Φάκελο με τα ακίνητα του Δημοσίου και προτάσεις για την αξιοποίησή τους παρέδωσε η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ Α.Ε.) στον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα.

Αυτή αποτελεί και των πρώτη επίσημη προσπάθεια να καταγραφεί το χαρτοφυλάκιο ακινήτων που έχει το κράτος ώστε να μπορέσει να ξεκαθαρίσει ποια από αυτά αξιοποιούνται, ποια μπορούν να αποφέρουν έσοδα και ποια θα παραμείνουν ως έχουν.

Τα προβλήματα παραμένουν πολλά και δυσκολεύουν το οποιοδήποτε σχέδιο εκμετάλλευσής τους, είτε μέσω πώλησης είτε με μακροχρόνια μίσθωση μετά από διαγωνισμούς.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, που παρουσιάζονται στην “Ημερησία”, στο κρατικό χαρτοφυλάκιο, με βάση το νομικό καθεστώς βρίσκονται συνολικά 71.244 ακίνητα με επιφάνεια που ξεπερνά τα 3,5 εκατομμύρια στρέμματα.

Από αυτά μόνο τα 9.786 ή το 13,74% είναι ελεύθερα και επομένως μόνον αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν άμεσα και χωρίς να υπάρξει εμπλοκή από κανέναν.

Από την τεράστια αυτή “δεξαμενή” ακινήτων, περισσότερα από δύο στα δέκα ακίνητα είναι άγνωστα. Συγκεκριμένα 16.230 ακίνητα ή το 22,78% θεωρούνται για την επίσημη πολιτεία άγνωστα, κάτι που σημαίνει ότι υπάρχουν ακόμη και σήμερα ελλιπή στοιχεία τόσο για την ακριβή θέση όσο και για το μέγεθος του ακινήτου.

Η απουσία ολοκληρωμένου κτηματολογίου αλλά και η αβελτηρία των κατά τόπους κτηματικών υπηρεσιών οδηγεί στην κατάσταση αυτή.

Το 40% των ακινήτων είναι καταπατημένα

Αλλά ακόμη χειρότερο για το ελληνικό δημόσιο είναι το γεγονός τέσσερα στα δέκα ακίνητα έχει πλέον καταπατηθεί. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία, 28.292 ακίνητα ή το 39,71% του συνόλου είναι κατεχόμενα.

Πολλά από αυτά είναι καταπατημένα για δύο και τρεις γενιές και πολύ δύσκολα θα μπορέσει ο ιδιοκτήτης τους, δηλαδή το κράτος να τα πάρει πίσω.

Ίσως, με κάποιο συνολικό σχέδιο παραχώρησης τίτλων ιδιοκτησίας σε καταπατητές έναντι συγκεκριμένου τιμήματος, θα μπορούσε και το μητρώο ακινήτων να ξεκαθαρίσει, και να εισρεύσουν σημαντικά έσοδα στα ταμεία αλλά και οι καταπατητές να “αγοράσουν” τα ακίνητα που καταπάτησαν.

Το σχέδιο νομιμοποίησης των καταπατημένων δημόσιων ακινήτων, έχει μπει στο τραπέζι εδώ και καιρό, αλλά δεν έχει προχωρήσει.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι “ξαναζεσταίνεται” ένα τέτοιο σενάριο εξαιτίας της ανάγκης για έσοδα, ωστόσο, πρέπει να μπουν κάποιες εξαιρέσεις όπως οι καταπατήσεις που αφορούν παραλίες και αιγιαλούς, αρχαιολογικούς χώρους ή άλλες “ευαίσθητες” περιοχές.

Επίσης, ενδιαφέρον είναι το στοιχείο ότι το κράτος έχει παραχωρήσει 8.819 ακίνητα ή 12,38% του συνόλου. Πρόκειται κυρίως για περιουσία που έχει περάσει στα χέρια δήμων ή ακόμη και ιδιωτών.

Κατά τα λοιπά, ειδικής φύσεως (δηλαδή με πολλές δυσκολίες εκμετάλλευσης) είναι 3.476 ακίνητα ή το 4,88%, αμφίβολης ιδιοκτησίας είναι 1.697 ή το 2,38% και μερικώς ελεύθερα είναι 1.440 ή 2,02%, ενώ μισθωμένα είναι μόλις 744 ή 1,04%.

Σύμφωνα με παλαιότερη μελέτη του επιστημονικού συνεργάτη του ΙΣΤΑΜΕ, Β. Μαγκλάρα, συνήθως τα καταπατημένα ή παραχωρημένα ή ήδη μισθωμένα είναι τα ακίνητα με την υψηλότερη αξία χρήσης.

