Το 1962, τρεις άντρες δραπέτευαν από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας του Αλκατράζ, που είχαν την ξακουστή φήμη ότι κανείς τρόφιμος δεν μπορούσε να αποδράσει από τις εγκαταστάσεις τους.

Κι όμως!
Με αφορμή λοιπόν την 50ή επέτειο από την «κοπάνα» του Αλκατράζ, ας δούμε τις πλέον συναρπαστικές δραπετεύσεις στα χρονικά του εγκλεισμού…

Η απόδραση από το Αλκατράζ

Βεβαίως! Το Αλκατράζ χαρακτηριζόταν ως το σωφρονιστικό κατάστημα που κανείς έγκλειστος δεν μπορούσε να διαφύγει. Και αυτός είναι ο λόγος που η περίφημη απόδραση των τριών συγκλόνισε τη σύγχρονη ιστορία του εγκλεισμού. Ο «Βράχος», ένα νησάκι στην καρδιά του κόλπου του Σαν Φρανσίσκο, φιλοξενούσε τους χειρότερους των χειροτέρων, ανάμεσα στους οποίους οι Frank Morris, John και Clarence Anglin (όλοι καταδικασμένοι σε ισόβια κάθειρξη). Οι τριανδρία έσκαψε ένα τούνελ στο τσιμεντένιο φρούριο χρησιμοποιώντας ένα μεταλλικό κουτάλι και ένα αυτοσχέδιο τρυπάνι καμωμένο από κλεμμένη ηλεκτρική σκούπα. Ο βόμβος του τρυπήματος «καμουφλαριζόταν» από ένα ακορντεόν, ενώ πάνινα ανδρείκελα αντικαθιστούσαν τους τροφίμους όταν έλειπαν από τα κρεβάτια τους.

Παρόλο που οι ιθύνοντες της φυλακής υποστήριξαν ότι οι 3 άνδρες πνίγηκαν στη θάλασσα, γεγονός ιδιαίτερα βολικό για τη συντήρηση του μύθου ότι κανείς δεν αποδρά από το Αλκατράζ, οι σοροί των πνιγμένων δραπετών δεν βρέθηκαν ποτέ και η υπόθεση παραμένει ανοιχτή μέχρι και σήμερα. Η απόδραση από το Αλκατράζ «γέννησε» μοιραία την ομότιτλη ταινία του 1979 με τον Clint Eastwood…

Η Μεγάλη Απόδραση

Η Μεγάλη Απόδραση, όπως έμεινε γνωστή στην Ιστορία, ήταν η απόπειρα μιας ομάδας αιχμαλώτων του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου να δραπετεύσουν από το Stalag Luft III, το υψίστης ασφαλείας στρατόπεδο εργασίας των Ναζί. Από τον Απρίλιο του 1943 μέχρι τον Μάρτιο του 1944, πάνω από 600 «συμμαχικοί» κρατούμενοι εργάστηκαν για την απόδραση. Έσκαψαν τρία τούνελ, με κωδικές ονομασίες «Tom», «Dick» και «Harry», για να τους οδηγήσουν στην ελευθερία. Το σχέδιο ήταν του βρετανού αξιωματικού Roger Bushell, το οποίο ολοκληρωνόταν με πλαστές ταυτότητες και «χαρτιά» για 200 νοματαίους που θα αποδρούσαν.

Από το φιλόδοξο βέβαια σχέδιο των τριών τούνελ, μόνο ο «Harry» αποπερατώθηκε. Διακόσιοι άνθρωποι προσπάθησαν να αποδράσουν στις 24 Μαρτίου 1944 χρησιμοποιώντας το τούνελ, για να διαπιστώσουν με έκπληξη ότι ο «Harry» παραήταν κοντός: όταν βγήκαν από το τούνελ στην επιφάνεια, βρέθηκαν σε εντελώς ορατή θέση, δυο βήματα από πύργο περιφρούρησης. Παρόλα αυτά, 76 στρατιώτες των Συμμάχων κατάφεραν πράγματι να δραπετεύσουν εκείνο το βράδυ, για να πιαστούν ωστόσο όλοι αργότερα, εκτός από τρεις. Πενήντα από τους δραπέτες εκτελέστηκαν παραδειγματικά από την Γκεστάπο. Όσο κι αν το σχέδιο στέφθηκε από αποτυχία, ήταν αναμφίβολα μια στιγμή ανδρείας, αξία που αναγνώρισε και ο κινηματογράφος, στην περίφημη μεταφορά της «Μεγάλης Απόδρασης» στο σελιλόιντ (1963).

