Την Τετάρτη (21/11)

, στις 8:30 το βράδυ, στην αίθουσα του φουαγιέ του Κέντρου Πολιτισμού πραγματοποιήθηκε το «φιλολογικό»- ιστορικό μνημόσυνο για τους επιφανείς αγωνιστές των οθωμανοκρατούμενων Γρεβενών: Γεώργιο Μπούσιο, Νικόλαο Κουσίδη, Δημήτριο Μπούσιο.

Η εκδήλωση ήταν προγραμματισμένη στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων μνήμης με τίτλο: ¨100 χρόνια από την απελευθέρωση των Γρεβενών», που πραγματοποίησε ο Δήμος Γρεβενών.

Συνδιοργανωτής της εκδήλωσης ήταν η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Γρεβενών, η οποία είχε την επιμέλεια και τον συντονισμό της παρουσίασης.

Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν οι: Ο προϊστάμενος της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Σίμος Ζαγκανίκας, που ανέπτυξε το θέμα, « Η ζωή και η δράση των: Γεωργίου Μπούσιου και Δημητρίου Μπούσιου», ο οποίος, όπως προλογικά δήλωσε στηρίχθηκε, για να συντάξει την διαπραγμάτευση του, στην εικοσασέλιδη, δομημένη σε ομιλία, έρευνα του ερευνητή της τοπικής μας ιστορίας υποστρατήγου εν αποστρατεία Βήττου Χρήστου και, πως επίσης, δανείστηκε στοιχεία από τη διπλωματική εργασία του συντοπίτη μας φοιτητή, του παιδαγωγικού τμήματος της Δημοτικής Εκπαίδευσης Φλώρινας, του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Θεόδωρου Μηνασίδη. Και ο ερευνητής και ιστορικός Απόστολος Παπαδημητρίου, που διαπραγματεύθηκε  το θέμα, «Η ζωή και η δράση του Νικολάου Κουσίδη», ο οποίος με την ευχάρι παρουσία του, την πληρότητα της γνώσης και την εύγλωττη διατύπωση του, διαμόρφωσε την αίσθηση της πληρότητας σ’ όλο το διανθισμένο αφιέρωμα.

Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε η ανάγνωση αποσπασμάτων, στην αρχή του θεματολογίου, από ομιλίες του Γ. Μπούσιου όπως και η ανάγνωση επιλεγμένων επιστολών του,  από τις κυρίες Φιλιώ Κατσίμπουρα, Άρτεμη Καραθάνου,  Ανθή Τσιάλτα και από τις μαθήτριες Λυκείου Μικαέλλα Σιδερά και Μαντώ Ψευτογκά. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες, στο πανί του προτζέκτορα, με απεικονίσεις των τριών ανδρών, από το αρχείο του Βαγγέλη Νικόπουλου, μας μετέφεραν στην εποχή των γεγονότων. Και η χαμηλή συνοδευτική μουσική, του Βασίλη Δημητρίου, επιλογή της Έλλης Ζιώγα, με τις υποκρούσεις της, έδινε μια άλλη αίσθηση στην ακρόαση και έκανε πιο κατανυκτική την περιδιάβαση στην εξιστόρηση.

Το αφιέρωμα ξεκίνησε με αναφορά στην αξίωση των ημερών εκείνων, της απελευθέρωσης των Γρεβενών, ως οι «μεγαλύτερες των ημερών» του ιστορικού-τοπικού μας «εθνοστασίου». Και πως οι πρωταγωνιστές τους, έχουν μπει πλέον στον λογισμό των «μεγάλων αφηγήσεων» των κατοπινών γενιών.

Ένας λαός που διατηρεί στο μνημονικό του, τις μεγάλες του αφηγήσεις, χαρακτηρίζεται ως λαός με ισχυρή ταυτότητα. Αυτή η μνήμη τον θωρακίζει και του δίνει δύναμη για να αντέξει στους επισφαλείς χρόνους.

Τιμονιέρηδες και αγωνιστές, σ’ αυτή τη δύσκολή συγκυρία για το λαό μας, στην τοπική μας σχεδία ήταν οι Γεώργιος Μπούσιος και Νικόλαος Κουσίδης που με τη συνωμοτική τους δράση συνέβαλαν, ώστε τα εκστρατευτικά, ανταρτικά σώματα από την Θεσσαλία να βρίσκουν στήριξη, σίτιση, ανάπαυση και οδηγούς διάβασης προς τα ενδότερα της Μακεδονίας. Και με τη σθεναρή τους στάση κράτησαν όρθιο το φρόνημα των Γρεβενιωτών διαμορφώνοντας την αντίσταση στις δυναμικές, εξουσιαστικές απειλές των Τούρκων και των Ρουμανιζόντων.

