Αρχιεπίσκοπος Καντουαρίας και στην πράξη επικεφαλής της παγκόσμιας αγγλικανικής εκκλησίας διορίσθηκε πρόσφατα ο 56χρονος Justin Welby, μέχρι τούδε επίσκοπος του Durham. Πατέρας πέντε παιδιών, σπούδασε νομικά και ιστορία στο Cambridge, και για 11 χρόνια ήταν επιτυχημένο στέλεχος της πετρελαϊκής βιομηχανίας, πριν στραφεί στον κλήρο. Ο θάνατος της κόρης του σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα άλλαξε την πορεία της ζωής του και βίωσε «μια κλήση από τον Θεό», αλλά ποτέ δεν περίμενε να βρεθεί στο τιμόνι της αγγλικανικής εκκλησίας…
Ο Justin Welby δεν ήταν καθόλου φαβορί για τον θρόνο. Επικρατέστερος υποψήφιος ήταν ο αρχιεπίσκοπος Υόρκης John Sentamu, ο οποίος, γεννημένος στην Ουγκάντα, αν εκλέγετο θα ήταν ο πρώτος μαύρος αρχιεπίσκοπος Καντουαρίας στην εκκλησία (εκκλησιαστικοποίηση του «μοντέλου Ομπάμα»;), πολύ γνωστός και πολύ δημοφιλής. Ένας από τους λόγους που δεν επελέγη ήταν η έλλειψη «διπλωματικού τακτ» του, σε μια περίοδο που η αγγλικανική εκκλησία είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμη για πλήρες σχίσμα λόγω των μεταρρυθμίσεων που λαμβάνουν χώρα σε αυτήν, ενώ επίκειται και η επισημοποίηση της χειροτονίας γυναικών και στο αξίωμα του επισκόπου. Επίσης, ο Sentamu είχε επανειλημμένως εκφραστεί σχετικά με την ευθύνη και των ρόλο των τραπεζιτών στην παγκόσμια οικονομική κρίση.
Ο νέος αρχιεπίσκοπος Καντουαρίας (επισήμως από τον Ιανουάριο του 2013) Welby έγινε επίσκοπος μόλις πριν από έναν χρόνο, έχει σχεδόν μηδενική εμπειρία. Όσον αφορά στα «καυτά θέματα» της αγγλικανικής εκκλησίας, συναινεί στην χειροτονία γυναικών επισκόπων, αλλά αντιτίθεται στο ενδεχόμενο χειροτονίας ομοφυλοφίλων στο αξίωμα του επισκόπου, σε αντίθεση με την καθ’ ημάς Ορθόδοξη Εκκλησία η οποία στην πράξη το πραγματοποιεί μαζικά εδώ και πολύ καιρό. Η επιχειρηματική εμπειρία του στο conflict management ήταν μάλλον ένα από τα… κίνητρα της επιλογής του, αφού η βασική του λειτουργία τα επόμενα χρόνια θα είναι αυτή του conflict manager…
Να σημειωθούν δυο τρία πράγματα για όσους πιστεύουν ότι ο (ευκταίος κατ’ εμέ) χωρισμός Εκκλησίας-Κράτους στην Ελλάδα συνιστά έλλειμμα εξευρωπαϊσμού:
Στην αρκούντως ευρωπαϊκή Μ. Βρετανία, κεφαλή της αγγλικανικής εκκλησίας είναι η βασίλισσα, ενώ αρκετοί ανώτεροι κληρικοί έχουν ex officio έδρες στην Βουλή των Λόρδων. Ο καισαροπαπισμός αποκτά ακόμα σαφέστερες εκφάνσεις: για τον αρχιεπίσκοπο της Καντουαρίας, οι επίσκοποι στέλνουν έναν κατάλογο στον Πρωθυπουργό της Αγγλίας, ο οποίος διορίζει αυτόν που θεωρεί καταλληλότερο. (προσπαθήστε να φανταστείτε τον Σημίτη να διορίζει Αρχιεπίσκοπο Αθηνών…)
Υπενθυμίζουμε ότι ο Justin Welby διαδέχεται ένα εξαιρετικά σπάνιο και θαυμάσιο άνθρωπο, τον Rowan Williams. Από τα νεανικά του χρόνια ήταν σαφές στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ ότι ο νεαρός θεολόγος Rowan Williams ήταν ένα κεφάλι πάνω από τους καλύτερους της γενιάς του. Με διδακτορικό πάνω στον ρώσο ορθόδοξο θεολόγο Vladimir Lossky και καθηγεσία στην Οξφόρδη, ο Rowan Williams ήταν πάντοτε εξαιρετικά φιλορθόδοξος, έχοντας γράψει βιβλίο για την θεολογία των εικόνων, έχοντας μάθει ρωσικά για να μπορεί να διαβάσει τον Ντοστογιέφσκυ στο πρωτότυπο και έχοντας αρθρογραφήσει επιστημονικά για το έργο του Χρήστου Γιανναρά και του Ιωάννη Ζηζιούλα. Κατά την διάρκεια της θητείας του εκφραζόταν έντονα υπέρ των κοινωνικών θεμάτων και υιοθέτησε θέσεις που χαρακτηρίστηκαν ακραία προοδευτικές, όπως η μερική αποδοχή της Σαρία για τους μουσουλμάνους του Ηνωμένου Βασιλείου. Βέβαια, το σημαντικότερο για τους Αγγλικανούς επί των ημερών του ήταν η διατήρηση της εκκλησίας τους ως ενιαίας, κάτι που θα δοκιμαστεί και στο εγγύς μέλλον με αβέβαιο αποτέλεσμα.