως». Αρα, το υλικό δόθηκε επισήμως ή ανεπισήμως; Θα μπορούσε να είναι λεκτικό λάθος του κ. Βενιζέλου λόγω της πολύωρης κατάθεσης ή ενδεχομένως κάτι πιο σύνθετο που έχει να κάνει με τη διαδικασία παράδοσης της λίστας από τους Γάλλους;

7 ερωτήσεις αναζητούν απαντήσεις

Με την πρωτότυπη λίστα που έστειλαν οι Γάλλοι το 2010 στην Ελλάδα να έχει κάνει φτερά, αφού, όπως -άκουσον άκουσον- λέει ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, «δεν ξέρει πού είναι», η σεναριολογία για τις φανερές και υπόγειες διαδρομές που είχαν στικάκια και CD δίνει και παίρνει. Κάτι που αποπροσανατολίζει από το μείζον θέμα, που δεν είναι άλλο από το πολιτικό σκάνδαλο του χειρισμού της λίστας Λαγκάρντ, αλλά και της αφαίρεσης των ονομάτων συγγενών του πρώην υπουργού Οικονομικών του ΠΑΣΟΚ. Ο «ΤτΚ» φωτίζει το θέμα, δίδοντας απαντήσεις σε επτά «καυτά» ερωτήματα που προκύπτουν από την υπόθεση.

1 Πότε εστάλη από τη Γαλλία η αρχική λίστα Λαγκάρντ;

Τουλάχιστον τρεις είναι οι εκδοχές για το πότε ήλθε στην Ελλάδα η λίστα με τους Ελληνες μεγαλοκαταθέτες στο ελβετικό παράρτημα της τράπεζας του Χονγκ Κόνγκ, HSBC. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δηλώνει ότι άτυπα έφτασε την άνοιξη του 2010, ο Γ. Παπακωνσταντίνου λέει ότι παρασκηνιακά, πλην όμως με κάθε τυπικότητα, ήλθε τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, και το υπουργείο Εξωτερικών τον Σεπτέμβριο του 2010.

Σύμφωνα με τον Γ. Παπακωνσταντίνου, «στις αρχές καλοκαιριού του 2010 πληροφορήθηκα από τον τότε διοικητή της ΕΥΠ ότι σε συνομιλία με τον Γάλλο ομόλογό του έγινε αναφορά στην κατοχή από τις γαλλικές αρχές στοιχείων καταθετών σε ελβετική τράπεζα». Στη συνέχεια, «σε συνάντηση που είχα με τη Γαλλίδα υπουργό Οικονομικών, κ. Λαγκάρντ, σε Eurogroup, της ζήτησα να μας σταλούν αυτές οι πληροφορίες, το οποίο και αποδέχθηκε. Εδωσα εντολή στον κ. Πλασκοβίτη, γ.γ. του υπουργείου Οικονομικών, να αναζητήσει τα στοιχεία αυτά από τον ομόλογό του. Κατόπιν συνεννόησης, τον Οκτώβριο του 2010, παραδόθηκε διά της διπλωματικής οδού στο υπουργείο Οικονομικών CD χωρίς διακριτικά, με συνοδευτικό σημείωμα υπογεγραμμένο από Γάλλο αξιωματούχο, το οποίο ζητούσε τη διαχείριση των στοιχείων με μυστικότητα. Σε αυτό υπήρχαν περί τα 2.000 αρχεία τύπου Excel».

Αν και ο πρώην υπουργός Οικονομικών λέει, χωρίς ωστόσο να προσδιορίζει την ακριβή ημερομηνία, ότι τα αρχεία έφτασαν τον Οκτώβριο του 2010, προ ημερών, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γρηγόρης Δελαβέκουρας, είπε ότι η Ελλάδα παρέλαβε από τη Γαλλία τη λίστα τον Σεπτέμβριο του 2010. Ενδιαφέρον είναι επίσης ότι στις 23 Σεπτεμβρίου του 2010, ο Γ. Παπακωνσταντίνου δήλωνε στη Βουλή ότι «δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα» καταγγελίες βουλευτή «περί αρνήσεως του υπουργείου να λάβει CD με συγκεκριμένα στοιχεία καταθέσεων στην Ελβετία». Δήλωση με την οποία άφηνε να εννοηθεί ότι πιθανώς ήδη να υπήρχε η λίστα στην Ελλάδα. Να σημειωθεί πως δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν για ύπαρξη και «διαχείριση» της λίστας ήδη από τον Αύγουστο του 2010.