Το νησί Imrali και το «Εξπρές του Μεσονυχτίου»

Το 1970, ο 23χρονος νεοϋορκέζος φοιτητής Billy Hayes συνελήφθη στην απόπειρά του να μεταφέρει κάνναβη έξω από την Τουρκία. Καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 4 ετών και μεταφέρθηκε τελικά στο νησάκι Imrali του Βοσπόρου. Λίγες βδομάδες ωστόσο προτού φτάσει στο τέλος της ποινής του, ο Hayes εισέπραξε άλλα 30 χρόνια «παράταση». Αρνούμενος να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του στη «στενή», ο Hayes απέδρασε μια βραδιά του 1975 με βάρκα και κουπιά. Κατάφερε να φτάσει στην Κωνσταντινούπολη, κι από εκεί βρήκε τρόπο να περάσει στην Ελλάδα -αλλάζοντας ταυτόχρονα και χρώμα στα μαλλιά του-, μέχρι που απελάθηκε κάποια στιγμή στην Αμερική.

Το 1977 εκδίδει το βιβλίο «Το Εξπρές του Μεσονυχτίου», όπου και περιγράφει την περιπέτειά του. Όταν γυρίστηκε η δημοφιλής ταινία, σε σενάριο Oliver Stone και σκηνοθεσία Alan Parker, η ιστορία τροποποιήθηκε ποικιλοτρόπως, κάνοντας τον Hayes να διαμαρτύρεται για τις σκηνές βιασμών και σκληρής βίας, που κατά τη δική του εκδοχή δεν συνέβησαν ποτέ. Σε συνέντευξή του το 2007, ο Hayes δήλωνε: «το πρόβλημά μου με την ταινία είναι ότι δείχνει όλους τους Τούρκους κακούς». Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε την Ακαδημία να απονείμει στην ταινία δύο Όσκαρ, ένα εκ των οποίων για Καλύτερο Σενάριο.

Ο Λαβύρινθος

Εγκατεστημένος 16 χιλιόμετρα έξω από το Μπέλφαστ της Ιρλανδίας, ο Λαβύρινθος άνοιξε τις πύλες του το 1971 για να φιλοξενήσει μερικούς από τους πλέον διαβόητους κακοποιούς και αντιφρονούντες. Μπόλικες απόπειρες απόδρασης σημειώθηκαν από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας μέχρι να κλείσουν τελικά το 2000. Η μαζική απόδραση ωστόσο 38 μελών του IRA το 1983 ήταν η μελανότερη σελίδα στα χρονικά του ιδρύματος, το οποίο θεωρούταν μια από τις καλύτερα φυλασσόμενες φυλακές της Ευρώπης.

Με όπλα που είχαν περάσει αθόρυβα στη φυλακή, οι δραπέτες, με οδηγούς τους Bobby Storey και Gerry Kelly, κατέλαβαν το H-Block 7, σκοτώνοντας έναν φρουρό και τραυματίζοντας μερικούς ακόμα. Όταν έφτασε το βαν τροφοδοσίας της φυλακής, οι φυγάδες, κρατώντας όμηρους τους επιβαίνοντες, κατάφεραν να διαφύγουν. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, οι 19 από τους δραπέτες συνελήφθησαν, περιλαμβανομένου του Storey, που για την εμπλοκή του «έφαγε» άλλα 7 χρόνια. Οι υπόλοιποι 19 κατάφεραν να ξεφύγουν, με κάποιους να μεταναστεύουν σε Ευρώπη και Αμερική και άλλους να σκοτώνονται στην πορεία της καταδίωξής τους. Ο Kelly και ο Brendan McFarlane, ένας εκ των ηγετών της απόδρασης, επέστρεψαν κάποια στιγμή στη φυλακή, όταν απελάθηκαν από το Άμστερνταμ όπου είχαν καταφύγει.

