Ραντεβού τον Σεπτέμβρη για την αντιμετώπιση της κρίσης στην ευρωζώνη έδωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, αφήνοντας ως τότε τους Ιταλο-Ισπανούς να παλεύουν με τα κύματα και τους Αμερικανούς να αγωνιούν μήπως το ευρώ πνιγεί σε κανένα αυγουστιάτικο ατύχημα, συμπαρασύροντας τον, αγχωμένο με την επανεκλογή του, Μπαράκ Ομπάμα.
Σχεδόν όλος ο πλανήτης πιέζει τη Γερμανία να στέρξει στην παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αγορά ισπανικών και ιταλικών ομολόγων, ώστε οι δύο «μεγάλοι ασθενείς» της ευρωζώνης να πάψουν να δανείζονται με επιτόκια που προκαλούν ίλιγγο, της τάξης του 6,5% και 7,5%. Την ίδια ώρα η «Bild» αποκάλυψε πως το Βερολίνο αποθησαύρισε προκλητικά 100 δισ. ευρώ τους 30 τελευταίους μήνες από την κρίση των Νοτίων, χάρη στα δικά του… αρνητικά επιτόκια δανεισμού.
Όμως, τα γεράκια της Μπούντεσμπανκ, η μεγάλη πλειονότητα του κεντροδεξιού συνασπισμού Χριστιανοδημοκρατών-Ελευθέρων Δημοκρατών και ο συντηρητικός Τύπος της Γερμανίας (από την «Bild» ως τη «Welt») επιμένουν στην προτεσταντική καθαρότητα της ΕΚΤ ως θεματοφύλακα των επιτοκίων και του χαμηλού πληθωρισμού στην ευρωζώνη και όχι ως «καλού Σαμαρείτη» των χρεωμένων Νοτίων.
Υποκύπτοντας στην «πρωσική μπότα», ο Ντράγκι ουσιαστικά κατάπιε τις μεγαλόστομες εξαγγελίες του στο Λονδίνο για αποφασιστική στήριξη του ευρώ και υποσχέθηκε αόριστα πιθανές «αντισυμβατικές παρεμβάσεις» ύστερα από μερικές εβδομάδες. Στη γραμμή της Μπούντεσμπανκ, του Ρέσλερ και των Ολλανδών, ο πρόεδρος της ΕΚΤ απέκλεισε τη μετατροπή του μόνιμου ευρωπαϊκού μηχανισμού ESM σε τράπεζα που θα δανείζει απευθείας τα κράτη. Προέτρεψε μάλιστα Ρώμη και Μαδρίτη να ζητήσουν επισήμως βοήθεια από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, φυσικά με πολύ σκληρά ανταλλάγματα. Στην πραγματικότητα, μέσω του Ντράγκι, το Βερολίνο και η Φρανκφούρτη απαιτούν από την τρίτη και την τέταρτη οικονομία της ευρωζώνης να υποστούν τον «εξευτελισμό» των «μικρών» Ελλάδας, Ιρλανδίας και Πορτογαλίας, εκχωρώντας την οικονομική τους κυριαρχία σε Τρόικες, της ίδιας ή έστω κάπως ηπιότερης μορφής.
Να σημειωθεί ότι ο σκληροπυρηνικός διοικητής της Μπούντεσμπανκ, Γενς Βάιτνμαν (μέλος ex officio του δ.σ. της ΕΚΤ) καταψήφισε ακόμη κι αυτές τις ανούσιες παραχωρήσεις του Ντράγκι, με αποτέλεσμα ο Ιταλός διοικητής της ΕΚΤ να τον βγάλει εκνευρισμένος στη «σέντρα»!
Με τέτοια πολιτική είναι προφανές ότι η ευρωζώνη δεν θα πάει μακριά, καθώς ο Μάριο Μόντι και ο Μαριάνο Ραχόι δεν θα μπορούν για πολύ ακόμη να κρατάνε τα λουριά στο εσωτερικό των χωρών τους, επιβάλλοντας περισσότερη λιτότητα. Περικοπές δεκάδων δισ. ευρώ χάριν της δημοσιονομικής εξυγίανσης υφίστανται οι Ισπανοί και οι Ιταλοί, εδώ και χρόνια, από την περίοδο των κυβερνήσεων Θαπατέρο και Μπερλουσκόνι, με το κυρίως πιάτο να σερβίρεται τώρα από τον εκλεγμένο κεντροδεξιό πρωθυπουργό Μαριάνο Ραχόι και τον «δοτό» τεχνοκράτη, πρώην στέλεχος της Goldman Sachs, Μάριο Μόντι.
