Γράφει ο Γραμματέας του συλλόγου Βασίλης Αποστόλου Η εκδήλωση:

Ο Σύλλογος Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ” στα πλαίσια του εορτασμού των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης των Γρεβενών από τον οθωμανικό ζυγό πραγματοποίησε εκδήλωση, ομιλία στο Μπλιούρειο Μέγαρο τη Δευτέρα 15 Οκτωβρίου 2012. Ομιλητής ήταν ο ιστορικός των Γρεβενών κ. Απόστολος Παπαδημητρίου ο οποίος παρουσίασε με γλαφυρότητα τα γεγονότα από το κίνημα των νεοτούρκων του 1908 ως την απελευθέρωση των Γρεβενών και των οικισμών της περιφέρειας.

Η απελευθέρωση: Σύμφωνα με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Γρεβενών τα ελευθέρια ορίσθηκαν να γιορτάζονται στις 13 Οκτωβρίου, ημέρα που κρητικά εθελοντικά τάγματα εισήλθαν στην πόλη τα οποία υποδέχθηκαν οι κάτοικοι με σημαίες και τραγούδια. Χαρακτηριστικό είναι το τραγούδι που δημοσίευσε ο μουσικός και ποιητής  Αριστοτέλης Διαμάντης το 1914.

Στο Γρεβενό μας έφτασες

γλυκειά ελευθερία

Σάββατο μέρα έλαμψες

μετά τη μεσημβρία…

Σάββατο μέρα ήταν η 13^η Οκτωβρίου καθότι η Κοζάνη απελευθερώθηκε την 11^η Οκτωβρίου ημέρα Πέμπτη. Η επίσημη παράδοση των Γρεβενών πραγματοποιήθηκε την 15^η Οκτωβρίου με την έλευση των δύο ταγμάτων πεζικού που τελούσαν υπό τη Διοίκηση του Στέφανου Γεννάδη. Οι Γρεβενιώτες ένοιωσαν ελεύθεροι την 13^η Οκτωβρίου και για λόγους παράδοσης τα ελευθέρια πρέπει να συνεχίσουν να γιορτάζονται με τη σημερινή ημερομηνία.

Απελευθέρωση οικισμών: Η περιφέρεια Βεντζίων απελευθερώθηκε στις 8 με 10 Οκτωβρίου από τα εθελοντικά κρητικά σώματα  με αρχηγούς το Δικώνυμο Μακρή  και Ιωάννη Καραβίτη. Στις 17 Οκτωβρίου απελευθερώνεται η Κιβωτός και κατάσχονται 250 όπλα, πολλά φυσίγγια και 14 κιβώτια πυρομαχικά, στη Μερσίνα 12 όπλα και 10.000 φυσίγγια, στο Βατόλακκο 12 όπλα και 29.000 φυσίγγια, στην Κοκκινιά 60 όπλα και 30.000 φυσίγγια.

Παραβρεθέντες: Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο δήμαρχος Κοζάνης κ.Λάζαρος Μαλούτας, ο αντιδήμαρχος κ.Γεώργιος Κάτανας, ο πρόεδρος των αποστράτων αξιωματικών κ. Μιχάλης Καψάλης, ο πρώην πρόεδρος του συλλόγου Γρεβενιωτών κ. Δημήτριος Λαγιώτης, ο πρόεδρος του Α. Αθανασίου κ.Λαμπρόπουλος Γιάννης, ο Γραμματέας του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών κ. Ευάγγελος Ντάγκας. Από Γρεβενά συγχαρητήριο γραπτό μήνυμα μας έστειλε ο βουλευτής κ.Τιμολέων Κοψαχείλης.

Ο ομιλητής: Ο Απόστολος Παπαδημητρίου συγγραφέας του Αου τόμου Σελίδες ιστορίας Γρεβενών από την αρχαιότητα ως το 1820 έλκει την καταγωγή από Γρεβενά εκ μητρός από Κοσμάτι κι από πατέρα από Σιάτιστα, έχει έτοιμους τους έτερους δύο τόμους ιστορίας για Γρεβενά από 1821 ως 1911 και από 1912  και εντεύθεν.

