Εμπάργκο… στην εκπαίδευση υφίστανται οι κάτοικοι των ακριτικών και όχι μόνο νησιών στην Ελλάδα. Οι ελλείψεις εκπαιδευτικού προσωπικού σε γυμνάσια και λύκεια είναι τόσο μεγάλες, που πολλά παιδιά εδώ και δύο μήνες δεν έχουν κάνει ούτε μία διδακτική ώρα σε πανελλαδικά μαθήματα.

Στους Φούρνους Ικαρίας, οι μαθητές της Τεχνολογικής στην Γ’ Λυκείου διδάσκονται μόνο δύο από τα πέντε εξεταζόμενα μαθήματα των Πανελληνίων, ενώ στο Καστελλόριζο η πρόταση της Δευτεροβάθμιας Διεύθυνσης ήταν οι μαθητές να κάνουν μάθημα με… τηλεδιάσκεψη, χωρίς βέβαια να υπολογίζουν τις χαμηλές ταχύτητες του Ιντερνετ στα μικρά νησιά. Τα παιδιά κάνουν καταλήψεις κατά καιρούς στα σχολεία με μοναδικό αίτημα να έρθουν καθηγητές, χωρίς όμως να παίρνουν απαντήσεις.

«Τα τελευταία δύο χρόνια τα ακριτικά νησιά είδαν τον πληθυσμό τους να αυξάνεται λόγω της οικονομικής κρίσης. Τώρα πάνε να μας γυρίσουν στο μηδέν, καθώς οι γονείς, βλέποντας την τραγική κατάσταση στο χώρο της Παιδείας, εκτός όλων των άλλων προβλημάτων, θέλουν να εγκαταλείψουν ακόμα μια φορά τη γενέτειρά τους», αναφέρει ο δήμαρχος της Νισύρου κ. Νικόλαος Καρακωνσταντίνος. «Η αποκέντρωση είναι μια απάντηση στην κρίση, αλλά θέλει υποδομές, κάτι που δυστυχώς τα νησιά μας στερούνται όχι μόνο τώρα, εν καιρώ κρίσης, αλλά και την εποχή που τα οικονομικά της χώρας ήταν πολύ καλύτερα».

«Μας πρότειναν διδασκαλία μέσω… τηλεδιάσκεψης»

Με ελλείψεις σε βασικά μαθήματα, το γυμνάσιο-λύκειο στο Καστελλόριζο υπολειτουργεί συμπληρώνοντας 2-3 ώρες διδασκαλίας καθημερινά. Από το νησί απουσιάζουν δύο φιλόλογοι, ένας καθηγητής πληροφορικής και εκπαιδευτικοί ξένων γλωσσών. Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως το αντιμετωπίζει ένας εκ των δύο μόνο μαθητών της Γ’ Λυκείου, ο οποίος δεν διδάσκεται την Ανάπτυξη Εφαρμογών, υποχρεωτικό μάθημα που εξετάζεται στις Πανελλήνιες στην Τεχνολογική Κατεύθυνση. Η μητέρα του μαθητή, κ. Αμαλία Γαβριηλίδου, μιλώντας στον «ΤτΚ» δηλώνει απελπισμένη: «Σκεφτήκαμε μέχρι και να μετακομίσουμε στη Ρόδο για να συνεχίσει το παιδί κανονικά τα μαθήματά του. Είναι μεγάλη οικονομική αιμορραγία για το σπίτι μας, όμως γονείς είμαστε κι έχουμε αγωνία για το μέλλον του παιδιού μας. Ο Κωνσταντίνος όμως δεν θέλει. Ζητάει μόνο να συμπληρωθούν τα κενά του σχολείου του. Αυτό μόνο μας κρατάει στο νησί. Η μετακόμιση θα είναι πολιτισμικό σοκ για το παιδί»

