Χαμένοι οι διπλοσυνταξιούχοι, οι μεγαλοσυνταξιούχοι του Δημοσίου και όσοι βγουν σε πρόωρη συνταξιοδότηση
Οι 600.000 διπλοσυνταξιούχοι στους οποίους θα κοπεί η μισή δεύτερη σύνταξη, 400.000 συνταξιούχοι του Δημοσίου που παίρνουν συντάξεις πάνω από 1.600 ευρώ και όλοι όσοι στόχευαν να βγουν σε πρόωρη έστω και μειωμένη σύνταξη (κυρίως εργαζόμενοι ΔΕΚΟ, μητέρες ανηλίκων) είναι οι μεγάλοι χαμένοι του πακέτου των μέτρων του Αυγούστου.
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας και ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιάννης Βρούτσης ολοκλήρωσαν τη μελέτη για τις παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό και τις περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα που θα έχουν ως αποτέλεσμα να περικοπούν περί τα 5- 5,5 δισ. ευρώ από τις δαπάνες των ελλειμματικών ταμείων τα οποία έχουν επιβαρυνθεί δραματικά από το κύμα ανεργίας και τη βαθιά ύφεση.
Ωστόσο αυτό που πρέπει να επισημανθεί είναι ότι τα μέτρα δεν θίγουν το 80% των συνταξιούχων που παίρνουν σύνταξη ως 700 ευρώ τον μήνα. Κι όπως επισημαίνουν οι δύο υπουργοί στη σύσκεψη που έγινε υπό τον Πρωθυπουργό στο υπουργείο Οικονομικών την περασμένη Τετάρτη, «οι παρεμβάσεις αυτές εκκρεμούν μια δεκαετία και αποκαθιστούν σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα της ανταποδοτικότητας στο σύστημα».
Παρά ταύτα τα μέτρα θα «πονέσουν» καθώς έχει αποφασιστεί να κοπούν «μαχαίρι» τα επιδόματα που δίνονταν για πολιτικούς και εκλογικούς λόγους σε 200.000 ομογενείς που είχαν εγκατασταθεί κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, ακόμη και το ΕΚΑΣ που καταβάλλεται στους χαμηλοσυνταξιούχους εφόσον εισπράττουν ενοίκια ή έχουν άλλα εισοδήματα.
Η πιο δραστική όμως παρέμβαση που δίνει «παράταση ζωής» τουλάχιστον για την επόμενη δεκαετία στο ασφαλιστικό σύστημα είναι η πρόταση για αύξηση του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης από τα 65 χρόνια στα 66 για άνδρες και γυναίκες με ελάχιστο χρόνο ασφάλισης 20 χρόνια (6.000 ένσημα) και και η κατάργηση όλων των διατάξεων που δίνουν τη δυνατότητα πρόωρης εξόδου στη σύνταξη σε εργαζομένους στις ΔΕΚΟ, στις τράπεζες, στο Δημόσιο.
Τα σενάρια που προτείνουν οι υπουργοί είναι δύο:
- Ή να αυξηθεί το γενικό όριο ηλικίας στα 66 τουλάχιστον χρόνια και να ανασταλεί ως το 2015 η απονομή κάθε πρόωρης σύνταξης.
- Ή, αν οι πολιτικοί αρχηγοί κρίνουν ότι δεν πρέπει να αυξηθεί το γενικό όριο ηλικίας πάνω από τα 65, να καταργηθούν διά νόμου από την 1η Ιανουαρίου 2013 όλες οι εξαιρέσεις και δυνατότητες συνταξιοδότησης κάτω των 65 ετών.
Προφανώς οι διατάξεις δεν θίγουν όλους όσοι είναι ασφαλισμένοι προ του 1983 και πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση 35ετίας ή όλους όσοι ασφαλίστηκαν στη συνέχεια μέχρι το 1993 και συμπληρώνουν 37 χρόνια ασφάλισης.
Επίσης δεν αλλάζουν οι διατάξεις για τους εργαζομένους σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα.
Οι νέες ρυθμίσεις θίγουν κυρίως τους εργαζομένους στις ΔΕΚΟ για τους οποίους τα όρια ηλικίας είναι χαμηλότερα από του ΙΚΑ (το πολύ 60ό έτος), τις μητέρες με ανήλικα παιδιά που μπορούν να βγουν σε ηλικία 52 ή 55 ετών και για τις οποίες ούτως ή άλλως αυξάνονται τα όρια ηλικίας από το 2013 με τον νόμο Κουτρουμάνη. Ακόμη δεν έχει αποφασιστεί τι αλλαγές και σε ποιο βάθος θα γίνουν παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό καθεστώς των ενστόλων (στρατιωτικών, αστυνομικών, λιμενικών κ.ά.).
Βάση για τις αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα και τις μειώσεις στις συντάξεις αποτέλεσαν τα ευρήματα της απόρρητης έκθεσης του ΚΕΠΕ στην οποία διαπιστώθηκε για πρώτη φορά ότι ο συνολικός αριθμός των συνταξιούχων στην Ελλάδα ανέρχεται σε 2.300.000 και οι συντάξεις που καταβάλλονται από το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία είναι 2.900.000. Δηλαδή υπάρχουν 600.000 συνταξιούχοι που παίρνουν δύο συντάξεις και αρκετοί από αυτούς (κυρίως πολιτικοί) ακόμη και τρεις συντάξεις.
