Ανάμεσά τους και τμήμα του ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας με έδρα τα Γρεβενά
…
Προτάσεις για «σβήσιμο» από τον χάρτη της Ανώτατης εκπαίδευσης πάνω από 150 τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ, αλλά και ολόκληρων Ιδρυμάτων, έχει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, στο πλαίσιο της χωροταξικής ανακατανομής των ΑΕΙ, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί το ζήτημα πρώτης προτεραιότητας.
Πρόκειται για τμήματα που δεν έχουν ζήτηση από τους νέους φοιτητές, τμήματα με ασαφές γνωστικό αντικείμενο, ομοειδή τμήματα που είναι σκορπισμένα σε ολόκληρη τη χώρα, τμήματα με αλληλοκαλύψεις αντικειμένων κ.ά. Μαζί υπάρχουν προτάσεις ακόμη και για συγχωνεύσεις ή και καταργήσεις ολόκληρων ιδρυμάτων και κυρίως περιφερειακών.
Η συζήτηση για το σχέδιο «Αθηνά» -όπως ονομάστηκε- στην ανώτατη εκπαίδευση έχει ανοίξει εδώ και αρκετά χρόνια και οι εκάστοτε υπουργοί υποσχέθηκαν ότι θα κινήσουν τις σχετικές διαδικασίες, αλλά κανείς δεν το έκανε.
Πρόσφατα και ο υπ. Παιδείας, Κ. Αρβανιτόπουλος, δήλωσε ότι το θέμα αυτό ανοίγει ξανά και θα το αναλάβει η Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στα πανεπιστήμια (ΑΔΙΠ), η οποία θα μελετήσει την κατάσταση και θα κάνει την τελική πρόταση στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου.
Βέβαια, στον νέο νόμο για τα ΑΕΙ αναφέρεται ότι οι διοικήσεις των πανεπιστημίων ή των ΤΕΙ θα μπορούν να αποφασίζουν εάν θέλουν να συγχωνεύουν, να μετονομάζουν και να καταργούν τμήματα όταν δεν πληρούν συγκεκριμένες κοινωνικές και επιστημονικές ανάγκες. Παρ’ όλα αυτά όμως και πάλι η ευθύνη για κάτι τέτοιο επανέρχεται στην πολιτεία.
Οσο αφορά στην πανεπιστημιακή κοινότητα, είναι διχασμένη, καθώς υπάρχουν αυτοί που επιθυμούν το σχέδιο «ΑΘΗΝΑ» και στην ανώτατη εκπαίδευση αλλά και εκείνοι που υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο, αλλά και χωρίς ουσία, αφού τουλάχιστον οικονομικά δεν πρόκειται το κράτος να βγει κερδισμένο.
Σήμερα στην Ανώτατη Εκπαίδευση λειτουργούν 499 τμήματα. Από αυτά τα 286 ανήκουν σε ΑΕΙ και τα 213 σε ΤΕΙ. Από το 1999 έως το 2009 ιδρύθηκαν περίπου 100 νέα τμήματα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Πολλά εξ αυτών δεν έχουν σαφώς ορισμένο γνωστικό αντικείμενο, ενώ άλλα είναι συναφή με τμήματα που υπήρχαν ήδη στα ίδια Ιδρύματα. Είκοσι τέσσερα ΑΕΙ είναι διάσπαρτα σε 36 διαφορετικές πόλεις και 16 ΤΕΙ σε 40 πόλεις και κωμοπόλεις.
Από τα πανεπιστήμια, όσα βρίσκονται σε Αττική, Πάτρα, Iωάννινα, Κέρκυρα και Χανιά λειτουργούν σε μία πόλη, ενώ τα υπόλοιπα «απλώνονται» σε δύο έως έξι πόλεις. Η διασπορά των τμημάτων είναι μεγάλη. Για παράδειγμα, το Αριστοτέλειο έχει 40 τμήματα σε 3 πόλεις. Το Θράκης 20 τμήματα σε 4 πόλεις, το Αιγαίου 17 τμήματα σε 6 πόλεις, το Κρήτης 17 τμήματα σε 2 πόλεις και το Θεσσαλίας 16 τμήματα σε 4 πόλεις. Δύο πανεπιστήμια -Στερεάς Eλλάδας και Δυτικής Eλλάδας- έχουν δύο τμήματα το πρώτο και τρία το δεύτερο.