Πάντως, η αλήθεια είναι εύκολο να βρεθεί, αφού υπάρχει πρωτόκολλο παράδοσης – παραλαβής στο υπουργείο Οικονομικών της Γαλλίας.

2 Πού βρίσκεται το πρωτότυπο που εστάλη από τη Γαλλία το 2010;

Καταθέτοντας στην Επιτροπή Διαφάνειας της Βουλής, ο Γ. Παπακωνσταντίνου είπε: «Το αρχικό υλικό μαζί με τη συνοδευτική επιστολή το έδωσα για φύλαξη εμπιστευτική στο γραφείο μου και δεν ξέρω πού είναι. Λυπάμαι, αλλά δεν ξέρω πού είναι». Τόσο απλά ο πρώην υπουργός Οικονομικών προσπάθησε να απαλλαγεί από την ευθύνη για την «απώλεια» ενός ντοκουμέντου ιδιοκτησίας του Δημοσίου.

Ο Γ. Παπακωνσταντίνου καλείται να λογοδοτήσει γι’ αυτό και να δώσει σαφείς εξηγήσεις πού βρίσκεται αυτό το υλικό. Να σημειωθεί ότι, ακριβώς επειδή «έκανε φτερά» το CD, σήμερα πλέκεται ένα ολόκληρο γαϊτανάκι περί υπάρξεως πολλών αντιγράφων, που στόχο έχει τη συσκότιση των πραγματικών ευθυνών για τον απαράδεκτο χειρισμό της λίστας.

Να σημειωθεί ότι στο πρωτότυπο υπάρχουν 2.062 καρτέλες μεγαλοκαταθετών, ενώ στο αντίγραφο υπάρχουν 2.059. Λείπουν, δηλαδή, τα ονόματα συγγενών του Γ. Παπακωνσταντίνου.

3 Πόσα αντίγραφα της λίστας υπάρχουν;

Σε πρόσφατη συνέντευξή του ο Γ. Παπακωνσταντίνου υποστηρίζει ότι το πρωτότυπο της λίστας το έδωσε σε συνεργάτες του στο γραφείο και για να το αναλύσουν, αλλά και για να βγάλουν αντίγραφό της. «Εδωσα στο συνεργάτη μου ρητή εντολή και, όταν τελείωσε την έρευνα, μου επέστρεψε το CD. Στη συνέχεια ζήτησα να γίνει κόπια και να φυλαχθεί το αρχικό. Δεν είναι απαραίτητα ο ίδιος συνεργάτης αυτός που έκανε την κόπια με εκείνον που έκανε την έρευνα. Η αντιγραφή σε USB έγινε επειδή είναι πιο ασφαλές μέσο αποθήκευσης. Το CD το έδωσα στο γραφείο μου να το φυλάξει. Δεν ξέρω πού βρίσκεται».

Ισχυρίζεται, λοιπόν, ότι δεν κράτησε ο ίδιος το πρωτότυπο, με αποτέλεσμα να αφήνει να αιωρούνται υποψίες για μέλη του γραφείου του.

