Ένα παραδοσιακό τζάκι εκλύει στην ατμόσφαιρα 30 φορές περισσότερα αιωρούμενα σωματίδια από ότι ένας καλά συντηρημένος καυστήρας πολυκατοικίας με 25 διαμερίσματα. Αυτό προειδοποιούν οι επιστήμόνες, επισημαίνοντας ότι η ακρίβεια έχει οδηγήσει τους πολίτες στην αναζήτηση φθηνότερων λύσεων θέρμανσης, βλάπτοντας σοβαρά την υγεία τους.Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ( ΚΕΕΛΠΝΟ) προειδοποιεί ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστικά προβλήματα, να επιδεινώσει αλλεργίες και να προκαλέσει νευρολογικά, αναπαραγωγικά, και αναπτυξιακά προβλήματα.Και υπογραμμίζει ότι αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον ευάλωτο πληθυσμό, όπως τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τις έγκυες γυναίκες, καθώς και για αυτούς που πάσχουν από αναπνευστικά και καρδιαγγειακά προβλήματα.Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία έρευνας σε ευρωπαϊκές πόλεις, που διεξήχθη το 2001 – 2005 στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Carbosol1. Όπως φάνηκε το 50%-70% της χειμερινής ρύπανσης, με βλαβερές για την υγεία ενώσεις άνθρακα, προέρχεται από τα τζάκια και την καύση βιομάζας.Οι ειδικοί του ΚΕΕΛΠΝΟ σημειώνουν ωστόσο, ότι αυτά τα επίπεδα καταγράφονται σε χώρες με πολύ βαρύτερο χειμώνα και πολύ πιο εκτεταμένη καύση βιομάζας και ξυλείας. Σε μια άλλη έρευνα στον Καναδά, φάνηκε ότι ένα κιλό ξυλείας που καίγεται σε τζάκι εκπέμπει 13,5-19,3 γραμμάρια σωματιδίων (το μεγαλύτερο μέρος τους πολύ επικίνδυνα ΡΜ2,5 (δηλ. με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρά)), 0,2 γραμμάρια οξείδια του θείου, 1,4 γρ. οξείδια του αςζώτου, 6,5-21 γρ. οργανικές πτητικές ενώσεις.Ρύπανση και στο εσωτερικό των σπιτιών Το τζάκι απειλεί την υγεία και στο εσωτερικό των σπιτιών, καθώς μεγάλο μέρος του καπνού παραμένει μέσα στο σπίτι. Γι αυτό και οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο να παραμένει ένα μισάνοικτο παράθυρο, για την ανανέωση του εσωτερικού αέρα στο διαμέρισμα.Επιπλέον και σε ό,τι αφορά τη θερμαντική απόδοση του αστικού τζακιού, είναι μικρή, δεδομένου ότι μόλις 15% της θερμότητας παράγεται από την καύση των ξύλων, ενώ η ζέστη που παρέχει είναι μόνο τοπική και συνεισφέρει ελάχιστα στη συνολική θέρμανση ενός σπιτιού.Ωστόσο η απαγορευτική για πολλά νοικοκυριά τιμή του πετρελαίου και οι επικείμενες αυξήσεις στους λογαριασμούς της ΔΕΗ έχουν κάνει την χρήση του τζακιού μονόδρομο για χιλιάδες οικογένειες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.Τα «όχι» των ειδικών Σε ανακοίνωση του το ΚΕΕΛΠΝΟ υπογραμμίζει ότι απαγορεύεται η καύση βαμμένων (ειδικότερα με λαδομπογιές) ή βερνικωμένων ξύλων, κομματιών από έπιπλα και κάθε είδους πλαστικού, καθώς οδηγούν σε εκπομπή τοξικών αερίων μέσα και έξω από το σπίτι.Επιπλέον προειδοποιούν ότι η χρήση χημικών προσαναμμάτων, απειλεί σοβαρά την υγεία. «Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται φυσικά προσανάμματα όπως η δαδιά. Αποφεύγετε επίσης την αγορά ξυλείας εμποτισμένης με χημικά, που αποσκοπούν σε αργή καύση, εύκολο άναμμα κλπ.», καταλήγει η ανακοίνωση.