Τον Γεώργιο Μπούσιο, και τον Νικόλαο Κουσίδη τους συναντάμε παντού, σ’ όλη αυτή τη δύσκολη μεταβατική περίοδο. Τους συναντάμε στη δημογεροντία των Γρεβενών. Στην οργάνωση της πρώτης συνωμοτικής ομάδας. Στις φυλακές του Μοναστηρίου, σαράντα (40) μέρες την πρώτη φορά και τρία (3) χρόνια τη δεύτερη φορά. Αποφυλακίζονται και αναγορεύονται σε πράκτορες Α΄ τάξεως του εθνικού μας αγώνα. Στη διεκδίκηση της εκπροσώπησης των Ελλήνων του σαντζακιού των Σερβίων, στην Οθωμανική Βουλή, μετά το 1908, με την επικράτηση των Νεοτούρκων, όπου υποχωρεί ο Ν. Κουσίδης προς όφελος του εθνικού μας αγώνα για λογαριασμό του Γ. Μπούσιου. Ο μεν Γ. Μπούσιος εκλέγεται και αναπτύσσει την πολύπλευρη δράση του, ως αρχηγός των Ελλήνων Βουλευτών, στην Κωνσταντινούπολη, αρθρογραφώντας στην «Πολιτική Επιθεώρηση και στην «Ισοπολιτεία» και πρωτοστατώντας στην Βαλκανική Συνεννόηση, για την από κοινού δράση όλων των βαλκανικών λαών, εναντίον των Οθωμανών. Ο δε Ν. Κουσίδης διορίζεται πρώτος Δήμαρχος της πόλης των Γρεβενών, αμέσως μετά την απελευθέρωση το 1912, αλλά δεν πρόλαβε να χαρεί την ελευθερία του τόπου, ένα χρόνο σχεδόν μετά το 1014 πέθανε νεότατος.

Παράλληλος βίος, παράλληλη δράση. Ο Μπούσιος διώκεται από την Πόλη και απελαύνεται στην Αθήνα. Από τον Βενιζέλο διορίζεται διοικητής της Κορυτσά για την στήριξη της εξέγερσης των Βορειοηπειρωτών, στον αγώνα τους για αυτοδιάθεση και ανεξαρτησία. Εκλέγεται τέσσερις φορές, ως βουλευτής Κοζάνης, στον Ελληνικό Κοινοβούλιο και συμβάλει στην επίλυση των πολλαπλών προβλημάτων των νέο- απελευθερωμένων περιοχών. Το 1922 παίρνει την εντολή από το Βασιλιά να σχηματίσει κυβέρνηση, αλλά δεν έτυχε της στήριξης του Δημητρίου Γούναρη και έτσι κατέθεσε την εντολή. Χρημάτισε Υπουργός Εσωτερικών και Επισιτισμού της κυβέρνησης Τριανταφυλλάκου. Πέθανε στις 23 Μαρτίου το 1929, με πάνδημο το πένθος, που ακολούθησε τη σορό του μέχρι το Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.

Ο Δημήτριος Μπούσιος διορίζεται σύμβουλος στο πρώτο Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης μας, και είναι ένας από τους ιδρυτές του πρώτου Εμπορικού Συλλόγου που δημιουργείται στην πόλη μας. Εκλέγεται βουλευτής του Νομού Κοζάνης το 1935.

Στην πραγματοποίηση της εκδήλωσης συνέβαλαν αφειδώλευτα οι υπάλληλοι της Βιβλιοθήκης Χασερίδης Σταυρός στο χειρισμό του προτζέκτορα , η Κοπάνου Γεωργία και η Θεολογία Ταρλατζή στην ενημέρωση των συμπολιτών μας για το γεγονός της εκδήλωσης.

Είναι γεγονός, ότι το διανθισμένο αφιέρωμα, για τους τρείς πρωταγωνιστές, των ημερών της απελευθέρωσης της πόλης μας, με τις πολλές του αποχρώσεις, άγγιξε όλες τις αισθήσεις μας. Την ακουστική μας με την υπόκρουση της νοσταλγικής μουσικής μελωδίας. Την αισθητική μας όραση με τις φωτογραφίες, που μας ταξίδεψαν στα χρόνια εκείνα. Την διέγερση της μνήμης, με την ανάγνωση των αυτούσιων αποσπασμάτων, που μας μετέφεραν στο κλίμα και στα προβλήματα της εποχής. Και με την μεστή και ολοκληρωμένη εξιστόρηση της ζωής και της δράσης των τριών επιφανών συμπατριωτών μας, πιστεύουμε ότι στάλθηκαν έντονες  αποτυπώσεις για τις κυψελίδες μνήμης, του μεστού ακροατηρίου, που καθ’ όλη την διάρκεια της εκδήλωσης, μέχρι και την ώρα της συζήτησης ήταν προσηλωμένο στο δίωρο περίπου αφιέρωμα για τις «Μεγαλύτερες Ημέρες» των «Μεγάλων Αφηγήσεων» της πόλης των Γρεβενών.

Σίμος Ζαγκανίκας