Την υπέρμετρη αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων στα εισοδήματα των περισσότερων φυσικών προσώπων με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα αναμένεται να προκαλέσουν οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος, που περιλαμβάνονται στο νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίo θα ψηφιστεί από τη Βουλή στις αρχές του νέου έτους.
Πάνω από 3.000.000 μισθωτοί και συνταξιούχοι θα κληθούν να πληρώσουν για τα εισοδήματα του έτους 2013 φόρους υψηλότερους έως και 689%, εξαιτίας της κατάργησης του βασικού αφορολογήτου των 5.000 και των πρόσθετων αφορολόγητων ορίων για τα προστατευόμενα τέκνα που προβλέπει το νέο νομοσχέδιο. Επιπλέον, περίπου 700.000 αυτοαπασχολούμενοι με ετήσια εισοδήματα μέχρι 55.000 ευρώ θα υποχρεωθούν να καταβάλουν φόρους αυξημένους έως και 2.500%, εξαιτίας της επιβολής φόρου 26% στα εισοδήματά τους από το πρώτο ευρώ, καθώς και λόγω της κατάργησης όλων των αφορολόγητων ορίων και των φοροαπαλλαγών που προβλέπουν οι νέες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου.
Αναλυτικά, με τις βασικότερες ρυθμίσεις του φορολογικού νομοσχεδίου:
1) Καταργείται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ για όλα τα φυσικά πρόσωπα.
2) Καταργούνται τα πρόσθετα αφορολόγητα όρια για τα προστατευόμενα τέκνα. Τα αφορολόγητα αυτά ποσά ανέρχονται σε 2.000 ευρώ για κάθε ένα από τα δύο πρώτα τέκνα και σε 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο από το τρίτο και τα επόμενα. Εξαιτίας της κατάργησής τους θα προκύψει ετήσια αύξηση φόρου έως και 200 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με 1 παιδί, 400 ευρώ για κάθε φορολογούμενο με 2 παιδιά, 700 ευρώ για κάθε τρίτεκνο και 1.240 ευρώ για κάθε πολύτεκνο με 4 παιδιά.
3) Καταργούνται διατάξεις που προβλέπουν εκπτώσεις δαπανών από το φόρο εισοδήματος. Συγκεκριμένα:
Ø Για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους θα πάψουν να ισχύουν οι διατάξεις που προβλέπουν ότι από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος αφαιρείται το 10% των δαπανών για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια κύριας κατοικίας, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Επιπλέον, η έκπτωση του 10% των δαπανών για νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις θα είναι δυνατή μόνο για τα ποσά των δαπανών αυτών των κατηγοριών τα οποία υπερβαίνουν το 5% του συνολικού ετήσιου ατομικού εισοδήματος και δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή και ασφαλιστικές εταιρίες! Για παράδειγμα, μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 21.000 ευρώ και ιατρικές δαπάνες 2.000 ευρώ, δεν έχει πλέον δικαίωμα έκπτωσης για τα 1.050 ευρώ των δαπανών αυτών, τα οποία αντιστοιχούν στο 5% του εισοδήματός του. Για τα υπόλοιπα 950 ευρώ δικαιούται έκπτωσης 10% από τον αναλογούντα φόρο. Δηλαδή από το φόρο που αναλογεί στο εισόδημά του θα αφαιρεθούν μόνο 95 ευρώ ως έκπτωση ιατρικών δαπανών (το 10% των 950 ευρώ). Κατά τα λοιπά, οι δαπάνες για δωρεές, χορηγίες και διατροφή προς την πρώην ή τον πρώην σύζυγο θα εξακολουθούν να εκπίπτουν κατά ποσοστό 10% από τον αναλογούντα φόρο με τους προβλεπόμενους ήδη περιορισμούς.