John Dillinger

«Ξέρω ότι είναι ένα κακό μωρό και φυγάς, μπορώ όμως να τον κάνω καλά», αυτό δήλωνε ο διευθυντής φυλακών Lillian Holley το 1934 για τον John Dillinger. Ο διαβόητος γκάγκστερ είχε μεταφερθεί στο σωφρονιστικό κατάστημα του Holley στην Ιντιάνα, όπου και καταζητούταν για φόνο αστυνομικού, γεγονός που οδήγησε στη σύλληψή του εκείνο τον Ιανουάριο. Λίγους μόνο μήνες πριν, η συμμορία του τον είχε βοηθήσει να δραπετεύσει από φυλακές του Οχάιο, όπου και κρατούταν για ληστεία τράπεζας. Οι φυλακές υψίστης ασφαλείας Crown Point είχαν τη φήμη του Αλκατράζ αναφορικά με την απιθανότητα απόδρασης, αποδείχτηκαν ωστόσο τόσο «αβύθιστες» όσο και ο Τιτανικός…

Στις 3 Μαρτίου 1934, ο Dillinger κατάφερε να αποδράσει χρησιμοποιώντας -όπως θυμάται το FBI- ένα ξύλινο πιστόλι που είχε σκαλίσει μόνος του. Και φυλάκισε και τους φρουρούς στο αυτοκίνητο του διευθυντή πριν φύγει! «Αν ξαναδώ τον John Dillinger», έλεγε κατόπιν ο Holley, «θα τον εκτελέσω με το πιστόλι μου». Τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, έπειτα από ένα ανελέητο ανθρωποκυνηγητό, ο Dillinger έπεφτε νεκρός από σφαίρα έξω από το θέατρο Biograph του Σικάγο…

Απόδραση από τις φυλακές Libby

Μια βραδιά του 1864, περισσότεροι από 100 στρατιώτες των Βορείων αποδρούσαν από τη Libby Prison, στην καρδιά ακριβώς του στρατηγείου των Νοτίων στο Richmond της Βιρτζίνια. Είχαν σκάψει ένα τούνελ από το υπόγειο της φυλακής που οδηγούσε έξω από τα τείχη της. Δύο εβδομάδες χρειάστηκαν για να ολοκληρωθεί το μεγαλεπήβολο σχέδιο και να βγουν στην επιφάνεια, που δεν ήταν άλλη από το εσωτερικό ενός περιπτέρου! Από τους 109 αιχμαλώτους πολέμου που δραπέτευσαν εκείνο το βράδυ, πολλοί ξαναπιάστηκαν, ενώ άλλοι πέθαναν στην προσπάθειά τους να φτάσουν στον Βορρά. Πάντως, παραμένει η μεγαλύτερη απόδραση στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου της Αμερικής…

Pascal Payet, ο δαιμόνιος Γάλλος

Ο πολυμήχανος Γάλλος λάτρευε τις χολιγουντιανού τύπου αποδράσεις. Το 2001 απέδρασε από γαλλική φυλακή με ελικόπτερο (σας θυμίζει κάτι;). Το 2003, ξαναχρησιμοποίησε ελικόπτερο, αυτή τη φορά για να βοηθήσει τρεις άλλους να αποδράσουν από την ίδια φυλακή (συμβαίνουν τελικά και αλλού). Όταν κάποια στιγμή τον «τσάκωσαν», ο Payet δραπέτευσε και πάλι, με ακόμα πιο θεαματικό τρόπο αυτή τη φορά: αεροπειρατεία σε ελικόπτερο (φυσικά) στις Κάνες και προσγείωσή του στη στέγη των φυλακών Grasse. Τρεις άνδρες πήδηξαν έξω, πάνοπλοι και αποφασισμένοι, μπήκαν στη φυλακή και βγήκαν με τον Payet! Αυτό βέβαια πυροδότησε λυσσαλέο ανθρωποκυνηγητό εναντίον του και τρεις μήνες αργότερα ο φυγάς συλλαμβανόταν στην Ισπανία. Είναι δεδομένο ότι τη στιγμή που γράφονται αυτά, ο Payet κάτι σχεδιάζει…