Σύμφωνα με την έκθεση που παρέδωσε στον Γιάννη Στουρνάρα η ΕΤΑΔ Α.Ε., η συνολική δημόσια περιουσία έχει έκταση 3.423.388.437 τ.μ. ή περίπου 3,5 εκατ. στρέμμ.

Από αυτά, ένα στα τέσσερα ή το 24,76% (περίπου 848 εκατ. τ.μ.) έχει ήδη παραχωρηθεί και μόλις το 19,32% της συνολικής έκτασης (δηλαδή 661 εκατ. τ.μ.) είναι ελεύθερο προς αξιοποίηση.

Άγνωστες είναι επιφάνειες 611 εκατ. τ.μ. ή το 17,88% και μερικώς ελεύθερα περίπου 600 εκατ. τ.μ.

Κατεχόμενα από ιδιώτες είναι 403 εκατ. τ.μ. ή το 11,78% ενώ μισθωμένα είναι 153 εκατ. τ.μ.

Σε ό,τι αφορά την κατανομή που έχει γίνει στα ακίνητα που διαχειρίζεται η πρώην ΚΕΔ (ΕΤΑΔ Α.Ε.) ανά επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα παρατηρούνται τα εξής:

Τα περισσότερα ακίνητα, δηλαδή 35 χιλιάδες ή το 46,87% έχουν επιφάνεια από 1.000 έως 10.000 τ.μ. ακολουθεί η κατηγορία 100-1.000 τ.μ. όπου βρίσκονται 23.771 ακίνητα ή το 31,61%.

Συνολικά δηλαδή το 78,48% ή οκτώ στα δέκα ακίνητα του δημοσίου έχουν επιφάνεια από 100 έως 10.000 τ.μ.

Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο ότι 1.543 ακίνητα έχουν επιφάνεια πάνω από 100.000 τ.μ. (100 στρέμμ.) και σε πλήθος είναι μόλις το 2,05% του συνόλου. Όμως, αυτή η κατηγορία καλύπτει το 91% της συνολικής έκτασης.

Πολύ μικρά ακίνητα, δηλαδή από 0 έως 100 τ.μ. το κράτος έχει 7.856 ή το 10,45%.

Συνολικά η δημόσια ακίνητη περιουσία έχει επιφάνεια 3,5 εκατ. στρέμμ. Τα 3,2 εκατομμύρια στρέμμ. είναι στην κατηγορία από 100 στρέμμ. και πάνω. Στη δεύτερη θέση είναι η κατηγορία 10 έως 100 στρέμματα με τη συνολική επιφάνεια να ανέρχεται σε 179.766.056,05 τ.μ.

“Ελεύθερα” 400 από τα νησιά

Το ελληνικό δημόσιο έχει στην κατοχή του 597 νησιά με συνολική επιφάνεια 233.088.958 τ.μ. Εκτός από μερικά που έχουν παραχωρηθεί και αξιοποιούνται για εθνικούς σκοπούς πολλά είναι άγονα και θα μπορούσαν να δοθούν για τουριστική αξιοποίηση ή για εκμετάλλευση για ενεργειακούς σκοπούς (π.χ. εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων, αιολική ενέργεια κ.λπ.). Συνολικά γύρω στα 400 είναι πλήρως ελεύθερα χωρίς διεκδικήσεις αλλά μόνο 50 – 100 θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν.

Κράτος, ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας

Η καταγραφή που έκανε η ΕΤΑΔ για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών περιέχει και μια λίστα με τον πολεοδομικό χαρακτήρα που έχει το κάθε ακίνητο. Σύμφωνα με τα στοιχεία, λοιπόν:

Το ελληνικό δημόσιο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ο μεγαλύτερος γαιοκτήμονας καθώς κατέχει 20.601 αγροτεμάχια με έκταση 594.103.086 τ.μ. Σ’ αυτά θα πρέπει να προστεθούν κι άλλα 11.746 αγροτικά ακίνητα με επιφάνεια 176.341.828 τ.μ.

Ακολουθούν άλλα 11.563 ακίνητα που θεωρούνται άγνωστα, δεν υπάρχει δηλαδή ολοκληρωμένη καταγραφή τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη του ΙΣΤΑΜΕ ανέβαζε την αξία της δημόσιας ακίνητης περιουσίας σε 272 δισεκατομμύρια ευρώ αναφέροντας, ωστόσο, ότι είναι μια ενδεικτική τιμή και όχι η πραγματική η οποία είναι αδύνατον να εξαχθεί.