Ø Για όσους φορολογουμένους δεν αποκτούν εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις, δηλαδή για τους εμποροβιοτέχνες, τους επιτηδευματίες που παρέχουν υπηρεσίες, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες και τους εισοδηματίες καταργούνται όλες οι εκπτώσεις δαπανών (για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ενοίκια κύριας κατοικίας, ενοίκια παιδιών που σπουδάζουν, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, νοσήλια, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, δωρεές, χορηγίες και διατροφή).
4) Προβλέπεται η αυτοτελής φορολόγηση των εισοδημάτων κάθε κατηγορίας. Συγκεκριμένα:
α) Τα καθαρά εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες (μισθοί, συντάξεις, ημερομίσθια, επιδόματα, παροχές σε είδος κ.λπ.), τα οποία θα καταβάλλονται από την 1η-1-2013 και μετά, θα φορολογούνται με βάση μια νέα απλούστερη κλίμακα, στην οποία θα υπάρχουν μόνο τρία φορολογικά κλιμάκια και συντελεστές φόρου 22%, 32% και 42%.
Ειδικότερα, με τη νέα κλίμακα φορολογίας των μισθών και των συντάξεων, στα πρώτα 25.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος θα επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 22%, στα επόμενα 17.000 ευρώ (δηλαδή στο τμήμα του ετήσιου εισοδήματος από τα 25.001 έως τις 42.000 ευρώ), θα επιβάλλεται φόρος 32% και στο πέραν των 42.000 ευρώ τμήμα του ετήσιου εισοδήματος θα επιβάλλεται φόρος 42%. Από κει και πέρα:
- Για όσους μισθωτούς και συνταξιούχους έχουν ετήσια εισοδήματα μέχρι 21.000 ευρώ, όποιος φόρος προκύπτει με βάση τη νέα κλίμακα θα μειώνεται κατά ένα ποσό σταθερής έκπτωσης ύψους 2.100 ευρώ. Εάν το ποσό της έκπτωσης είναι μεγαλύτερο από το ποσό του φόρου που προκύπτει με την κλίμακα, ο φόρος απλώς θα μηδενίζεται, δηλαδή η επιπλέον διαφορά δεν θα επιστρέφεται στο μισθωτό ή το συνταξιούχο. Λόγω της αφαίρεσης της έκπτωσης των 2.100 ευρώ από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος, όλα τα ετήσια εισοδήματα μέχρι του ποσού των 9.550 ευρώ θα είναι πλέον αφορολόγητα. Κι αυτό διότι για τα εισοδήματα μέχρι τις 9.550 ευρώ ο φόρος που θα προκύπτει με βάση τη νέα κλίμακα θα είναι μικρότερος σε ποσό από την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ ή ίσος με την έκπτωση, οπότε με την αφαίρεση των 2.100 ευρώ θα μηδενίζεται! Π.χ. σε ετήσιο εισόδημα 9.500 ευρώ θα αντιστοιχεί φόρος κλίμακας υπολογιζόμενος με συντελεστή 22%, δηλαδή ένα ποσό της τάξεως των 2.090 ευρώ. Ομως, από το ποσό του φόρου των 2.090 ευρώ θα αφαιρείται το ποσό των 2.100 ευρώ και, τελικά, ο φόρος θα μηδενίζεται.
- Για μισθωτούς και συνταξιούχους με ετήσια εισοδήματα πάνω από τις 21.000 ευρώ, η έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ θα μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος με συνέπεια για όσους έχουν εισοδήματα πάνω από 41.000 ευρώ να μην υπάρχει πλέον καμία έκπτωση φόρου!
Από την εφαρμογή του νέου αυτού συστήματος φορολόγησης θα προκύψουν:
i) Για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους χωρίς παιδιά:
Ø Μειώσεις φόρων κατά 10 έως και 400 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 5.000 και μέχρι 23.000 ευρώ.
Ø Αυξήσεις φόρων κατά 60 έως και 1.280 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 23.000 και μέχρι 40.000 ευρώ.