Διαδοχικές επεκτάσεις του ελληνικού κράτους:

α) 3 Φεβρουαρίου1830. Πρωτόκολλο ανεξαρτησίας Λονδίνου. Ελευθερώνεται Πελοπόννησος, νησιά αργοσαρωνικού, Αττικοβοιωτία.
β) Πρωτόκολλο του Λονδίνου 26 Σεπτεμβρίου 1831. Βελτίωση των ελληνικών συνόρων. Ενσωματώνονται Αιτωλία, Ακαρνανία, Λαμία, Καρπενήσι
γ) Συνέδριο Βερολίνου, Ιούλιος 78. Μία από τις αποφάσεις του Συνεδρίου ήταν η παραχώρηση της Θεσσαλίας και Άρτας (πλην της Ελασσόνας) στην Ελλάδα, η οποία πραγματοποιήθηκε το 1881.
δ) 28 Ιουλίου 1913. Συνθήκη του Βουκουρεστίου. Παραχωρούνται οι περιοχές που απελευθερώθηκαν από τον ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια των βαλκανικών πολέμων. Ήπειρος, Μακεδονία, Κρήτη, νησιά του Αιγαίου Πελάγους.
ε) Παραχωρείται το 1920 η Δυτική Θράκη λόγω της συμμετοχής της χώρας μας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο 1914-1918  με το μέρος των νικητών. Με τη συνθήκη της Λοζάννης του 1923 υποχρεωνόμαστε να δώσουμε πίσω στην Τουρκία αυτά που είχαμε κερδίσει με τη Συνθήκη των Σεβρών το 1920, την Α.Θράκη, Ίμβρος, Τένεδος, Σμύρνη.
στ) Στις 10-2-1947 με τη συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων μεταβιβάζεται η κυριαρχία των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα. Τα Δωδεκάνησα το τελευταίο τμήμα του Έθνους ενσωματώνεται στην Ελλάδα.

Το χρέος: Ο τόπος μας για να φτάσει στη σημερινή της μορφή πέρασε από πολλές δοκιμασίες. Για 500 περίπου χρόνια έμειναν υποδουλωμένοι στον άξεστο και απολίτιστο δυνάστη. Έχοντας ως εφόδια τη γλώσσα ,τον πολιτισμό της, τις παραδόσεις, την ενότητα, τους πνευματικούς ανθρώπους, τους εκπροσώπους της εκκλησίας κατόρθωσε να επιζήσει. Αυτό το πρώτο μικρό ανεξάρτητο κράτος κατόρθωσε να ελευθερώσει σταδιακά τους υπόδουλους αδερφούς και να διαμορφωθεί στα σημερινά του όρια.
Κι εμείς με τη σειρά μας έχουμε χρέος να μοχθούμε σε καθημερινή βάση για την πρόοδο του τόπου μας. Σήμερα τον πατριωτισμό μας πρέπει να τον δείχνουμε σε έργα ειρήνης που είναι μονιμότερα και σταθερότερα. Η ευσυνειδησία του επιστήμονα, η εντιμότητα του εμπόρου, η υπευθυνότητα του εργάτη, η προστασία του περιβάλλοντος, η οικονομική ανάπτυξη, η εφαρμογή θεσμών αποδεκτούς από την ολότητα, η δημιουργία παραγωγικών θέσεων εργασίας, ο σεβασμός της προσωπικότητας, η αλληλεγγύη προς τους αδυνάτους, η γνώση της ιστορίας τοπικής και εθνικής, είναι πράξεις πατριωτικές που συμβάλλουν στην ολοκλήρωση της προσωπικότητάς μας και την πρόοδο της πατρίδας μας.