Πριν από μερικές μέρες, μαθητές, καθηγητές και γονείς έκλεισαν συμβολικά το σχολείο διαμαρτυρόμενοι για τα κενά. Προσπάθησαν να επικοινωνήσουν με όλους τους αρμόδιους φορείς, ουσιαστική απάντηση όμως δεν ήρθε ποτέ. «Η μοναδική αντίδραση ήρθε από την Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δωδεκανήσων. Ο πρόεδρος πρότεινε ως λύση, μιας και δεν είναι αρμοδιότητά του οι προσλήψεις, να διδάσκεται ο μαθητής μέσω τηλεδιάσκεψης», αναφέρει η διευθύντρια του σχολείου Μπέττυ Μούζακ. «Πολύ καλή ιδέα αν έχεις τις υποδομές για γρήγορο Ιντερνετ. Ο καθηγητής από τη Ρόδο έκανε παράλληλα μάθημα σε τέσσερις μαθητές, το δικό μας και άλλους τρεις από την Πάτμο, τη Νίσυρο και τη Λέρο. Το αποτέλεσμα ήταν να πέφτει το Ιντερνετ συνέχεια και το παιδί να καταλήξει εκνευρισμένο που δεν μπορεί να παρακολουθήσει το μάθημα».

Αν και προτεραιότητα στο νησί είναι οι μαθητές που δίνουν Πανελλήνιες, οι γονείς επισημαίνουν ότι ούτε οι άλλες τάξεις κάνουν μαθήματα. «Δεν μιλάμε για Τεχνολογία και Μουσική, που τα δικά μας παιδιά δεν έχουν καν πρόσβαση, αλλά ούτε τα ελληνικά δεν μαθαίνουν. Ο μικρός μου γιος μόλις μπήκε στην Α’ Γυμνασίου και δεν υπάρχει καθηγητής για Αρχαία. Κόβουν το μέλλον στα παιδιά μας, στερώντας τους ίσες ευκαιρίες με όσους μένουν σε μεγάλες πόλεις», συνεχίζει η κ. Γαβριηλίδου.

«Στη Γ’ Λυκείου διδάσκονται δύο από τα πέντε εξεταζόμενα μαθήματα»

Η Στέλλα Μαυρουδή είναι 17 χρόνων. Τον Μάιο δίνει πανελλήνιες εξετάσεις και εδώ και δύο εβδομάδες δεν διδάσκεται Ιστορία Κατεύθυνσης, στην οποία θα εξεταστεί στο τέλος της χρονιάς. Υπήρχε φιλόλογος στο Γυμνάσιο-Λύκειο των Φούρνων, η οποία όμως μετατέθηκε και τώρα τα παιδιά της Θεωρητικής Κατεύθυνσης βρίσκονται στον «αέρα». «Η δική μου περίπτωση είναι το λιγότερο. Συμμαθητές μου στην Τεχνολογική Κατεύθυνση διδάσκονται μόνο δύο από τα πέντε εξεταζόμενα μαθήματα. Έχουμε κάνει κατάληψη στο σχολείο, αλλά κανείς δεν φαίνεται να συγκινείται», τονίζει στον «ΤτΚ», η 17χρονη μαθήτρια.

Τα παιδιά στο σχολείο έχουν προχωρήσει σε κατάληψη και μάλιστα επισκέφθηκαν το δήμαρχο και ζήτησαν άμεση επικοινωνία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. «Μας λένε ότι κανένας αναπληρωτής καθηγητής δεν δέχεται να έρθει στο νησί μας. Είναι δυνατόν με τέτοια ανεργία να αρνούνται το διορισμό επειδή είμαστε μικρό νησί; Όποιο κι αν είναι το πρόβλημα, όμως, πρέπει να λυθεί άμεσα», επισημαίνει η Στέλλα. Όσον αφορά τη λύση της τηλεδιάσκεψης, η απάντησή της έρχεται άμεση: «Η τεχνολογία πάντα βοηθάει σε αυτές τις περιπτώσεις. Μόνο που το νησί μας το χειμώνα πολλές φορές δεν έχει καν ηλεκτρικό ρεύμα. Η φυσική παρουσία ενός καθηγητή είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητη».