ΣΚΟΡΠΙΣΜΕΝΑ
Στα ΤΕΙ υπάρχουν τμήματα τα οποία είναι πραγματικά διασκορπισμένα σε ολόκληρη τη χώρα. Για πολλά μάλιστα από αυτά οι νέοι δεν δείχνουν καμία προτίμηση. Το εντυπωσιακό είναι πάντως ότι κάποια τμήματα μπορείς να τα βρεις ακόμη και σε 10 διαφορετικές πόλεις και αντίστοιχα βέβαια Ιδρύματα:
ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ: Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Λαμία, Ιωάννινα , Διδυμότειχο, Ηράκλειο.
ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ: Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Καβάλα, Κοζάνη, Χαλκίδα, Σέρρες, Μεσολόγγι, Πρέβεζα.
ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ: Λαμία, Χαλκίδα, Κοζάνη, Καβάλα, Ηράκλειο, Λάρισα, Πάτρα, Πειραιάς.
ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ: Αθήνα , Πειραιά, Πάτρα, Λάρισα, Ηράκλειο, Καβάλα, Κοζάνη, Χαλκίδα, Σέρρες.
ΙΔΙΟ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ
«Δίδυμα» τμήματα στη λίστα των περικοπών
Τόσο στα πανεπιστήμια όσο και στα ΤΕΙ υπάρχουν τμήματα τα οποία παρέχουν γνωστικά αντικείμενα τα οποία αλληλοκαλύπτονται με άλλα που στο τέλος δύσκολα μπορεί κανείς να τα ξεχωρίσει. Για παράδειγμα:
– Υπάρχει Tμήμα Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στο Πανεπιστήμιο Θράκης, Tμήμα Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος στο AΠΘ αλλά και Tμήμα Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Eλλάδας.
– Υπάρχει Tμήμα Πολιτικής Eπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Kρήτης, Tμήμα Πολιτικής Eπιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Πολιτικής Eπιστήμης και Iστορίας στο Πάντειο, Πολιτικής Eπιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Aθηνών και Πολιτικών Eπιστημών στο Aριστοτέλειο.
– Υπάρχει Τμήμα Διοίκησης και Επιχειρήσεων στο Aνοικτό Πανεπιστήμιο, Tμήμα Bιομηχανικής Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Πειραιά αλλά και Tμήμα Διοίκησης Eπιχειρήσεων Aγροτικών Προϊόντων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Eλλάδας.
– Επίσης υπάρχουν AEI που διαθέτουν «δίδυμα» τμήματα -δηλαδή με ίδιο γνωστικό αντικείμενο- σε διαφορετικές όμως πόλεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των «δίδυμων» τμημάτων TEΦAA του AΠΘ, με έδρα τη Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες.
