Γιορτάσθηκε την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου 2012 η επέτειος του Μακεδονικού Αγώνα, στο Μουσείο του Μακεδονικού Αγώνα στο όρος Μπούρινος με διοργανωτή την Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης και το Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών Κοζάνης. Η εκδήλωση άρχισε με θεία λειτουργία που τελέσθηκε από τον αιδεσιμότατο του Χρωμίου, παπα-Παρασκευά και τον εκπρόσωπο του Μητροπολίτη Γρεβενών πρεσβύτερο Θωμά Γάκη και δοξολογία στον ιστορικό ναό του Αγίου Νικολάου. Ακολούθησε επιμνημόσυνος δέηση, χαιρετισμοί επισήμων και κατάθεση στεφάνων στο εκεί μνημείο.
Παραβρέθηκαν ως εκπρόσωπος της βουλής ο βουλευτής κ.Γεώργιος Κασαπίδης, ο αντιπεριφερειάρχης Κοζάνης κ.Σόκουτης Ιωάννης, ο αντιδήμαρχος Κοζάνης κ.Τζέλλος Γεώργιος, ο αντιδήμαρχος Γρεβενών κ. Ουζουνίδης Γιώργος ,η πρόεδρος της κοινότητας Χρωμίου κ.Μελπομένη Σιαμπανόπουλου,εκπρόσωποι στρατιωτικών, αστυνομικών αρχών και πλήθος κόσμου από την ευρύτερη περιοχή.
Κεντρικός ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο κ.Ευάγγελος Ντάγκας γραμματέας του Συνδέσμου Γραμμάτων και Τεχνών έλκων την καταγωγή από Σαρακήνα Γρεβενών.
Ακολούθησαν παραδοσιακοί χοροί σε κοινό πρόγραμμα από τα χορευτικά των συλλόγων Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών, Μικρόβαλτο, Μεταξά, Πλατάνια, Σιάτιστα, Μικρόκαστρο, Τριγωνικό, Ροδιανή, Πλατανόρευμα, Α.Παρασκευή, Αιανή, Λύκειο Ελληνίδων Βέροιας, Γαλατινή, Καισαρειά, Καρυδίτσα, Κ.Κώμη, Μεταμόρφωση. Με το τέλος της εκδήλωσης ο Πολιτιστικός Σύλλογος Χρωμίου “Η Ρωμιοσύνη” πρόσφερε σε όλους τους παραβρεθέντες το τοπικό έδεσμα φασολάδα. Εδώ θέλω να ευχαριστήσω τα κεράσματα που δέχθηκα στον οικισμό Χρωμίου από τους κ.κ Χρήστο Σιαμπανόπουλο και Γιώργο Κολτσίδα απότοκο της Βεντζιώτικης φιλοξενίας.
Ιστορικό: Στις 12 Απριλίου του 1877 ξεσπά Ρωσοτουρκικός πόλεμος. Οι Μακεδόνες επαναστατούν, οργανώνουν τοπικά κινήματα. Στις 19-1-78 ο ρωσικός στρατός φτάνει στην Ανδριανούπολη. Εκεί υπογράφεται Πρωτόκολλο που προέβλεπε την αυτόνομη ηγεμονία της Βουλγαρίας. Το εθνικό κέντρο αφυπνίζεται. Το ίδιο και το Πατριαρχείο. Τα επαναστατικά κινήματα στη Δυτική Μακεδονία οργανώνονται από την εκκλησία.
Η επαρχία Κοζάνης διαμαρτύρεται όχι μόνο στρατιωτικά αλλά και διπλωματικά. Στο συγκεκριμένο τόπο, στο χωριό Πούρινον, συγκεντρώθηκαν στις 18 Φεβρουαρίου 1878 οι επαναστάτες από την περιοχή Κοζάνης, Γρεβενών, Βεντζίων, Βοΐου, Καστοριάς, Φλωρίνης, σχημάτισαν την Προσωρινή Κυβέρνηση της Ελίμειας με σκοπό την ακύρωση της συνθήκης της Αδριανουπόλεως και Αγίου Στεφάνου 20-2-78,(κατ΄ απαίτηση των νικητών Ρώσων) που προέβλεπε την αυτόνομη ηγεμονία της Βουλγαρίας και την παραχώρηση του μεγαλύτερου τμήματος της Μακεδονίας στη Βουλγαρία, δημιουργώντας τη Μεγάλη Βουλγαρία. Ο επίσημος εορτασμός του Μακεδονικού Αγώνα γιορτάζεται στις 13 Οκτωβρίου ημέρα που ο Παύλος Μελάς έπεσε μαχόμενος για την υπεράσπιση της Μακεδονίας στη Στάτιστα Καστοριάς. Λόγω των επικρατουσών καιρικών συνθηκών αποφασίστηκε η επέτειος να γιορτάζεται την τελευταία Κυριακή του Σεπτεμβρίου.
Γρεβενά: Υποστηρικτές των επαναστατικών κινημάτων στη Δυτική Μακεδονία ήταν και ο Αρχιερατικός Επίτροπος κι ο Γραμματέας της Μητροπόλεως Γρεβενών. Τούτο τεκμαίρεται από έγγραφο του Τούρκου Υπουργού Δικαιοσύνης στις 13 Φεβρουαρίου 1978 με το οποίο ζητά την παύση των από τη Μητρόπολη ένεκα των ατόπων και ανοικείων αυτών κινημάτων σύμφωνα με Πατριαρχική επιστολή προς το Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης, καθότι ο Μητροπολίτης Γρεβενών Κύριλλος Β΄ ευρίσκετο ασθενής στο Άγιο Όρος.
Βασίλης Αποστόλου
Γραμματέας του Συλλόγου Γρεβενιωτών Κοζάνης “Ο Αιμιλιανός”