Το σχολείο στους Φούρνους έχει 49 παιδιά, από τα οποία τα 23 φοιτούν στο Λύκειο. Οι απουσίες των εκπαιδευτικών είναι ηχηρές, καθώς δεν υπάρχει μαθηματικός, καθηγητής πληροφορικής, χημείας, οικονομολόγος και υπάρχει έλλειψη σε φιλολόγους. Έξι παιδιά βρίσκονται στη Γ’ Λυκείου και μετά από δύο μήνες που έχουν ανοίξει τα σχολεία, υπάρχουν μαθήματα που δεν τα έχουν διδαχθεί καθόλου. Όταν ξεκίνησε η χρονιά, τα παιδιά ήταν επτά, όμως το ένα μετακόμισε στη Σάμο με την οικογένειά του για να συνεχίσει κανονικά τα μαθήματά του. «Όλοι οι γονείς ανησυχούν για το μέλλον των παιδιών τους. Ένας είχε τη δυνατότητα να φύγει, οι υπόλοιποι τι θα κάνουν; Θα καταδικάσουν τα παιδιά τους;», αναρωτιέται η διευθύντρια του σχολείου Μαριάνθη Κάρλα-Ρούσου.

«Εννιά μαθητές δεν έχουν καθηγητή στη Γ’ Λυκείου»

Η Ικαρία με τρία σχολεία κι ένα επαγγελματικό λύκειο αντιμετωπίζει ακριβώς τα ίδια προβλήματα, αφήνοντας μετέωρους 600 μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η βασική έλλειψη έγκειται στην απουσία οικονομολόγου, ο οποίος θα μπορούσε να καλύψει και τα κενά στους γειτονικούς Φούρνους. Τα παιδιά που έχουν επιλέξει Τεχνολογική Κατεύθυνση δεν διδάσκονται ένα μάθημα, ενώ ουσιαστικά τους απαγορεύουν την είσοδο στις οικονομικές σχολές των ΑΕΙ και ΤΕΙ, καθώς δεν μπορούν να επιλέξουν το σχετικό μάθημα επιλογής για τις Πανελλήνιες. Ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα έχουν τα παιδιά που φοιτούν στο ΕΠΑΛ της Ικαρίας, καθώς υπάρχει κατεύθυνση Οικονομικών, η οποία παραμένει ανενεργή.

«Στο σχολείο μου δεν υπάρχει παιδί που να έχει δηλώσει το μάθημα επιλογής, ενώ εννιά μαθητές δεν έχουν καθηγητή στην Γ’ Λυκείου. Το πρόβλημα γιγαντώνεται όσο περνάει ο καιρός και δεν μας έχουν δώσει καμία ουσιαστική απάντηση», υπογραμμίζει ο διευθυντής σχολείου κ. Δήμος Μαυρίδης.

«Συνάδελφοι καλύπτουν τρία σχολεία»

Οι καθηγητές στο νησί, όπως αναφέρουν, προσπαθούν να καλύπτουν τις κενές ώρες με επαναλήψεις ώστε να μην πάνε τα παιδιά στο σχολείο μόνο για δύο ώρες. Το μείζον πρόβλημά τους είναι ότι αναγκάζονται να μεταφέρονται από το ένα σχολείο στο άλλο για να εξυπηρετήσουν όλους τους μαθητές. «Η Ικαρία είναι ένα μακρόστενο νησί με πολύ κακό οδικό δίκτυο. Μερικές φορές κάνουμε μέχρι και μιάμιση ώρα για να φτάσουμε από το ένα σχολείο στο άλλο, ενώ σε πολλά σημεία ο δρόμος είναι κούφιος από κάτω. Υπάρχουν συνάδελφοι που καλύπτουν τρεις σχολικές μονάδες», αναφέρει ο κ. Χρήστος Δάμαλος, καθηγητής Πληροφορικής. «Και για εμάς τους καθηγητές είναι μια πολύ δύσκολη κατάσταση, καθώς εξαντλούμε τα ωράριά μας και πολλές φορές πληρώνουμε από την τσέπη μας τις μεταφορές. Το υπουργείο Παιδείας ορίζει 0,12 ευρώ το ένα χιλιόμετρο, ποσό που είναι ελάχιστο».

