Βάσω Βουγιούκα – Τεμενάδες στο ξίφος της
Είναι 5η στην παγκόσμια κατάταξη, μία από τις κορυφαίες αθλήτριες στον κόσμο. Το ατύχημά της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου -έσπασε τα δόντια της- λένε ότι στέρησε στην Ελλάδα ένα σίγουρο μετάλλιο.
Φαίνεται ότι το ίδιο ακριβώς πιστεύουν και στην Τουρκία. Ετσι, πριν από περίπου ενάμιση μήνα εκπρόσωποι της Τουρκικής Ομοσπονδίας Ξιφασκίας έκαναν στην Ελληνίδα πρωταθλήτρια μια εξωφρενική πρόταση: να γίνει Τουρκάλα και να αγωνιστεί στους επόμενους Ολυμπιακούς με τα χρώματα της Τουρκίας. Για να την πείσουν, δε, της δίνουν χρυσό ίσο με πολλές χιλιάδες ευρώ – για τη μεταγραφή της, αλλά και για κάθε μετάλλιο που θα χαρίζει στην Ερυθρά Ημισέληνο.
– Πώς έγινε η επαφή με τους Τούρκους; Μου τηλεφώνησαν πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου και μου πρότειναν αμέσως να αγωνιστώ με τα χρώματα της Τουρκίας. Δεν το συζήτησα καν, το απέρριψα γιατί είχα τους Ολυμπιακούς Αγώνες μπροστά μου και δεν με ενδιέφερε τίποτα άλλο. Τους είπα «με συγχωρείτε, δεν θέλω να ακούσω τίποτα γιατί ετοιμάζομαι για τους Ολυμπιακούς και είμαι απόλυτα συγκεντρωμένη σε αυτό τον στόχο και στα χρώματα της Ελλάδας».
– Επανήλθαν όμως… Ναι, επανήλθαν αμέσως μετά τους Αγώνες. Με πήραν τηλέφωνο ξανά και συναντηθήκαμε με έναν εκπρόσωπο της Τουρκικής Ομοσπονδίας Ξιφασκίας. Ηταν ένας πολύ ευγενικός κύριος και εγώ είχα πάει με τον δικηγόρο μου. Μου είπε ότι θα μου δώσουν αρκετά χρήματα αν συμφωνήσω να αγωνιστώ ως Τουρκάλα στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με δύο τρόπους, μου είπαν. Ο ένας ήταν να συμφωνήσει η δική μας ομοσπονδία με τη δική τους. Μάλιστα οι Τούρκοι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν την ελληνική ομοσπονδία για να την πείσουν να συμφωνήσει. Αν δεν τα κατάφερναν, τότε υπάρχει και ένας άλλος τρόπος: να κάνω λευκό γάμο για μια μέρα με έναν Τούρκο και να πάρω την τουρκική υπηκοότητα. Ετσι θα έχω δύο διαβατήρια. Φυσικά είναι διατεθειμένοι να δώσουν πάρα πολλά χρήματα γι’ αυτό.
– Δηλαδή; Και μόνο επειδή θα συμφωνούσα θα έπαιρνα περίπου 100.000 ευρώ. Τις 50.000 θα τις έπαιρνα ως προκαταβολή. Επίσης, θα είχα έναν σημαντικό μισθό κάθε μήνα και πριμ για κάθε επιτυχία και μετάλλιο που θα τους έφερνα. Για παράδειγμα, η δεύτερη θέση που κέρδισα στο Πανευρωπαϊκό αποτιμάται από τους Τούρκους σε 110.000 ευρώ περίπου. Το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς είναι περίπου 500.000 ευρώ. Και λέω περίπου, γιατί στην πρότασή τους υπολογίζουν τις αμοιβές με «χρυσά κομμάτια» και βγάζουν την ισοτιμία με το ευρώ. Μου έστειλαν και ένα email με τον τουρκικό νόμο για τις αμοιβές των αθλητών σε «χρυσά κομμάτια».
– Πώς αντέδρασες; Εκανα διάφορες ερωτήσεις, κυρίως για πρακτικά ζητήματα, και οι απαντήσεις τους ήταν δυστυχώς αυτές που περίμενα να ακούσω. Δηλαδή θα μπορούσα να κρατήσω τον προπονητή μου, που κινδυνεύω να τον χάσω επειδή η αμοιβή που του δίνουμε στην Ελλάδα είναι πάρα πολύ μικρή, θα μπορούσα να συνεχίσω να μένω στην Αθήνα και να προπονούμαι εδώ σε περίπτωση που δεν θέλω να μείνω στην Τουρκία και να ταξιδεύω σε όλους τους αγώνες στο εξωτερικό, πράγμα που απ’ ό,τι φαίνεται μάλλον δεν θα μπορώ να κάνω πια από τη στιγμή που κόβονται τα χρήματα στην ελληνική ομοσπονδία. Πιο πολύ ρωτούσα επειδή ήθελα να μάθω πώς αμείβονται οι συναθλήτριές μου στο εξωτερικό και να το συγκρίνω με τον τρόπο που αμείβομαι εγώ. Το συμπέρασμα ήταν πολύ απογοητευτικό.
– Μπήκες σε δίλημμα; Αν δεν ήταν η Τουρκία που έκανε την πρόταση και ήταν μια άλλη χώρα, μπορεί και να το σκεφτόμουν πιο σοβαρά. Δεν σου κρύβω ότι μπορεί και να δεχόμουν.
