Από 2ο Δημοτικό Σχολείο Γρεβενών Ε1΄τάξη
Το πρώτο τμήμα της Πέμπτης τάξης (Ε1΄) του 2ου Δημοτικού Σχολείου Γρεβενών στα πλαίσια του προγράμματος Πολιτιστικών Θεμάτων πραγματοποιεί το Σχολικό Έτος 2012-2013 δραστηριότητα με τίτλο: «Ιστορία, πολιτισμός, ήθη- έθιμα, παραδοσιακά παιχνίδια του τόπου μου».
Στα πλαίσια αυτής της δραστηριότητας, θα δημοσιοποιήσουμε δύο φωτογραφίες της πόλης των Γρεβενών η μία από το 1930 και η άλλη από το 1950 (τις φωτογραφίες έφερε και «σκανάρισε» η Ελισάβετ) και την επιστολή της κ. Μαρίας Καραγιάννη-Λιούζα για το πώς γιορταζόταν παλιότερα οι ονομαστικές εορτές (2 Νοεμβρίου 2012).
Ενθαρρύνοντας, την αξιόλογη προσπάθεια του πρώτου τμήματος της πέμπτης τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Γρεβενών, ως αναφορά «την ιστορία, τα ήθη και έθιμα του τόπου μου» παραθέτω ένα γραπτό κείμενό μου με θέμα «Ονομαστικές εορτές» που ο σύγχρονος πολιτισμός, η σύγχρονη κοινωνία μας τις έχει σχεδόν αφανίσει. Δείτε εδώ την επιστολή της κ. Μαρίας Καραγιάννη-Λιούζα:
« ΟΝΟΜΑΣΤΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ”
Στα πλαίσια των κοινωνικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων του τόπου μου, προέχουσα θέση ελάμβαναν οι ονομαστικές εορτές καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου, όπου τιμάται ο άγιος ή η αγία με εξαίρεση τις χειμωνιάτικες ονομαστικές εορτές που ήταν και οι πιο ουσιαστικές.
Ο λαμπρός εορτασμός της ονομαστικής εορτής στον τόπο μου, αποτελούσε παράδοση σε αντίθεση με τα γενέθλια που ήταν στο περιθώριο.
Πρωταρχικό ρόλο στην οικογένεια είχε η ονομαστική εορτή του πατέρα, του παππού ή του εγγονού που συνήθως είχε το όνομά του.
Πολλές μέρες πιο πριν άρχιζαν οι προεργασίες για την ονομαστική γιορτή. Καθαρισμός του σπιτιού, άσπρισμα με ασβέστη, περιποίηση της αυλής, της αποθήκης ακόμη και τα κοτέτσια όλα έπρεπε να μοσχοβολούν.
Αν ήταν χειμώνας οι δουλειές γινόντουσαν πιο δύσκολα.
Οι σόμπες και τα μπουριά φρεσκοβαμμένα, τα ξύλα μπόλικα και τα μαγκάλια έτοιμα, εξάλλου οι πόρτες και οι εξώπορτες έπρεπε να είναι ανοιχτές διάπλατα (πόσες φορές με χιόνι, με παγωνιά) για τους καλοδεχούμενους με μια ζεστή υποδοχή και πόσο μάλλον (όσο αυτό ήταν δυνατό) σε μια ζεστή σπιτική θαλπωρή.
Μια μέρα πριν, οι ετοιμασίες γινόταν πιο σχολαστικές. Η νοικοκυρά του σπιτιού έπρεπε να στρώσει το σπίτι με τα καλύτερα προικιά τα ασημοκεντημένα και ατλαζένια, να ετοιμάσει πλούσια και ποικίλα εδέσματα (ανάλογα βέβαια και με το βιοτικό επίπεδο της κάθε οικογένειας).
Οι πίτες είχαν τον κύριο λόγο, οι τηγανιές, τα λουκάνικα, οι ντολμάδες, τα κάστανα, τα στραγάλια-σταφίδες, και από γλυκίσματα το φοντάν, το ρεβανί , ο μπακλαβάς ή το κανταΐφι, ανάλογα με την εποχή.
Ανήμερα της εορτής όλη η οικογένεια στολισμένη, με άψογα καλοσιδερωμένα ρούχα, πήγαινε στην εκκλησία αφενός μεν, να λειτουργηθεί και αφετέρου, η παρουσία της να δώσει έναυσμα στους εκκλησιαζόμενους ότι εορτάζει και ότι δέχεται επισκέψεις.
Εδώ θα σημειώσω και κάτι αξιόλογο.
Πρωταρχικό ρόλο στην ονομαστική εορτή έπαιζε ο παπάς, ο οποίος καλούνταν μετά το πέρας της θείας λειτουργίας στο σπίτι του εορταζόμενου για να «σηκώσει το ύψωμα». Διάβαζε ευχές, για όλα τα ζώντα πρόσωπα της οικογένειας, καθώς χάραζε τη λειτουργιά (το ύψωμα δηλαδή) και έδινε εγκάρδιες ευχές στον εορτάζοντα για χρόνια πολλά!
Οι ονομαστικές εορτές ήταν ένα μέσο επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων. Εκεί τους δίνονταν η ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις σε θέματα εργασίας, φιλίας, συνοικεσίων, πολιτικών αντιλήψεων, μόδας, ακόμη και να πλουτίσουν τις γνώσεις τους μαθαίνοντας τα νέα της χώρας ή του εξωτερικού αφού τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σχεδόν εξέλιπαν. Και όλα αυτά μέσα σε μια ατμόσφαιρα ανέφελης οικειότητας, αγάπης, αλληλεγγύης και πάνω απ’ όλα ανθρωπιάς.