Μπες – βγες…
25 τμήματα στην κόψη του ξυραφιού
Πέρυσι το υπουργείο Παιδείας έκοψε από το μηχανογραφικό δελτίο 25 τμήματα, καθώς θεωρούσε ότι δεν υπάρχει ενδιαφέρον από την πλευρά των νέων φοιτητών .Φέτος αποφασίστηκε να… ενταχθούν ξανά, χωρίς φυσικά ν’ αλλάξει κάτι από την πλευρά των νέων ως προς τη ζήτηση. Τα τμήματα αυτά που θα μπορούσαν να καταργηθούν πλήρως και ν’ αφαιρεθούν από τον χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης είναι τα εξής:
– ΤΕΙ ΘΕΣ/ΚΗΣ, ΤΕΧΝΟΛ. ΑΛΙΕΙΑΣ & ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ (με έδρα τα Μουδανιά)
– ΤΕΙ ΠΑΤΡΑΣ, ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ (με έδρα την Αμαλιάδα)
– ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ (με έδρα τα Γρεβενά)
– ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα τη Φλώρινα)
– ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ, ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα τη Φλώρινα)
– ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΤΙΡΙΩΝ (με έδρα τα Τρίκαλα)
– ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΒΙΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
– ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ
– ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΔΑΣΟΠΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡ/ΝΤΟΣ (με έδρα την Καρδίτσα)
– ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ
– ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΕΠΙΧ. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦ. ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ (με έδρα τον Αγ. Νικόλαο)
– ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα το Ηράκλειο)
– ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ (με έδρα την Αρτα)
– ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΙΧΘΥΟΚΟΜΙΑΣ ΑΛΙΕΙΑΣ (με έδρα την Ηγουμενίτσα)
– ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ, ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα την Ηγουμενίτσα)
– ΤΕΙ ΚΑΒΑΛΑΣ, ΟΙΝΟΛΟΓΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΠΟΤΩΝ (με έδρα τη Δράμα)
– ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ (με έδρα την Κεφαλονιά)
– ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΤΕΧ/ΓΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ (με έδρα την Κεφαλονιά)
– ΤΕΙ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ, ΤΕΧ/ΓΙΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (με έδρα τη Λευκάδα)
– ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ, ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ &ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ
– ΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ, ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
– ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ, ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΑΚΩΝ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ & ΑΝΘΟΚΟΜΙΑΣ
– ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΛΟΓΓΙΟΥ, ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ
– ΤΕΙ ΜΕΣΟΛΛΟΓΓΙΟΥ, ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΑΛΙΕΥΤΙΚΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ
– ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Θ. Σφηκόπουλος
Μεγάλο το κόστος
Η συζήτηση για την αναδιαμόρφωση των σχολών υπάρχει στο εσωτερικό των πανεπιστημίων αλλά ολοκληρωμένες και οριστικές προτάσεις δεν έχουμε. Υπάρχουν σχολές που μπορούν να αναδιαμορφωθούν και μεμονωμένα τμήματα να ενταχθούν σε σχολές. Ομως οι διαδικασίες αυτές έχουν εξαιρετικές δυσκολίες γιατί έχουμε ν΄ αντιμετωπίσουμε θέματα ιστορικότητας των ΑΕΙ, ανακατανομή περιουσίας των Ιδρυμάτων και μετακινήσεις ανθρώπων. Ολα αυτά βέβαια θα επιφέρουν και οικονομικό κόστος για να γίνουν, όπως για παράδειγμα οι βιβλιοθήκες. Με λίγα λόγια πρόκειται για ένα πολύ δύσκολο θέμα με πολλές πτυχές, το οποίο θα πρέπει να «δούν» κυρίως τα ίδια τα πανεπιστήμια διότι η ΑΔΙΠ δεν μπορεί να έχει άποψη για κάθε Ιδρυμα ξεχωριστά.
* Ο Θωμάς Σφηκόπουλος είναι αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Π. Tσάρτας
Πρώτα οι μελέτες
Tο ζήτημα αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει εάν δεν προηγηθεί μια σοβαρή μελέτη. Πρέπει να υπάρχει μια επιτροπή που θα το μελετήσει, όχι ως χωροταξική αναδιάρθρωση των περιφερειακών ΑΕΙ αλλά και των κεντρικών. Και αυτό γιατί τα περιφερειακά ΑΕΙ έχουν καλές επιδόσεις και συμβάλλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη, κάτι που έχουν καταγράψει όλες οι διεθνείς αξιολογήσεις. Επίσης δεν νομίζω ότι τα περιφερειακά ΑΕΙ κοστίζουν περισσότερο όπως κάποιοι ισχυρίζονται. Η συζήτηση λοιπόν πρέπει να είναι ευρύτερη και με χρονικά περιθώρια μεγάλα.
* Ο Πάρις Tσάρτας είναι πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου
