Ενδείξεις για πρωτογενές πλεόνασμα – οριακή μεταστροφή κλίματος, συναγερμός για τα έσοδα
Πρώιμα θετικά σήματα στο σκοτεινό τοπίο της ελληνικής οικονομίας δόθηκαν την Τρίτη από δύο πηγές. Πρώτον, τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους έδειξαν πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,3 δισ. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου στη γενικής κυβέρνηση (δηλαδή στους τομείς του κρατικού προϋπολογισμού, των ασφαλιστικών ταμείων, των ΔΕΚΟ και των ΟΤΑ). Δεύτερον, ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα πού καταρτίζεται από το ΙΟΒΕ κινήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 μηνών.
Πρόκειται προφανώς για οριακή μεταστροφή του εξαιρετικά αρνητικού κλίματος στην οικονομίας που δεν αλλάζει τη γενική εικόνα. Παρά ταύτα τα στοιχεία έχουν την αξία τους, ιδίως αν λάβει κανείς υπόψη την ιδιαίτερα αρνητική συγκυρία κατά την οποία εμφανίζονται.
Το κρίσιμο στοιχείο που μένει να φανεί αν τα στοιχεία του πρωτογενούς πλεονάσματος θα είναι διατηρήσιμα, καθώς επιτεύχθηκαν με αιματηρές περικοπές δαπανών και τη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών από το Δημόσιο προς τους ιδιώτες (9,45 δισ. ευρώ ως τον Οκτώβριο), ενώ εντείνεται η ανησυχία για την πορεία των εσόδων με βάση τα στοιχεία για έκρηξη ληξιπρόθεσμων οφειλών από πολίτες και επιχειρήσεις (ξεπερνούν τα 11,5 δισ. ευρώ).
Είναι προφανές ότι η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών τείνει να εξαντληθεί και ότι τη δεδομένη στιγμή οι δείκτες ουδεμία σχέση έχουν με τα συμβαίνοντα στην πραγματική οικονομία που χαρακτηρίζεται από ύφεση 7% του ΑΕΠ και ανεργία στην περιοχή του 25%.
Πλεόνασμα 2,3 δισ. ευρώ
Πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,3 δισ. ευρώ εμφάνισαν τα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης (δηλαδή του κρατικού προϋπολογισμού, των ασφαλιστικών ταμείων, των ΔΕΚΟ και των ΟΤΑ) στο τέλος Οκτωβρίου. Όπως ανακοινώθηκε από το Γραφείο του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα, «τα ταμειακά στοιχεία για το πρωτογενές ισοζύγιο (χωρίς δαπάνες για τόκους) της Γενικής Κυβέρνησης σε μη ενοποιημένη βάση, εμφανίζουν στο δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2012 ένα πλεόνασμα της τάξεως των 2,3 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 4,2 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι το αποτέλεσμα του δεκάμηνου 2012 είναι βελτιωμένο κατά 887 εκατ. ευρώ σε σχέση με το εννεάμηνο 2012, όταν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο ίδιο διάστημα αυξήθηκαν μόλις κατά 133 εκατ. ευρώ».
Ωστόσο την ίδια στιγμή στα 9,45 δισ. ευρώ ανήλθαν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της γενικής κυβέρνησης προς τους ιδιώτες στο τέλος Οκτωβρίου, έναντι 9,238 δισ. ευρώ στο τέλος Σεπτεμβρίου. Από τις οφειλές, τα 8,7 δισ. ευρώ αφορούσαν υφιστάμενες υποχρεώσεις προς τρίτους που δεν εξοφλήθηκαν μετά την παρέλευση 90 ημερών από την ημερομηνία οφειλής και 755 εκατ. ευρώ εκκρεμείς επιστροφές φόρων.Από το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών τα 4,62 δισ. ευρώ οφείλονται από τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης, τα 1,87 δισ. ευρώ είναι υποχρεώσεις των νοσοκομείων, 903 εκατ. ευρώ αφορούν χρέη των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκηση, 915 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν χρέη υπουργείων και 380 εκατ. ευρώ είναι οφειλές άλλων Νομικών Προσώπων.
Βελτιώνεται το κλίμα λέει το ΙΟΒΕ
Στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 20 μηνών αναρριχήθηκε ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα το Νοέμβριο σύμφωνα με την Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας που καταρτίζει το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
Όπως αναφέρεται στην έρευνα ο Δείκτης Οικονομικού Κλίματος στην Ελλάδα βρέθηκε το Νοέμβριο στις 79 μονάδες από 75,8 μονάδες τον Οκτώβριο, επίπεδο που είναι το υψηλότερο των τελευταίων 20 μηνών.
Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών σημειώνει πως η βελτίωση του κλίματος οφείλεται στις λιγότερο απαισιόδοξες προσδοκίες στο λιανικό εμπόριο και την καταναλωτική εμπιστοσύνη, με τις προσδοκίες στη βιομηχανία και στις υπηρεσίες να παραμένουν στα ίδια σχεδόν επίπεδα και στις κατασκευές να εξασθενούν.
«Η βελτίωση αυτή φαίνεται να επιβεβαιώνει την εκτίμηση που είχε διατυπωθεί και σε προηγούμενα δελτία ότι οι πολύ χαμηλές προσδοκίες που αποτυπώνονταν τους προηγούμενους μήνες οφείλονταν σε μεγάλο βαθμό και στις παρατεταμένες διαπραγματεύσεις με την τρόικα και την αβεβαιότητα ως προς την έκβασή τους. Η ψήφιση των νέων μέτρων από την Ελληνική Βουλή, παρά τις σημαντικές επιβαρύνσεις που επιφέρουν σε μεγάλα τμήματα του πληθυσμού, φαίνεται να επενέργησε ως ένα βαθμό καθησυχαστικά, καθώς αίρει κάποιες από τις αβεβαιότητες. Επίσης, πρέπει να σημειωθεί ότι στην έρευνα δεν έχει ενσωματωθεί το αποτέλεσμα των διαβουλεύσεων στο πιο πρόσφατο Eurogroup», αναφέρεται στην έκθεση.
Αναλυτικότερα το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα ανά κατηγορία το Νοέμβριο διαμορφώθηκε ως εξής:
– Στη Βιομηχανία, οριακή βελτίωση καταγράφουν οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής, η οποία αντισταθμίζεται από την επίσης οριακή πτώση στις εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης, με τα εκτιμημένα αποθέματα να μην μεταβάλλονται.
– Στις Υπηρεσίες, οι εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους βελτιώνονται, εξέλιξη η οποία όμως αντισταθμίζεται από την πτώση του δείκτη των προβλέψεων για τη ζήτηση του τομέα. Οι εκτιμήσεις για την τρέχουσα ζήτηση παραμένουν στα ίδια επίπεδα.
– Στο Λιανικό Εμπόριο, ο δείκτης των εκτιμήσεων των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώνεται, εξέλιξη ανάλογη με τις προβλέψεις για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των πωλήσεων, όταν οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώνονται.
– Στις Κατασκευές, οι δυσμενείς προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων εξομαλύνονται, αλλά η αρνητική μεταβολή στις προσδοκίες για την απασχόληση του τομέα, ωθεί τελικά το δείκτη προς τα κάτω.
– Στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού αμβλύνονται περαιτέρω, ενώ αντίθετα οι αντίστοιχες για την οικονομική κατάσταση της χώρας επιδεινώνονται οριακά. Σημαντική άνοδος σημειώνεται στην ιστορικά χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση το επόμενο 12μηνο, ενώ καταγράφεται ταυτόχρονα ήπια άρση των δυσμενών προβλέψεων για την εξέλιξη της ανεργίας.