Ø Αυξήσεις φόρων κατά 1.680 έως και 2.880 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 40.000 και μέχρι 100.000 ευρώ.
ii) Για τους μισθωτούς με 1 παιδί:
Ø Μειώσεις φορολογικών επιβαρύνσεων κατά 80 έως και 200 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 5.000 και μέχρι 11.000 ευρώ.
Ø Αυξήσεις φόρων κατά 40 έως και 200 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 11.000 ευρώ και μέχρι 23.000 ευρώ.
Ø Αυξήσεις φόρων κατά 260 έως και 1.480 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 23.000 ευρώ και μέχρι 40.000 ευρώ.
Ø Αυξήσεις φόρων κατά 1.880 έως και 3.080 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 40.000 ευρώ και μέχρι 100.000 ευρώ.
iii) Για τους μισθωτούς με 2 παιδιά, θα προκύψουν αυξήσεις φόρων:
Ø Κατά 120 έως και 400 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 10.000 και μέχρι 23.000 ευρώ.
Ø Κατά 460 έως και 1.680 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 23.000 ευρώ και μέχρι 40.000 ευρώ.
Ø Κατά 2.080 έως και 3.280 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 40.000 ευρώ και μέχρι 100.000 ευρώ.
iv) Για τους μισθωτούς με 3 και 4 παιδιά, θα προκύψουν αυξήσεις φόρων:
Ø Κατά 100 έως και 1.240 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 9.000 και μέχρι 23.000 ευρώ. Για πολύτεκνο μισθωτό με 4 παιδιά και εισόδημα 16.000 ευρώ ο φόρος σχεδόν οκταπλασιάζεται, καθώς αυξάνεται κατά 688,9% ή κατά 1.240 ευρώ, και από 180 ευρώ που είναι τώρα με βάση την ισχύουσα κλίμακα, εκτοξεύεται στα 1.420 ευρώ!
Ø Κατά 760 έως και 2.520 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 23.000 ευρώ και μέχρι 40.000 ευρώ.
Ø Κατά 2.380 έως και 4.120 ευρώ το χρόνο, εφόσον τα ετήσια εισοδήματα είναι πάνω από 40.000 ευρώ και μέχρι 100.000 ευρώ.
β) Τα καθαρά εισοδήματα από ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις, ατομικές επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών και ελευθέρια επαγγέλματα θα φορολογούνται κλιμακωτά με συντελεστές 26% για τα πρώτα 50.000 ευρώ και 33% για το τυχόν επιπλέον ποσό. Για τους νέους επιτηδευματίες, που θα υποβάλουν δήλωση έναρξης επαγγέλματος από την 1η-1-2013 και μετά, θα ισχύει -κατά τα τρία πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους- μειωμένος συντελεστής φόρου 13% για τα πρώτα 10.000 ευρώ του ετήσιου εισοδήματος.
Εξαιτίας του νέου αυτού συστήματος φορολόγησης και της κατάργησης των αφορολογήτων για τα τέκνα, όσοι αυτοαπασχολούμενοι δηλώνουν ετήσια εισοδήματα έως και 55.000 ευρώ και δεν βαρύνονται με προστατευόμενα τέκνα θα δουν τις φορολογικές επιβαρύνσεις τους να αυξάνονται κατά ποσοστά έως και 1.460%. Οσοι βαρύνονται με 1 τέκνο και έχουν ετήσια εισοδήματα μέχρι 60.000 ευρώ θα πληρώσουν φόρους αυξημένους έως και 1.980%, ενώ όσοι βαρύνονται με 2 τέκνα θα επιβαρυνθούν με φόρους αυξημένους έως και 2.500%!
