Έτος ανατροπών για τις συμβάσεις εργασίας και τους μισθούς 3 εκατ. εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα είναι το 2013. Οι εργαζόμενοι έχουν να αντιμετωπίσουν μια καταιγίδα αλλαγών και νέων ρυθμίσεων που μπαίνουν σε εφαρμογή από την 1η/1/2013:
1. Πρώτη και βασικότερη αλλαγή είναι η νομοθέτηση εντός του Ιανουαρίου των κριτηρίων βάσει των οποίων το κράτος θα καθορίζει το ύψος του βασικού μισθού που έρχεται να καταργήσει όλες τις μέχρι σήμερα κατώτατες αμοιβές με τις οποίες πληρώνονται όσοι πιάνουν για πρώτη φορά δουλειά. Ο νέος εθνικός μισθός θα είναι τα 586 ευρώ για πλήρη απασχόληση και τα 293 ευρώ για «part time» εργασία, δηλαδή για μερική απασχόληση (4ωρο), και στο νόμο που θα ετοιμάζει το υπουργείο Εργασίας για διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους θα περιλαμβάνονται κριτήρια όπως η εξέλιξη της ανεργίας και η οικονομική ανάπτυξη που θα καθορίζουν το ύψος του βασικού μισθού.
2. Δεύτερη αλλαγή είναι η αυτόματη λήξη όσων συμβάσεων εργασίας υπογράφτηκαν το 2011 και η διάρκειά τους υπερβαίνει τη 14η Φεβρουαρίου του 2013. Αυτές οι συμβάσεις, αν για παράδειγμα επρόκειτο να λήξουν το 2014, θα λήξουν (καταργηθούν) στις 14 Φεβρουαρίου του 2013 και οι όροι τους θα μπορούν να ισχύσουν για ένα ακόμη τρίμηνο (μετενέργεια). Αν μέσα στο τρίμηνο αυτό δεν υπογραφούν νέες συμβάσεις, τότε δυνητικά οι εργοδότες και οι επιχειρήσεις θα μπορούν να ξεκινήσουν τη διαπραγμάτευση για τους μισθούς από τα 586 ευρώ, με την προσθήκη προϋπηρεσίας μέχρι 9 ετών (τρεις τριετίες) ακόμη και για όσους έχουν προϋπηρεσία 10, 15 και 20 χρόνων. Το 2013 είναι η πρώτη χρονιά που θα φανεί σε μαζικό επίπεδο η εφαρμογή της μετενέργειας στις συμβάσεις. Μάλιστα, στο σημείο αυτό η έκθεση της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της ΤτΕ εκτιμά ότι από την εφαρμογή της μετενέργειας οι αποδοχές για το 50% των εργαζομένων που έχουν ακόμη σε ισχύ κλαδική σύμβαση εργασίας θα μειωθούν κατά 10%. Ενας από τους τομείς όπου αναμένεται η μεγαλύτερη επίπτωση από την εφαρμογή της μετενέργειας είναι οι τράπεζες, αν και εκεί δεν υπάρχει πλέον κλαδική, αλλά μόνο επιχειρησιακές συμβάσεις με κλιμακωτές μειώσεις που ξεκινούν από μισθούς των 1.300 ευρώ και άνω.
3. Τρίτη αλλαγή που έρχεται μέσα στο 2013 είναι αυτή που δρομολογείται στον ΟΑΕΔ. Ηδη έχει συγκροτηθεί εδώ και τρεις μήνες ομάδα εμπειρογνωμόνων (από Σουηδία, Γαλλία και Γερμανία που έχει τον επιτελικό ρόλο) και έχει καταρτίσει ένα πρώτο σχέδιο με τις αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν σε όλο το φάσμα των προγραμμάτων απασχόλησης που υλοποιούνται από τον ΟΑΕΔ. Η κύρια στόχευση είναι να αποκοπεί ένα κομμάτι των προγραμμάτων και να ανατεθεί σε «ιδιωτικούς ΟΑΕΔ». Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι η Τράπεζα της Ελλάδος στην τελευταία (προ διμήνου) έκθεσή της για τη νομισματική πολιτική «αδειάζει» τον ΟΑΕΔ καθώς στο κεφάλαιο για τα εργασιακά αναφέρει πως η ανεργία είναι υψηλότερη από αυτή που θα δικαιολογούσε η ύφεση της οικονομίας! Στο πλάνο των αλλαγών που προωθούνται για τον ΟΑΕΔ περιλαμβάνεται η απλούστευση των όρων και των προϋποθέσεων για τη συμμετοχή των επιχειρήσεων στα επιδοτούμενα προγράμματα απασχόλησης, όπως και η επανεξέταση των κριτηρίων για την καταβολή των επιδομάτων ανεργίας.
Ανατροπές και στις αποζημιώσεις
Πέρα από τις αλλαγές αυτές, είναι ήδη σε εξέλιξη οι νέες ρυθμίσεις που έχουν ψηφιστεί με το νόμο 4093/12 και αφορούν στο καθεστώς των αποζημιώσεων απόλυσης.
Ηδη από τις 12 Νοεμβρίου και μετά, «παγώνει» κάθε προϋπηρεσία που θα παρασχεθεί και ο χρόνος εργασίας που ήδη τρέχει από τις 12/11/2012 και εφεξής δεν θα ληφθεί υπόψη για τον υπολογισμό μιας πιθανούς απόλυσης στο μέλλον. Ολοι οι μισθωτοί δηλαδή «κλειδώνουν» την προϋπηρεσία που είχαν έως τις 12/11/2012, με ελάχιστο όριο τα 16 χρόνια. Ετσι, ένας εργαζόμενος που είχε μέχρι τις 12 Νοεμβρίου 12 χρόνια εργασίας και απολυθεί έπειτα από 10 χρόνια, θα δικαιούται αποζημίωση μόνο για τα 16 χρόνια. Και ένας άλλος με 20 έτη εργασίας τον Νοέμβριο θα δικαιούται την αποζημίωση των 20 ετών, έστω κι αν γίνει καταγγελία της σύμβασής του με 30 χρόνια εργασίας.
Τύπος της Κυριακής