Ακόμη κι ο Μόντι τρόμαξε από τις κοινωνικοπολιτικές συνέπειες της γερμανικής αδιαλλαξίας. Γι’ αυτό κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στη Φινλανδία προειδοποίησε πως αν τα ιταλικά επιτόκια δανεισμού διατηρηθούν στα ύψη για μεγάλο διάστημα, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να εκλεγεί στη Ρώμη την επόμενη άνοιξη μια «αντιευρωπαϊκή κυβέρνηση, που δεν θα είναι φιλική απέναντι στο ευρώ και θα εγκαταλείψει την δημοσιονομική πειθαρχία». Πράγματι, οι αντιευρωπαϊστές της Δεξιάς και της Αριστεράς (Μπερλουσκόνι, Μαρόνι Γκρίλο, Κομμουνιστές κ.ά.) δεν θα δυσκολευτούν να μαζέψουν «όλο το χαρτί», από τη στιγμή που η αγοραστική δύναμη των ιταλικών νοικοκυριών υπέστη καθίζηση τα τελευταία χρόνια. Σε σημείο που το Εμπορικό Επιμελητήριο (Confcommercio) να χαρακτηρίσει την κατάσταση της ιταλικής κοινωνίας ως «τη χειρότερη από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και συγκρίσιμη με τις αρχές της δεκαετίας του ‘30». Είναι γνωστό ποιες δυνάμεις κυριαρχούσαν τότε στη Ρώμη και τις άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες… Μια ακόμη ανησυχητική παράμετρο αποτελεί η άνοδος της επίσημης ανεργίας στο 10,8%, με τη νεανική να αγγίζει το 25%.
Την ίδια στιγμή στην Ισπανία αναβιώνουν εμφυλιοπολεμικά και αποσχιστικά σύνδρομα λόγω της κρίσης, με πανίσχυρες ιστορικά και πολιτισμικά περιφέρειες, όπως η Καταλονία, η Ανδαλουσία κ.ά., να κινούνται στα όρια της πολιτικής ανυπακοής, απέναντι στις «διαταγές» του υπουργού Προϋπολογισμού, Κριστομπάλ Μοντόρο, για περισσότερες δημοσιονομικές περικοπές.
Δυστυχώς, φαίνεται πως τα κυρίαρχα τμήματα της γερμανικής ελίτ έχουν επιλέξει -συνειδητά ή ασυνείδητα- το δρόμο της καταστροφής, όχι μόνο του ευρωπαϊκού Νότου αλλά και της ίδιας της χώρας τους! Οταν η Ανγκελα Μέρκελ προβάλλει την Ινδονησία(!) ως πρότυπο δημοσιονομικής εξυγίανσης της ευρωζώνης και δεν διστάζει να δηλώσει πως η Ελλάδα και η Ισπανία πρέπει να συρρικνωθούν οικονομικά (δηλαδή να φτωχύνουν) για να επανέλθουν στον ίσιο δρόμο, τότε εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς πως η Γερμανία δεν έχει καλά σχέδια για την αφεντιά μας.
Σε αυτή την αναμέτρηση ισχύος με την Ουάσιγκτον και το ΔΝΤ, η Γερμανία χρησιμοποιεί πλέον μεθόδους που θυμίζουν άλλες εποχές, καταφεύγοντας στους εκβιασμούς και στην άσκηση ωμής οικονομικής βίας. Ενδεικτική η αποκάλυψη του πρακτορείου Bloomberg για τη μυστική πρόταση του υπουργού Οικονομικών, Β. Σόιμπλε, στον Ισπανό ομόλογό του, Λουίς ντε Γκίντος, στις 24 Ιουλίου. Του πρότεινε να περικόψει κι άλλο τις δαπάνες στην Υγεία και την Παιδεία, με αντάλλαγμα τη γερμανική μεσολάβηση για την αγορά περισσότερων ισπανικών ομολόγων από την ΕΚΤ, ώστε να αποκλιμακωθούν τα ισπανικά spreads.
Γιάννης Παπαδάτος στον Τύπο της Κυριακής