γ) Τα ενοίκια θα φορολογούνται επίσης ξεχωριστά από το πρώτο ευρώ. Συγκεκριμένα, σε ποσά ενοικίων μέχρι 12.000 ευρώ το χρόνο θα επιβάλλεται φόρος 10%, ενώ τυχόν επιπλέον ποσά, πέραν των 12.000 ευρώ, θα φορολογούνται με 33%. Εξαιτίας του νέου αυτού συστήματος φορολόγησης όσοι ιδιοκτήτες ακινήτων αποκτούν εισοδήματα προερχόμενα αποκλειστικά από ενοίκια θα υποχρεωθούν να πληρώσουν φόρους αυξημένους:
Ø Κατά 3,8% έως 500%, εφόσον τα ετήσια εισοδήματά τους είναι μέχρι 60.000 ευρώ και δεν έχουν παιδιά.
Ø Κατά 0,6% έως και 700%, εφόσον τα ετήσια εισοδήματά τους είναι μέχρι 70.000 ευρώ και έχουν από 1 παιδί.
Ø Κατά 1,6% έως και 900%, εφόσον τα ετήσια εισοδήματά τους είναι μέχρι 70.000 ευρώ και έχουν από 2 παιδιά.
δ) Τα καθαρά γεωργικά εισοδήματα θα φορολογούνται από το 2014 με 13% από το πρώτο ευρώ. Τα εισοδήματα αυτά θα προκύπτουν λογιστικά με αφαίρεση των παραγωγικών δαπανών κάθε αγρότη από τις ακαθάριστες εισπράξεις που πραγματοποιεί κατά την πώληση των προϊόντων του. Για το σκοπό αυτό, όλοι οι αγρότες, οι κτηνοτρόφοι και οι αλιείς θα υποχρεωθούν από το 2014 να τηρούν βιβλία εσόδων-εξόδων και να εκδίδουν τιμολόγια και αποδείξεις πώλησης αγαθών. Θα αντιμετωπίζονται, δηλαδή, από την εφορία ως επιτηδευματίες. Για το έτος 2013 τα γεωργικά εισοδήματα θα φορολογούνται αυτοτελώς με την κλίμακα φόρου των μισθωτών και των συνταξιούχων.
«ΜΠΛΟΚΑΚΙΑ»
5)
Οι εργαζόμενοι που αμείβονται εκδίδοντας αποδείξεις παροχής υπηρεσιών από «μπλοκάκια» θα φορολογούνται με την κλίμακα φόρου των μισθωτών, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Ο εργαζόμενος να παρέχει τις υπηρεσίες του με βάση έγγραφη σύμβαση που έχει συνάψει με φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
β) Ο εργαζόμενος να παρέχει υπηρεσίες μέχρι και σε 3 εργοδότες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, ή σε περισσότερους από 3 εργοδότες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, εφόσον στην περίπτωση αυτή το 75% των ακαθάριστων εσόδων του προέρχεται μόνο από έναν εκ των εργοδοτών αυτών.
ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ
6) Αλλάζουν οι διατάξεις που προβλέπουν κίνητρα για τη συλλογή αποδείξεων. Συγκεκριμένα:
α) Την υποχρέωση συγκέντρωσης αποδείξεων συνολικής αξίας ίσης με το 25% του ετήσιου εισοδήματος θα έχουν μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με ετήσια εισοδήματα μέχρι 42.000 ευρώ. Οσοι μισθωτοί και συνταξιούχοι έχουν ετήσια εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ θα πρέπει να συγκεντρώνουν αποδείξεις αξίας 10.500 ευρώ (το 25% των 42.000 ευρώ). Οι φορολογούμενοι που δεν αποκτούν εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις δεν απαιτείται να καλύψουν με αποδείξεις το 25% του συνολικού εισοδήματός τους.
β) Αυξάνεται από 10% σε 22% ο επιπλέον φόρος που θα καλείται να πληρώσει κάθε μισθωτός ή συνταξιούχος ο οποίος δεν θα καταφέρνει να καλύψει με αποδείξεις δαπανών το 25% του ετήσιου εισοδήματός του μέχρι τις 42.000 ευρώ. Ο επιπλέον φόρος υπολογίζεται με 22% επί του «ακάλυπτου» ποσού.