Ο John Gerard και ο Πύργος του Λονδίνου

Οι τρόφιμοι του Πύργου του Λονδίνου δεν είχαν να σκέφτονται στις απόπειρές τους περίπλοκα συστήματα παρακολούθησης ή ασφυκτική φύλαξη. Μόνο μια αδιάβατη τάφρος ήταν το ουσιαστικό πρόβλημα! Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε τον ιησουίτη μοναχό John Gerard, ο οποίος κρατούταν και βασανιζόταν υπό τις οδηγίες της βασίλισσας Ελισάβετ Ι, να δραπετεύσει το 1597. Η περίφημη απόδραση του πολυμήχανου ιερωμένου περιελάμβανε αόρατο μελάνι από χυμό πορτοκαλιού, σκοινί, ένα σκάφος, λίγη βοήθεια από τους φίλους και φυσικά, όπως θα προσυπέγραφε και ο ίδιος ο Gerard, μπόλικη συνδρομή από τον Θεό.

Ο Ναπολέων δραπετεύει από τη νήσο Έλβα

Την άνοιξη του 1814, ο αποδυναμωμένος Ναπολέων αναγκάστηκε να παραδοθεί και εξορίστηκε στο μικρό νησί Έλβα της Μεσογείου. Δεν επρόκειτο ακριβώς για φυλακή, αφού όλο το νησί λειτουργούσε ως τόπος εξορίας, υπήρχαν ωστόσο ναυτικές δυνάμεις που επιτηρούσαν τις ακτές. Ο δαιμόνιος Ναπολέων εγκατέλειψε απαρατήρητος το νησί με μια μικρή ομάδα Γάλλων και έφτασε στις ακτές της Γαλλίας. Σε ένα περίφημο περιστατικό, το γαλλικό απόσπασμα που στάλθηκε να αναχαιτίσει τους εισβολείς, όταν κατάλαβαν ότι ο φυγάς ήταν ο αυτοκράτορας, ένωσαν τις δυνάμεις τους μαζί του. Και πολύ σύντομα όλο -σχεδόν- το έθνος θα στεκόταν και πάλι στο πλευρό του. Το καλοκαίρι βέβαια του 1815, οι στρατιές του Ναπολέοντα γνώρισαν αποφασιστική ήττα στο Βατερλό και ο ίδιος εξορίστηκε στην Αγία Ελένη, φυλακές από τις οποίες δεν υπήρχε διέξοδος…

Το τούνελ των Ταλιμπάν

Στις 25 Απριλίου 2011, περισσότεροι από 480 φυλακισμένοι Ταλιμπάν απέδρασαν από τις φυλακές Sarposa στην πόλη Κανταχάρ (την πρώην πρωτεύουσα των Ταλιμπάν), μέσω τούνελ που είχαν σκάψει. Το υπόγειο πέρασμα, με μήκος 320 μέτρων, περνούσε μάλιστα κάτω από κυβερνητικά κτίρια και φυλάκια ελέγχου. Οι δεσμοφύλακες ανακάλυψαν την απόπειρα απόδρασης μισή ώρα αφότου και ο τελευταίος αντάρτης είχε βγει από το τούνελ. Μια σειρά από περίεργα γεγονότα σχετικά με τις συνθήκες απόδρασης εγείρουν ερωτήματα για ενδεχόμενη συνδρομή φρουρών ή υπευθύνων στην απόδραση. Η θεαματική αυτή απόδραση δεν είναι ωστόσο η συγκλονιστικότερη που γνώρισε η συγκεκριμένη φυλακή: το 2008, σε μια συντονισμένη επίθεση των Ταλιμπάν, 900 τρόφιμοι κατάφεραν να διαφύγουν…

www.newsbeast.gr