Προέρχονται είτε από οργανισμούς που καταργούνται, είτε είναι επίορκοι που έχουν τεθεί σε αργία
«Δεν μπορείς να κάνεις διοικητική μεταρρύθμιση υπό τη δαμόκλειο σπάθη των απολύσεων προσωπικού» υποστηρίζει με κάθε ευκαιρία ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντώνης Μανιτάκης. Η εμμονή όμως του κ. Μανιτάκη στο δόγμα των μη απολύσεων, που τον έφερε και σε ευθεία σύγκρουση με την τρόικα, δεν αντανακλά μόνο την πολιτική του θέση. Πηγάζει και από την αδυναμία να εξεύρει το αναγκαίο προσωπικό το οποίο, με βάση τις διακηρύξεις του για την «εργασιακή διαθεσιμότητα» ή την απομάκρυνση «των επίορκων, των ανίκανων και των κοπανατζήδων», θα μπορούσε να πάρει το διαβατήριο εξόδου από το Δημόσιο.
Μόνο 319 άτομα αποτελούν τη «δεξαμενή» των υπαλλήλων που θα μπορούσαν να φύγουν αύριο το πρωί από το Δημόσιο χωρίς να υπάρξουν νομικές επιπλοκές. Από αυτούς οι 49 προέρχονται από τους 21 οργανισμούς που καταργούνται ή συγχωνεύονται με βάση σχετική ρύθμιση που έχει έλθει προς ψήφιση στη Βουλή και οι 270 είναι οι «επίορκοι υπάλληλοι» που έχουν τεθεί σε αργία με τελεσίδικες αποφάσεις του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου.
Το ναυάγιο της εφεδρείας που εξελίχθηκε επί υπουργίας του κ. Δημήτρη Ρέππα επανέρχεται στο προσκήνιο. Τυχόν εμμονή, από την άλλη πλευρά, της τρόικας για άμεσες απολύσεις προσωπικού απειλεί να τινάξει στον αέρα και γενικότερα τη μεταρρύθμιση στο Δημόσιο, η οποία έτσι κι αλλιώς αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και υπάρχει το ενδεχόμενο να εκφυλιστεί.
Ο κ. Μανιτάκης πάντως «συμφώνησε» με τους εκπροσώπους των δανειστών της χώρας, αν και επί της αρχής τάσσεται κατά των «τυφλών απολύσεων», να επιταχυνθούν τουλάχιστον οι διαδικασίες ώστε να δημιουργηθεί ως το τέλος του έτους μια ικανή «δεξαμενή» υπαλλήλων που θα τεθούν σε «εργασιακή διαθεσιμότητα». «Τα πάντα λειτουργούν πλέον στο “κόκκινο”» λένε στελέχη του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Ετσι μία από τις πρώτες αποφάσεις του κ. Μανιτάκη είναι να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για τη σύσταση και συγκρότηση σε σώμα των νέων Πειθαρχικών Συμβουλίων, στα οποία θα περάσουν και όλες οι εκκρεμείς πειθαρχικές υποθέσεις, οι οποίες αγγίζουν περίπου τις 2.000, έτσι ώστε να καταστεί δυνατόν να γίνει το ξεσκαρτάρισμα της ήρας από το στάρι. Οι επίορκοι δημόσιοι υπάλληλοι που θα κριθούν ένοχοι είναι απολύτως βέβαιο ότι θα δουν την έξοδο από το Δημόσιο, με συνοπτικές μάλιστα διαδικασίες.
Το ίδιο θα συμβεί με τους κοπανατζήδες και τους ανίκανους, οι οποίοι φθάνουν τα 9.000 άτομα, αν και η διαδικασία για την απομάκρυνσή τους αναμένεται να ολοκληρωθεί μετά την αξιολόγηση του προσωπικού. Το ερώτημα όμως που τίθεται είναι ποιο όργανο θα κρίνει ποιοι υπάλληλοι εμπίπτουν σε αυτές τις κατηγορίες, αν και οι παραβάσεις του Κώδικα εκ μέρους τους είναι σχετικά εύκολο να διαπιστωθούν από την εξέταση των ατομικών φακέλων τους και τις εκθέσεις των προϊσταμένων τους.
Απόφαση πάντως της ηγεσίας του υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης είναι η αξιολόγηση να πραγματοποιηθεί υπό την άμεση εποπτεία του ΑΣΕΠ, έτσι ώστε να διασφαλιστούν η διαφάνεια και η αντικειμενικότητα. Το ΑΣΕΠ όμως σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι το όργανο που θα μοιράζει εισιτήρια εξόδου από το Δημόσιο ακόμη και για υπαλλήλους που αποδεδειγμένα είναι ανίκανοι ή κοπανατζήδες.