Και η ζεστή ανθρώπινη σχέση δυνάμωνε ακόμη πιο πολύ μέσα από το τραγούδι, το χορό και το φαγοπότι.
Και δεν ήταν λίγες οι φορές που οι οργανοπαίχτες έπαιζαν κι αυτοί το δικό τους ρόλο πηγαίνοντας τραγουδώντας (με τη δική τους χαρακτηριστική φωνή) σε κάθε εορταζόμενο δίνοντας την καλύτερη νότα χαράς με το βιολί, το κλαρίνο και το ακορντεόν και τους παραδοσιακούς στίχους… «σ΄αυτό το σπίτι πούρθαμε κέρνα μας, κέρνα μας να φάμε και να πιούμε άντε να κερνάς να καλοπερνάς…»
Να σημειώσω και ακόμη κάτι αξιόλογο.
Από τις ονομαστικές εορτές δεν έλειπαν ούτε οι ξενιτεμένοι (συγγενείς και φίλοι) που κι αυτοί με τον τρόπο τους έδιναν το παρόν είτε με όμορφες κάρτες με πολλές εγκάρδιες ευχές που καμιά φορά ερχόντουσαν και καθυστερημένα λόγω φόρτου εργασίας των ταχυδρομείων, είτε με τηλεγραφήματα λιτά και απέριττα, «ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ» στοπ …. Ευχαριστώ Μαρία Καραγιάννη-Λιούζα»
Επίσης την ίδια μέρα (2 Νοεμβρίου 2012) επισκεφτήκαμε το Δήμο Γρεβενών, για να πάρουμε την απάντηση στο υπόμνημα που είχαμε καταθέσει από την τάξη μας για τη δημιουργία δικτύου ποδηλατοδρόμων στην πόλη των Γρεβενών. Εκεί μας υποδέχτηκαν ο Δήμαρχος Γρεβενών κ. Κουπτσίδης, η Αντιδήμαρχος κα Πέτρου και ο Αντιδήμαρχος κ. Παρασκευαΐδης. Ακολούθησε συζήτηση στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου και μας επιδόθηκε η απάντηση την οποία και δημοσιοποιούμε παρακάτω.
Δείτε εδώ την απάντηση του Δήμου στο υπόμνημά μας :
«Προς τους μαθητές της Ε1΄τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Γρεβενών
Αγαπητοί μαθητές,
Σας ευχαριστώ για το ενδιαφέρον σας προκειμένου τα Γρεβενά να καταστούν μία πόλη φιλική και ασφαλής, για τη μετακίνηση των δημοτών χρησιμοποιώντας το ποδήλατο ως εναλλακτικό μέσο μεταφοράς.
Η πρότασή σας, μου κέντρισε το ενδιαφέρον και θα ήθελα να σας κάνω γνωστό ότι ο Δήμος Γρεβενών έχει ήδη κάνει κάποια βήματα για το σχεδιασμό ποδηλατόδρομου και συνοδευτικών μέτρων δικτύου που καλύπτει αρχικά την κεντρική περιοχή με προοπτική επέκτασης στα δυτικά της πόλης.
Αναλυτικότερα, έχουν μελετηθεί τρεις διαδρομές οι οποίες περιλαμβάνουν και Σχολικά Συγκροτήματα του Δήμου. Στη μία διαδρομή συμπεριλαμβάνεται και το δικό σας σχολείο (2ο Δημοτικό Σχολείο), ενώ σε άλλες διαδρομές συμπεριλαμβάνονται παραποτάμιες περιοχές, πεζόδρομοι, πάρκα και πλατείες που συνδέονται μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα μεγάλο δίκτυο ποδηλατόδρομου που καλύπτει το μεγαλύτερο κομμάτι της πόλης.
Ενημερωτικά, σας αναφέρω ότι παράλληλα με τη μελέτη για το δίκτυο ποδηλατόδρομων έχουν υποβληθεί δύο προτάσεις που αφορούν την εγκατάσταση αυτοματοποιημένου συστήματος κοινόχρηστων ποδηλάτων. Θα δημιουργηθούν έξι σταθμοί μίσθωσης ποδηλάτων όπου θα είναι σταθμευμένα εκατό (100) ποδήλατα για τη χρήση τους από τους δημότες στην πόλη μας, ενώ άλλοι τέσσερις σταθμοί με σαράντα (40) ποδήλατα θα είναι στη διάθεση για ορεινές διαδρομές στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Γρεβενών.
Ευελπιστούμε ότι σύντομα όλα τα παραπάνω θα υλοποιηθούν προκειμένου να διευκολυνθεί η χρήση των ποδηλάτων ως εναλλακτικό μέσο μεταφοράς, μειώνοντας τον όγκο της οδικής κυκλοφορίας και τη ρύπανση του περιβάλλοντος.
Επιπλέον, σας αποστέλλω ενημερωτικά φυλλάδια που αφορούν τα πλεονεκτήματα της χρήσης του ποδηλάτου στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος CIVITAS – CATALIST που υλοποιήθηκε από το Δήμο και την ΑΝΓΡΕ για την πόλη των Γρεβενών.
Για οποιαδήποτε άλλη διευκρίνιση είμαστε στη διάθεσή σας τόσο εγώ προσωπικά όσο και οι συνεργάτες μου. Ο Δήμαρχος Δημοσθένης Κουπτσίδης»
Κλείνοντας θέλουμε να ευχαριστήσουμε πάρα πολύ την κα Μαρία Καραγιάννη-Λιούζα που για μια ακόμη φορά μας βοηθάει σε δραστηριότητά μας, καθώς επίσης και το Δήμο Γρεβενών για την υποδοχή, φιλοξενία και για την άμεση ανταπόκριση στο υπόμνημά μας.
Ο δάσκαλος της τάξης
Αργύριος Καραλιόλιος