«Σκέφτομαι να ξαναγυρίσω στην Αθήνα για να μη στερήσω το σχολείο από το παιδί μου»

«Τον Αύγουστο πήρα την οικογένειά μου και γυρίσαμε στην Κάσο, ύστερα από 16 χρόνια που ήμουν στην Αθήνα. Είχα προβλήματα με τη δουλειά και σκέφτηκα ότι ήταν μια καλή ευκαιρία να γυρίσω στη γενέτειρά μου. Εδώ βρήκα δουλειά και έχω τακτοποιηθεί, βλέπω όμως ότι αναγκάζομαι και πάλι να επιστρέψω στην πρωτεύουσα. Σκέφτομαι να γυρίσω για να μη στερήσω το σχολείο από το παιδί μου». Ο Δημήτρης Φραγκούλης δηλώνει απεγνωσμένος με την κατάσταση στο Γυμνάσιο-Λύκειο της Κάσου. «Το παιδί μου παρακολουθεί την Α’ Λυκείου, βρίσκεται στη φάση της πρώτης προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες και κάνει κάθε μέρα δύο ώρες μάθημα. Δεν υπάρχουν καθηγητές ούτε για τη Νεοελληνική Γλώσσα».

Πριν από μία εβδομάδα γονείς, καθηγητές και μαθητές έστειλαν μια επιστολή στο υπουργείο Παιδείας παραθέτοντας όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στο σχολείο και έκαναν συμβολική κατάληψη στο κτίριο. Όπως επισήμαναν, από τις τέσσερις φιλολόγους που έχει ανάγκη το σχολείο, μόνο μία αναπληρώτρια έχει έρθει, κι αυτή έπειτα από δική της επιλογή. Στο σχολείο φοιτούν 56 παιδιά, από τα οποία τα εννιά πάνε στην Γ’ Λυκείου. Οι μαθητές που θα δώσουν Πανελλήνιες τον Μάιο εδώ και δύο μήνες δεν έχουν διδαχθεί ούτε μία ώρα Λατινικών, Νεοελληνικής Γλώσσας, ΑΟΔΕ και ΑΟΘ, όλα εξεταζόμενα μαθήματα.

Το 50% των αναπληρωτών αρνείται το διορισμό

Σύμφωνα με τη Δευτεροβάθμια Διεύθυνση Δωδεκανήσου, το πρόβλημα της έλλειψης του εκπαιδευτικού προσωπικού είναι ιδιαίτερα περίπλοκο, καθώς σε ένα μεγάλο μέρος οφείλεται στην άρνηση αρκετών αναπληρωτών καθηγητών να εργαστούν στα ακριτικά νησιά. Ο κ. Αντώνης Ρουμελιώτης, μέλος του υπηρεσιακού συμβουλίου της Δ.Ε., εξηγεί στον «ΤτΚ» το γιατί: «Σίγουρα υπάρχουν κενά, όταν όμως το 50% των καθηγητών δεν αποδέχεται το διορισμό του, το πρόβλημα διογκώνεται. Ειδικά οι νεοπροσληφθέντες παίρνουν πολύ χαμηλό μισθό για αντέξουν οικονομικά την εγκατάστασή τους σε ένα απομακρυσμένο νησί. Αν παίρνεις 700 ευρώ και δώσεις τα 300 για νοίκι, πώς θα ζήσεις;». Συγκεκριμένα στα Δωδεκάνησα, από τις 15 προσλήψεις αναπληρωτών που έγιναν φέτος, στις επτά οι καθηγητές δεν αποδέχτηκαν το διορισμό.

Ελπίδα Οικονομίδη, στον Τύπο της Κυριακής