Με τους χειρότερους οιωνούς βαδίζει η ευρωζώνη στην Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλες, καθώς η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ξεκαθάρισε πως «δεν θα δεχθεί αμοιβαιοποίηση του ευρωπαϊκού χρέους όσο ζει (!)» και ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Μόντι έδειξε να φοβάται ακόμη και πτώση της κυβέρνησής του αν οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν λάβουν αμέσως αποφάσεις που θα καθησυχάσουν τις αγορές.
Η σκληρή δήλωση Μέρκελ έγινε σε συνάντηση με στελέχη των συμμάχων Ελευθέρων Δημοκρατών, που τη ρώτησαν τι θα πει στους Ευρωπαίους αν τη ρωτήσουν για την πρόσφατη εγγύηση των ομολόγων των 16 γερμανικών κρατιδίων από τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό (τα λεγόμενα Deutschland bonds).
Δύσκολα η Μέρκελ θα υιοθετήσει πολύ διαφορετική γλώσσα στη σημερινή συνάντησή της με τον Γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ, την οποία προετοίμασαν χθες, λειαίνοντας κατά δύναμη τις διαφορές, οι υπουργοί Οικονομικών των 4 «μεγάλων» της ευρωζώνης σε ένα μίνι Ecofin στο Παρίσι, με τη συμμετοχή του επιτρόπου Ολι Ρεν. Στο επίκεντρο των συζητήσεών τους βρέθηκαν οι διαδικασίες πολιτικής, τραπεζικής και δημοσιονομικής ενοποίησης, όπως και το πακέτο 130 δισ. για την ανάπτυξη και την απασχόληση, που εξήγγειλαν οι ηγέτες Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας την Παρασκευή στη Ρώμη.
Ωστόσο, όλοι πια αγωνιούν για την Ιταλία, που μετά την ένταξη της Κύπρου και της Ισπανίας σε μηχανισμούς στήριξης αντιμετωπίζει «απογυμνωμένη» τις αγορές. Τα επιτόκια 2ετών ομολόγων της εκτινάχθηκαν χθες στο 4,712% και η κυβέρνηση ενέκρινε δάνειο 2 δισ. ευρώ στην τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, τη Monte dei Paschi, με τη μορφή ειδικών ομολόγων, εξοφλούμενων υπό τον όρο της κερδοφορίας.
Σχεδόν στα πρόθυρα πανικού, ο πρωθυπουργός Μάριο Μόντι δήλωσε διατεθειμένος να εργαστεί «ως αργά τη νύχτα της Κυριακής στη Σύνοδο Κορυφής, προτού ανοίξουν οι αγορές τη Δευτέρα», προτείνοντας ένα μηχανισμό ελέγχου των spreads στις «χώρες που τηρούν τους δημοσιονομικούς κανόνες», όπως η… δική του. Διαβεβαιώνοντας ότι θα δώσει μάχη στις Βρυξέλλες για να ληφθούν μέτρα ανάπτυξης και αυτοπροσδιοριζόμενος ως γεφυροποιός Ολάντ-Μέρκελ, ο Μόντι είχε χθες πυρετώδεις διαβουλεύσεις με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι και τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς. Αποκάλυψε ακόμη ότι θα ενημερώσει με επιστολή τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τη μεταρρυθμιστική πρόοδο της Ιταλίας, ενώ ζήτησε κοινές ευρωπαϊκές λύσεις «για να μην πέσουμε όλοι σε σπιράλ ύφεσης». Τους κινδύνους που διατρέχει η ιταλική οικονομία σε περίπτωση αδιεξόδου στη βελγική πρωτεύουσα επισήμανε και ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΟΟΣΑ.
Ο Μπερλουσκόνι τρίβει τα χέρια του για την απρόσμενη ευκαιρία που του παρουσιάστηκε, χαρακτηρίζοντας «καταστροφή για την Ιταλία τυχόν πτώση της κυβέρνησης Μόντι στις Βρυξέλλες», ενώ δήλωσε και πρόθυμος να αναλάβει το… υπουργείο Οικονομικών.
Ακυβέρνητο καράβι θυμίζει όμως και η Ισπανία, παρά τη δεδηλωμένη πρόθεση της Ε.Ε. να στηρίξει τον τραπεζικό της τομέα. Μετά τη χθεσινή υποβάθμιση 28 ισπανικών τραπεζών από τη Moody’s κατά μία έως τέσσερις κλίμακες, κυκλοφόρησε η πληροφορία ότι επίκειται η υποβάθμιση των ισπανικών ομολόγων σε κατηγορία junk (σκουπίδια). Έτσι, τριπλασιάστηκαν(!) τα επιτόκια των 3μηνων εντόκων γραμματίων σε σχέση με δύο μήνες πριν (από 0,846% σε 2,362%) και ο υπουργός Οικονομικών Λουίς ντε Γκίντος δέχτηκε μπαράζ ερωτήσεων στη Βουλή.
Σύμφωνα με τη «Wall Street Journal», σήμερα θα πραγματοποιηθεί έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών του Eurogroup για Κύπρο, Ισπανία, ενώ χθες ο Χ. Β. Ρομπέι κοινοποίησε στους ηγέτες των 28 τις προτάσεις που συνέταξε μαζί με τους Ζ.Μ. Μπαρόζο, Μάριο Ντράγκι, Ζ.Κ. Γιούνκερ για την πολιτική, τραπεζική και δημοσιονομική ενοποίηση της Ευρώπης.
Σε μια προσπάθεια συγκερασμού των γερμανικών και γαλλικών θέσεων, οι 4 «ευρω-ιεράρχες» προτείνουν απονομή ισχυρής εξουσίας στις Βρυξέλλες να «διορθώνουν» τους εθνικούς προϋπολογισμούς και να επιβάλλουν πρόστιμα στις απείθαρχες χώρες, με αντάλλαγμα ένα είδος ευρω-γραμματίων (eurobills). Το ευρωομόλογο παραπέμπεται στις «μεσοπρόθεσμες» καλένδες της πολιτικής ενοποίησης, ενώ προτείνεται και η εποπτεία των ευρωπαϊκών τραπεζών από την ΕΚΤ ή κάποιο άλλο όργανο, με στόχο την πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων.
Γιάννης Παπαδάτος, στον Ελεύθερο Τύπο