Η κυβέρνηση δεσμεύθηκε στους εκπροσώπους της τρόικας ότι η «δεξαμενή» των προς απόλυση ή διαθεσιμότητα υπαλλήλων θα συμπληρωθεί και από τους υπαλλήλους που εργάζονται σε οργανισμούς που θα κλείσουν ή θα συγχωνευθούν. Ο υφυπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Μανούσος Βολουδάκης εντός των προσεχών ημερών αναμένεται να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή – αν τελικά δεν προσλάβει τη μορφή προεδρικού διατάγματος – ρύθμιση με την οποία θα κλείνουν ή θα συγχωνεύονται 250 φορείς του Δημοσίου. Σε αυτούς τους φορείς υπηρετούν περίπου 20.000 υπάλληλοι, από τους οποίους όμως μόνο το 10%-15%, δηλαδή από 2.000 ως 3.000, θα τεθούν σε διαθεσιμότητα με την καταβολή του 75% των αποδοχών τους, όπως προβλέπει ο Υπαλληλικός Κώδικας, λόγω της κατάργησης και μη επανασύστασης των οργανικών θέσεων στις οποίες υπηρετούν.
Η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να εφαρμοστεί για το προσωπικό που συγχωνεύεται, το οποίο υποχρεωτικά θα μετατεθεί σε άλλες υπηρεσίες, καθώς δεν καταργούνται οι οργανικές θέσεις τους. Σε περίπτωση βεβαίως απόλυσης αυτού του προσωπικού οι νομικές επιπλοκές θα είναι τεράστιες, εκτός βέβαια από το πολιτικό κόστος για τα κόμματα της κυβερνητικής συμμαχίας.
Ο κ. Μανιτάκης παρείχε ισχυρές διαβεβαιώσεις στην τρόικα ότι ως το τέλος του έτους, οπότε θα έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση η οποία θα οδηγήσει στη μείωση των δομών και των θέσεων ευθύνης των υπουργείων κατά 50%, θα έχει σαφή εικόνα και για το οικονομικό όφελος που θα προκύψει από τη μεταρρύθμιση του κράτους. Παράλληλα, ύστερα από αυτή τη διαδικασία ένα σημαντικό τμήμα του πλεονάζοντος προσωπικού θα τεθεί σε εργασιακή διαθεσιμότητα.
Μάνατζερ στα υπουργεία
Οι πολιτικοί δεν θέλουν τη μεταρρύθμιση
Η πορεία της μεταρρύθμισης του κράτους, όπως αφήνουν να διαφανεί στελέχη της Task Force, εμφανίζει σημάδια κόπωσης. Η βασική αιτία εντοπίζεται στην απουσία συντονισμού μεταξύ των υπουργείων, οι πολιτικές ηγεσίες των οποίων εμφανίζονται απρόθυμες να «τρέξουν» τα σχετικά προγράμματα. Η λειτουργία του Κυβερνητικού Συμβουλίου για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση, από την άλλη πλευρά, επικεφαλής του οποίου είναι ο ίδιος ο Πρωθυπουργός και συστήθηκε ακριβώς για να διευκολυνθεί ο συντονισμός μεταξύ των διαφόρων υπουργείων, έχει ατονήσει. «Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθούν και η εμμονή της τρόικας στα μέτρα λιτότητας, η απουσία οποιασδήποτε συνεννόησης μεταξύ της τρόικας, της Task Force και του υπουργείου, η λήψη μέτρων που κρίνονται αποσπασματικά και οι συνεχώς μετακινούμενες προθεσμίες» λένε στελέχη του υπουργείου.
Η βασική αιτία ωστόσο θα πρέπει να αναζητηθεί στις αντιστάσεις που προβάλλει η πολιτική εξουσία, η οποία εμφανίζεται απρόθυμη να απεμπολήσει τα… κεκτημένα. Ηδη στελέχη του ΟΟΣΑ και της Task Force, εκτός από την επανεξέταση των αρμοδιοτήτων όλων των υπουργείων, την εξάλειψη των αλληλοεπικαλύψεων, την επίτευξη οικονομιών κλίμακας και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, πιέζουν ώστε μέσω της αξιολόγησης των δομών να επιτευχθεί και o στόχος για τουλάχιστον κατά 25% μείωση της γραφειοκρατίας που αγγίζει πλέον στην Ελλάδα τα 20 δισ. ευρώ, τη ριζική αλλαγή της κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού των υπουργείων και τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού εποπτείας της μεταρρύθμισης.
Κοντά σε όλα αυτά όμως η πρόταση που κερδίζει έδαφος αλλά προκαλεί έντονες αναταράξεις είναι η «ανάσχεση του πολιτικού προσωπικού» του Δημοσίου, με την κατάργηση των υφυπουργών και των αναπληρωτών υπουργών, την τοποθέτηση μόνο ενός γενικού γραμματέα σε κάθε υπουργείο (υπηρεσιακός μάνατζερ), την κατάργηση των ειδικών γραμματέων και όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών συμβούλων. Τυχόν υιοθέτηση αυτής της πρότασης είναι απολύτως βέβαιο ότι θα οδηγήσει στο να κοπεί ο ομφάλιος λώρος της πολιτικής εξουσίας με το κράτος.