– Τι έβαλες στη ζυγαριά όταν σκεφτόσουν τι θα απαντήσεις; Εβαλα μόνο την Ελλάδα και την Τουρκία, γιατί αν έβαζα κι άλλα πράγματα τότε η ζυγαριά θα έγερνε προς την πλευρά των Τούρκων. Εβαλα την πατρίδα μου απλά. Σκέφτηκα ως Ελληνίδα και απέρριψα την πρόταση.
– Είναι σύνηθες στις εθνικές ομοσπονδίες να παίρνουν αθλητές από άλλες χώρες; Πρόσφατα οι Τούρκοι πήραν δύο πρωταθλήτριες της ξιφασκίας από την Ουκρανία, που είναι σε χαμηλότερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη από μένα, και τις έκαναν Τουρκάλες. Η Τουρκία θέλει να τονώσει τον αθλητισμό της και προσπαθεί να το κάνει και με μεταγραφές.
– Τι ακριβώς ήθελαν από σένα οι Τούρκοι; Ο μεγαλύτερος στόχος ήταν να αγωνιστώ με τα χρώματα της Τουρκίας στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μετά θα ήμουν ελεύθερη να γυρίσω στην Ελλάδα ή να συνεχίσω να αγωνίζομαι μαζί τους. Ωστόσο τυπικά δεν θα μπορούσα να αγωνιστώ με την Ελλάδα ποτέ ξανά. Μπορείς να αλλάξεις χώρα μόνο μια φορά. Φυσικά ξέρω ότι δεν θα μπορούσα ούτε να κυκλοφορήσω στην Ελλάδα. Θα ήμουν για όλους «η πουλημένη».
– Σχημάτισες εικόνα με τον εαυτό σου στο βάθρο του νικητή και τη σημαία της Τουρκίας να ανεβαίνει; Δεν θα το άντεχα ούτε σαν σκέψη. Ξενύχτησα πολλά βράδια στενοχωρημένη και απογοητευμένη. Δεν ζητάω από την Ελλάδα να μου δώσει τα λεφτά που μου δίνουν οι Τούρκοι. Σε καμία περίπτωση. Δεν με ενδιαφέρει αυτό. Το μόνο που ζητάω είναι να μπορώ να συνεχίσω να αγωνίζομαι και να έχω τα βασικά. Δηλαδή έναν μισθό για τον προπονητή μου, που είναι από τη Ρουμανία, τα έξοδα για να πηγαίνω στους αγώνες στο εξωτερικό και να μπορώ να ζω αξιοπρεπώς.
– Και πώς τελείωσε εκείνο το ραντεβού με τους Τούρκους; Μου είπαν να το σκεφτώ και να τους απαντήσω. Από τότε, βέβαια, έχουν επικοινωνήσει κι άλλες φορές προκειμένου να με καλέσουν στην Τουρκία για να δω τις εγκαταστάσεις τους, να τους γνωρίσω και να με δουν και οι χορηγοί.
– Με ποιους το συζήτησες; Πρώτα απ’ όλα με τους γονείς μου. Ηταν κάθετα αρνητικοί. «Δεν μπορούμε να πουλήσουμε τα πάντα. Είναι θέμα τιμής για μας τους Ελληνες. Δεν το συζητάμε καν», μου είπαν. Από την άλλη, ο σύντροφος μου μού είπε ότι δεν είναι καλή ιδέα, αλλά ότι πρέπει να κάνω αυτό που θέλω.
– Τελικά απάντησες στην τουρκική ομοσπονδία; Οχι, δεν έχω απαντήσει ακόμη, αλλά νομίζω κατάλαβαν… Πάντως, από τα τηλεφωνήματά τους έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι θέλουν να είμαστε σε επικοινωνία και τα επόμενα χρόνια – μέχρι τους Ολυμπιακούς του 2016.
– Δεν μπήκες σε δίλημμα ούτε μια στιγμή; Οχι, δεν μπήκα σε δίλημμα, αλλά μπήκα σε σκέψεις…. Απογοητεύτηκα που συνειδητοποίησα ότι οι κόποι μου δεν αναγνωρίζονται και λύγισα στη σκέψη ότι κάποιοι, από κάποια άλλη χώρα, μου δίνουν την ευκαιρία να συνεχίσω το όνειρό μου. Γιατί το έχω πει και σε συναθλήτριές μου: φοβάμαι ότι θα πρέπει να σταματήσω να αγωνίζομαι. Αν φύγει ο προπονητής μου, που είναι από τους καλύτερους στον κόσμο, και σταματήσουν να μας πληρώνουν και τα εισιτήρια για τις συμμετοχές στους αγώνες, τι θα κάνω; Και δεν μιλάω μόνο για τον εαυτό μου. Οι γονείς μας είναι πάντα οι μεγαλύτεροι χορηγοί μας, αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Προσπαθώ να βρω χορηγό για να με στηρίξει. Τέλος Ιανουαρίου είναι ένας πολύ σημαντικός αγώνας στο Λονδίνο, το Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά δεν ξέρω αν θα καταφέρουμε να πάμε.
– Οι φίλοι και οι συναθλητές σου τι σου είπαν για την τουρκική πρόταση; Οι απόψεις διίστανται. Ειλικρινά, όμως, δεν μπορώ να το κάνω. Σκέφτομαι ότι εγώ ως πρωταθλήτρια αλλά και ως απλός πολίτης αυτής της χώρας δεν μπορώ να τα πουλήσω όλα. Ασχετα αν υπάρχουν κάποιοι που μας πούλησαν όλους.