7) Αυξάνονται κατά 150% έως και 233% οι φόροι στις αμοιβές των ναυτικών.Οι συντελεστές αυτοτελούς φόρου που επιβάλλονται στους μισθούς τους οποίους αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα του Εμπορικού Ναυτικού από την παροχή υπηρεσιών σε εμπορικά πλοία αυξάνονται από 6% σε 15% για τους αξιωματικούς και από 3% σε 10% για τους ανήκοντες στα κατώτερα πληρώματα.
8) Για τους φορολογουμένους που είναι ανάπηροι με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω προβλέπεται πρόσθετη μείωση φόρου 200 ευρώ.
9) Καταργείται η πρόσθετη έκπτωση φόρου των 60 ευρώ για κάθε τέκνο, η οποία προβλέπεται για κάθε μισθωτό που διαμένει μόνιμα και εργάζεται σε παραμεθόριες περιοχές της χώρας.
ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ – ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ
10) Αυξάνεται το τέλος επιτηδεύματος για 1.000.000 επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Για τους 780.000 αυτοαπασχολουμένους, το τέλος αυξάνεται από 500 σε 650 ευρώ, ενώ για τις 220.000 εταιρίες το τέλος αυξάνεται από 500 σε 1.000 ευρώ για την κύρια επαγγελματική εγκατάσταση και από 300 σε 600 ευρώ για κάθε υποκατάστημα. Οι αυξήσεις στα ποσά του τέλους επιτηδεύματος θα ισχύσουν αναδρομικά για τη χρήση του 2012, δηλαδή τα αυξημένα ποσά θα καταβληθούν το 2013. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό θα ισχύσει για τους εργαζομένους με «μπλοκάκια».
11) Αυξάνεται από 10% σε 15% ο φόρος επί των τόκων των καταθέσεων και των REPOS.
12) Επιβάλλεται φόρος 20% στην υπεραξία από την πώληση ακινήτων, επιχειρήσεων, μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων και μετοχών εισηγμένων ή μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο.
ΕΤΑΙΡΙΕΣ
13) Αλλάζει το καθεστώς φορολόγησης των κερδών των Ομόρρυθμων Εταιριών. Συγκεκριμένα, καταργούνται οι διατάξεις που προβλέπουν τη φορολόγηση του 50% των κερδών ως «επιχειρηματικής αμοιβής» στα ονόματα των φυσικών προσώπων που είναι οι βασικοί εταίροι και του υπολοίπου 50% με συντελεστή 20% και αντικαθίστανται με άλλες ρυθμίσεις σύμφωνα με τις οποίες:
- Για όσες Ο.Ε. και Ε.Ε. τηρούν απλογραφικά βιβλία (πρώην β’ κατηγορίας), τα κέρδη θα φορολογούνται με 26% μέχρι τις 50.000 ευρώ και με 33% για το επιπλέον ποσό.
- Για όσες Ο.Ε. και Ε.Ε. τηρούν διπλογραφικά βιβλία (πρώην γ’ κατηγορίας), τα κέρδη θα φορολογούνται με συντελεστή 26%.
14)
Αυξάνεται από 20% σε 26% ο φόρος που επιβάλλεται στα αδιανέμητα κέρδη των Ανώνυμων Εταιριών και των Εταιριών Περιορισμένης Ευθύνης, ενώ ταυτόχρονα μειώνεται από 25% σε 10% ο φόρος στα διανεμόμενα κέρδη, δηλαδή στα μερίσματα. Η συνολική φορολογική επιβάρυνση των κερδών των Α.Ε. υπολογίζεται ότι θα περιοριστεί από το 40%, που ανέρχεται σήμερα, στα επίπεδα του 33%.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΛΑΙΤΣΑΚΗΣ στον ΤΥΠΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