4 Τι εδόθη στον πρώην επικεφαλής του ΣΔΟΕ, Ιωάννη Διώτη;

Τον Μάιο του 2011 επικεφαλής του ΣΔΟΕ τοποθετήθηκε ο τέως εισαγγελέας, γνωστός από την υπόθεση της 17 Νοέμβρη, Ιωάννης Διώτης. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου έχει δηλώσει ότι, με τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης, τον Ιούνιο του 2011, του παρέδωσε σε «USB, το αντίγραφο», που είχε δώσει εντολή σε ανθρώπους του γραφείου του για να κάνουν. «Ζήτησα να γίνει αντίγραφο σε μορφή USB γιατί είναι πιο ασφαλές. Στον κ. Διώτη έδωσα αυτό το USB», είπε. Ο ίδιος έχει αναφέρει: «Τον Ιούνιο του 2011 σε συνεργασία με τον κ. Διώτη συζητήσαμε τα στοιχεία που είχαμε λάβει από τη Γαλλία. Του απέστειλα τα πλήρη στοιχεία. Παρέδωσα, συνεπώς, όλα τα ηλεκτρονικά στοιχεία στο νέο ειδικό γραμματέα του ΣΔΟΕ για να συνεχιστεί η έρευνα και ο έλεγχος στο πλαίσιο της επιχειρησιακής αυτονομίας που έχει το ΣΔΟΕ και πρέπει να διαφυλάττει απέναντι σε κάθε πολιτική ηγεσία».

Το καίριο ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Γιατί ο Γ. Παπακωνσταντίνου δεν έδωσε το πρωτότυπο αρχείο σε CD, αλλά το αντίγραφο σε μορφή USB;

5 Πώς χειρίστηκε τη λίστα ο Γ. Παπακωνσταντίνου;

Την κράτησε επί μήνες στο γραφείο του, με αποτέλεσμα το Δημόσιο να μην εισπράξει ούτε ένα ευρώ από πιθανή φοροδιαφυγή των μεγαλοκαταθετών στην τράπεζα HSBC. Μάλιστα, όχι μόνο δεν έδωσε εντολές για «ξετίναγμα» όσων παρανόμησαν, αλλά απέκρυπτε συστηματικά ακόμα και την ύπαρξη της λίστας. Στις 6 Ιουνίου 2011, χαρακτηριστικά, σε ερώτηση βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, ο ίδιος δήλωνε πως «το ΣΔΟΕ δεν κατέχει κατάσταση με τους Ελληνες φορολογουμένους, φυσικά και νομικά πρόσωπα που διατηρούν καταθέσεις ή μετέφεραν κεφάλαια σε τραπεζικά ιδρύματα του εξωτερικού και ειδικότερα στην Ελβετία».

Εξίσου απαράδεκτο είναι ότι ο Γ. Παπακωνσταντίνου έδωσε στον πρώην επικεφαλής του ΣΔΟΕ, Γιάννη Καπελέρη (κατείχε το πόστο μέχρι τον Μάρτιο του 2011, οπότε έγινε γενικός γραμματέας Φορολογίας του υπουργείου Οικονομικών), μόνο 20 ονόματα για να ερευνήσει το «φορολογικό προφίλ» τους. Το ΣΔΟΕ τότε ανακάλυψε αναντιστοιχία ανάμεσα στις καταθέσεις των συγκεκριμένων προσώπων και εταιριών με τα δηλωθέντα φορολογικά στοιχεία τους. Παρά ταύτα, ακόμα και σε αυτές τις 20 περιπτώσεις, ο υπουργός δεν έδωσε εντολή για να κληθούν στο ΣΔΟΕ και να πληρώσουν τα χρωστούμενα. Να σημειωθεί ότι από αντίστοιχες λίστες που έλαβαν Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία κ.λπ. εισπράχθηκαν πολλά δισ. ευρώ.

Ο ίδιος ο Γ. Παπακωνσταντίνου υποστηρίζει ότι δεν έδωσε όλα τα ονόματα της λίστας επειδή φοβόταν διαρροές λόγω της «διαφθοράς» στο ΣΔΟΕ, καθώς και «γιατί μέχρι τότε δεν είχα δει αποτελέσματα από τα στοιχεία του Λιχτενστάιν (σ.σ.: μεγαλοκαταθέτες, φοροδιαφεύγοντες) που τους είχαν παραδοθεί πολύ νωρίτερα». Και το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι: Γιατί το 2010 έδωσε μόνο 20 ονόματα στο ΣΔΟΕ και το 2011 έδωσε τη λίστα αλλά σε αντίγραφο;