Επικουρική σύνταξη από 14 ασφαλιστικούς φορείς και «μετοχικά ταμεία» παίρνουν 1.350.000 συνταξιούχοι.
Το ετήσιο κόστος για την καταβολή συντάξεων και επιδομάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό και τα Ταμεία υπερβαίνει τα 30 δισ. ευρώ, ενώ οι περικοπές που σχεδιάζονται θα ανέλθουν στα 2,5-3 δισ. ευρώ ετησίως για τις συντάξεις και στα 2,5 δισ. ευρώ για τα επιδόματα.
Επίσης προτείνει να αυξηθούν οι εισφορές στον ΟΓΑ όπου η αύξηση των αγροτικών συντάξεων κατά 30 ευρώ το 2010 επιβάρυνε τον προϋπολογισμό κατά 330 εκατ. ευρώ.
Το ΚΕΠΕ επίσης επισήμανε:
1. Οι διπλοσυνταξιούχοι στον βαθμό που έπαιρναν την κατώτερη σύνταξη, π.χ. ένας δικηγόρος μία σύνταξη από το Ταμείο Νομικών και δεύτερη σύνταξη από το ΙΚΑ, δεν είχαν την ανάλογη μείωση από τις εισφορές που επιβλήθηκαν την τελευταία διετία με τη μείωση που είχαν κάποιοι άλλοι συνταξιούχοι που έπαιρναν το ίδιο ποσό από μία σύνταξη, π.χ. μόνο από το ΙΚΑ.
2. Στο Δημόσιο και κυρίως στους στρατιωτικούς εξακολουθούν να δίνονται συντάξεις στις ανύπαντρες θυγατέρες.
3. Οι βουλευτές έπαιρναν ως το 2009 σύνταξη συμπληρώνοντας μόνο μία τετραετή θητεία ενώ σήμερα δικαιούνται σύνταξη συμπληρώνοντας οκτώ χρόνια βουλευτικής θητείας. Προτείνεται να καταργηθεί κάθε ειδική ρύθμιση.
4. Στους ένστολους – στρατιωτικούς, αστυνομικούς, πυροσβέστες, λιμενικούς – ισχύει ειδικό καθεστώς συνταξιοδότησης με αποτέλεσμα να υπάρχουν μεγάλες ανισότητες σε σχέση με τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα.
5. Να καταργηθεί κάθε ευνοϊκή διάταξη και να προσαρμοστούν στα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης όλοι οι ασφαλισμένοι στις ΔΕΚΟ και στις τράπεζες.
6. Να μεταφερθούν όλοι οι κοινωνικοί πόροι στο κράτος, όπως το τέλος που επιβάλλεται υπέρ του Ταμείου Νομικών στα έξοδα μεταβίβασης ακινήτων.
Αξιολόγηση
Στην εφεδρεία 40.000 δημόσιοι υπάλληλοι
Στην έξοδο από το Δημόσιο θα οδηγηθούν τα προσεχή τρία χρόνια – ως και το 2015 – 150.000 δημόσιοι υπάλληλοι είτε με τη συνταξιοδότηση είτε με την ένταξή τους στο καθεστώς της υποχρεωτικής εφεδρείας.
Παρά τη θύελλα των πολιτικών αντιδράσεων, με εντολή του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, ο υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας στην τελική εισήγησή του για το πακέτο των μέτρων προς τους αρχηγούς θα επιμείνει στην πρόταση να τεθούν σε εφεδρεία 36.000-40.000 άτομα, δεδομένου ότι ως το 2015, με τις αναμενόμενες συνταξιοδοτήσεις και την εφαρμογή του κανόνα «μία πρόσληψη για κάθε 10 αποχωρήσεις», υπολογίζεται πως ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων θα έχει μειωθεί κατά 115.000 άτομα.
Οπως εξηγούν κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, τα άτομα που θα τεθούν σε καθεστώς εργασιακής εφεδρείας θα είναι 36.000-40.000 άτομα που θα επιλεγούν κατόπιν αξιολόγησης.
Το μέτρο αφορά όχι μόνο τα υπουργεία αλλά όλες τις ΔΕΚΟ, τους ΟΤΑ και τους φορείς και οργανισμούς του Δημοσίου που πρόκειται να κλείσουν.
Στις κατηγορίες αυτές εντάσσονται όλοι όσοι διώκονται πειθαρχικά, βρίσκονται κοντά στη σύνταξη ή κριθεί ότι δεν αποδίδουν στη θέση όπου έχουν τοποθετηθεί.
Για όλους θα υπάρχει ειδικό καθεστώς και θα αμείβονται με το 60% των βασικών αποδοχών τους, ενώ στη νομοθετική ρύθμιση που θα έρθει στη Βουλή θα προβλέπεται ότι θα μπορούν να απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα.