6 Τι (δεν) έκανε ο Ευ. Βενιζέλος και ποιες είναι οι ευθύνες Διώτη;

Τον Αύγουστο του 2011, σύμφωνα με το νυν πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, ο οποίος στο μεταξύ είχε αντικαταστήσει τον Γ. Παπακωνσταντίνου στο πόστο του υπουργού Οικονομικών, ο Ι. Διώτης «τον ενημέρωσε ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου τού είχε παραδώσει ατύπως κάποια ηλεκτρονικά στοιχεία». Να σημειωθεί πως ο Ι. Διώτης, μιλώντας στην Επιτροπή Διαφάνειας της Βουλής, επανειλημμένως είχε «καρφώσει» τον Ευ. Βενιζέλο λέγοντας ότι, ενώ του είχε ζητήσει κάποιες φορές να του δώσει «πολιτική εντολή» για να ερευνήσει τη λίστα, ο υπουργός ουδέποτε το έπραξε.

Οπως και στην περίπτωση Παπακωνσταντίνου, το ίδιο και ο Ευ. Βενιζέλος κράτησε επί μήνες στο συρτάρι του αναξιοποίητη τη λίστα Λαγκάρντ. Τώρα, αναφέρθηκε ότι τον Ιούλιο του 2011 ο Ι. Διώτης παρέδωσε αντίγραφο της λίστας στον Ευ. Βενιζέλο. Θέμα ήσσονος σημασίας, το οποίο ωστόσο κάνει σημαία του το ΠΑΣΟΚ για να ρίξει την απόλυτη ευθύνη, ακόμα και για «μαϊμούδεμα» της λίστας, στον Ι. Διώτη. Ο τελευταίος, πάντως, αναμφισβήτητα φέρει τεράστιες ευθύνες, διότι ως παράγων του κρατικού μηχανισμού δεν ερεύνησε αυτόνομα καθέναν εκ των μεγαλοκαταθετών της λίστας.

7 Ποιος παρέλαβε την πρώτη λίστα;

Σε διελκυστίνδα ανάμεσα στο υπουργείο Εξωτερικών και το ΣΔΟΕ εξελίσσεται το ποιος είχε παραλάβει το 2010 τη λίστα για λογαριασμό της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ. Το στέλεχος του ΣΔΟΕ που στο τέλος του Δεκεμβρίου του 2012 πήρε τη «νέα λίστα» από τη Γαλλία κατόπιν αιτήματος της σημερινής κυβέρνησης, Θεόδωρος Φλωράτος, έχει καταθέσει ενόρκως ότι την είχε παραλάβει το 2010 ο πρώην πρέσβης Ηλίας Κλης. Το ίδιο λέει και ο πρώην γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, Ηλίας Πλασκοβίτης. Αντίθετα, ο Γρ. Δελαβέκουρας αφήνει να εννοηθεί ότι δεν ήταν ο Ηλ. Κλης. Βέβαια, δεν είπε ευθέως ότι δεν ήταν αυτός, αλλά μόνο ότι τότε ο Ηλ. Κλης δεν ήταν πρέσβης στο Παρίσι.

Ο Γρ. Δελαβέκουρας, όμως, είπε ότι η λίστα εδόθη «ατύπως» στην Ελλάδα. Το αντίθετο προκύπτει από το στέλεχος του ΣΔΟΕ που λέει ότι «στο αρμόδιο γραφείο του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών διατηρείται φάκελος και για την προηγούμενη παράδοση του ψηφιακού δίσκου που είχε παραδοθεί στον Ελληνα πρέσβη κ. Κλη». Με αφορμή αυτή την πτυχή γίνεται λόγος για «μυστική» διπλωματία. Ο Ηλ. Κλης, τέλος, υποστηρίζει ότι έχει να πάει στο Παρίσι, όπου ήταν πρέσβης έως το 2002, από το 2004.

Θανάσης Αργυράκης στον Τύπο της Κυριακής